تفاوت ابراز وجود با پرخاشگری و سلطه پذیری!
برنا: ابراز وجود شامل گرفتن حق خود و ابراز افكار، احساسات و اعتقادات خویش به گونه ای مناسب مستقیم و صادقانه است؛ به نحوی كه حقوق دیگران را زیر پا نگذاریم.
اما، آیا براستی ما همواره ابراز وجود می کنیم؟
ما در طول روز بنا به موقعیت های مختلف، گاهی پرخاشگری می کنیم، گاهی سلطه پذیر می شویم و گاهی ابراز وجود می کنیم. بنابراین، رفتارهای ما همواره در یک پیوستار، قرار دارد. پیوستاری که یک سر آن پرخاشگری است، و سر دیگر آن سلطه پذیری و مابین آن ابراز وجود.
رفتارهای سلطه پذیرانه:
این افراد به نیازها و حقوق خود احترام نمی گذارند، به دیگران اجازه می دهند به حریم شان تجاوز کنند. بندرت خواسته های خود را بیان می کنند. این افراد فاقد احترام به خود اما در عین حال رفتارش عدم احترام به دیگران را نشان می دهد، زیرا به طور ضمنی به آن معناست که فرد دیگر، آسیب پذیرتر از آن نیست که از عهده مواجه برآید و مشکلاتش را در مسئولیت ها بپذیرد. رفتارهای پرخاشگرانه:
فرد پرخاشگر، احساسات و خواسته هایش بیشتر از طریق آسیب رساند به دیگران ابراز می کند و مایل است بر دیگران غالب باشد.
رفتارهای ابراز وجود:
شخصی که ابراز می کند از حقوق خود دفاع می کند و خواسته ها و نیازهایش را به شیوه ای مناسب بیان می کند، بدون اینکه به خواسته ها و حریم دیگران تعدی کند.
یک مثال، این تفاوت ها را روشن می کند:
در یک تئاتر شلوغ، افراد پشت سر شما با صدای بلند شروع به صحبت می کنند، این صدا موجب حواسپرتی شما از موضوع نمایش شده و لذت ناشی از آن را کاهش می دهد. سالن هم آنقدر شلوغ است که نمی توانید صندلی خود را تغییر دهید...پاسخ ها:
الف-چیزی نمی گویید و در سکوت تحمل می کنید: سلطه پذیرانه
ب-به عقب بر می گردید و با عصبانیت می گویید:" برای دیگران احترام قائل نیستید!؟اگر فوراً ساکت نشوید، مدیر سالن را صدا می کنم تا شما را بیرون کند ": پرخاشگرانه
ج-به عقب بر می گردید و در حالیکه مستقیما به افراد نگاه می کنید، می گویید" صحبت شما باعث می شوم که من نتوانم از نمایش لذت ببرم!" :جرات مندانه(ابراز وجود)
البته رفتار هر فرد در موقعیت ممکن است در هر نقطه ای از این پیوستار، جای می گیرد. چند دقیقه ای از وقت خود را صرف کنید تا مشخص سازید که در کدام بخش پیوستار قرار دارید؟ بیشتر و در چه مواقعی و با چه کلماتی احتمال دارد به شکلی متفاوت رفتار کنید؟
ابراز وجود به افراد کمک می کند تا قدرت انتخاب اعمال خود را در خود پرورش دهند.
رفتارهای سلطه پذیرانه: این افراد به نیازها و حقوق خود احترام نمی گذارند، به دیگران اجازه می دهند به حریم شان تجاوز کنند. بندرت خواسته های خود را بیان می کنند. این افراد فاقد احترام به خود اما در عین حال رفتارش عدم احترام به دیگران را نشان می دهد، زیرا به طور ضمنی به آن معناست که فرد دیگر، آسیب پذیرتر از آن نیست که از عهده مواجه برآید و مشکلاتش را در مسئولیت ها بپذیرد. رفتارهای پرخاشگرانه:
فرد پرخاشگر، احساسات و خواسته هایش بیشتر از طریق آسیب رساند به دیگران ابراز می کند و مایل است بر دیگران غالب باشد.
رفتارهای ابراز وجود:
شخصی که ابراز می کند از حقوق خود دفاع می کند و خواسته ها و نیازهایش را به شیوه ای مناسب بیان می کند، بدون اینکه به خواسته ها و حریم دیگران تعدی کند.
یک مثال، این تفاوت ها را روشن می کند:
در یک تئاتر شلوغ، افراد پشت سر شما با صدای بلند شروع به صحبت می کنند، این صدا موجب حواسپرتی شما از موضوع نمایش شده و لذت ناشی از آن را کاهش می دهد. سالن هم آنقدر شلوغ است که نمی توانید صندلی خود را تغییر دهید...پاسخ ها:
الف-چیزی نمی گویید و در سکوت تحمل می کنید: سلطه پذیرانه
ب-به عقب بر می گردید و با عصبانیت می گویید:" برای دیگران احترام قائل نیستید!؟اگر فوراً ساکت نشوید، مدیر سالن را صدا می کنم تا شما را بیرون کند ": پرخاشگرانه
ج-به عقب بر می گردید و در حالیکه مستقیما به افراد نگاه می کنید، می گویید" صحبت شما باعث می شوم که من نتوانم از نمایش لذت ببرم!" :جرات مندانه(ابراز وجود)
البته رفتار هر فرد در موقعیت ممکن است در هر نقطه ای از این پیوستار، جای می گیرد. چند دقیقه ای از وقت خود را صرف کنید تا مشخص سازید که در کدام بخش پیوستار قرار دارید؟ بیشتر و در چه مواقعی و با چه کلماتی احتمال دارد به شکلی متفاوت رفتار کنید؟ ابراز وجود به افراد کمک می کند تا قدرت انتخاب اعمال خود را در خود پرورش دهند.
