زنان و دختران، اهداف جدید شرکت های دخانی

در سالهایی که گذشت و تغییر شیوه زندگی مردم، این سیگار کشیدن زنان از تابو خارج شد به طوری که اگر تا سال های قبل در ایران به دلیل داشتن قبح اجتماعی و فرهنگی سیگار کشیدن زنان چندان رایج نبود و اگر کسی هم می خواست سیگار بکشد در محیط منزل و به دور از چشم مردم و حتی فامیل این کار را می کرد.

ولی این روزها این قبح شکست و می بینیم که پشت فرمان خودرو، در پارک ها و اماکن عمومی زنان و دختران بی هیچ رعب و وحشتی از طرز برخورد جامعه، سیگار می کشند. گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۰ با عنوان ˈ زنان و سلامتˈ حاکیست که آمار تبلیغات دخانی برای هدف قرار دادن دختران رو به افزایش است.

آمار ۱۵۱ کشور مختلف نشان می دهد که در حدود ۷درصد دختران نوجوان سیگار مصرف می کنند در حالی که میزان پسران نوجوان سیگاری در این کشورها ۱۲ درصد است.

سازمان بهداشت جهانی قصد دارد با ترغیب کشورها، به حمایت ویژه از زنان در برابر ترفندهای صنایع دخانی بپردازد زیرا شرکت های دخانیات در سراسر دنیا قصد دارند با اغفال زنان آنها را یک عمر در دام وابستگی به نیکوتن بیندازند.

زنان در حدود ۲۰ درصد از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون فرد سیگاری در سراسر جهان را تشکیل می دهند و در عین حال این آمار رو به افزایش است، شیوع رو به رشد استعمال دخانیات در بین دختران معضل مهمی به حساب می آید.

وضعیت مصرف دخانیات در ایران و جهان
بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر از افراد بالای ۱۵سال جمعیت هفت میلیاردی جهان مواد دخانی مصرف می کنند ، اگر شیوع استعمال دخانیات ثابت باقی بماند تعداد سیگاری ها بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ به بیش از هفت میلیارد نفر افزایش خواهد یافت.

چهار پنجم سیگاری ها فعلی در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط زندگی می کنند.

در منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی که ایران نیز یکی از کشورهای این منطقه است، شیوع استعمال قلیان به نحو چشمگیری در سال های اخیر افزایش یافته است. این افزایش به ویژه در میان نوجوانان دختر و پسر و نیز زنان روند نگران کننده ای را نشان می دهد.

در ایران براساس آخرین آمار مربوط به بررسی عوامل خطر بیمارهای غیر واگیر که در سال ۱۳۸۸منتشر شده است، ۸۲ / ۱۰درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال مصرف کننده سیگار به طور روزانه هستند، میانگین تعداد نخ سیگار مصرفی روزانه افراد سیگاری ۲۹ / ۱۳نخ برای مردان و ۹۱/۱۲نخ برای زنان و به طور میانگین ۱۰/۱۳نخ در روز است.

اما چند نکته قابل تامل است که نسبت زنان سیگاری به مردان در حال افزایش است، یعنی در حال حاضر به ازای هر ۶ مرد سیگاری یک زن سیگاری وجود دارد و دیگر اینکه مصرف کنندگان روزانه مواد دخانی در بین زنان در بعضی جوامع به خصوص در شهرهای بزرگ رو به افزایش است. همچنین مصرف گهگاهی سایر مواد دخانی نظیر قلیان در زنان و به وی‍‍ژه در سنین پایین تر نیز در حال افزایش است.

قلیان تهدید جدیدی برای سلامت زنان
در سال های اخیر و با ورود تنباکوی میوه ای، الگوی سنتی مصرف قلیان تغییر کرده است. در گذشته قلیان بیشتر در مناطق جنوبی کشور و در میان بانوان سالخورده خانواده و در منزل مورد استفاده قرار می گرفت، در حالی که اکنون الگوی مصرف در سرا سر کشور و به ویژه در میان جوانان و در سفره خانه های سنتی و مکان های مشابه شایع شده است.

در مورد قلیان چند سوء تفاهم و چند اشتباه رایج در جامعه وجود دارد که زنان با آگهی از آن می توانند به تصحیح باورهای غلط در خانواده و اطرافیان بپردازند.

- اشتباه اول: عبور دود قلیان از داخل آب موجب کاهش سموم دود می شود اما این ادعا واقعیت ندارد چرا که آب تنها موجب کاهش دمای دود و افزایش رطوبت آن و در نتیجه قابل تحمل کردن استنشاق آن برای فرد مصرف کننده است.

- اشتباه دوم: قلیان اعتیاد آور نیست این در حالی که دود هر نوع محصول توتون از جمله توتون مورد مصرف در قلیان حاوی نیکوتین است که یک ماده اعتیاد آور و چند بار مصرف آن موجب اعتیاد به نیکوتن می شود.

- اشتباه سوم: مصرف قلیان کم خطرتر از سیگار است، در حالی که مصرف قلیان در مقایسه با سیگار دود بسیار زیادی را وارد ریه های فرد مصرف کننده می کند. از دیگر عوارض قلیان که در سیگار دیده نمی شود، افزایش احتمال انتقال بیماری های واگیردار و مسری نظیر تبخال، هپاتیت و سل است که به دلیل استفاده اشتراکی آن دیده می شود.

- اشتباه چهارم: مصرف قلیان فقط برای فرد مصرف کننده خطرناک است، در حالی که استنشاق تحمیلی دود دخانیات شامل مصرف قلیان هم می شود، یک ساعت در معرض دود قلیان بودن معادل مصرف ۶ تا ۸ نخ سیگار است.

رئیس اداره ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره نقش زنان در کنترل دخانیات گفت: همان گونه که مردم در تاریخ به فتوای آیت الله میرزا حسن شیرازی تنباکوها را سوزاندند امروز نیز زنان باید قلیان ها را بشکنند.

«شهرام رفیعی فر» افزود: با توجه به اینکه زنان مسوولیت عمده فرزندان را بر عهده دارند نقش آنها در کنترل دخانیت نیز پررنگتر می شود.

وی با بیان اینکه قلیان شایع ترین وسیله برای مصرف ماده دخانی در نوجوان است، خاطرنشان کرد: به ازای هر ۹ مرد مصرف کننده قلیان یک زن مصرف کننده قلیان و به ازای هر ۶ مرد مصرف کننده سیگار ، یک زن مصرف کننده سیگار وجود دارد اما باید توجه داشت که زنان در برابر مصرف سیگار، آسیب پذیرتر هستند و از سوی دیگر آنان تربیت کنندگان اصلی فرزندان به شمار می روند.

وی ادامه داد: زمانی مصرف سیگار در جامعه قبح داشت اما اکنون با ورود قلیان، خانواده ها در کنار یکدیگر در پارک و اماکن تفریحی قلیان می کشند. مدیر کل آموزش ارتقای سلامت وزارت بهداشت گفت: آغاز استعمال دخانیات در سنی رخ می دهد که نوجوانان و جوانان نیاز به توجه دارند و پسران با مصرف قلیان می خواهند خود را جذاب و دختران با مصرف آن می خواهند خود را اجتماعی نشان دهند.

منبع: ایرنا