با افکاری که ول‌کن ما نیستند، چه کنیم؟
بهروز شادمان می گوید: افکار چسبنده، اتفاقات منفی و ناراحت‌کننده روزمره‌اند که به شکل وسواسی و مکرر به ذهن خطور کرده و به عبارتی «ول‌کن نیستند». در واقع چسبناکی، ویژگی عمده این افکار بوده و به قدری در ذهن شخص رژه می‌روند که موجبات اذیت و رنج او را فراهم می‌کنند، به گونه‌ای که وی بعد از مدتی احساس می‌کند در انجام امور عادی زندگی ناتوان است.
این روانشناس ادامه داد: علاوه بر این، افکار وسواسی چسبنده، حالت‌هایی از اضطراب، دلواپسی، ناامیدی و فشارهای روانی ایجاد می‌کند، به گونه‌ای که اگر فرد از مهارت‌های زندگی کمتری برخوردار بوده و اعتماد به نفس کمتری داشته باشد افکار چسبنده با فراغ بال بیشتری بر روان و ذهن او غلبه می‌کند. البته افرادی که از افسردگی خفیف رنج می‌برند و یا زمینه‌ای از اختلالات روحی- روانی دارند بیشتر در معرض درگیری و چالش با افکار وسواسی قرار می‌گیرند.
وی افزود: افکاری که ناگهانی و بدون دعوت مزاحم ذهن می‌شوند، می‌توانند به راحتی کارکردهای فرد در زندگی شخصی، شغلی و اجتماعی‌اش را به هم ریخته و در نهایت از او موجودی ناتوان، درمانده و خسته تحویل دهند. علاوه بر این، اخیرا اثبات شده که افکار منفی عمدتا ممکن است با کاستی‌هایی از بخش شناختی مغز ارتباط دارد و افرادی که دچار این اختلال می‌شوند احتمالا از حافظه پایین‌تری برخوردارند.
شادمان تصریح کرد: افکار چسبنده می‌تواند به صورت کــم (کمتر از یک ساعت در شبانه‌روز)، متوسـط (یک تا سه ساعت در شبانه‌روز)، شدیــد (سه تا هشت ساعت در شبانه‌روز) و خیلی شدیــد(بیش از هشت ساعت در شبانه‌روز) انسان را درگیر کند، این در حالی است که افکار مذکور در سطح کم به راحتی درمان می‌شوند ولی در سطح خیلی شدید نیاز به بستری دارند. در واقع افراد می‌توانند با افکار چسبنده در سطح کم توسط گفتن «ایست»، معطوف کردن حواس به مساله‌ای دیگر، معطوف کردن نگاه به اشیای مختلف، دعا و ذکر، شمردن اعداد و مواردی از این دست مقابله کنند که البته کار چندان ساده‌ای نیست و نیاز به استمرار دارد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: اگر شخصی با آگاهی به افکار چسبنده خود دامن زده و به عبارتی به این مساله واقف باشد که در حال خودآزاری است، به مرور زمان، زمینه را برای تشدید افکار مزاحم فراهم کرده و به جایی می‌رسد که باید به درمان‌های سنگین تن بدهد، از این‌رو بهتر است فرد در همان مراحل اولیه و هنگامی که اثراتی از افسردگی و هجوم افکار منفی در خود مشاهده کرد به یک مشاور مجرب مراجعه کند.
