وقتی بیماران روانی قربانی سیاست میشوند
روانپزشکان برخلاف باور عمومی اصلا اصراری به این ندارند که هرکس به آنها مراجعه میکند، بیمار است و نیاز به دارودرمانی دارد. چه بسیار مراجعانی که برای یک تصمیم ساده یا اضطراب موقعیتی نیاز به کمک دارند و با یک جلسه مشاوره یا چند روز مصرف قرص بهبودی مناسبی پیدا می‌کنند.
محمدرضا شالبافان – روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در روزنامه جهان صنعت نوشت: روز شنبه در رسانه‌ها خبری منتشر شد که بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی قم پس از برگزاری کمیسیون پزشکی برای عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی تشخیص بیماری اسکیزوفرنیا داده است و مسوول این نهاد اقدام به تحویل یک نسخه و تعدادی قرص اعصاب و روان به سفارت عربستان کرده است اما این سفارتخانه این داروها را تحویل نگرفته است.
درباره این خبر چند نکته قابل مرور است؛ نخست آنکه بیماری‌های روانپزشکی از جمله شایع‌ترین مشکلات پزشکی جوامع و به ویژه کشور ما هستند اما متاسفانه درصد قابل توجهی از مبتلایان به این اختلالات از مراجعه برای درمان خودداری می‌کنند. در کنار دلایلی چون مشکلات اقتصادی و در دسترس نبودن روانپزشک در بسیاری از مناطق، یکی از اصلی‌ترین دلایل این مشکل نگاه تبعیض‌آمیز به بیماران روانی است، به‌گونه‌ای که افراد می‌دانند اگر به عنوان بیمار روانی تحت درمان قرار گیرند، احتمالا در نگاه و ذهن دیگران مورد تحقیر قرار می‌گیرند. این رفتار همکاران پزشک فارغ از گرایش‌های سیاسی آن، به این باور دامن می‌زند که «روانی» از تحقیرکننده‌ترین ناسزا‌هاست و به عنوان بدترین واژه باید نثار آل‌سعود شود.
دوم آنکه بیماری اسکیزوفرنیا که به عنوان یک بیماری شدید روانی شناخته میشود، تقریبا هرگز بدون مصاحبه، معاینه و بررسی‌های تخصصی قابل تشخیص نیست و اصلا قابل قبول نیست که برای فردی از روی گفته‌هایش و از راه دور تشخیص داده شود و تازه برای وی دارو هم تجویز شود. شیوع طول عمر اسکیزوفرنیا در تقریبا تمام جوامع بشری یک درصد در طول عمر است در حالی که حدودا یک‌چهارم انسان‌ها در یک سال گذشته از بیماری روانپزشکی و در صدر آنها افسردگی رنج می‌برند و این بیماری درصد بسیار کمی از بیماران روانپزشکی را به خود اختصاص می‌دهد. سوم اینکه بسیاری از بیماران روانی در صورت درمان می‌توانند کار کنند، روابط اجتماعی داشته باشند، تحصیل کنند و عشق بورزند. اینکه هر کسی به خود اجازه دهد تمام آدم‌هایی را که حرف خلاف واقع می‌زنند و اشتباه رفتار می‌کنند را بیمار روانی بنامد، اجحاف به این قشر مظلوم بیماران است و بی‌تردید این رفتار سبب ناراحتی آزارنده این بیماران و خانواده‌هایشان شده است.
در آخر اینکه به احتمال زیاد در میان این همکاران هیچ روانپزشکی نبوده است چراکه هر کسی که کوچک‌ترین شناختی از الفبای سلامت روان داشته باشد، نمی‌تواند در برابر چنین رفتاری سکوت کند. روانپزشکان برخلاف باور عمومی اصلا اصراری به این ندارند که هرکس به آنها مراجعه میکند، بیمار است و نیاز به دارودرمانی دارد. چه بسیار مراجعانی که برای یک تصمیم ساده یا اضطراب موقعیتی نیاز به کمک دارند و با یک جلسه مشاوره یا چند روز مصرف قرص بهبودی مناسبی پیدا می‌کنند. اما متاسفانه رفتار غیرحرفه‌ای تعدادی از پزشکان به‌جای اینکه سبب بهبود سلامت مردم شود، بیشتر سبب آسیب به انسان‌ها میشود، درست مثل همین رفتار.
درباره این خبر چند نکته قابل مرور است؛ نخست آنکه بیماری‌های روانپزشکی از جمله شایع‌ترین مشکلات پزشکی جوامع و به ویژه کشور ما هستند اما متاسفانه درصد قابل توجهی از مبتلایان به این اختلالات از مراجعه برای درمان خودداری می‌کنند. در کنار دلایلی چون مشکلات اقتصادی و در دسترس نبودن روانپزشک در بسیاری از مناطق، یکی از اصلی‌ترین دلایل این مشکل نگاه تبعیض‌آمیز به بیماران روانی است، به‌گونه‌ای که افراد می‌دانند اگر به عنوان بیمار روانی تحت درمان قرار گیرند، احتمالا در نگاه و ذهن دیگران مورد تحقیر قرار می‌گیرند. این رفتار همکاران پزشک فارغ از گرایش‌های سیاسی آن، به این باور دامن می‌زند که «روانی» از تحقیرکننده‌ترین ناسزا‌هاست و به عنوان بدترین واژه باید نثار آل‌سعود شود.
دوم آنکه بیماری اسکیزوفرنیا که به عنوان یک بیماری شدید روانی شناخته میشود، تقریبا هرگز بدون مصاحبه، معاینه و بررسی‌های تخصصی قابل تشخیص نیست و اصلا قابل قبول نیست که برای فردی از روی گفته‌هایش و از راه دور تشخیص داده شود و تازه برای وی دارو هم تجویز شود. شیوع طول عمر اسکیزوفرنیا در تقریبا تمام جوامع بشری یک درصد در طول عمر است در حالی که حدودا یک‌چهارم انسان‌ها در یک سال گذشته از بیماری روانپزشکی و در صدر آنها افسردگی رنج می‌برند و این بیماری درصد بسیار کمی از بیماران روانپزشکی را به خود اختصاص می‌دهد. سوم اینکه بسیاری از بیماران روانی در صورت درمان می‌توانند کار کنند، روابط اجتماعی داشته باشند، تحصیل کنند و عشق بورزند. اینکه هر کسی به خود اجازه دهد تمام آدم‌هایی را که حرف خلاف واقع می‌زنند و اشتباه رفتار می‌کنند را بیمار روانی بنامد، اجحاف به این قشر مظلوم بیماران است و بی‌تردید این رفتار سبب ناراحتی آزارنده این بیماران و خانواده‌هایشان شده است.
در آخر اینکه به احتمال زیاد در میان این همکاران هیچ روانپزشکی نبوده است چراکه هر کسی که کوچک‌ترین شناختی از الفبای سلامت روان داشته باشد، نمی‌تواند در برابر چنین رفتاری سکوت کند. روانپزشکان برخلاف باور عمومی اصلا اصراری به این ندارند که هرکس به آنها مراجعه میکند، بیمار است و نیاز به دارودرمانی دارد. چه بسیار مراجعانی که برای یک تصمیم ساده یا اضطراب موقعیتی نیاز به کمک دارند و با یک جلسه مشاوره یا چند روز مصرف قرص بهبودی مناسبی پیدا می‌کنند. اما متاسفانه رفتار غیرحرفه‌ای تعدادی از پزشکان به‌جای اینکه سبب بهبود سلامت مردم شود، بیشتر سبب آسیب به انسان‌ها میشود، درست مثل همین رفتار.
