به گزارش مهر؛ رضا خسروآبادی پژوهشگر و فعال حوزه علوم شناختی با اشاره به این که علوم شناختی علمی بین رشته‌ای و ارتباط دهنده علومی است که به درک بهتر از شناخت و عملکردهای شناختی در مغز انسان کمک می کند افزود: این حوزه میان رشته‌ای شامل شش گرایش اصلی روانشناسی، علوم اعصاب، هوش مصنوعی، زبان‌شناسی، مردم‌شناسی و فلسفه ذهن می باشد. امروزه در جوامع پیشرفته اهمیت بسیار ویژه‌ای برای این حوزه قائل هستند و آن را در ردیف علوم با بازده بالا و درآمدساز قرار می‌دهند. در این حوزه، سایر رشته‌ها می‌توانند با هم همگرا شده و در بیان مفاهیم و تعریف بهتر این حوزه همکاری داشته باشند.
فعالیت در پروژه‌ای تحت عنوان تشخیص عملکردهای مغزی در حین رشد
وی با اشاره به پروژه بررسی تغییرات رخ داده در مغز انسان طی دوره رشد بخصوص تغییراتی که در دوره نوزادی رخ می‌دهد به عنوان یکی از فعالیت‌ها پژوهشی خود بیان کرد: حدود یک سال است که در پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی، تحت حمایت تشویقی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی، در حال مطالعه تاثیر رشد بر روی سیستم عصبی انسان و نواقص به وجود آمده در این مسیر، در چند پروژه علمی-تحقیقاتی همزمان است.
وی افزود: پروژه بررسی تغییرات عملکردی رخ داده در مغز انسان در دوره نوزادی و بررسی خروج این تغییرات از مسیر نرمال و طبیعی، کمک خواهد کرد تا بروز اختلالات عصب تحولی در انسان را در مراحل آغازین زندگی پیش بینی کرد و در نتیجه به ارائه راهکارهای موٍثر درمانی اقدام کرد. همچنین در حال حاضر بر روی پروژه‌ای تحت عنوان تشخیص احساسات از روی سیگنالهای الکتریکی مغز نیز با یکی از موسسات خارجی همکاری دارم.
خسروآبادی با اشاره به مزیت بهره گیری از ابعاد مختلف مدل‌سازی برای درک فعالیت‌های مغز و عملکردهای شناختی گفت: مدل‌سازی قبل از آزمایشات تداخلی بر روی موجود زنده بسیار مفید است و به درک ابعاد مختلف رفتاری و عملکردی موجود زنده کمک خواهد کرد. پس از مدل کردن و آزمایش مدل، اگر روی مدل به جواب خوبی دست یافتیم در آن صورت می‌توانیم نتیجه را با اطمینان بیشتری بر روی موجود زنده اعمال کنیم.
وی اقدامات و پیشرفت‌های صورت گرفته این حوزه در کشور را مثبت ارزیابی کرد و افزود: خوشبختانه طی چند سال اخیر در حوزه علوم شناختی درکشورمان اتفاقات خوبی در حال رخ دادن هست و به نظر می رسد که مسیری صحیح در حال طی شدن است.
وی در خصوص چالش های مهم در کشورمان توضیح داد و گفت: این‌جاست که هنوز مرز و محدوده مشخصی میان علوم شناختی و سایر علوم پایه مرتبط مانند روانشناسی یا علوم اعصاب، به خوبی تبیین نشده است. هرچند این حوزه ها اشتراکات زیادی با هم دارند اما در کشورمان خطی که این حوزه ها را از یکدیگر متمایز کند، مشاهده نمی‌شود.
استاد پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی، وضعیت بازار حوزه علوم شناختی کشور را در مسیر پیشرفت دانست و اظهار کرد: علی‌رغم این که کشورهای پیشرفته دنیا مدت‌هاست مسیر را آغاز کرده‌اند اما کشورمان نیز گام‌های خوبی برداشته است. یک نگاه سطح کلان نشان می دهد که کودکی مبتلا به اختلال اوتیسم با نقص بهره هوشی، در طول زندگی رقمی حدود 2.4 میلیون دلار به صورت مستقیم و غیرمستقیم به جامعه تحمیل میکند.
وی در ادامه اظهار داشت: پس اگر فناوری به تشخیص زودهنگام یا درمان این افراد کمک کند یا بخشی از کم‌توانی‌های این افراد را برطرف سازد، هزینه‌ها به طور چشمگیری کاهش خواهند یافت. سرمایه‌گذاری هنگفتی که در کشورهای پیشرفته دنیا روی این موضوع انجام شده نیز نشان دهنده اهمیت بالای حوزه علوم و فن آوری‌های شناختی می باشد و بدون شک می تواند در سطح کلان بسیار تأثیرگذار باشد.
وی با اشاره به این نکته که ایجاد ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی نشان دهنده درک جامعه نسبت به اهمیت بالای این حوزه بوده است گفت: خوشبختانه جامعه ما به اهمیت والای حوزه علوم و فن اوری‌های شناختی پی برده و ایجاد ستاد توسعه علوم و فن اوری‌های شناختی معاونت علمی و راه‌اندازی پژوهشکده های علوم شناختی در همین راستای فکری است. از طرفی این حوزه در ردیف دیگر فن اوری‌های راهبردی قرار گرفته است.
به گفته وی این که فن اوری و توسعه آن یک قسمت مهم در این حوزه در نظر گرفته شده، با توجه به پتانسیلهای علمی موجود در کشور، می تواند به گسترش و پیشرفت این حوزه و در نتیجه جامعه ای سالم تر و پویاتر منجر شود.
