اولویت درمان اختلالات روانی با روانپزشک است نه روانشناس

دکتر امیر شعبانی در گفت‌وگو با ایسنا، در این رابطه افزود: این روانپزشک است که در مراحل اولیه علائم ارگانیک اختلالات اعصاب و روان را بررسی کرده و سپس سیر درمان را مشخص می‌کند. مثلا روانپزشک بررسی می‌کند که آیا بیماری به دنبال اختلالات تیروئید و غدد داخلی، صدمات مغزی و یا مصرف بعضی از داروها و مواد مخدر به وجود آمده یا اینکه به هیچ کدام از آنها ربطی ندارد. وی همچنین تاکید کرد: تنها پزشک است که می‌تواند با انجام آزمایش‌های مختلف برای بیمار به مشکل روانپزشکی او پی ببرد.
علاوه بر آن پزشک می‌تواند از دارو درمانی استفاده کرده و در جایی که صلاح بداند به روانشناسی بالینی یا روانشناسان مشاوره ارجاع دهد. وی با اشاره به برخی شائبه‌ها مبنی بر اینکه روان درمانی حتما باید توسط روانشناس انجام شود، اظهار کرد: در کشورهای مختلف از جمله ایران، روان درمانی به شکلی قوی در دوره‌های آموزش پزشکی، آموزش داده می‌شود و روانپزشکان در دوره دستیاری بسیاری از بیماران خود را با روان درمانی معالجه می‌کنند.

شعبانی با بیان اینکه درمان روانپزشکی به صورت تیمی انجام می‌گیرد، افزود: در حال حاضر در مراکز دانشگاهی در کنار روانپزشکان از روانشناسان استفاده می‌شود و ارتباط دو طرفه بسیار خوبی میان آنها وجود دارد.

این روانپزشک در خصوص نحوه ارجاع بیماران به روانپزشکان، اظهار کرد: در برخی موارد بیماران توسط متخصص مربوطه درمان نشده و به درستی ارجاع داده نمی‌شوند و حتی گاهی پیش می‌آید که یک بیمار سال‌ها تحت نظر متخصصی که رشته‌اش غیر از روانپزشکی است درمان شده و پس از گذشت مدت‌ها متوجه می‌شود که باید به یک روانپزشک مراجعه می‌کرده است.

به گفته وی، بسیاری از بیماران به دلیل باورهای غلطی که در جامعه وجود دارد به روانپزشک مراجعه نمی‌کنند؛ زیرا برخی بیماران، اختلالات روانپزشکی را بدنامی دانسته و حتی ترجیح می‌دهند داروی اعصاب توسط یک متخصص قلب برایشان تجویز شود تا اینکه به روانپزشک مراجعه کنند.

وی افزود: همچنین برخی از بیماران فکر می‌کنند داروهای اعصاب اعتیادآورند و یا اینکه جوانان نیازی به استفاده از قرص‌های اعصاب ندارند. برخی نیز بر این باورند که این بیماران نباید به خودشان تلقین کرده و سعی کنند خوشحال باشند.

این روانپزشک با بیان اینکه برخی بیماران نمی‌توانند مسائل روانی را به عنوان بیماری بپذیرند، اضافه کرد: برخی از افراد تا زمانی که بیماری‌شان شدید و ناتوان‌ کننده شود جلوی مواجه به پزشک و مصرف دارو را گرفته و اگر نیازی به بستری شدن داشته باشند برای انجام این کار اقدام نکرده و درمان را به تاخیر می‌اندازند.

دبیر علمی بیست و نهمین کنگره روانپزشکی ایران در خصوص باور به اعتیادآور بودن داروهای اعصاب و روان بیان کرد: اکثر داروهای اعصاب و روان اعتیادآور نبوده و آن اقلیتی هم که قابلیت سوء مصرف دارند کاربرد درمانی داشته و اصلا جنبه وابستگی آن‌ها مطرح نیست.

وی ادامه داد: تنها زمانی وابستگی به این داروها اهمیت پیدا می‌کند که کسی همراه با آن از مواد مخدر استفاده کرده یا آن را بدون نسخه پزشک با میزان بالا استفاده کند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر لزوم توانبخشی بیماران مزمن اعصاب و روان، افزود: بیماران مزمن و اعصاب روان باید خدمات بیشتری را نسبت به دیگر بیماران گرفته و توانبخشی شوند، زیرا این افراد کسانی هستند که درمان‌های مرسوم دارویی و غیردارویی را گرفته‌اند اما برایشان نتیجه‌بخش نبوده و یا اینکه با وجود برطرف شدن علائم حاد اختلال عملکردی دارند.

دکتر شعبانی در ادامه افزود: همچنین بسیاری از جانبازان اعصاب و روان به خدمات توانبخشی احتیاج داشته که خدماتی ارائه شده به آنها اصلا در حد و اندازه‌ای نیست که کفاف مشکلاتشان را بدهد.
وی در پایان اظهار کرد: کار روانپزشکی به صورت گروهی انجام شده و حضور روانشناس، مددکار، کار درمانگر و در مواردی حضور روان پرستار نیز لازم است.