دلیل اصلی مراجعه دانشجویان پزشکی به مراکز مشاوره

محمدرضا داوودآبادی فراهانی در گفت وگو با مهر گرچه به دلیل پیش آمد چنین وضعی میان دانشجویان پزشکی اشاره ای نمی کند، اما تاکید می کند هم اکنون تقریبا در بیشتر خوابگاه های علوم پزشکی دفاتر مشاوره راه اندازی شده و همچنین یک شبکه داخلی مشاوران هم تعریف شده که همه دانشگاه های علوم پزشکی به این شبکه متصل هستند و دانشجویان می توانند از خدمات مشاوره ای این شبکه استفاده کنند.

وی با اشاره به فعالیت های مرکز مشاوره وزارت بهداشت برای ارائه خدمات به دانشجویان تاکید می کند: فعالیت های این مرکز میان مراکز مشاوره نمونه است و از نظر کیفیت به گونه ای است که دو مرکز مشاوره وزارت علوم و دانشگاه آزاد خواستار الگوسازی از این مرکز شده اند. به گفته فراهانی، پایش و اجرای تست های روان شناسی، پایش سلامت روان در دوران تحصیل، بررسی افت تحصیلی دانشجویان، پایش بیماری های مرتبط با سلامت روان و آسیب های اجتماعی از جمله اقداماتی است که در مراکز مشاوره انجام می شود .

معاون وزیر بهداشت هرگونه افزایش سوءمصرف مواد میان دانشجویان را رد کرده و تاکید می کند: آمار این موضوع قابل بیان نیست، اما براساس آمارهای مراجع قانونی، شیوع سوءمصرف مواد میان دانشجویان علوم پزشکی بسیار کم است، اما برای ما در وزارت بهداشت حتی یک نفر هم مورد قبول نیست، زیرا این افراد قرار است در آینده سلامت مردم را در دست داشته باشند.

آینده شغلی نامعلوم و روند طولانی تحصیل

هفت هشت سال بی وقفه درس خواندن برای گرفتن مدرک پزشکی عمومی شاید گفتنش به زبان آسان باشد، اما برای دانشجویی که مجبور است این مدت را با هزار و یک سختی سپری کند و دردسرهای ریز و درشت زندگی در خوابگاه و دور از زادگاه و خانواده بودن را به جان بخرد، شرایط بسیار طاقت فرسایی است، آن هم در شرایطی که به گفته رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، دانشجویان پزشکی به آینده شغلی شان چندان امیدوار نیستند.

این در حالی است که بسیاری از دانشجویان رشته پزشکی در طول مدت طولانی تحصیل هیچ منبع درآمدی که بتوانند با تکیه بر آن امور خود را بگذرانند، ندارند و برای پیدا کردن موقعیت شغلی مناسب باید تا پایان دوره پزشک عمومی صبر کنند.

حسینعلی شهریاری در گفت وگو با جام جم، مصداق این موضوع را وضع فعلی دانشجویان فارغ التحصیل رشته پزشکی بخصوص پزشکان عمومی می داند و توضیح می دهد : شرایط پزشکان عمومی پس از فارغ التحصیل شدن این گونه است که تعداد زیادی از آنها حتی پس از گرفتن مدرک پزشکی عمومی کار مناسب را پیدا نمی کنند و ممکن است مدت ها بیکار بمانند، یا در صورت مستقر شدن در مرکز درمانی از وضع درآمدی شان به هیچ وجه راضی نیستند، اما چاره ای جز تحمل شرایط موجود ندارند و از همه بدتر این که در مشاغل دیگری بجز حرفه پزشکی مشغول به کار می شوند که این مورد آخر اکنون یکی از چالش های جدی در حوزه پزشکی است.

شهریاری تاکید می کند: از سوی دیگر دانشجویان پزشکی با اطلاع از این که صرفا داشتن مدرک پزشکی عمومی چندان به کارشان نخواهد آمد چاره ای ندارند جز این که هدف بالاتری که همان گرفتن تخصص است در پیش بگیرند که این یعنی حداقل 5 ـ4 سال درس خواندن بیشتر و در چنین شرایطی طبیعی است که این روند طولانی ممکن است دانشجویان پزشکی را در دوره ای از سال های تحصیل با افت و خیزهایی مواجه کرده و حتی آنها را نسبت به رشته انتخابی شان دلسرد کند.

تحمل سال های طولانی تحصیل برای دانشجویان علوم پزشکی زمانی دشوارتر می شود که آنها مجبور باشند این سال ها را در چاردیواری محدود خوابگاه با چند هم خوابگاهی با روحیات و سلایق مختلف سپری کنند.

این موضوع در کنار دوری آنها از خانه و خانواده و شهر زادگاه، زمینه مشکلات روحی و روانی و حتی افسردگی را بین دانشجویان غیر بومی فراهم می آورد.

ابوالقاسم خسروی سهل آبادی، عضوکمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت وگو با جام جم این موضوع را تهدید جدی برای دانشجویان مقیم خوابگاه که مجبورند چند سالی را دور از کانون خانواده و شهر زادگاه خود بگذرانند، دانسته و افزود: این نگرانی نه فقط میان دانشجویان رشته پزشکی بلکه در مورد همه دانشجویان غیر بومی در هر رشته ای وجود دارد.

به گفته وی، زندگی خوابگاهی با محدودیت ها و کمبود امکانات از یک سو و دوری از خانواده که می تواند حضورشان دلگرمی محکمی برای دانشجو در مواجهه با مشکلات و گرفتاری ها باشد، از سوی دیگر در بروز مشکلات روحی و روانی در این دسته از دانشجویان دور از انتظار نیست.خسروی می افزاید: همچنین بسیاری از دانشجویان غیر بومی به دلیل هزینه های رفت و آمد یا فشردگی کلاس ها امکان این که به طور مستمر به شهر زادگاه و نزد خانواده شان بروند، ندارند ضمن این که در فصل های خاصی از سال مانند زمستان به دلیل طولانی بودن مسافت و مشکلات رفت و آمد ممکن است به ناچار مدت ها از خانه و خانواده دور باشند که این موضوع نیز در تشدید بحران های روحی و روانی آنها بی تاثیر نیست.

انتخاب دانشجو با محوریت بومی گزینی

جدا شدن دانشجویان از خانواده و شهر زادگاه خود در کنار طولانی شدن روند تحصیل و مسائل حاشیه ای زندگی دانشجویی در خوابگاه ها وقتی دست به دست هم بدهد، می تواند به شکل افت تحصیلی یا مشکلات روحی و روانی در دانشجویان سر باز کند.

این موضوعی است که عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با تائید آن بر ضرورت بازنگری در نحوه انتخاب دانشجو براساس اصل بومی گزینی تاکید می کند.

خسروی تصریح می کند : اگر امکانات ادامه تحصیل در مراکز هر استان به اندازه شهرهای بزرگ فراهم شود و در گزینش دانشجویان اصل بومی گزینی ملاک قرار بگیرد، ضمن این که رابطه بین دانشجو ومحیط خانواده قطع نمی شود بسیاری از مشکلاتی که هم اکنون دانشجویان غیر بومی در طول دوران تحصیل با آن مواجه هستند، رفع خواهد شد.

وی همچنین تاکید می کند: در کنار این موضوع ضروری است مراکز مشاوره در خوابگاه ها و دانشگاه ها به شیوه جدی تری فعالیت کرده و وارد عمل شوند و در قالب برگزاری دوره های مشاوره پیشگیرانه در قالب بایدها و نبایدهای زندگی دانشجویی، اقامت در خوابگاه و همنشینی با خرده فرهنگ های مختلف، آگاه سازی های لازم انجام شود تا صرفا پس از بروز مشکلات تحصیلی و روحی و روانی و با مراجعه خود دانشجو هنگامی که بحران نمود پیدا کرده است در فکر چاره جویی برنیاییم.

پوران محمدی