عدم تغییر عنوان شغلی دبیرانی که میخواهند در ابتدایی تدریس کنند
محمد دیمهور، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در گفتوگو با فارس و در پاسخ به این پرسش که «آیا در بحث کمبود نیروی انسانی دوره ابتدایی علت اصلی بازنشسته شدن افراد است یا مشکلات دیگری نیز وجود دارد؟»، اظهار داشت: در بحث نیروی انسانی، یک کمبود زمینهای داریم زیرا سالیانه تعداد زیادی از فرهنگیان بازنشسته میشوند.
وی افزود: زمانی که پایه ششم در مدارس ابتدایی ایجاد شد حدود یک میلیون و 300 هزار نفر به جمعیت دانشآموزی دوره ابتدایی اضافه شد، ضمن اینکه ثابت شدن نوبت صبح مدارس و مجموعه این اتفاقات باعث شد کمبود نیروی انسانی خودش را جدیتر نشان دهد.
* سرباز معلم امسال نسبت به سال گذشته نصف شد
دیمهور ادامه داد: در این باره تمهیداتی اندیشیده شد، از جمله تعدادی نیرو به عنوان قرارداد کار معین جذب مدارس ابتدایی شدند که هر چند از نظر شرایط و صلاحیتهای حرفهای بعضی از این همکاران مهارتهای حرفهای لازم را نداشتند اما بالاخره یک بخشی از کمبود را مرتفع کردند.
وی با بیان اینکه ظرفیت سرباز معلم امسال نسبت به سال گذشته نصف شد، خاطرنشان کرد: در سال گذشته و در موضوع سرباز معلم سهم آموزش و پرورش دو برابر رقم فعلی بود که امسال این رقم نصف شده است.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به مجموعه عواملی که کمبود نیروی انسانی را رقم زد، تصریح کرد: بازنشستهها، کمشدن سهمیه سرباز معلم، ترخیص سرباز معلمها و کمبود زمینهای نیروی انسانی که از قبل بوده است و هر سال تعداد کمبودها افزایش پیدا کرده است، عوامل کمبود نیروی انسانی است، زیرا ورودی به دوره ابتدایی نداریم و از طرفی خروجی در این بخش داریم.
*پیشبینی اضافه شدن 100 هزار دانشآموز به مدارس کشور
دیمهور اضافه شدن حدود 100 هزار دانشآموز به مدارس کشور در سال تحصیلی جدید را پیشبینی کرد و گفت: معنای این موضوع این است که تعداد زیادی کلاس درس به آموزش و پرورش اضافه میشوند که آنها معلم نیاز دارد و از طرفی پراکندگی روستاها در بسیاری از مناطق کشور و لزوم اختصاص معلم برای این مدارس کم جمعیت نیز حائز اهمیت است.
دیمهور اضافه کرد: به عنوان مثال در برخی مناطق برای 5 تا 7 دانشآموز یک معلم داریم در حالی که در بعضی مناطق و مدارس کشور حدود 40 دانشآموز در هر کلاس حضور دارند؛ این عوامل به جهت پراکندگی جغرافیایی و تکلیفی است که نظام تعلیم و تربیت دارد که یک دانشآموز هم از تحصیل باز نماند و عدالت آموزشی برقرار باشد.
*کمبود بیش از 27 هزار نیرو در ابتدایی/ تمام مناطق کشور آموزگار ابتدایی نیاز دارند
معاون وزیر آموزش و پرورش مجموع این موضوعات را باعث حدود 27 تا 28 هزار نفر کمبود نیروی انسانی در حوزه ابتدایی دانست و عنوان کرد: تعداد این کمبودها در جاهای مختلف متفاوت است، اما تمام مناطق آموزش و پرورش کشور به آموزگار ابتدایی نیاز دارند.
*دعوت از فرهنگیان در شرف بازنشستگی برای حضور در ابتدایی
دیمهور به تدابیری که برای رفع و یا مدیریت کمبود نیروی انسانی انجام میشود، اشاره کرد و اظهار داشت: در ابتدا از همکاران موجود که در آستانه بازنشستگی از آموزش و پرورش هستند و البته با تجربه، شایسته، کارآمد و صلاحیتدار برای تدریس در دوره ابتدایی هستند، دعوت میکنیم تا ادامه خدمت بدهند که این موضوع باعث میشود بخش قابل توجهی از کمبود را جبران کند و حداقل از نیاز جدید جلوگیری میکند.
وی در گفتوگو با خبرنگار فارس افزود: این افراد نفراتی هستند که بازنشسته میشوند و از آنها درخواست کردیم تا یکسال دیگر بمانند و در دوره ابتدایی تدریس کنند؛ بنابراین اگر تمام این همکاران دعوت را اجابت کنند طبیعتاٌ کسری ناشی از بازنشستگی نیروی انسانی تأمین خواهد شد.
*اداره پایه پنجم و ششم ابتدایی با روش چند معلمی
دیمهور یکی دیگر از راهکارهای جبران کمبود نیروی انسانی را استفاده از دبیران دوره متوسطه اول اعلام و گفت: در پایه پنجم و ششم دوره ابتدایی میتوانیم از دبیران دوره متوسطه اول استفاده کنیم؛ با توجه به اینکه در سال تحصیلی آینده به جهت استقرار نظام آموزشی جدید، یکی از پایهها خالی از دانشآموز است، بنابراین از همکاران کسر ساعت موظف دوره متوسطه اول درخواست کردیم تا به ابتدایی بیایند و پایه پنجم و ششم را به صورت چند معلمی برگزار کنیم.
وی ادامه داد: چون این افراد معلم ابتدایی و آموزگار نیستند و شرایط تدریس در تمام دروس دوره ابتدایی را ندارند از آنها دعوت کردیم تا دروسی که در حوزه رشته تخصصی آنها است به آنها واگذار شود؛ به عنوان مثال یک معلم علوم خوب میتواند بحث پژوهش، کار و فناوری و ریاضی را تدریس کند یا اینکه یک معلم معارف اسلامی، ادبیات فارسی، تاریخ و جغرافیا میتواند دروسی مانند مطالعات اجتماعی، فارسی و معارف را تدریس کند.
*عدم تغییر عنوان شغلی دبیرانی که میخواهند در ابتدایی تدریس کنند
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که «با توجه به اینکه معلمان دوره متوسطه به صورت 24 ساعت موظف هستند، در نظر دارید به همان اندازه ساعات موظف در ابتدایی از آنها استفاده کنید؟»، گفت: این افرادی که از دوره متوسطه به ابتدایی میآیند، عنوان شغلی آنها تغییر نمیکند و ضمن اینکه اگر مزایایی برای دوره ابتدایی وجود داشته باشد میتوانند از آن بهرهمند شوند.
وی افزود: یک بخشی از کمبود نیروی انسانی را با دعوت از همکاران دوره متوسطه اول در استانها و با همکاری و مدیریت مدیران استان تامین میکنیم؛ یک تعدادی از نیروها در سنوات گذشته به هر دلیلی از دوره ابتدایی خارج شده بودند و مثلاٌ به متوسطه، شبانهروزی یا آزمایشگاهها رفتهاند که طبیعتاٌ وقتی دوره ابتدایی به نیرو نیاز دارد، دعوت خواهیم کرد تا آنها به ابتدایی برگردند.
دیمهور در پاسخ به این پرسش که «آیا تخصص دبیرانی که از ابتدایی رفتهاند و در دیگر جاهای آموزش و پرورش که متناسب با تخصص آنهاست مشغول شدهاند برای برگشت به ابتدایی مد نظر قرار میگیرد؟»، خاطرنشان کرد: این افرادی که درباره آنها صحبت شد قبلاٌ هم آموزگار بودهاند و به دلیل ضرورتهایی به دیگر مناطق و مقاطع رفتهاند و با توجه به اینکه آن افراد آموزگار بودهاند، باید به ابتدایی بازگردند.
*بازگشت آموزگاران درس تربیتبدنی به ابتدایی
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به یکی دیگر از روشهای جبران کمبود نیروی انسانی در ابتدایی، تصریح کرد: یکی دیگر از این موضوعات مربوط به نیروهایی میشود که به عنوان آموزگار برای درس تربیتبدنی استخدام شدند و در سالهای گذشته در دورههای دیگر تحصیلی به کار گرفته شدند که اینها باید به ابتدایی بازگردند.
وی ادامه داد: اگر این افراد به دوره ابتدایی بازگردند و درس تربیتبدنی را به صورت تخصصی ارائه کنند، علاوه بر فواید و آثار و رشد جسمانی دانشآموز، تعدادی از ساعات کسری در ابتدایی را هم جبران خواهند کرد.
*استفاده از نوبت دوم مدارس برای جبران کمبود نیروی انسانی
دیمهور به شیوه دیگر در این خصوص اشاره کرد و گفت: استفاده از نوبت دوم مدارس یکی دیگر از شیوههاست که از معلمان موجود به صورت حقالتدریس استفاده شود؛ امکان اینکه مدارس شیفتهای چرخشی دایر کنند و آن معلمان به مدارس دیگر بروند، وجود دارد و این به معنای دونوبته کردن و برهم زدن شرایط به صورت الزام نیست.
وی در گفتوگو با خبرنگار فارس افزود: ممکن است مدارسی در برخی مناطق از شیفتهای مخالف استفاده کنند و کلاسهایشان را تأمین کنند؛ در جاهایی هم به ناچار مجبور به دونوبته کردن مدارس هستیم که پیشبینی میکنیم این اتفاق در آخرین مرحله و اگر به هیچ شکلی نتوانیم نیروی انسانی را تأمین کنیم، انجام شود.
*تنها 8.5 درصد مدارس کشور دوشیفته هستند
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه هماکنون 91.5 درصد مدارس ابتدایی کشور به صورت نوبت ثابت صبح فعالیت میکنند و فقط 8.5 درصد مدارس دو شیفته اداره میشوند، بیان داشت: قصد داریم این شیوه را حفظ کنیم و بهبود ببخشیم؛ یعنی مطلوب این است که تمام مدارس ابتدایی شیفت ثابت صبح شوند.