ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 19 دی 1399 ساعت 20:04 https://www.migna.ir/news/51982/سپیدی-سیاهی-فراموشی-خواب-رویا -------------------------------------------------- عنوان : سپیدی و سیاهی فراموشی خواب و رویا -------------------------------------------------- فراموش کردن خواب و رویا، موضوعی است که عده‌ای از افراد با آن به سختی دست و پنجه نرم می‌کنند. متن : هنوز سیاهی شب رنگ سپیدی به خود نگرفته بود که از خواب پرید و در حالی که پهنای پیشانی اش از ترس خیس عرق شده بود تلاش می‌کرد که آن چه در خواب برای او اتفاق افتاده است را به خاطر آورد و در همان حال، با کلماتی بریده بریده می‌گفت: "از خواب دیشب، فقط یه هاله سیاهی رو به خاطر میارمو این اولین بار نیست که این اتفاق برام می‌افته و همیشه یا خوابو رویایی که دیدمو فراموش می‌کنم یا این که تو واقعیت برام تعبیر میشه و همون اتفاق می‌افته. "این بخشی از صحبت‌های دختر جوانی است که می‌گوید خواب و رویاهایش، یکی از فوبیا‌های زندگی اش است که اگرچه برای برخی از افراد شیرین است، اما همیشه کام او را تلخ کرده اند و حتی با وجود این که در این میان، تنها دلخوشی اش به رویاهایش است، امّا آن‌ها را در بیداری هم به خاطر نمی‌آورد. این دختر جوان، تنها فردی نیست که با معضل فراموش کردن خواب و رویای خود دست و پنجه نرم می‌کند و این مشکل در زندگی او تا حدی پیش رفته که به گفته خودش بلای جان و فوبیای زندگی اش شده است چرا که برای اغلب افراد، بار‌ها اتفاق افتاده است که صبح از خواب بیدار شده اند و خواب یا رویایی که شب قبل دیده اند را به خاطر نمی‌آورند و همیشه چرایی این موضوع برایشان سوال برانگیز بوده و است و به دنبال راه حلی برای این موضوع هستند. تقریبا تمامی افراد در هر نقطه‌ای از جهان، در دوره‌ای از زندگی خود خواب و یا رویایی دیده اند که هر قدر برای به خاطر آوردن آن تلاش کرده اند، امّا به نتیجه مطلوب دست نیافته اند. خواب و رویا مجموعه‌ای از افکار، تصاویر یا احساساتی است که در زمان خواب در ذهن فرد ایجاد می‌شود که این موضوع ناشی از عملکرد مغز است و به همین خاطر، ممکن است که خواب و رویا به وجود آید که رویا‌ها با خواب سریع حرکت چشم همراه هستند. مریم سامانی، روانشناس بالینی در رابطه با عمده دلایل فراموش کردن خواب و رویا توسط برخی از افراد اظهار کرد: خواب و رویا دیدن طبیعی است، امّا یادآوری رویا‌هایی که اتفاق می‌افتد عادی است و مغز فعال و حرکات سریع چشم از علائم گویای خواب است که در طول شب با فواصل زمانی رخ می‌دهد و نخستین دوره آن ممکن است ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه پس از به خواب رفتن فرد اتفاق افتد که اگر این موضوع زودتر و در کمتر از ۱۵ دقیقه رخ دهد نشانه‌ای از نارکولپسی است. اگر خواب در حال وقوع باشد امکان این وجود دارد که رویا‌های زنده‌ای که با آن مرتبط هستند به یاد نیایند و اگر از خواب REM به حالت دیگری از خواب انتقال پیدا کند، ممکن است رویا‌ها قبل از هوشیاری فراموش شوند. به عنوان یک قانون کلی باید گفت که رویا‌ها پس از بیدار شدن افراد به سرعت محو می‌شوند و این موضوع مانند پیامی است که روی یک آینه مه گرفته نوشته شده و با تبخیر بخار ازبین برود و بعدا عناصر این رویا در طول روز یادآوری شوند که این موضوع ممکن است به دلیل تجربه‌ای باشد که همان نقطه از مغز به وجود آورده که رویا را یک شبه ایجاد می‌کند. سامانی با اشاره به رویا‌های به یاد ماندنی افراد گفت: رویا‌های به یاد ماندنی ممکن است تصوری ایجاد کنند که برای دهه‌ها ادامه داشته باشند و از طرفی دیگر، بازگویی خواب برای شخص دیگر ممکن است باعث تثبیت آن در حافظه شوند. رویا‌ها یا کابوس‌ها که با احساسات شدیدی از جمله ترس همراه هستند نیز ممکن است در ذهن بمانند و اختلالات خواب در افراد ممکن است یادآوری رویا را تحت تاثیر قرار دهند و در این میان، آپنه خواب، موضوعی است که ممکن است منجر به محرومیت از خواب و عادت‌های بدخوابی، استرس و شرایط روانی نیز منجر به تکه تکه شدن خواب شوند. این روانشناس افزود: افراد باید توجه کنند که اگر به بهبود یادآوری خواب و رویای خود علاقه دارند باید یک شیوه ساده را در نظر بگیرند و آن هم این است که یک دفترچه ثبت رویا داشته باشند و آن را کنار تخت خواب قرار دهند چرا که این کار باعث می‌شود آن‌ها بتوانند به سرعت و بلافاصله پس از بیدار شدن خود رویاهایشان را ثبت کنند که این کار باعث یادآوری خواب و رویا‌های آن‌ها می‌شود.