ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 17 تير 1400 ساعت 15:59 https://www.migna.ir/news/53913/هنگام-گیر-کردن-آسانسور-چکار-کنیم -------------------------------------------------- راهکارهای نجات از آسانسور عنوان : هنگام گیر کردن در آسانسور چکار کنیم؟ -------------------------------------------------- جدای از قطع ناگهانی برق و نقص مکانیکی یکی از دلایل توقف ناگهانی آسانسورها سوار شدن افراد بیش از ظرفیت آن‌هاست. تاکید می‌شود که در صورت گیر افتادن در آسانسور، بهترین و امن‌ترین راه صبر کردن است تا کسی به کمک شما بیاید. راه‌حل‌های دیگر ریسک بیشتری دارند. بنابراین ماندن در کابین آسانسور ایمن تر است. متن : آیا گیر افتادن در آسانسور به معنای مرگ است؟ واقعیت این نیست. آمار نسبتا قابل توجه سقوط آسانسور این دید را ایجاد کرده است که اگر در آسانسور گیر افتادید داستان به بدترین سناریو منجر می‌شود. اما این حقیقت ندارد. اگر بدانید که وقتی در آسانسور گیر می‌کنید چه کاری انجام بدهید، گیر کردن در آسانسور فقط یک تجربه ناخوشایند خواهد بود. گیر افتادن داخل آسانسور میتواند یکی از بدترین کابوس و اتفاقات یک شخص باشد. آسانسور یک وسیله نقلیه الکترونیکی است که میتواند به دلایل متفاوتی همچون گیر کردن و بسته شدن درب آسانسور، دچار نقص شود و افراد داخل آسانسور گیر افتاده باشند. بسیاری از مردم تصور می‌کنند هنگامی که آسانسور از کار افتاد، نمی‌توانند به سلامت از آن خارج شوند. بیشترین حوادث مربوط به آسانسور به این دلیل است که مردم تلاش می‌کنند خودشان را از آسانسور به هر طریقی، حتی بالا رفتن از کابین آن، خارج کنند که این کار بسیار خطرناکی است. بهترین کاری که در این شرایط می‌توان انجام داد، این است که آرامش و راحتی خویش را حفظ کرد.     هنگام گیر کردن در آسانسور چه کنیم؟ گیر کردن در آسانسور بی‌شک تجربه‌ای دلهره‌آور است. حبس شدن در اتاقکی کوچک در میان زمین و هوا می‌تواند هر انسانی را وحشت‌زده کند. اما مهم‌ترین نکته هنگام گیر کردن در آسانسور این است که خونسردی خود را حفظ کنید. البته این توصیه‌ای بی پایه و اساس نیست، زیرا وقتی که در آسانسور گیر کرده‌اید چیزی برای ترسیدن وجود ندارد. می‌ترسید اکسیژن تمام شود و خفه شوید؟ ترستان بیهوده است. دیوارهای کابین آسانسور در مقابل هوا به طور کامل ایزوله نیست. این یعنی که هوا مطمئنا راهش را به کابین پیدا می‌کند و هرگز با مشکل کمبود اکسیژن رو‌به‌رو نمی‌شوید. می‌ترسید کابین سقوط کند؟ باز هم ترستان بیهوده است. سیستم ترمز اضطراری آسانسور سیستمی مکانیکی است و از کار نخواهد افتاد. سیم بکسل‌هایی که جابه‌جایی آسانسور را امکان‌پذیر می‌کنند نیز بسیار محکم هستند. هنگام طراحی این سیم‌ها ضرایب اطمینان بالایی برایشان در نظر گرفته می‌شود و امکان پاره شدنشان چیزی نزدیک به صفر است. می‌ترسید چراغ‌های کابین خاموش شوند؟ باز هم نیازی به ترس نیست. سیستم روشنایی اکثر آسانسورها موقع گیر کردن نیز همچنان کار می‌کند، حتی اگر جریان برق قطع شده باشد. *هنگام محبوسی در آسانسور آرامش خود را حفظ کنید؛ نفس عمیق بکشید و وحشت‌زده نشوید تا دیگران را نیز به وحشت نیندازید چراکه چند فرد وحشت زده در شرایط بد ممکن است کارهای خطرناکی انجام دهند. *مهمترین نکته در استفاده از آسانسور هنگام قطع ناگهانی و پیش‌بینی‌نشده برق این است که در بسیاری از ساختمان‌های امروزی تجهیزات پیشرفته وجود دارد و آسانسورها نیز به سیستمی به نام Black out (یا همان برق اضطراری) مجهز است که هنگام قطع ناگهانی برق آسانسور را تا توقف در سطح یکی از طبقات پشتیبانی می‌کند. البته ترجیحا در زمان‌هایی که در ساختمانی خالی از سکنه حضور دارید از استفاده از آسانسور بپرهیزید. در صورت محبوسی در آسانسور در چنین شرایطی، شهروندان باید از انجام حرکات اضافی در آسانسور پیش از رسیدن مدیر ساختمان، تکنسین‌های فنی، سرایداران و یا نیروهای آتش‌نشانی خودداری کنند. نکته: بطور کلی اين مشكل نيز تنها از سوي افراد متخصص و آشنا به تعميرات آسانسور رفع شدني و قابل پيشگيري است. مديران ساختمان ها نيز بايد توجه داشته باشند چنانچه فرد يا افرادي در كابين آسانسورها حبس شدند اجازه ندهند افراد غيرمتخصص براي بيرون آوردن آنها اقدام كنند و بلافاصله موضوع را با سازمان آتش نشاني و يا افراد متخصص در ميان بگذارند و كمك بخواهند. زيرا اين عمليات تخصصي است و در صورت مداخله افراد غيرمتخصص امكان بروز خطر و حوادث جبران ناپذير نيز وجود خواهد داشت.     برخی افراد هنگامی که در آسانسور گیر می کنند دچار وحشت می شوند. در اینجا یاد می گیرید در چنین شرایطی چه کنید:   1- آرامش خود را حفظ کنید. همین که متوجه شدید آسانسور گیر کرده است، احتمالا وحشت می کنید اما باید آرامش خود را حفظ کنید تا بتوانید درست فکر کنید. نفس عمیق بکشید و بدن خود را شل کنید. آرامش خود را حفظ کنید و سعی کنید اطرافیانتان را هم با بیان دلایل منطقی آرام کنید. اگر در آسانسور تنها نیستید، وحشت شما دیگران را نیز به وحشت می اندازد و هنگامی که چند فرد وحشت زده در شرایط بدی قرار می گیرند، ممکن است کارهای اشتباه و گاهی خطرناکی انجام دهند. 2- در صورتی که برق آسانسور خاموش شده و فضای داخل کابین تاریک است، سعی کنید منبع نوری پیدا کنید. مثلا می توانید از نور گوشی همراه خود استفاده کنید. مدت طولانی گوشی خود را روشن نگه ندارید چون باطری آن تمام می شود، در حالی که شاید به آن نیاز داشته باشید. 3- از دکمه تلفن اضطراری، آژیر خطر یا زنگ برای خبردار کردن افراد بیرون از آسانسور استفاده کنید. در صورتی که تاریک است از منبع نور موقتی مانند گوشی برای پیدا کردن دکمه مورد نظر استفاده کنید. دکمه زنگ یا آلارم در ساختمان زنگ می زند تا دیگران متوجه شوند کسی در آسانسور گیر کرده است. 4- اگر پاسخی نگرفتید، با گوشی خود تلفن کنید. اگر آنتن دارید به آتش نشانی اطلاع بدهید. باز هم چندین مرتبه دکمه زنگ را فشار دهید. 5- دکمه باز شدن در را بفشارید. گاه با فشار دادن مجدد دکمه باز شدن در، در آسانسور باز می شود. ممکن است به نظرتان خنده دار بیاید؛ اما بسیاری از افرادی که فکر می کنند در آسانسور گیر کرده اند و کمک میخواهند، هنگامی که دوباره دکمه باز شدن در را فشار می دهند در باز می شود. می توانید دکمه بسته شدن در را نیز فشار دهید. همچنین می توانید دکمه یک طبقه پایین تر از جایی که هستید را فشار بدهید. 6- اگر نمی توانید به هیچ یک از روش های گفته شده کمک بگیرید، سعی کنید توجه دیگران را جلب کنید. مثلا با کفش خود یا اشیای دیگر به در آسانسور بزنید تا صدا ایجاد شود. فریاد نیز ممکن است توجه دیگران را جلب کند اما باید بدانید فریاد زیادی باعث وحشت بیشتر شما و اطرافیانتان می شود بنابراین احتمالا بهتر است به جای فریاد زدن، منتظر بمانید.   7- توجه داشته باشید وضعیت شما خطرناک نیست؛ بنابراین منتظر بمانید. اگر در آسانسور تنها باشید منتظر ماندن کمی سخت تر است؛ بنابراین باید خودتان را مشغول کنید. فقط تأکید میکنیم با گوشی همراه خود کار غیر ضروری انجام ندهید. 8- از باز کردن در از درون کابین آسانسور خودداری کنید، چرا که ممکن است این کار شما باعث شود دیگر نتوان کابین را حرکت داد و تیم نجات با مشکلات بیشتری مواجه شود. 9- تا رسیدن تیم نجات کف کابین بنشینید و از حرکت های هیجانی خودداری کنید. تا اگر کابین ناگهان دوباره حرکت کرد تعادلتان را از دست ندهید.   10- در صورت عدم وجود تلفن اضطراری داخل کابین آسانسور با در زدن و یا فریاد زدن سعی کنید افراد را با خبر کنید و سپس وضعیت خود را شرح دهید و بگوید در کدام طبقه گیر افتاده اید و اگر کسی بین شما مشکل قلبی داشت حتما به افراد بیرون آسانسور اطلاع بدهید. 11- هنگام گیر افتادن داخل آسانسور هرگز تلاش نکنید که از دریچه فوقانی بیرون بیاید این کار فوق العاده خطرناک می باشد و منجر به برق گرفتگی و مرگ می شود. 12- باتری تلفن خودتان را هنگام گیر افتادن داخل آسانسور هرگز هدر ندهید و میزان مصرف را کنترل کنید. نگران ماندن در تاریکی نباشید. سیستم روشنایی اکثر آسانسورها هنگام توقف آسانسور همچنان کار می‌کند. حتی اگر جریان برق قطع شود، بسیاری از آسانسورها مجهز به سیستم باتری پشتیبان برای تأمین روشنایی اضطراری هستند. 13- برق داخل کابین آسانسور خاموش نمی شود و همچنین هوا میتواند به داخل کابین آسانسور وارد شود پس اکسیژن کم نمی آورید. اکثر آسانسور ها به علت داشتن سیم بکسل های بسیار قوی سقوط نمی کند. پس خونسردی خود را حفظ کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید.   14- نگران هوا نباشید. هوا در چاه و کابین آسانسور جریان دارد و اکسیژن شما تمام نمی‌شود. 15- مسافران آسانسور نبایستی با اهرم انداختن درها را باز کنند. دلیلی دارد که درها بسته هستند. توسل به اهرم برای باز کردن درها ممکن است مانع از حرکت آسانسور به منظور نجات دادن مسافران شود. 16- توصیه آخر اینکه در شرایط اضطراری، عملیات نجات مسافران بایستی توسط پرسنلی انجام که به دقت انتخاب شده و آموزش دیده‌اند انجام شود، چرا که این افراد به واسطه تجربه و تخصص خود، تدبیر لازم برای فائق آمدن بر خطرات پیچیده احتمالی را دارا هستند.     و اما افرادی که بیرون از آسانسور قرار دارند باید چه کنند؟ - اگر شما فردی هستید که از بیرون آسانسور صدای کمک کسی را می شنوید اولین مرحله حفظ آرامش خود است و پس از آگاه شدن از وضعیت افراد داخل آسانسور اگر کابین هم‌تراز با طبقه متوقف شده باشد می‌توانید با کمک کلیدهای اضطراری که معمولا دست مدیر ساختمان و یا یکی از همسایه ها می باشد، در را باز کنید تا افراد بیرون بیایند در غیر این صورت بهتر است که با آتش نشانی(تلفن 125)  و یا نزدیکترین سرویسکار آسانسور تماس بگیرید. - البته این نکته را فراموش نکنید که اگر فردی داخل آسانسور مشکل قلبی داشت و یا وضعیت مناسبی نداشت هرچه سریعتر به آتش نشانی و آمبولانس تماس بگیرید. - اگر شرایط بقدری حاد است که نمی توانید تا منتظر ماندن آتش نشانی صبر کنید باید خودتان آسانسور را هم تراز کنید. بدین صورت که ابتدا کلید اصلی برق را قطع کنید و بعد به موتورخانه بروید. زمانی که قسمت‌های رنگ‌خورده‌ سیم بکسل با قسمت‌های رنگ‌خورده‌ پایه موتور گیربکس هم‌سطح باشد یعنی کابین در تراز یکی از طبقات است و به این منظور با یک دست اهرم ترمز روی موتور گیربکس را فشار دهید و با دست دیگر فلکه دستی روی موتور را در جهتی بچرخانید، که راحت‌تر می‌چرخد. اگر سرعت چرخش زیاد شد با شل کردن اهرم ترمز سرعتش را کم کنید. تا رسیدن به وضعیت هم‌تراز شدن قسمت‌های رنگی سیم بکسل و قسمت‌های رنگی پایه موتور گیربکس این کار را ادامه دهید و بعد اهرم ترمز را رها کنید تا کابین متوقف شود. حالا از سوراخ چاه موقعیت کابین را پیدا کرده و به آن طبقه بروید حال با کلید اضطراری در را باز کنید و افراد را نجات دهید. توصیه می‌کنیم فقط در شرایط اضطراری خودتان به نجات افراد داخل کابین اقدام کنید. در غیر این صورت کار را به ماموران آتش‌نشانی بسپارید!!!   توصیه ها - در صورتی که می دانید در جایی هستید که احتمال دارد بخواهید از آسانسور استفاده کنید، حتما گوشی همراه خود را ببرید. - همیشه باید در جیب خود خوراکی کوچکی داشته باشید تا در شرایط خاص آن را مصرف کنید. - تعمیرکاران آسانسور می گویند در صورتی که در تراز با سطح طبقه قرار داشته باشید، به هیچ وجه نمی توانید در را با اهرم کردن چیزی، باز کنید چون مکانیسم قفل شدن آن به شیوه ای است که این کار غیر ممکن است و در صورتی که بین طبقات قرار دارید، رسیدن به سطح طبقه خیلی دشوار است. همچنین نمی توانید از دریچه داخل آسانسور فرار کنید. به جای انجام این کارهای خطرناک، منتظر رسیدن تعمیرکار آسانسور بمانید. - نام ساختمان و آدرس دقیق محل و شماره آسانسور که اغلب روی پنل و بالای دکمه‌های احضار یا داخل درب پنل نوشته شده، حتما باید داخل کابین آسانسور نصب شده باشد. هشدارها - ماندن در کابین آسانسور ایمن تر است. ممکن است هنگامی که در چاله آسانسور می خواهید خود را بالا بکشید دچار برق گرفتگی به واسطه سیم های برق روی دیوارها شوید. تنها در صورتی که شرایط بحرانی است و در خطر فوری قرار دارید، چنین ریسکی را می توانید انجام دهید. - سیگار نکشید و از کبریت استفاده نکنید چون ممکن است باعث روشن شدن هشدار آتش سوزی و متوقف شدن آسانسور شوید. - هنگام آتش سوزي در ساختمان و یا زلزله به هيچ عنوان نبايد از آسانسور استفاده كرد. زيرا در 99 درصد آتش سوزي ها برق در همان لحظه نخست قطع شده و افراد در كابين حبس مي شوند. دودهايي كه در كابين و چاهك جمع شده موجب خفگي مي شود. - به‌هیچ‌وجه سعی نکنید خودتان را از دریچه‌ فوقانی آسانسور بیرون بکشید. قهرمان‌بازی مال فیلم‌هاست؛ اگر سعی کنید اینگونه خودتان را نجات دهید ممکن است دچار برق‌گرفتگی شوید و حتی جانتان را از دست بدهید. - باز شدن درهای آسانسور در مواقعی که کابین از راه نرسیده، خطرناک‌ترین نقصی است که یک آسانسور ممکن است پیدا کند. چنین نقصی را به هیچ‌وجه نباید نادیده گرفت. مواردی مثل توقف کابین در موقعیتی بالا‌تر یا پایین‌تر از سطح زمین هم یک هشدار جدی است.   - بعضی مواقع آسانسور‌ها برخی از طبقات را رد می‌کنند که این مشکل هم با گذشت زمان حل نمی‌شود. هر نوع صدای ناهنجار ممکن است نشانه‌ای از نقص فنی باشد. از مکانیک‌های خودرو که بپرسید، تأیید خواهند کرد که بخش بزرگی از مراجعان به آنها، کسانی هستند که بیهوده سعی کرده‌اند یک نقص ظاهراً کوچک را برطرف کنند و اتفاقاً آن را به مشکلی حاد تبدیل کرده‌اند. این موضوع در مورد هر دستگاه مکانیکی دیگری مثل آسانسور هم صادق است و باید گفت که اگر آشنایی کامل با مکانیسم آسانسور وجود ندارد، عاقلانه‌تر است که اقدام شخصی برای تعمیرش صورت نگیرد. آداب و اصول آسانسورسواری آسانسور یک وسیله نقلیه عمومی است و استفاده از آن، آداب و اصولی دارد، مثل اینکه: *کشیدن در آسانسور در مواقعی که هنوز کابین در طبقه توقف نکرده، فایده دیگری جز خرابی قفل در به مرور زمان ندارد. *فشردن مکرر دکمه آسانسور هم موجب نمی‌شود که کابین زود‌تر از راه برسد. اگر خیلی عجله دارید، بهتر است از پله‌ها استفاده کنید. خصوصاً اگر می‌خواهید یکی‌دو طبقه تردد کنید، استفاده از آسانسور منطقی نیست. متوقف کردن کابین در یکی‌دو طبقه اول، وقت دیگران را می‌گیرد و در عین حال ما را از یک ورزش کوتاه محروم می‌کند. *زمانی‌ که وارد آسانسور شدیم، ادب حکم می‌کند بگذاریم کسی که جلو‌تر است، زود‌تر دکمه طبقه مورد نظرش را بزند. رعایت حال معلولان، جانبازان، سالمندان، خانم‌ها و کودکان هم البته ضروری است. *اگر در‌ها دارند بسته می‌شوند و ناگهان کسی دوان‌دوان از راه می‌رسد، اخلاق حکم می‌کند که دکمه گشودن در را بزنیم تا او هم بتواند سوار شود. قطعاً اگر خودمان جای دونده باشیم، انتظار داریم که آسانسورسوار‌ها در را برایمان باز کنند. *آسانسور یک وسیله عمومی است. اگر از خرید آمده‌ایم و بار زیادی به همراه داریم، با وارد شدن به کابینی که مسافر دارد، دیگران را آزار ندهیم و سعی کنیم از یک آسانسور خالی استفاده کنیم. *هرگز نباید کابین را برای رسیدن همراهانمان متوقف نگاه‌داریم. آسانسور، هواپیما نیست که اگر از آن‌جا بمانیم، زیان فراوانی داشته باشد. *آسانسورهای ساختمان‌های پر رفت‌وآمدی مثل بیمارستان‌ها، معمولاً مملو از مسافر می‌شوند. در این مواقع بهترین حالت آن است که همگی مسافران رو به در بایستند. اما از آنجا که ما ایرانی‌ها پشت کردن به هم را بی‌ادبی می‌دانیم، معمولاً در میان کابین سرگردان می‌شویم. اگر قصد پشت کردن به هم را نداریم، لااقل طوری نایستیم که بینی‌هایمان با هم مماس شوند! *بهتر است مسافران آسانسور خودشان دکمه طبقه مورد نظرشان را در زمان ورود بفشارند. کسی که کنار دکمه‌ها ایستاده، مسئول این کار نیست. *صحبت با تلفن همراه، ایجاد سر و صدای اضافه مثل سرفه‌های شدید، در تمام وسایل نقلیه عمومی صحیح نیست؛ چه تاکسی و اتوبوس، چه آسانسور. *استفاده از محیط کوچک و بسته آسانسور برای بعضی‌ها ترسناک و ناممکن است. این نوع از اختلال‌های روانی را با عنوان‌هایی مثل ترس از غوطه‌وری و تنگناهراسی می‌شناسند و البته قابل درمان است. روانشناس‌ها می‌گویند برای درمان چنین اختلالی، باید ترس را به مرور کاهش داد. چنین فردی باید چندبار به همراه یک فرد دیگر، در یک کابین بی‌حرکت قرار بگیرد و بعد از مدتی یک طبقه را با آسانسور بپیماید و به مرور به شمار طبقه‌ها اضافه شود و بعد این مسیر را بدون همراه طی کند تا اندک اندک ریشه‌های ترس از آسانسور در دلش بخشکد. به هر صورت ترس از آسانسور، بیماری پیچیده‌ای نیست و درمان راحتی دارد. (محسن رخش خورشید/همشهری)