سلامت جسم و روان با این عنصر
مهمترین علائم کمبود منیزیم کدامند؟
پزشکان می‌گویند: با وجود اهمیت حیاتی منیزیم برای بدن، برخی از عوامل موجب شده که نقش آن در سلامت بدن مورد بی‌توجهی و غفلت قرار گیرد. برای نمونه، آمار‌ها نشان می‌دهد که بیش از 80 درصد از مردم آمریکا با کمبود این ریزمغذی اصلی مواجه هستند که این کمبود می‌تواند به طیف وسیعی از اختلالات خفیف یا حتی بیماریهای جدی منتهی شود.
منیزیم در بدن موجب تسکین اعصاب و عضلات، ساخته شدن و تقویت استخوان‌ها، آرام نگه داشتن گردش خود در بدن، کمک به خواب بهتر، مقابله با استرس، حفظ سلامت و بهداشت روانی در برابر افسردگی و نوسانات احساسی میشود و طاقت ورزشکاران را نیز افزایش می‌دهد.
مهمترین علائم کمبود منیزیم عبارتند از:
ـ ضعف و گرفتگی عضلات
ـ بی‌نظمی در ضربان قلب شامل انقباضات نامنظم عضله قلب و یا افزایش ضربان قلب
ـ سفتی و ضعف استخوان‌ها
ـ عدم تعادل در میزان قند خون
ـ سردرد
ـ بالا رفتن فشار خون
یک رژیم غذایی ایده‌آل و مناسب باید حاوی مقادیر کافی از منیزیم باشد؛ اما متاسفانه گرایش به مصرف مواد غذایی فرآوری شده، طبخ زیاد غذاها و مشکلات معمول گوارشی، مانع از جذب کافی این ماده معدنی مهم در بدن میشود.
بهترین منابع غذایی حاوی منیزیم شامل اسفناج، کلم بروکلی، تخمه کدو، دانه‌های گیاه کتان، کنجد، نعناع و گیاه خردل است. علاوه بر آن خیار، لوبیا سبز و تخمه آفتابگردان نیز از منابع غنی از منیزیم محسوب میشوند.
علاوه بر اینها می‌توان کمبود این عنصر حیاتی را با مصرف مکمل‌ها نیز جبران کرد. البته برای افرادی که به دلیل اختلالات گوارشی با هضم مکمل منیزیم مشکل دارند، روغن منیزیم توصیه میشود. در صورت نیاز به مصرف مکمل‌ها نیز توصیه میشود که این اقدام با مشورت متخصص انجام شود.
منیزیم از ریزمغذی‌هایی است که به جذب کلسیم کمک کرده و یکی از ضروری‌ترین املاح می‌باشد که باید به طور روزانه در رژیم غذایی گنجانده شود. این عنصر نقش حیاتی در حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان دارد. به این معنی که بخشی از دندان و استخوان را می‌سازد و موجب استحکام استخوان‌ها میشود. منیزیم در بدن موجب تسکین اعصاب میشود و برای سلامت قلب، عضله و کلیه مهم و مفید است.
منیزیم همچنین موجب خواب بهتر شده و بی‌خوابی را کاهش می‌دهد.
منیزیم برای آرام نگه‌داشتن گردش خون در بدن، کمک به مقابله با استرس، حفظ سلامت و بهداشت روانی در برابر افسردگی و تغییرات احساسی مؤثر است.
مهم‌تر از همه، این عنصر آنزیم‌ها را فعال میکند، به بدن انرژی می‌دهد و به کار کردن بهتر بدن کمک میکند.
منیزیم در تمام طول روده کوچک جذب میشود. ویتامین D جذب آن را افزایش می‌دهد. محل ذخیره آن در استخوان‌ها است. دفع منیزیم از کلیه‌ها صورت می‌گیرد.
فقر منیزیم یکی از دلایل شیوع اختلالات عصبی، خستگی‌های مزمن، کمردرد، حملات میگرنی، ضعف عضلانی، کاهش اشتها، حالت تهوع و بی‌خوابی و ریتم نامنظم ضربان قلب به شمار می‌رود.
با وجود اهمیت حیاتی که منیزیم برای بدن دارد، ولی گاهی اوقات نقش آن در سلامت بدن مورد بی‌توجهی و غفلت قرارمی گیرد. زیرا بیش از 80 درصد از مردم آمریکا با کمبود این ریزمغذی اصلی مواجه هستند که این کمبود می‌تواند به اختلال در سلامتی یا حتی بیماریهای جدی منتهی شود. مصرف کافی منیزیم می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کند:
جلوگیری از سخت شدن رگها (تصلب شرایین)
جلوگیری از حمله و سکته قلبی
کاهش فشار خون
کاهش سطح کلسترول و تری کلیسرید خون
تصحیح بی نظمی‌های ضربان قلب
توقف حمله حاد آسم
کاهش میزان نیاز به انسولین در صورت دیابتی بودن
جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه
درمان بیماری کرون
درمان سر و صدای ناشی از کاهش شنوایی
بهبود بینایی در صورت داشتن گلوکوما
کاهش گرفتگی عضله، تحریک پذیری، خستگی، افسردگی و احتباس مایع مرتبط با قاعدگی
جلوگیری از عوارض جدی حاملگی نظیر پره اکلامپسی و اکلامپسی
نگهداری و تجدید سطح انرژی طبیعی بدن
بهبود وضعیت خواب
کاهش اضطراب و افسردگی
کاهش عوارض و آثار استرس
منابع غذایی
غنی‌ترین منبع منیزیم شامل (TOFU)، آجیل (بادام، پسته، گردوی سیاه، ...) تخم کدو، بادام زمینی، برگ سبر سبزیجات، غلات، گندم، آرد سویا و ملاس ....
منابع خوب دیگر برای منیزیم آرد گندم، آرد جو، چغندر سبز، اسفناج، خرده گندم، حبوبات، جودوسر، موز، سیب زمینی (با پوست)، پسته. همچنین می‌توانید منیزیم را از بسیاری گیاهان گونه‌های علف‌ها و جلبک‌ها به دست آورید، برای مثال: جلبک آگار، گشنیز، شوید، دانه غلات، شاه‌پسند، خردل خشک، ریحان، پودر کاکائو، تخم رازیانه، مرزه، تخم زیره، تخم ترخون، تخم مرزنجوش و تخم خشخاش. منیزیم در بسیاری از غذاها به مقدار فراوان یافت میشود و با یک رژیم غذایی در صورت انتخاب درست غذاهای مصرفی می‌توان مقدار کافی آن را تأمین کرد. توفو (پنیر سویا)، آجیل (بادام، بادام زمینی، پسته، گردوی سیاه و ...)، غلات، گندم، آرد سویا، ملاس و... منابع خوب منیزیم می‌باشند. migna.ir
منیزیم از ریزمغذی‌هایی است که به جذب کلسیم کمک کرده و یکی از ضروری‌ترین املاح می‌باشد که باید به طور روزانه در رژیم غذایی گنجانده شود
این ریزمغذی در مواد غذایی مانند سبزیجات برگ تیره مانند اسفناج، کلم بروکلی، نعنا و علاوه بر آن، در خیار، لوبیا سبز، گوجه‌فرنگی، چغندر و برگ چغندر، بلوط، سیب زمینی با پوست و سیب زمینی شیرین، دانه‌های گیاه کتان، کنجد، تخمه آفتابگردان، تخمه کدوحلوایی، تخم رازیانه، تخم زیره، تخم ترخون، تخم مرزنجوش و تخم خشخاش و در لبنیات مانند شیر و ماست و نیز در آرد جو، آرد گندم و بلغور گندم، حبوبات، جودوسر، موز و ماهی یافت میشود. همچنین می‌توان منیزیم را از بعضی گیاهان و جلبک‌ها مانند جلبک آگار، گشنیز، مرزه، شوید، ریحان، گیاه خردل، خردل خشک و نیز پودر کاکائو به دست آورد.
اشکال دیگر
منیزیم به اشکال مختلف در دسترس است. بهترین فرم آن به صورت "قابل حل" عرضه میشود، که بدن راحتتر منیزیم این ترکیب را جذب میکند. این ترکیبات قابل حل به صورت کپسول ژلاتینی است. مکمل‌های توصیه شده منیزیم شامل سیترات منیزیم، گلوکونات منیزیم و لاکتات منیزیم است.
دیگر منابع هم خانواده منیزیم شامل شیر منیزیم (هیدروکید منیزیم) که اغلب به عنوان یک ملین یا آنتی اسید استفاده میشود، نمکهای "ایپوم" (سولفات منیزیم) که به عنوان یک ملین یا تقویت کننده استفاده میشود و یا به وان حمام اضافه میشود. بعضی از اشکال منیزیم از طریق پوست قابل جذب است. خواص منیزیم در بدن
* جلوگیری از تصلب شرایین (سخت شدن شریان‌ها)
* جلوگیری از حمله و سکته قلبی
* کاهش فشار خون
* کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید خون
* تصحیح بی‌نظمی‌های ضربان قلب
* توقف حمله حاد آسم
* کاهش میزان نیاز به انسولین در صورت دیابتی بودن
* نگهداری و تجدید سطح انرژی طبیعی بدن
* بهبود وضعیت خواب
* جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه
* بهبود بینایی در صورت داشتن گلوکوما
* کاهش گرفتگی عضله
* کاهش اضطراب و افسردگی
نقش منیزیم در بیماری‌ها
فشار خون: منیزیم در تنظیم فشار خون نقش مهمی را ایفا میکند. در بیماران مبتلا به پُر فشاری خون، فقر منیزیم شایع است و باعث تشدید بیماری میشود. رژیم‌های غذایی که حاوی مقدار زیادی سبزی و میوه باشند منیزیم و پتاسیم را در حد کافی تأمین کرده و باعث کاهش فشار خون بالا میشوند. مطالعات نشان می‌دهد دریافت زیاد منیزیم، پتاسیم و کلسیم و دریافت کم چربی و سدیم در رژیم غذایی تأثیر زیادی در کاهش فشار خون بالا دارد. بنابراین توصیه میشود با دریافت کافی منابع حاوی منیزیم از وقوع فشار خون بالا پیشگیری و آن را کنترل کنید، از این رو برای درمان این بیماری، مصرف مکمل‌های حاوی منیزیم نیز توصیه میشود.
حملات قلبی: فقر منیزیم در بدن یکی از دلایل افزایش ابتلا به حملات قلبی است. منیزیم ریتم ناموزون قلب را تنظیم کرده و از وقوع حملات قلبی می‌کاهد، بنابراین دریافت کم منیزیم، باعث اختلال در ریتم قلبی و بروز حملات و سکته‌های قلبی میشود.
پوکی استخوان (استئوپروز) : منیزیم از ترکیبات مفید و موثر در پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان بوده و مصرف مقادیر کافی آن در بیماران مبتلا به پوکی استخوان احتمال شکنندگی استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. کمبود منیزیم، متابولیسم کلسیم و هورمون تنظیم کننده کلسیم را در بدن تنظیم میکند. محققین معتقدند مکمل دهی منیزیم، چگالی معدنی استخوان را بهبود می‌بخشد، ولی برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است.
دیابت: مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم، بهترین منبع غذایی برای بیماران دیابتی محسوب میشود. وجود منیزیم برای متابولیسم کربوهیدرات لازم است. این ریزمغذی مفید باعث بهبود واکنش انسولین به تولید قند خون و نیز آزاد سازی و فعال شدن انسولین (هورمون تنظیم کننده قند خون) میشود. افزایش مقدار گلوکز (قند) خون در بیماران دیابتی باعث کاهش منیزیم خون و کمبود آن در ادرار میشود. حال می‌توان فهمید چرا کمبود منیزیم در افراد دیابتی نوع 1 و نوع 2 که خوب کنترل نمی‌شوند، وجود دارد.
حملات میگرنی: حملات میگرنی از مشکلات شایع افراد در دنیای صنعتی و پر از استرس محسوب میشود. کمبود منیزیم از جمله علل سردردها و وقوع حملات میگرنی محسوب میشود. مکمل‌دهی منیزیم ممکن است باعث کاهش سردرد شود، اما برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است. migna.ir
منیزیم ریتم ناموزون قلب را تنظیم کرده و از وقوع حملات قلبی می‌کاهد،بنابراین دریافت کم منیزیم، باعث اختلال در ریتم قلبی و بروز حملات و سکته‌های قلبی میشود
آسم: مصرف مکمل‌های حاوی منیزیم یا پیروی از الگوهای غذایی حاوی منیزیم در بیماران مبتلا به آسم از اسپاسم عضلات تنفسی پیشگیری کرده و تعداد دفعات حمله را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف مقادیر کافی از این مکمل در بیماران مبتلا به آسم از خس‌خس و تنگی نفس می‌کاهد.
کمردردهای مزمن: یکی از راهکارهای تخفیف کمردردهای مزمن مصرف مکمل‌های حاوی منیزیم یا بهره‌مندی از الگوهای غذایی سرشار از این ریزمغذی است. این ریزمغذی مفید، اسپاسم عضلات کمر را کاهش می‌دهد.
سایر موارد: همچنین مصرف منیزیم به رفع خستگی‌های مزمن، مشکلات گوارشی و مشکلات عصبی کمک میکند.
مضرات کمبود منیزیم
اگر چه کمبود شدید منیزیم نادر است، ولی علائم بالینی آن با لرزش، ضعف و اسپاسم عضله، تغییرات شخصیتی، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، بی‌نظمی در ضربان قلب شامل انقباضات نامنظم عضله قلب و یا افزایش ضربان قلب، عدم تعادل در میزان قند خون، سردرد و بالا رفتن فشار خون مشخص میشود.
پرش عضله، حرکات غیر ارادی، تشنج و کـُما نیز در افراد با کمبود شدید منیزیم گزارش شده است.
یک رژیم غذایی ایده‌آل و مناسب باید حاوی مقادیر کافی از منیزیم باشد، اما متأسفانه گرایش به مصرف مواد غذایی فرآوری شده، طبخ زیاد غذاها و مشکلات معمول گوارشی، مانع از جذب کافی این ماده معدنی مهم در بدن میشود.
علاوه بر اینها می‌توان کمبود این عنصر حیاتی را با مصرف مکمل‌ها نیز جبران کرد که باید با مشورت پزشک انجام شود.
بارداری
مصرف مکمل‌های حاوی منیزیم در دوران بارداری نه تنها ریسک ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد، بلکه با کنترل فشار خون بارداری، شانس ابتلا به مسمومیت بارداری را کم میکند.
مسمومیت
اگرچه افزایش دریافت منیزیم می‌تواند مانع از آهکی شدن استخوان شود، ولی احتمال مسمومیت آن از منابع غذایی و مکمل‌ها خیلی کم است. تنها مورد مسمومیت در کارگران کارخانه ذوب فلزات مشاهده شده است که غبار منیزیم را به مقدار زیاد از راه تنفس یا از راه دهان دریافت می‌کنند.
نکات مهم چگونگی مصرف
شما باید مقدار کمی از منیزیم را در روز با یک لیوان پر از آب مصرف کنید (تا باعث اسهال نشود) مقادیر توصیه شده روزانه به شرح زیر است:
مردان بزرگسال بین 19 تا 34 سالگی: 400 میلی گرم بعد از 30 سالگی: 420 میلی گرم
زنان بزرگسال بین 19 تا 34 سال: 310 میلی گرم بالاتر از 30 سال 320 میلی گرم
پسران در سن 14 تا 18 سال: 410 میلی گرم
دختران در سن 14 تا 18 سال: 360 میلی گرم
بچه‌ها در سن 9 تا 13 سال: 240 میل گرم، بچه‌ها در سن 4 تا 8 سال 130 میلی گرم و بچه‌های سن 1 تا 3 سال: 80 میلی گرم.
موارد احتیاط
اگر بیماری شدید کلیوی یا قلبی دارید بدون مشورت پزشک از مکمل‌های منیزیم استفاده نکنید.
مصرف بیش از حد شیر منیزیم (به عنوان مسهل یا آنتی اسید) یا نمکهای ایپسوم (به عنوان مسهل یا تقویت کننده) باعث میشود که شما مقادیر زیادی منیزیم هضم کنید، بویژه اگر مشکل کلیوی داشته باشید. مصرف زیاد منیزیم باعث ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی و حتی مرگ میشود. * اگر بیماری شدید کلیوی یا قلبی دارید، بدون مشورت پزشک از مکمل‌های منیزیم استفاده نکنید.
* بعضی از غذاها، نوشیدنی‌ها و داروها، بدن را برای مصرف منیزیم مورد نیاز با مشکل و سختی روبرو می‌کنند. اینها شامل آهن، منگنز، فسفر، روی و چربی است.
* مصرف زیاد سدیم (نمک)، کافئین، الکل، فیبر، ریبوفلاوین، انسولین و دیوروتیک‌ها (ادرارآور) باعث از دست دادن منیزیم توسط بدن میشود.
* مصرف بیش از حد شیر منیزیم (به عنوان مسهل یا آنتی اسید) یا نمکهای اپسوم Epsom salt (سولفات منیزیم) به عنوان مسهل یا تقویت کننده باعث میشود که شما مقادیر زیادی منیزیم هضم کنید، مخصوصاً اگر مشکل کلیوی داشته باشید، مصرف زیاد منیزیم باعث ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی و حتی مرگ میشود.
تداخل‌های احتمالی
بعضی از غذاها، نوشیدنی‌ها و داروها، باعث از دست دادن منیزیم توسط بدن میشود.
سدیم (نمک)، کافئین، الکل، فیبر، ریبوفلاوین به میزان زیاد، انسولین دیورتیک‌ها (ادرارآور) و دیجیتال‌ها است.
بعضی از غذاها، نوشیدنی‌ها و داروها، بدن را برای مصرف منیزیم مورد نیاز با مشکل و سختی روبرو میکند. اینها شامل کلسیم، آهن، منگنز، فسفر. روی و چربی است.
نقش منیزیم در کاهش فشار خونبه نقل از نشریه تغذیه بالینی اروپا، این تحقیقات حاکی است: مصرف مکمل های غذایی و غذاهای حاوی عنصر منیزیم چه بسا نقش مهمی از نظر کلینیکی در کاهش فشار خون بازی می کند و هر اندازه مقدار این عنصر زیاد شود به همان اندازه تاثیر بیشتری بر کاهش فشار خون خواهد داشت.
این تحقیقات زیر نظر پژوهشگران دانشگاه هرتفور شایر انگلیس از ۱۱۷۳ نفر انجام شد.
پژوهشگران ۱۱ آزمایش کلینیکی را برای بررسی تاثیر منیزیم بر فشار خون انسان انجام دادند و شرکت کنندگان در این تحقیقات روزانه مقادیر مختلفی منیزیم از ۱۲۰ میلی گرم تا ۹۷۳ میلی گرم در طول ۳ تا ۲۴ هفته دریافت کردند.
نتایج این تحقیقات نشان داد که عنصر منیزیم به طور کلی در کاستن از فشار خون سیستولیک و دیاستولیک موفق بوده است و بهترین نتایج متعلق به کسانی بوده است که بالاترین میزان منیزیم را دریافت داشته‌اند.
اسفناج و برخی حبوبات نظیر لوبیا، نخود و آجیل، غلات و نان سبوس دار از جمله مهمترین منابع غذایی حاوی عنصر منیزیم است.
بیماریهای قلبی و عروقی عامل ۵۰ درصد مرگ و میرها در اروپا است و فشار خون بالا علت اصلی مرگ ناشی از بیماریهای های قلبی و کلیه است و عادت غذایی نامناسب و سیگار کشیدن و خوردن غذاهای حاوی نمک سدیم و عدم تعادل در برخی عناصر مثل پتاسیم، کلسیم و منیزیم مهمترین علل ابتلا به شمار می‌رود.
منابع: ویکی پدیا Salamatnews.com میگنا
