وزیر: سلامت روان مغفول مانده / موانع اعلام شده در بحث سلامت روان در ایران

به گزارش فارس ، سید حسن قاضی زاده هاشمی، امروز به مناسبت هفته سلامت با حضور در مرکز آموزشی – درمانی روانپزشکی رازی، گفت: بحث سلامت روان و توانبخشی از جمله بخش های مغفول در حوزه سلامت هستند که امیدواریم در دولت توجه ویژه ای به آنها بشود.

وی با بیماران، کارکنان، روانپزشکان و اعضای هیأت علمی ، پرستاران و کمک بهیاران این بیمارستان دیدار کرد و  در جریان مشکلات بیمارستان همچون کمبود نیروی انسانی و سختی کار آنان به ویژه کادر درمان، کمبود امکانات و همچنین راکد ماندن پروژه های مربوط به توسعه و بازسازی بخش های بستری ناشی از کمبود بودجه قرار گرفت.

وزیر بهداشت در مورد وضعیت این بیمارستان به طور خاص، قول داد که وضعیت بیمارستان ارتقاء یابد و بودجه بسته های خدماتی بخش سلامت روان بازنگری و مورد توجه ویژه قرار بگیرد.

 وی تأکید کرد که طی یک ماه آینده،اقداماتی از سوی دولت در زمینه ارتقای وضعیت بیمارستان روانپزشکی رازی انجام خواهد شد.

وزیر بهداشت افزود: امیدوارم خیران و افراد نیکوکار از وجود این مرکز آموزشی – درمانی به عنوان فرصتی برای انجام امور خیر، استفاده کنند و در رفع نیازهای آن تلاش کنند.

وی ادامه داد: گسترش بخش های کلینیکی و بستری، افزایش ظرفیت پذیرش بیماران و تلاش کادر درمانی با استفاده از روشهای علمی و تخصصی، تفاوت این بیمارستان با دیگر مراکز روانپزشکی در کشور نیز هست که حکایت از حضور خیران و افراد نیکوکار در این مرکز فوق تخصصی دارد.

وزیر بهداشت همچنین تأکید کرد که سیاستها باید به سمت نگهداری در منزل سوق داده شود تا هزینه خدمات بین 2 تا 5 برابر کاهش یابد.

هاشمی با اشاره به قدمت بیش از یکصد ساله بیمارستان روانپزشکی رازی ( امین آباد ) و وجود برخی بیماران که 30 ، 40 سال از بستری و نگهداری آنان در این بیمارستان می گذرد، افزود: برای این افراد فرقی نمی کند که در تهران بستری باشند یا در شهرستان دیگری در کشور نگهداری شوند چون داروی آنان مشخص است و فقط با مصرف دارو، در این مرکز نگهداری می شوند.

وی اضافه کرد: افراد خیر و نیکوکار در کل کشور می توانند در گروههای خیریه، نسبت به نگهداری این گونه بیماران در شهرستان خود اقدام کنند.

بیمارستان فوق تخصصی آموزشی - درمانی روانپزشکی رازی با 1100 تخت فعال برای انواع بیماران با اختلالات روانی به عنوان بزرگترین بیمارستان روانپزشکی ایران و خاورمیانه ، تحت پوشش دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و با همکاری هیأت علمی این دانشگاه فعالیت می کند.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از خیران و افراد نیکوکار خواست تا امسال که به نام سال توجه به فرهنگ نامگذاری شده، با مشارکت در رفع نیازهای بیمارستان روانپزشکی رازی، بیش از گذشته در فرهنگ سازی و سلامت جامعه نقش داشته باشند.

 هاشمی همچنین اظهار داشت:  بیمارستان روانپزشکی رازی جزو قدیمی ترین بیمارستانهای تهران است و مشکلات متعدد دارد که پیش بینی هایی برای آن شده اما به صورت خلاقانه از افراد خیر انتظار است که در قالب هیات امناء، بتوانند به رفع مشکلات این مرکز کمک کنند و در این مرکز علاوه بر امور درمانی، بتوانیم امور آموزشی و پژوهشی در خصوص سلامت روان نیز داشته باشیم.

وی افزود: با کمک خیران می توان امیدوار بود که این بیمارستان بتواند خدمات سلامت روان به تمام اقشار جامعه اعم از سالمند ، جوان و... بدهد و در عین حال در فرهنگ سازی جامعه بتوانند نقش داشته باشند به طوری که تصور نشود با بستری بیمار روانی، یک بار سنگین اجتماعی متوجه او است.

وزیر بهداشت تأکید کرد : به نظر من اگر نگاه حمایتی به مستحق داشته باشیم، این بیماران بسیار مستحق لطف و محبت مردم نوعدوست هستند، ضمن آنکه با اشاعه فرهنگ دوستی و همدلی در جامعه، مشکلاتی همچون استرس، تنش، اختلالات اعصاب و روان در جامعه کاهش می‌یابد.

وزیر بهداشت ادامه داد: در همین راستا می توانیم بخشی از بیماران را که نیاز به دریافت خدمات درمانی در ساعاتی از روز دارند، به صورت سرپایی و با روشهای علمی مناسب، درمان کنیم و مابقی ساعات را در منزل و کنار خانواده بگذرانند و اگر بتوانیم حداقل 10 تا 20 درصد بیماران را به این شکل درمان کنیم، در فرهنگ سازی جامعه و کاهش هزینه ها بسیار موثر خواهد بود.

هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری که در خصوص راه حل برای سختی کار پرستاران پرسید، گفت: امیدواریم در جلسات دولت بتوانیم کارهایی در این خصوص انجام بدهیم اما اگر هیأت امنایی از افراد خیر و نیکوکار که دارای سرمایه هایی در مجموعه کلان اقتصادی کشور هستند، تشکیل شود، می‌تواند بسیار کمک و موثر در رفع مشکلات کادر درمانی باشد  همان طور که دایر کردن یک صندوق کوچک می تواند باعث خیر و برکات بسیار بشود.

 وی در پاسخ به این سؤال که آیا  تغییر نام منطقه «امین آباد» می تواند در تغییر نگرش مردم نسبت به این مرکز که از گذشته‌های دور به عنوان مرکز روانپزشکی امین آباد معروف بوده، تأثیر داشته باشد؟ اظهارداشت: به نظر من امین آباد نام زیبا و پرمعنایی است که شاید نامگذاری گذشتگان ما نیز با این فکر انجام شده که این منطقه و مرکز روانپزشکی رازی می تواند امنیت و آرامش به اهالی آن هدیه کند.

وی افزود: اصل موضوع در تغییر نگاه و دید مردم است که با مواجهه با برخی از اختلالات اعصاب و روان یا حتی کم خوابی به خصوص در مراحل اولیه، نگران تبعات این موضوع و آگاهی اطرافیان نسبت به این نوع بیماریها نباشند و حتماً با تشخیص زودهنگام و مراجعه به موقع به مراکز درمانی، مراحل درمان را طی کنند.

 محمد تقی جغتایی، رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی نیز در این مراسم تهیه مجموعه اطلاعات «موانع موجود در سلامت روان در ایران» از جمله  اقدامات دانشگاه علوم بهزیستی و اعضای هیات علمی آن در جهت انجام وظیفه « مرجعیت علمی در حوزه سلامت روانی ، اجتماعی و توانبخشی» این دانشگاه است.

به گفته وی بخشی از موانع اعلام شده در بحث سلامت روان در ایران عبارتند از :

1.  فقدان قانون مصوب سلامت روان برای حمایت از بیماران روانی 

2. هماهنگی بین بخشی (سازمانهای ارائه دهنده خدمات) ضعیف برای سلامت روان

3. نبود نظام مدون برای مشارکت مردم

4. مشخص نبودن سهم و نقش دستگاه ها برای ارتقای سلامت روان

5. کم بودن سهم بودجه سلامت روان از کل بودجه و عدم افزایش بودجه سلامت روان به رغم افزایش بودجه بهداشت و درمان کل کشور (حدود 3درصد بودجه بهداشت به سلامت روان اختصاص دارد)

6. حمایت نشدن خانواده بیماران روانپزشکی از طریق اعطای یارانه های دارو و خدمات

7. فقدان بانک اطلاعاتی در مورد سلامت روان

8. کمبود تخت های بستری بیماران (برآورد ابتدای دهه 80 نشان می دهد که حدود 200 هزار تخت روانپزشکی مورد نیاز است )

9. عدم تبعیت بیمارستان های کشور از ابلاغ های مکرر سیاست گذار مبنی بر تخصیص 10درصد تخت های بیمارستانهای عمومی

10. کمبود مراکز اورژانس بیماری های حاد روانی و کم اثربخش بودن خدمات محدود فعلی

11. فقدان الگوهای نوین ارائه خدمات و کار تیمی در مراکز ارایه خدمات به بیماران روانپزشکی

12. ضعف پوشش بیمه ای بیماران روانی

13. نبود سیستم غربالگری روانی در کشور

14.  کم بودن تعداد و کیفیت خدمات بستری 

15. عدم بهره مندی مناطق حاشیه ای شهرها از خدمات سلامت روان

بر اساس این گزارش، به تازگی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در راستای اجرایی کردن بندهایی از سیاستهای کلی سلامت که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده و مربوط به توانبخشی، سلامت اجتماعی و سلامت روانی می شود، آمادگی خود را اعلام کرد.

در دانشگاه علوم بهزیستی، کار گروه « سبک زندگی» نیز در حوزه های مربوط به مسائل خانواده، آسیبهای اجتماعی، مسائل روانی و جنبه هایی از سبک زندگی که کمک به پیشگیری از ایجاد اختلالات روانی و آسیبهای اجتماعی میکند، تشکیل شده است.

این دانشگاه با داشتن مرکز توانبخشی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، مرکز تحقیقات سالمندی، مراکز تحقیقات اختلالات تکاملی و ژنتیک و گروههای آموزشی با اعضای به نام هیأت علمی در خصوص  روانپزشکی، روانشناسی بالینی، روانشناسی استثنایی، مشاوره، ارگونومی و آموزش کودکان پیش دبستانی، می‌تواند نقش مهمی در اجرای مفاد بند 3 سیاستهای کلی سلامت داشته باشد.