دم‌كردني محبوب ايراني‌ها
براي خيلي از ما ايراني‌ها هميشه نوشيدن يك فنجان چاي گرم بسيار دلچسب است اما در سرماي دومين ماه پاييزي اين لذت چند برابر مي‌شود البته نوشيدني‌هاي گرم و سرد زيادي وجود دارد كه مي‌توانيم در فرصت‌هاي مختلف از آنها استفاده كنيم ولي ايراني‌ها از روزگاران قديم به چاي علاقه بيشتري داشته‌اند. شايد دليلش اين باشد كه چاي يك نوشيدني شرقي است. ابتدا هندي‌ها و چيني‌ها از آن استفاده مي‌كردند و سال‌ها بعد گياه چاي به ايران وارد شد، اما اين دم‌كردني سياه چنان جاي خود را در ميان ايراني‌ها باز كرد كه حالا در هر خانه‌اي حداقل يك بار در روز چاي دم مي‌كشد و خورده مي‌شود و چاي شيرين جزئي جدانشدني از سفره صبحانه ما شده است.
چاي اما انواع مختلفي دارد كه در تمام فروشگاه‌ها در اختيار خريداران قرار مي‌گيرد. بهترين نوع اين نوشيدني به محصولات هندوستان و سيلان و ايران تعلق دارد.
چاي ايراني كه نوع بهاره آن بسيار خوشمزه است در شمال ايران كاشت و برداشت مي‌شود.
چاي سياه در صدر
امروزه مصرف‌كنندگان مي‌توانند انواع مختلف چاي را خريداري كرده، دم كنند و ميل نمايند. اما معروف‌ترين اين چاي‌ها همچنان چاي سياه است؛ همان چاي معمولي كه در خانه ايراني‌ها وجود دارد. چاي سبز هم به تازگي بيشتر شناخته شده و مصرف آن رو به فزوني است.
چاي قرمز يا همان چاي ترش كه هم خوشمزه است و هم خاصيت دارويي دارد نيز در فروشگاه‌ها به فروش مي‌رسد البته دم كردن هر كدام از اين چاي‌ها روش خاص خودش را دارد، اما هنوز هم در ميان خانواده‌هاي ايراني چاي سياه رتبه اول را در اختيار دارد و به نظر مي‌رسد تا مدت‌ها با خيال راحت اين مقام را حفظ خواهد كرد.
چاي با عطر ايراني
از نگاهي ديگر هم مي‌توان چاي را به انواع مختلفي تقسيم كرد. اين نوشيدني محبوب در بازار، هم به صورت باز و هم انواع بسته‌بندي با نام‌هاي تجاري مختلف وجود دارد.
چاي‌هاي موجود در ايران شامل كله مورچه‌اي، باروتي، شكسته، قلمي و... است كه هر كس بنابر سليقه خود و خانواده‌اش نوعي از آن را مي‌پسندد و خريداري مي‌كند.
از سوي ديگر بعضي خانواده‌ها از چاي سياه معمولي استفاده كرده و آن را به تنهايي دم مي‌كنند و برخي ديگر براي عطر بهتر، چاي معمولي را با چاي عطري مخلوط مي‌كنند. همين جا لازم است يادآوري كنيم كه چاي عطري با عطر چاي فرق مي‌كند.
هر دوي اينها با چاي معمولي مخلوط مي‌شود ولي ميزان عطر چاي بايد بسيار كمتر از چاي عطري باشد. همچنين چاي عطري را مي‌توان به‌تنهايي هم دم كرد ولي عطر چاي را حتما با چاي معمولي مخلوط كرده و سپس دم مي‌كنند.
البته بهتر است از چاي معمولي استفاده كنيد زيرا هم چاي عطري و هم عطر چاي هر دو از اسانس‌هاي مختلف تهيه مي‌شود.
اگر به عطر خاصي علاقه داريد، بهتر است از اسانس‌هاي خانگي و اصيل ايراني براي معطرشدن چاي استفاده كنيد؛ به عنوان مثال هل، زعفران، دارچين، زنجبيل و گل محمدي نمونه‌هايي مناسب براي طعم‌داركردن چاي هستند.
روي بسته‌بندي‌هاي چاي، نوع آن هم قيد شده است. دليل اين تفكيك آن است كه بعضي‌ها رنگ چاي برايشان مهم است و برخي ديگر عطر و شايد طعم چاي؛ ولي يك چاي خوب و گوارا بايد هم خوشرنگ باشد، هم خوش عطر و هم مزه گس آن حس شود. به نظر مي‌رسد اين چاي مورد علاقه بيشتر مردم است.
بهترين راه دم‌كردن چاي اين است كه بگذاريد آب داخل كتري يا سماور كاملا جوش بيايد؛ بعد آن را خاموش كرده تا دماي آب قدري كم شود، حالا مقداري چاي درون قوري بريزيد؛ بهتر است قوري هم چيني يا پيركس باشد؛ يكبار با آب گرم چاي را شست وشو دهيد و سپس به اندازه كافي آب داخل قوري ريخته و زير كتري يا سماور را روشن كرده و قوري را روي آن قرار دهيد. اجازه دهيد تا چاي خوب دم بكشد البته گذاشتن يك پارچه تميزي روي قوري به‌عنوان دم‌كني هم بسيار مهم است.
يادتان باشد هر نوع چاي به زمان خاصي براي دم‌كشيدن نياز دارد ولي معمولا 10 دقيقه، فرصت مناسبي است.
از سماور زغالي تا چاي‌ساز برقي
اگر سن‌تان اجازه دهد حتما به ياد داريد كه در قديم از انواع سماورهاي زغالي براي تهيه چاي استفاده مي‌شد و بعد از آن سماورهاي نفتي به بازار آمد. چاي تهيه‌شده روي سماورهاي زغالي و نفتي بسيار گوارا و دلچسب بود؛ ولي كم‌كم سماورهاي برقي و گازي جاي نسل پيش از خود را گرفتند، البته چاي دم‌شده روي آنها هم با ذائقه خانواده‌هاي ايراني سازگار بود.
اما امروز دستگاه‌هاي برقي چاي‌ساز در آشپزخانه‌هاي ايراني جا خوش كرده‌اند؛ شايد شما هم يكي از آنها را خريده باشيد.
خيلي از خانم‌ها بر اين باورند كه چاي تهيه‌شده روي اين دستگاه‌ها خيلي خوش‌طعم نيست و نمي‌توانند چاي را مانند سماور و كتري دم كنند؛ البته برخي هم نظر ديگري دارند.
به هر حال چاي با هر وسيله‌اي كه دم شود، همچنان گواراترين و لذت‌بخش‌ترين نوشيدني براي ايراني‌ها است. چاي جزئي از زندگي روزمره مردم اين سرزمين است.
وقتي كه مهمان به خانه شما مي‌آيد اولين كار تهيه چاي است. وقتي از كار روزانه خسته مي‌شويد يك فنجان چاي شما را سرحال مي‌آورد و هنگامي كه به مهماني مي‌رويد اولين چيزي كه منتظرش هستيد يك استكان چاي است.
براي نوشيدن يك چاي دلچسب، نيازي به خريدن ظروف گران قيمت نيست، اما قدري سليقه لازم است؛ به يقين ديدن چايي خوشرنگ در يك استكان كمر باريك و روي نعلبكي‌اي زيبا در كنار قنداني پر از قندهاي سفيد هم قد و قواره، به اندازه نوشيدنش دلچسب است. -جام جم
