تپش غيرطبيعي اولين علامت وضعيت نامناسب قلب است قلب با سرعت طبيعي و منظم مي زند اما زماني که ضربان قلب غيرمنظم و شديد باشد، فرد دچار تپش غيرطبيعي قلب مي شود. اگر تپش قلب به طور واضح احساس شود و اين احساس شبيه کوبيده شدن قفسه سينه باشد، بايد اين علامت را جدي گرفت و به پزشک مراجعه کرد زيرا تپش قلب اولين علامت وضعيت نامناسب قلب است.

شيوه نادرست زندگي، استرس، رژيم غذايي نامناسب، افزايش فعاليت هاي فيزيکي، نفخ و افراط در مصرف دخانيات ممکن است باعث تپش قلب شود.

در اين باره با دکتر هاشم سزاوار متخصص قلب و آنژيوپلاست، دانشيار دانشگاه پزشکي تهران گفت وگويي انجام داده ايم.

وي مي گويد: تپش قلب، يعني احساس ناخوشايند از ضربان قلب. اما سوالي که پيش مي آيد اين است که چرا فرد تپش قلب پيدا مي کند؟

تپش قلب علت هاي متعددي دارد. تغيير در تعداد ضربان قلب، تغيير حجم ضربه اي قلب يا تغيير در نظم عملکرد قلب ازجمله اين علل است. به عنوان مثال، افرادي که به طور ناگهاني قلبشان نامنظم مي زند، احساس تپش قلب مي کنند، بيماري که دچار فيبرولاسيون دهليزي مي شود، بيماري که ضربان نابه جا دارد يا احساس نوعي ريزش در ناحيه قفسه سينه مي کند، دچار تپش قلب مي شود.

بيماراني که ضربان قلبشان کم يا زياد مي شود، يعني تعداد ضربان از ۷۰ تا بيشتر است، احساس تپش قلب مي کنند. اين متخصص قلب افزود: در بعضي از بيماري هاي دريچه اي يا غيردريچه اي، حجم خون تغيير و در نهايت ضربان تغيير خواهد کرد و ممکن است فرد احساس تپش قلب کند.

گاه علت تپش قلب بيماري هاي ديگر است. به عنوان مثال کسي که دچار کم خوني مي شود، به دليل تغيير در تعداد ضربان و به علت تغيير در حجم ضربه اي ممکن است احساس تپش قلب پيدا کند. ناگفته نماند پرکاري تيروئيد، تب يا حتي بيماري هاي عفوني باعث تپش قلب مي شود.

زمينه هاي تشديد تپش قلب عبارت است از استرس، اضطراب، خستگي شديد، بي خوابي، مصرف غذاهاي محرک مانند قهوه، نوشابه و استفاده از بعضي از داروها حتي سرماخوردگي معمولي که مي تواند تپش قلب ايجاد کند و يا تعداد ضربان قلب را بالا ببرد.مصرف داروهايي از دسته داروهاي اعصاب و روان نيز به تپش قلب منجر مي شود.

در بسياري از موارد تپش قلب فقط يک احساس ناخوشايند است که علامتي ندارد، در حالي که بعضي مواقع همراه با علايمي از قبيل احساس درد در قفسه سينه، سياهي رفتن چشم و سرگيجه، اختلال هوشياري و تنگي نفس است.


تپش قلب را در بيماران قلبي نيز بايد جدي گرفت. افرادي که سابقه نارسايي قلبي يا سکته قلبي يا سابقه بيماري دريچه اي دارند و دچار تپش قلب مي شوند، بايد اين علامت را جدي بگيرند.يادآوري مي شود که بعضي از انواع تپش قلب در بيماران به علت کاهش بيش از حد تعداد ضربان قلب رخ مي دهد.

برخي از اين بيماران به انواع باتري هاي خاص نياز پيدا مي کنند. بعضي اوقات پس از بررسي شرايط مراجعه کننده به پزشک، مشخص مي شود که وي بيماري خاصي ندارد اما تپش قلب شديد، زندگي فرد را مختل مي کند. تپش قلب در اين دسته از افراد ممکن است به دليل خستگي مفرط، بي خوابي شديد، استرس يا مصرف بعضي از مواد غذايي يا داروها باشد که در اين زمينه به بيمار توصيه هايي مي شود.

گاهي بيمار نياز به درمان دارويي پيدا مي کند و با مصرف دارو حملات و شدت تپش قلب کاهش پيدا مي کند. وي مي افزايد: از لحاظ سني ارتباطي بين سن و تپش قلب وجود ندارد و تپش قلب در جوانان نيز ديده مي شود.

دکتر سزاوار تاکيد مي کند: در صورت تکرار اين حالت به خصوص اگر همراه علايم ذکر شده باشد، فرد بايد به متخصص قلب مراجعه کند. براي بررسي شرايط بيمار علاوه بر گرفتن نوار قلب در برخي مواقع لازم است بيمار اکوکارديوگرافي انجام دهد. در مواردي نيز دستگاهي به مدت ۲۴ يا ۴۸ ساعت به بيمار وصل مي شود تا به پزشک براي تشخيص علت اين بيماري کمک کند.

به طور کلي بايد گفت که بعضي از انواع تپش قلب نياز به درمان اختصاصي دارد و بعضي از انواع آن چندان مخاطره آميز نيست. اگر تپش قلب فردي در حد احساس کوبيده شدن قفسه سينه باشد نياز به اورژانس ندارد اما اگر ناگهاني باشد و فرد دچار افزايش فشار خون و اختلالات تنفسي شود، بايد توسط متخصص معاينه شود.


نکته
ضربان قلب حاصل يک دوره انقباض کامل قلب يعني پر و خالي شدن آن از خون است. هر دوره اين انقباضات در يک فرد بزرگسال سالم کمتر از يک ثانيه طول مي کشد. تعداد ضربان طبيعي قلب در هر دقيقه براي آقايان حدود ۷۰ و براي خانم ها ۷۵ ضربه است.
اين تعداد براي نوزادان که گردش خون سريع و تنفس تندتري دارند تا ۱۳۰ ضربه در دقيقه هم مي رسد.