ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 19 دی 1400 ساعت 7:00 https://www.migna.ir/news/56914/اختلال-روان-تني-psychosomatic-dis-چیست -------------------------------------------------- مریم فرجی عنوان : اختلال روان تني (Psychosomatic.Dis ) چیست ؟ -------------------------------------------------- طب سایکو سوماتیک گرایشی میان رشته ای از پزشکی است که به بررسی روابط بین عوامل اجتماعی، روانشناختی و رفتاری بر فرآیندهای بدن و کیفیت زندگی در انسان و حیوان می پردازد. متن : مریم فرجی ، روانشناس و مشاور اختلالات روان تني (Psychosomatic.Dis ) کدامند ؟ بقراط اولین پزشکی بود که تأیید کرد که عوامل روانی بر سلامت و بیماری تأثیر دارندبه نظر میرسد یونانیان باستان و فرانسوی ها به خوبی از اختلالات روان تنی آگاه بودند. اختلالات روان تنی آن است كه علائم فيزيكي و جسمي دارد ولي از عوامل رواني و روانشناختي ناشي شده اند. بر اساس يك نظريه كه به نظريه غير اختصاصي مشهور است هر استرس طولاني ميتواند ايجاد تغييرات فيزيولوژيك كند كه منجر به اختلال جسمي گردد. باور غالب این است که ذهن و بدن هردو بخشی از یک پیوستار واحد هستند هر شخص يك عضو شوك Shock Organ دارد كه از نظر ژنتيك در مقابل استرس  آسيب پذير است. بگونه ای که در مقابل استرس برخي از بيماران با قلب واكنش نشان مي دهند برخي با معده  وبعضي با پوست. آنژين صدري و آريتمي ها بيشتر با شخصیت تيپ A همراه هستند. پرخاشگري، تحريك پذيري، حساس بودن و خيلي قانون مند و با نظم بودن مشخصه هاي اين تيپ هستند. آسم با شخصيت وابسته همراه است و سردرد با استرس و اضطراب ارتباط دارد. هیپرتانسیون با خشم واپس زده و احساس گناه همراه است. بيماري التهابي روده با خلق افسرده مربوط است. دربيماران سايكوسوماتيك  آسيب جسمي واقعا وجود دارد. علاوه بر آن اضطراب متوسط تا شديد، انكار مشكلات هيجاني ( فرد قادر به درك رابطه بين مسا ئل جسمي و فشارهاي رواني نيست) خلق افسرده،  خصومت كلامي و اعتماد به نفس پائين وجود دارد. زخم پپتيك، آنژين صدري، آسم، فشار خون بالا، كوليت اولسراتيو و..... از مهمترين اختلالات سايكو سوماتيك هستند.   درمان  روش تركيبي ضروري است. متخصصين داخلي يا جراحي اختلالات جسمي را درمان مي كنند و روانپزشك جنبه هاي روانپزشكي را. روان درماني حمايتي ارزش فراواني دارد. داروهاي ضد اضطراب و ضدافسردگي كاربرد دارند.   مراقبت هاي پرستاري مراقبت هاي خاص جسمي را حسب بيماري ارائه كنيد. او را تشويق به بيان احساساتش كنيد. فعاليتهايي را كه احتمال موفقيت در آنها زياد است جهت بهبود اعتماد بنفس بيمار فراهم كنيد. از توجه زياد از حد به علايم جسمي به تدريج بكاهيد. از وابسته كردن بيمار با انجام دادن كارها به جاي او خودداري كنيد و اجازه دهيد كه بيمار فعال باشد. خانواده بيمار را در طرح درماني دخالت دهيد.ترس هاواضطراب بيمار راكاهش دهيد و آرام سازي عضلات( ریلکسیشن ) وتمرين تنفسي جهت كاهش فشار رواني را آموزش دهيد.   اختلالات ساختگي(Factitious.Dis)در بيماران علايم، عمدي و آگاهانه (بر عكس شبه جسمي ها كه ناآگاهانه بود)به وسيله بيمار تقليد مي شود كه ممكن است علايم جسمي يا رواني باشد (مثلاًدرد يا توهم ) بيمار عمداً شرح حال و علايم عوضي به معاينه كننده ارائه مي كند. هدف بيمار ازاين كار قبول نقش بيمار است.   در واقع خود بستري شدن هدف است . محروميت دوران كودكي به طوري كه فرد براي مدتي نسبتاً طولاني بستري شـده بـوده (تـحت مراقبت پرستاران و پزشكان بوده)و از آنان مهرباني و دلسوزي ديده است ، در سابقه بيمار به چشم مـي خـورد (احـتـمـالاً). والـدين بيمار طردكننده بوده اند اگر بيمار علايم جسمي را عمداً ايجاد كند (سندرم مونچ هاوزن Munchausen Syndrom) علايمي نظير تهوع، استفراغ، درد، حملات تشنجي يا درد قفسه سينه ممكن است شايع باشند. خون در stool يا ادرار وارد كند ،به طور مصنوعي حرارت بدنش را بالا ببرد يا براي پايين آوردن قند خونش به خود انسولين تزريق كند.Grid iron Abdomen (شكم مشبك) به اسكارهاي متعدد ناشي از اعمال جراحي بر روي شكم اين بيماران اطلاق مي شود. اگر بيمار علايم رواني را نشان دهد، علايم ممكن است تـوهـم ، هـذيـان هـا، علايم افسردگي و رفتارهاي غير عادي عمومي باشد. بيمار ممكن است در مورد متحمل شدن استرس هاي شديد داسـتـان بـافـي كـرده و ايـن دروغ هـاي مـبـالـغه آميز را خود نيز باور كند (Pseudologia Fantesia ) (ديوانه نمايي مي كنند).كلاً بيماري مزمن است و در بزرگسالي شروع مي شود. درمان شامل پرهيز از آزمايشات و اعمال درماني طبي غير ضروري و رويارويي با بيمار در مورد ساختگي بودن علايمش می باشد. (بيماران ممكن است بيشتر در طبقات و حرفه هاي مربوط با پزشكي ديده شوند) تمارض(Malinjuring) تـولـيـد عمدي علايم جسمي يا رواني به منظور رسيدن به اهداف خاص مثل بدست آوردن پول بيمه ،فرار از زندان و ... است.بايد از اختلال ساختگي تفكيك شود . در تمارض يك هدف آشكار و قابل شناسايي محيطي وجود داردحال آنـكه در اخـتـلال ساختگي چنين نيست . بيشتر در مردها و در محيط هايي نظير سربازخانه ها، زندان ها و يا كارخانه هاي صنعتي دیده می شود. درمان شامل صحبت با بيمار و تشويق به برون ريزي احساسات و آموزش مدارا با استرس است. درمان جسمي لازم نيست.   بیشتر بخوانید : اختلالات شبه جسمي (Somatoform Disorders) چیست ؟ مریم فرجی مشاور و روانشناس