«خانواده موفق» يک رويا نيست

درباره عبارت «خانواده موفق» چه تعريفي به ذهنتان مي رسد؟ مثلا خانواده اي که تمام اعضاي آن مودب باشند و خوب تربيت شده باشند؟ خانواده اي که فرزندان آن به موفقيت هاي بزرگ رسيده باشند؟ خانواده اي که ارتباط متقابل و پيوستگي ميان اعضاي آن، کل خانواده را به يکديگر متصل کند به نحوي که سلامت يکي براي همه مهم باشد و مشکل يکي مشکل بقيه باشد؟ خانواده اي که ارتباط صميمي و نزديک با هم داشته باشند، يکديگر را تقويت و تأييد کنند و به پيشرفت هم کمک کنند؟ خانواده اي که محبت، تشويق، پذيرش و احترام متقابل در آن مشاهده شود؟ خانواده اي که شادي، رضايتمندي، عشق و علاقه در آن وجود داشته باشد؟ «زن روز» با مطرح کردن اين سوالات مي نويسد: بله، تمام اين موارد تعريفي از يک خانواده موفق است. شايد با توجه به اين تعاريف، شما تصور کنيد که داشتن خانواده موفق خواب و خيالي بيش نيست، اما براي داشتن خانواده اي موفق ۵عامل وجود دارد که اگر بتوانيد آن ها را اجرا کنيد، مي توانيد اميدوار باشيد که خانواده خود را به سمت شادي، رضايتمندي، عشق و علاقه بيشتر هدايت کرده ايد.

اولين نياز روحي هر فرد نياز به تأييد شدن و پذيرش است، به اين معنا که فرد نياز دارد به کسي يا چيزي احساس تعلق داشته باشد. آيا تا به حال به اين مسئله فکر کرده ايد که چرا بعضي بچه ها به يک گروه خاص متعهد و پايبند هستند؟ علت آن تأمين نياز عاطفي، ابراز وجود و تعلق خاطر افراد در اين گروه هاست. شما مطمئن باشيد که اگر نياز فرزندان تان به تأييد و پذيرش در خانواده تأمين نشود، آن ها براي برآورده شدن اين نياز به هر جايي پناه خواهند برد، ولي اگر شما نمي خواهيد که فرزند تان به جايي غير از خانواده دلبسته شود، تلاش کنيد تا اين موارد را رعايت کنيد:

* در برنامه خود تجديدنظر کنيد يا از برخي کارهاي خود صرف نظر کنيد تا بتوانيد وقت بيشتري را در کنار فرزندتان باشيد. مثلا آخر شب براي فرزندتان قصه بخوانيد يا يک هفته در شب را با هم فيلم تماشا کنيد يا آخر شب با هم بازي کنيد.

* به فرزندتان کمک کنيد تا براي خود هدف داشته باشد و به اين اهداف برسد. داشتن برنامه باعث مي شود تا کودک و نوجوان شما بسياري از کارهاي باطل را انجام ندهد. اما در اين مسير مراقب باشيد که کودکتان را به راهي هدايت کنيد که در مسير استعدادها و علايق او باشد.

* همواره بايد تلاش کنيد تا به کارهاي درست فرزندان تان هم توجه داشته باشيد چرا که توجه دائمي والدين به کارهاي نادرست فرزندان، باعث کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس فرزندان مي شود؛ بنابراين گاهي هم فرزندان تان را به خاطر کارهاي درستي که انجام مي دهند، تشويق کنيد.

* گاهي هم فکر کنيد که علت بدرفتاري کودکتان، از روي قصد و نيت بدخواهي نيست؛ براي مثال اگر کودک شما روي ديوار نقاشي مي کشد شايد واقعا نمي دانسته که نبايد اين کار را انجام دهد بنابراين شما نبايد فکر کنيد که او بچه بدي است و او را سرزنش کنيد.

* جلوي چشم فرزندان، با يکديگر جر و بحث نکنيد چرا که آن ها نبايد نگران وضعيت خانواده باشند. نبايد نگران از هم پاشيدن خانواده باشند و شايد آن ها خودشان را مقصر اين وضع بدانند و براي همين تلاش کنند تا وضعيت را درست کنند؛ بنابراين شما مي توانيد به جاي جر و بحث کردن با داشتن رفتارهاي موقر و محترمانه درباره مسائل مورد اختلافتان صحبت کنيد تا کودکان بفهمند والدين مشکلاتشان را از راه درست حل مي کنند و از اين طريق مي آموزند که در آينده با مشکلاتشان چطور برخورد کنند.

* يکي از راه هاي برخورداري زندگي از يک ريتم مشخص، اين است که هر برنامه در خانواده داراي نظم است. براي مثال ساعت خواب مشخص است مثل ساعت غذا خوردن، ساعت تماشاي تلويزيون و ...

* فرصتي را براي با هم بودن در نظر بگيريد. براي مثال انجام مسابقات خانوادگي يا حل جدول يا انجام فوتبال دستي و البته فراموش نکنيد که تماشا کردن تلويزيون جزو اين فعاليت ها در نظر گرفته نمي شود چرا که مستلزم برقراري ارتباط با يکديگر نيست.

* کمک کردن به افراد درمانده به عنوان يک کار داوطلبانه مي تواند به زيبا شدن آهنگ زندگي شما کمک کند.

ضمن آن که احســــــاس همدلي را در کودک شــما افزايش مي دهد.

* درباره ارزش هاي خانوادگي خودتان صحبت کنيد و آن ارزش ها را با خودتان مرور کنيد؛ براي مثال خانواده ما هيچ وقت دروغ نمي گويند، هيچ وقت دزدي نمي کنند، ديگران را مسخره نمي کنند و ...

* وقتي کودک بودم هر سال والدينم براي من و خواهر و برادرانم جشن تولد مي گرفتند و اين مراسم نه تجملاتي بود و نه خرج زيادي داشت بلکه يک رسم و سنت خانوادگي بود که احساس تعلق و پيوند ما را نسبت به خانواده زياد مي کرد. شما هم مي توانيد با انجام چنين کارهايي خانواده خود را در مسير لذت و شادي قرار دهيد. يکي از کارهاي ديگري که مي توانيد انجام دهيد اين است که داستان هاي خانوادگي تعريف کنيد.

* با هم عبادت کردن يا شرکت در مراسم عزاداري ها و سوگواري ها هم مي تواند به عنوان يکي از رسوم خانوادگي در نظر گرفته شود. اين کار باعث ارتباط، پيوستگي و تعلق خاطر اعضاي خانواده مي شود.

* نتايج پژوهش ها نشان داده است که ميزان مشکلاتي که فرزندان يک خانواده دچار آن مي شوند با ميزان ارتباط کلامي اعضاي خانواده، در ارتباط است و به عبارت ديگر هر چه گفت وگوها در خانواده کمتر باشد ميزان مشکلات هم بيشتر خواهد شد. بنابراين تلاش کنيد تا در محيط خانه فقط درباره مشکلات صحبت نکنيد و فقط زماني که از دست يکديگر دلگير هستيد، با يکديگر حرف نزنيد بلکه تلاش کنيد تا درباره هر موضوعي حتي موضوعات کم اهميت و خوب هم صحبت کنيد.

* به علايق فرزندانتان احترام بگذاريد و سعي کنيد تا آن جا که با عقايد و ارزش هاي خانوادگي شما در تضاد نيست، آن علايق را بپذيريد و به آن ها احترام بگذاريد.

* درباره موضوعات حساسي مانند مذهب يا سياست صحبت کنيد و به فرزندتان اجازه دهيد تا عقايدش را ابراز کند و ياد بگيرد چطور ارتباط برقرار کند. فراهم کردن اين فرصت به کودکان اجازه مي دهد تا اعتماد به نفسشان تقويت شود و مهارت هاي ارتباطي آن ها افزايش يابد.

* آرامش خود را حفظ کنيد، چرا که با حفظ کردن آرامش خودتان به ديگر اعضاي خانواده هم آرامش و امنيت خاطر مي دهيد.

* سعي کنيد به جاي سرزنش کردن ديگران، مشکل را حل کنيد براي مثال هنگام بروز بحران و مشکلات، اعضاي خانواده را سرزنش نکنيد و فقط تلاش کنيد مشکل را حل کنيد. با اين کار هم مشکل حل مي شود و هم با سرزنش و تنبيه يک نفر موجب گوشه گيري و انزواي او نمي شويد و دفعه بعد هم اگر دچار مشکل شد آن را از شما پنهان نمي کند.

* سعي کنيد وضعيت خانواده را تا حد ممکن، عادي نگه داريد و مراسم خانوادگي خود را حفظ کنيد و با اين کار سبب القاي آرامش و ثبات اعضاي خانواده خود شويد.

* تلاش کنيد تا آن جا که ممکن است، نگران آينده نباشيد و به خودتان اطمينان دهيد که همان طور که مشکلات گذشته را حل کرده ايد پس مي توانيد اين مشکل را هم حل کنيد.