ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 7 ارديبهشت 1399 ساعت 10:28 https://www.migna.ir/news/50296/اختلالات-خورد-خوراک-dsm5 -------------------------------------------------- feeding and eating disorders عنوان : اختلالات خورد و خوراک در DSM5 -------------------------------------------------- در DSM-5 نام اختلالات خوردن به اختلالات خورد و خوراک تغییر یافته است.یعنی: feeding and eating disorders <<=eating disorders متن : ميگنا: خوردن و آشامیدن نیازهایی هستند که ما هر روز به دنبال برطرف کردن آن هستیم. آن‌چه می‌خوریم و می‌آشامیم نشانه‌ فرهنگ، سبک زندگی و حتی شخصیت ماست. برخی از مردم به فست فودها علاقه دارند و گروهی دیگر نیز به دنبال خوراک سالم و ارگانیک هستند. در این میان کسانی به دلیل چاقی می‌خواهند لاغر شوند و برخی از افراد نیز از لاغری بیش از اندازه رنج می‌برند. خوردن و آشامیدن همیشه یک روند طبیعی ندارد و گاهی این فرآیند روزانه، پیچیده و غیرطبیعی می‌شود. شیوه‌ی خورد و خوراک می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های جسمانی و روانی شود. کسانی که بیش از اندازه غذا می‌خورند و یا دچار بی‌اشتهایی شدید هستند از بیماری‌هایی در زمینه‌ی خوردن و آشامیدن رنج می‌برند. شوربختانه بیش‌تر مردم بیماری‌های خورد و خوراک را جدی نمی‌گیرند و برای همین است که این بیماری‌ها به ویژه بیماری‌های روان‌شناختی مرتبط با خورد و خوراک در حال افزایش هستند. در این نوشته شما را با اختلالات خورد و خوراک آشنا می‌کنم. اختلالات خورد و خوراک (Feeding and Eating Disorders) که با نام اختلال خوردن نیز از آن یاد می‌شود اختلالاتی مرتبط با خوردن و آشامیدن هستند که ریشه در فرهنگ، سبک زندگی، مسائل روانی و اجتماعی دارند. این اختلالات روانی کم‌تر از سوی جامعه جدی گرفته می‌شوند و بسیاری از مردم این رفتارها را بیمارگونه نمی‌دانند. به همین خاطر است که مرگ و میر ناشی از برنامه‌ی غذایی ناسالم رو به افزایش است. شرکت‌های بزرگ تولید کننده‌ی غذای آماده مردم را به خوردن فست‌فود و خوراک‌های ناسالم تشویق می‌کنند میل به خوردن این خوراکی‌ها جامعه‌ی جهانی را با خطر چاقی، دیابت، مشکلات گوارشی، سرطان و حتی مرگ روبرو کرده است. از سوی دیگر رسانه‌هایی مانند تلویزیون، مجلات و اینترنت تصویری خاص را از اندام ایده‌آل به بینندگان نشان می‌دهند که با چاقی در تضاد است. بدن‌های بیش از اندازه لاغر یا ماهیچه‌ای و چهره‌های استخوانی ایده‌آلی است که برخی از رسانه‌ها به ویژه گروه‌هایی که در صنعت مد و زیبایی فعال هستند به تصویر می‌کشند. کسانی که از این ایده‌آل‌ها پیروی می‌کنند با گرفتن رژیم‌های غذایی سخت به دنبال رسیدن به این اندام ایده‌آل هستند و با این کار دچار بیماری‌های جسمانی و روانی می‌شوند. در چنین شرایطی جامعه نیازمند آگاهی و شناخت درباره‌ی اختلالات خورد و خوراک است. انواع اختلالات خورد و خوراک اختلالات خورد و خوراک یا خوردن، اختلالات پیچیده ای هستند که ریشه در مسائل روانی ، اجتماعی و فرهنگی دارند. اختلال خوردن انواع گوناگونی دارد و تنها به بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی محدود نمی‌شود. در این‌جا ما شما را با برخی از اختلالات خوردن آشنا می‌کنم و در آینده هر کدام از این اختلالات روانی و شیوه‌ی درمان آن توضیح داده خواهد شد. -اختلال پایکا (Pica) مشخصه اصلی آن خوردن مواد غیر غذایی و بدون ارزش غذایی است. مانند گچ تخته سیاه ، گچ دیوار ، خاک، سفال، تکه های رنگ و کاغذ و ...... این اختلال در بین افراد مبتلا به معلولیت ذهنی ، با افزایش شدت معلولیت ذهنی نرخ شیوع ظاهرا افزایش می یابد. معیار مدت: حداقل یک ماه حداقل سن برای تشخیص این اختلال 2 سالگی است. زیرا گذاشتن همه اشیا در دهان یک رفتار عادی در کودکان زیر 2 سال است. پایکا به طور فراوان در افراد دچار تاخیر رشدی،گاهی در زنان باردار، و همچنین در افراد سکیزوفرن با دیلوژن هایی درباره مواد غذایی دیده می شود. -اختلال نشخوار (Rumination Disorder) اختلال نشخوار عبارت است از آوردن غذا از معده به دهان، دوباره جویدن آن و قورت دادن مجدد یا تف کردن آن . در بین افراد مبتلا به معلولیت ذهنی ، نرخ شیوع ظاهرا با افزایش شدت معلولیت ذهنی افزایش می یابد . معیار مدت: حداقل یک ماه شیوع زیادی ندارد و بیشتر در مردان دیده می شود. معمولا در کودکان کمتر از یک سال ایجاد می شود اما در سنین بزرگتر هم مشاهده می شود. در اکثر موارد خودبخود از بین می رود اما ممکن است به موارد شدید و خطرناک منجر شود. اختلال نشخوار معمولا در بطن تاخیرات رشدی رخ می دهد و معمولا روشی برای خودتحریکی است. در بین افراد مبتلا به معلولیت ذهنی، با افزایش شدت معلولیت، نرخ شیوع افزایش می یابد. -اختلال اجتناب / محدودیت غذا (Avoidant-Restrictive Food Intake Disorder) یا ARFID مختل شدن خورد و خوراک به دلیل بی علاقگی یا امتناع از خوردن،یا محدود کردن شدید غذا و خوردن گزینشی. در این اختلال، فرد از غذا خوردن اجتناب می ورزد یا مقدار غذای خود را آنقدر محدود می کند که نیازهای غذایی برطرف نمی شوند و در نتیجه مقدار زیادی از وزن و انرژی خود را از دست می دهد. گزینشی خوردن یا خوردن محدود می تواند باعث آسیب های شدید شود و فقط شبیه بدغذایی طبیعی یا سلیقه های خاص غذایی نیست. این اختلال بیشتر در نوزادی یا خردسالی ایجاد می شود و ممکن است در بزرگسالی ادامه یابد. در پسرها و دخترها به طور مساوی دیاگنوز می شود اما وقتی با اختلال طیف اوتیسم کاموربید است تعداد پسربچه ها بیشتر است. علت هایی که برای این اختلال مطرح است: - یک رفتار عمدی از سمت کودک برای کنترل والدین - استرس، اضطراب و افسردگی - غفلت،کودک آزاری و ابتلای والدین به اختلالات روانی -در اکثر موارد این اختلال به دلیل مشکلات پزشکی و جسمی رخ داده است. (مثلا موانع فیزیکی برای جویدن و قورت دادن یا حساسیت بیش از حد به برخی جنبه های غذا و مواد) DSM5 کودکان مبتلا به این اختلال را سه دسته می کند: - کودکانی که ذاتا به خود اهمیت نمی دهند -کودکانی که به علت مشکلات حسی غذای خود را محدود می کنند - کودکانی که به دلیل یک تجربه ناخوشایند غذا نمی خورند. -آنورکسیا نروزا (Anorexia Nervosa) گرسنگی دادن به خود و مقاومت در برابر داشتن وزن عادی و حداقل مشخصه اصلی است. ویژگی های اصلی عبارتند از: - مقاومت در برابر حفظ حداقل وزن - ترس مرضی از چاق شدن - باور غلط درباره اندام (در لاغری مفرط هم فکرمی کند ، چاق است) بسیاری از این افراد اشتها یا علاقه خود را به غدا از دست نداده اند و بی اشتهایی به ندرت رخ می دهد. وقتی هم رخ می دهد در مراحل پیشرفته اختلال است. آشفتگی تن انگاره(باور غلط درباره اندام) در اکثر بیماران،نه همه انها وجود دارد. اصطلاح آنورکسیا به بی اشتهایی اشاره دارد و اصطلاح نروزا نشان می دهد که بی اشتهایی به دلایل هیجانی (احساسی) روی داده است . بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال اشتها یا علاقه خود به غذا را از دست نمی دهند، بی اشتهایی به ندرت روی می دهد و وقتی روی می دهد معمولا در مراحل پیشرفته این اختلال است. -بولیمیا نروزا (Bulimia Nervosa) اختلالی است که در آن فرد از افزایش وزن می ترسد و درباره اندام خود تصورات غیر واقعی دارد . ویژگی اصلی بولیمیا این است که فرد دوره های مرتب و فراوان بینج ایتینگ دارد و بلافاصله بعد از این دوره ها ، دوره های تصفیه کردن یا روزه گرفتن آغاز می شود . معیار مدت: حداقل یک بار در هفته، به مدت یک ماه عمده ترین عامل آغاز آن،نگرانی درباره وزن و اندام است که ممکن است بعد از یک دوره رژیم شروع شود. دوره های بینچ ایتینگ ممکن است با دوره های افسردگی،استرس های میان فردی و دوره های گرسنگی شدید پس از رژیم های غذایی سخت همراه باشد. -بینج ایتینگ (Binge-Eating Disorder) در این اختلال دوره های تکراری بینج ایتینگ وجود دارد اما بر خلاف بولیمیا ، رفتارهای جبرانی (تصفیه ، ورزش یا روزه گرفتن) وجود ندارد . وجه تمایز آن با آنورکسیا نیز این است که در آن کاهش وزن وجود ندارد . این افراد معمولا چاق هستند. مشخصه اصلی: دوره های مکرر بینچ ایتینگ بدون وجود رفتارهای تصفیهمعیار مدت: حداقل یک بار در هفته، به مدت 3 ماه -اختلال خورد و خوراک ناشناخته زمانی که فرد یک اختلال خورد و خوراک معنا دار دارد اما معیارهای هیچ یک از طبقات اختلالات خورد و خوراک فوق را ندارد. *تغییرات در DSM5: - اختلال اجتناب/محدودیت غذا (AFRID) قبلا با عنوان اختلال غذایی یا اختلال خورد و خوراک در نوزادی و خردسالی شناخته می شود. - اختلال بینچ ایتینگ، به تازگی به طبقه اختلالات خورد و خوراک در DSA5  اضافه شده است. - آمنوریا(فقدان قاعدگی) از معیارهای تشخیصی آنورکسیا بود اما در DSM5 حذف شده است. - در DSM5 انواع فرعی اختلال بولیمیا (همراه با تصفیه و بدون تصفیه)حذف شده است.   علل اختلالات خوردن مثل اکثر اختلالات روانی دیگر، اختلالات خوردن صرفا در اثر یک عامل به وجود نمی آیند بلکه انواع فرایندهای پسیکولوژیک ، سوسیولوژیک و بیولوژیک همکاری می کنند تا انواع اختلالات خوردن به وجود آیند. عوامل بیولوژیک: با توجه به تحقیقات صورت گرفته نقش عامل ژنتیک در به وجود آمدن این اختلال مشخص شده است . طبق شواهد این اختلال در خانواده ها به ارث می رسد . عنصر وراثتی اختلال خوردن بیش از 50% می باشد و محل ژن معیوب بر روی کروموزومها نیز مشخص شده است . عوامل اجتماعی- فرهنگی: تأثیر رسانه های عمومی: رسانه های عمومی واقعیت را تحریف می کنند و فقط زنانی را نشان می دهند که لاغر هستند و در 50% پوسترها افراد توده های بدنی پایین تر از نرمال دارند و به شدت لاغر محسوب می شوند . هدفی که فقط برای 5% زنان قابل وصول است . تحقیقات نشان داده است بین نارضایتی از اندام و تمایل به لاغر شدن با مشاهده برخی برنامه های تلویزیونی که اندام ایده آل را نشان می دهند ارتباط قوی وجود دارد . همچنین با مقدار زمان صرف شده برای مطالعه مجلات مد و تماشای کانال های موزیک ارتباط وجود دارد . تأثیر دوستان: نگرش دوستان صمیمی در مورد چاقی می تواند باعث شود حتی افراد لاغر نیز تصمیم بگیرند لاغر شوند . عوامل خانوادگی (نظریه سیستمهای خانوادگی مینوچین) : گیر کردن در خانواده های نامنظم و مختل سایکوسوماتیک باعث تقویت رفتار مختل می شود . خانواده های افراد مبتلا به اختلال خوردن حداقل یکی از چهار ویژگی زیر را دارند : در هم تنیدگی – افراط در مراقبت – انعطاف ناپذیری – حل نامناسب اختلاف . همچنین مادر نقش خاصی با ایرادگیری دائمی از ظاهر دختران خود دارد . عوامل تجربی: در 14% مبتلایان به آنورکسیا در یک ماه قبل از شروع اختلال ، یک تجربه منفی وجود داشته است . همچنین افراد مبتلا به بولیمیا در طول یک سال قبل از شروع بولیمیا تجربه های منفی بیشتری داشته اند . نوع خاصی از تجربه های ناگوار مانند سوء استفاده جنسی در به وجود آمدن این اختلال سهیم است . برخی روانشناسان عقیده دارند اختلالات خوردن ابزاری هستند برای مقابله با سایر اختلالات روانی (مثل افسردگی عمده) که در نتیجه سوء استفاده جنسی در کودکی به وجود می آیند . افراد با این اختلالات احساس می کنند روی یکی از جنبه های زندگی خود کنترل دارند و از مشکلات هیجانی و هویتی خود می کاهند . عوامل پسیکولوژیک و شخصیتی: برخی ویژگیهای شخصیتی می توانند در اختلالات خوردن نقش داشته باشند . از جمله : کمال گرایی – خجالتی بودن – عدم ثبات هیجانی – عزت نفس پایین احساسات منفی (غم و افسردگی): احساسات منفی معمولا با آنورکسیا و بولیمیا کاموربید (همایند و همبود) هستند .افراد دچار بولیمیا سعی می کنند با بینج ایتینگ از احساسات منفی خود بکاهند . عزت نفس پایین می تواند در ایجاد اختلالات نقش داشته باشد ، به طوری که فرد با آنورکسیا احساس کنترل می کند. کمال گرایی ارتباط نزدیکی با نارضایتی از اندام و تمایل به لاغری دارد . بنابراین کمال گرایی را می توان یکی از علل ابتلا به اختلالات خوردن دانست ، زیرا فرد با رژیم های غذایی سخت سعی می کند به ایده آل دست پیدا کن . درمان اختلالات خوردن: درمان اختلالات خوردن بسیار پیچیده می باشد و تاکنون درمان قابل اعتمادی برای آن طراحی نشده است . در هنگام درمان اختلالات خوردن مشکلاتی به وجود می آید : 1 – این افراد معمولا انکار می کنند که دارای اختلال و مشکل هستند . بنابراین حدود 90% از افرادی که رسما می توان آنها را در زمره افرادی قرار داد که دچار این اختلال هستند ، به روان درمانی مراجعه نمی کنند . 2 – این افراد به هر دو درمان پزشکی و روان درمانی نیاز دارند . 3 – اختلالات خوردن معمولا با سایر اختلالات روانی کاموربیدیتی (همدلی و همایندی) دارد که این مسأله می تواند فرایند درمان را پیچیده تر کند . درمان دارویی: داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (پروزاک) تقریبا مؤثرند . چندین نوع SSRI نیز می تواند از شدت اختلال بکاهد اما در بلند مدت اثر چندانی ندارند . مانند دیسی پرامین ، ایمی پرامین ، فلووکسامین و سیتالوپرام . خانواده درمانی : یکی از رایج ترین انواع درمان می باشد . مینوچین معتقد است افراد خانواده با تقویت کردن رفتار فرد دارای اختلال از رسیدگی به مشکلات اساسی دیگر سر باز می زنند . روان درمانی شناختی – رفتاری CBT : روانشناسان معتقدند بهترین درمان برای بولیمیا CBT است که در تعداد 16 تا 20 جلسه در یک دوره 4 الی 5 ماهه صورت می پذیرد . طبق این مدل بولیمیکها مدتهای طولانی در مورد خود عقاید منفی داشته اند. مبتلایان ارزش خود را تنها در اندام تراشیده و هیکل لاغر می بینند و علت آن این است که اندام و هیکل تنها جنبه زندگی آنان است که می توانند روی آن کنترل داشته باشند .