رصد آسیب‌های اجتماعی با برگزاری آزمون سلامت رفتاری دانش‌آموزان توسط مشاوران
حسن فرازنده خالدی در گفت‌وگو با خبرگزاري تسنيم، در پاسخ به این پرسش که " هم‌اکنون انتقاداتی به آموزش و پرورش درخصوص ضعف در حوزه فعالیت‌های تربیتی و تمرکز بر روی مباحث آموزشی مطرح میشود، دلیل عدم توجه کافی به مباحث تربیتی در نظام آموزشی کشور در طول سال‌های اخیر چیست"؟ اظهار داشت: اینکه مطرح میشود آموزش و پرورش در زمینه تربیتی کاری انجام نداده است به هیچ عنوان صحیح نیست. اگر فعالیت‌های تربیتی نتیجه و بروز کافی ندارد علت آن را باید در جای دیگر جست‌وجو کرد.دشمن با تمام تجهیزات در بحث تهاجم فرهنگی علیه ایران فعالیت می‌کند و ما در مقابل این همه نمی‌توانیم با آنها برابری کنیم.
وی افزود: البته می‌پذیرم که میزان پشتیبانی آموزش و پرورش از امور تربیتی مدارس به اندازه مورد انتظار نبوده و کاهش یافته است. در سال‌های گذشته بحث توجه ویژه به حوزه پرورشی مطرح شد چرا که در دولت‌های گذشته معاونت پرورشی حذف شد و به دستور مقام معظم رهبری مجدد این معاونت احیا شد اما هنوز هم پست‌های معاونت پرورشی به تعداد واقعی بازنگشته است در حالی که اغلب این پست‌ها تخصصی بود.بسیاری از امکاناتی که قبل از انحلال در اختیار معاونت پرورشی بود نیز هیچ گاه بازنگشت. معاونت پرورشی به نیروی انسانی و امکانات نیاز دارد اما نیروی انسانی به خوبی تجویز نشده است البته در دولت گذشته تعدادی مربی قرآنی، تربیت بدنی و مشاور وارد مدارس شدند.
این کارشناس آموزش و پرورش بیان کرد: در طول سال‌های گذشته نیروهای اختصاصی به عنوان مربی تربیتی و مشاوره در مراکز تربیت معلم تربیت نشدند که وارد مدارس شوند اما با تاسیس دانشگاه فرهنگیان در سال ۹۱ مصوب شد تمام معلمانی که در دانشگاه فرهنگیان تحصیل خواهند کرد ۳۰ تا ۳۵ واحد اضافه تر با عنوان احیای نقش تربیتی و مشاوره را طی کنند بر این اساس معلمان جدیدی که از سال آینده وارد مدارس می‌شوند با نقش مشاوره و تربیتی خود نیز آشنا هستند.
فرازنده خالدی ادامه داد: آنچه در قانون در گذشته مصوب شده بود اشاره دارد که دبیرستان‌ها باید نیروی مشاور داشته باشند و به ازای هر ۱۵ نفر یک ساعت مشاوره ارائه شود. البته با تلاش‌هایی که انجام دادیم در جلسه شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب رسید در دوره راهنمایی و دبیرستان به ازای هر ۱۲ نفر یک ساعت فعالیت مشاوره و در دوره ابتدایی به ازای هر ۱۵ نفر یک ساعت مشاوره داشته باشیم اما هنوز ابلاغ نشده و سازوکار لازم برای تحقق این مصوبه فراهم نشده است.
مدیرکل سابق امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: یکی دیگر از اقداماتی که در آموزش و پرورش انجام شد قانونمند و علمی شدن فرآیندهای فعالیت مشاوره بود و یکی از برنامه‌های اثرگذار برگزاری آزمون سلامت روانی و رفتاری در مدارس است که ۱۱ خرده آزمون دارد و به طور کامل شرایط روحی، روانی، فرهنگی و مذهبی دانش‌آموز و خانواده وی را به ما معرفی می‌کند و مدیر مدرسه می‌تواند بر اساس نتایج این آزمون فعالیت‌های فرهنگی مدرسه را اولویت بندی کند به عنوان مثال بررسی کند امروز دانش‌آموزان مدرسه خشونت یا انزواطلبی زیادی دارند و کدام آسیب بیشتر آنها را تهدید می‌کند و متناسب با آن سخنران به مدرسه دعوت کند.
وی افزود: جامعه مدارس ما نماینده رفتار یک شهر هستند بنابراین مسئولان فرهنگی و تصمیم ساز یک شهر بر اساس نتایج این آزمون می توانند فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شهر را تدوین
کنند به خاطر دارم بنده زمانی به دیدار امام جمعه یکی از شهرستان رفتم و به ایشان پیشنهاد دادم خطبه‌های نماز جمعه را بر اساس نتایج آزمون مدارس دسته بندی کنند چون نتایج آزمون نشان می‌دهد که کدام آسیب‌ها در شهرستان شما پررنگ تر است.این کارشناس آموزش و پرورش گفت: انتظار این است حالا که این اقدام مهم در آموزش و پرورش از سه سال گذشته در حال انجام است تمام مسئولان نیز به کمک بیایند. مسئولان می‌توانند به صورت محرمانه از نتایج این آزمون مطلع شوند و تصمیم گیری‌ها بر اساس نتایج باشد . بنده سه سال قبل به ۱۶ استان سفر کردم و با ائمه جماعات و استانداران صحبت کردم که آنها وارد میدان شدند. هم‌اکنون با گذشت سه سال آزمون‌ها و تحلیل نتایج آن دقیق‌تر شده است بنابراین نهادهای مختلف باید وارد میدان شوند و نباید شاهد اتفاقات نامناسب در مدارس باشیم.
فرازنده خالدی ادامه داد: در بحث افزایش آسیب‌های اجتماعی نمی‌توان مدعی شد که آموزش و پرورش خوب کار نکرده است. یک دانش آموز در طول روز ۵ تا ۶ ساعت در اختیار مدرسه است و باقی ساعات را در کنار خانواده و سایر اماکنی به سر می‌برد که هر کدام بر روی اخلاق و رفتار دانش‌آموز تاثیرگذار است.هم‌اکنون رفتار راننده سرویس مدرسه نیز بر روی دانش‌آموز تاثیر دارد. محیط مجازی نیز که هم‌اکنون استفاده دانش آموزان از این محیط افزایش یافته است بر روی رفتار آنها تاثیرگذار است، آیا کنترلی بر محیط مجازی است.تمام این موارد آموزگاران جدید و با جهت گیری خاص برای دانش آموزان محسوب می‌شوند.
مدیرکل سابق امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش بیان کرد:امروز مدارس مرجعیت کامل و جامع در مقایسه با مدارس ۳۰ سال قبل را ندارند چون محیط‌های یادگیری متنوع شده‌اند و فردی که باید دانش آموز را خوب تربیت کند خانواده است. در مدرسه صرفا مطالبی آموزش داده میشود اما تربیت در خانواده و اجتماع شکل می‌گیرد. بایدها و نبایدهای رفتاری را در مدرسه بیان می‌کنیم اما تربیت نمی‌کنیم. رفتارهای نادرست محصول مدرسه نیست چرا که اگر محصول مدرسه بود اکثریت دانش‌آموزان باید این رفتارها را داشته باشند.آموزش و پرورش نهایت تلاش خود را می‌کند و اغلب فرهنگیان نسبت به مسائل تربیتی حساسیت دارند البته می‌پذیریم که تعداد مشاوران در مدارس کم است.
وی با اشاره به راهکارهایی برای اثرگذاری بیشتر فعالیت‌های تربیتی و مشاوره گفت: نگرش و بینش دانش‌آموز را باید بر اساس اصول دینی و علمی جهت داد. هم اکنون دو سال است که پیشنهاد داده‌ایم مراکز مشاوره آموزش و پرورش یکی شوند. برخی مراکز مشاوره تحت پوشش اداره کل امور تربیتی و مشاوره و زیر نظر هسته‌های مشاوره هستند و تعداد دیگری از مراکز نیز زیر نظر انجمن اولیا و مربیان فعالیت می‌کنند که برای هم افزایی بیشتر باید این مراکز یکی شوند.
فرازنده خالدی عنوان کرد:در جذب نیروی انسانی بخش مشاوره را در اولویت آخر قرار ندهیم. وقتی مصوب شده است که دبستان‌ها نیز مشاور داشته باشند باید نیروی مشاور لازم را تربیت کنیم و ظرفیت پذیرش رشته مشاوره تربیتی و تحصیلی را افزایش دهیم. تمام معلمانی که زیر ۲۵ سال سابقه خدمت دارند، دوره آشنایی با نقش مشاوره فرهنگی را طی کنند امروز شرایط تغییر کرده و نیازهای روحی، جسمی و روانی دانش‌آموز را نمی‌توان با آموزه‌های گذشته پاسخ داد و لازم است معلمان به دانش حداقلی مشاوره عمومی مسلط شوند.
