اعتیاد به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی چند وجهی شناخته شده که دامنه ای از پیامدهای ناگوار را در خانواده و اجتماع رقم می زند و یکی از شاخه های مهم مخاطرات این آسیب در تهدید سلامت جامعه است.

بر اساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیماری ایدز در ایران از موج خون و فرآورده های خونی و تزریق با سرنگ مشترک و در موج سوم خود با تهدید شرکای جنسی متعدد درحال پیشروی است و یکی از زوایای خطر آن افراد آلوده به ویروس ایدز هستند که با اعتیاد، ناهنجاری های رفتاری و پرخاشگری غیرقابل کنترل دارند و به دلیل نبود قوانین شفاف در مدیریت این افراد، هم اینک نظارت و حمایت لازم از آنان صورت نمی گیرد.

آمارها بیانگر آن است که بیش از یک میلیون و 200 هزار معتاد درکشور وجود دارد که بسیاری از آنان به صورت داوطلبانه و یا از طریق طرح ترک اجباری پلیس، مهار و به مراکز درمانی هدایت می شوند و خدمات لازم را دریافت می کنند اما در این بین معتادان آلوده به ویروس ایدز هیچ امکانی برای اقامت موقت و ترک ندارند و قانون نیز در این خصوص سکوت کرده و پیش بینی لازم صورت نگرفته است.

این درحالیست که معتادان پرخطر ایدزی در هنگام خماری برای به دست آوردن منابع مالی در تهیه مخدرها، خطرناک تر نیز می شوند و طیفی از آنان در مواردی در کوی و خیابان با اشیای برنده آلوده مردم را تهدید کرده و اخاذی می کنند و آرامش روانی جامعه را برهم می زنند.

به دلیل طولانی بودن دوره کمون بیماری ایدز و بی علامت بودن آن تا 10 سال، معتادانی که به این ویروس آلوده اند به عنوان مخزن فعال بیماری در جامعه رها هستند و این مهم نباید از نگاه تیزبین تصمیم سازان اجتماعی و قوه قانونگذاری به دور بماند.

اکنون کمپ های ترک اعتیاد خدمات درمانی را برای معتادانی دارند که تنها به خاطر بیماری اعتیاد مراجعه می کنند و درصورت مثبت بودن آزمایش اچ .آی .وی از پذیرش فرد سرباز می زنند و هیچ مرکزی نیز به صورت تخصصی برای ارائه خدمات به این معتادان پرخطر وجود ندارد.

بر اساس اعلام شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر حدود 80 درصد معتادانی که روند درمانی و پاکی را می گذرانند احتمال لغزش مجدد دارند و در یک نگاه کوتاه هم راستایی معتادان تزریقی با افراد آلوده به ایدز از طریق سرنگ آلوده و روابط جنسی ناایمن عمق فاجعه را برملا می کند.

در زمان حاضر بیماران ایدزی برای خدمات، تنها کلینیک مثلثی را دارند که برخی اقدامات نظیر مشاوره و درمان را ارائه می دهند و حضور در این کلینیک ها نیز اجباری نیست و تضمینی در پیگیری و نظارت خاص برای این افراد وجود ندارد و در مواد قانون نیز متولی و مکان نگهداری معتادان آلوده به ایدز مشخص نشده و این افراد بعد از دستگیری با وجود الزام در ترک کمپ ها به آسانی در کمتر از یک هفته آزاد می شوند و رها و بدون برنامه وقت گذرانی می کنند.

سازمان بهزیستی نیز در سطح کلان برای افراد پرخطر از جمله معتادان ایدزی مرکز کاهش آسیب باشگاه مثبت را دارد که این مرکز نیز خدمات نگهداری شبانه روزی برای این افراد را ندارد و تنها خدمات آن غذای گرم و لباس در مقطعی از روز است.

این مساله برای زنان معتاد آلوده به ایدز شرایط حادتری دارد چرا که برخی از این زنان برای معاش و تامین پول مواد مخدر تن فروشی می کنند و به راحتی در سایه غفلت جامعه از فرهنگ سازی و پیشگیری، می توانند ویروس را به افراد متعدد منتقل کنند.

به نظر می رسد وقت آن رسیده که این مساله مهم در سطح کلان و درقوای مجریه و مقننه به عنوان یک دغدغه و چالش مهم بهداشتی و اجتماعی در کانون توجه تصمیم سازان قرار گیرد و مجتمع های ویژه ای ایجاد شود تا دامنه آسیب این طیف از معتادان از جامعه برچیده شود.