خسیس بودن یک بیماری روانی است؟
«زهرا شهبازی» در گفت‌وگو با ایسنا، منطقه زنجان، اظهار کرد: خوشحال کردن اطرافیان و خوشبخت دیدن آن‌ها یکی از خصوصیات مثبت همه موجودات است. در واقع، علاوه‌بر انسان‌ها، زنبورها، گرگ‌ها، شیرها و سمورها نیز از تقسیم کردن منابع خود با افراد گروه‌شان به معنای واقعی کلمه لذت می‌برند، اما متأسفانه در میان همه موجودات، اعضایی یافت میشوند که این خصوصیت را ندارند. این روان‌شناس ادامه داد: این قشر با خساست و دریغ کردن منابع از دیگران، سعی می‌کنند که قدرت را در گروه یا اعضای خانواده خود تحت کنترل درآورند. به عبارتی، افراد خسیس از اختلالات حسی شدیدی رنج می‌برند و به دلیل این اختلال، هر‌گونه تقسیم منابع را که مطابق با میل و سلیقه آن‌ها نباشد، وحشت‌انگیز و عصبانی‌کننده می‌دانند.
وی افزود: البته کنترل دخل و خرج و آینده‌نگری، صفت بسیار نیکویی است، اما نه به‌گونه‌ای که باعث آزار خود و اطرافیان‌مان شود. این در حالی است که روانشناسان، خساست را یک نوع مشکل روانی می‌دانند و معتقدند که افراد مبتلا به این اختلال در همه رفتارهای‌شان دچار خست و امساک هستند و برای ابراز احساسات واقعی در برابر همسر، فرزند و والدین نیز تنها نیمی از آن را ابراز می‌کنند.
شهبازی تصریح کرد: خساست شاید بیش از هر چیزی روابط زناشویی را تهدید میکند، چون به ایجاد شکاف عمیقی بین زن و شوهر منجر شده و در نهایت زمینه جدایی عاطفی و رسمی را فراهم میکند. هم‌چنین موجب میشود که ارتباط زوجین فقط به مباحث مالی و کشمش در این حوزه ختم شود.
این روان‌شناس در خصوص والد یا والدین خسیس، گفت: متأسفانه پدر و مادر خسیس همواره از رفتارها و تلاش‌های فرزندشان در هر زمینه‌ای ناراضی هستند. اما هیچ تلاشی برای کمک به پیشرفت او نمی‌کنند و فقط متوقع هستند. در واقع والدین خسیس هر مسأله‌ای را با سطح مالی می‌سنجند و حتی ممکن است با وجود تمکن مالی، از فرزندشان بخواهند که نیازهایش را خودش تأمین کند.
وی خاطرنشان کرد: افسردگی مهمترین ارمغان خساست است، چون عناد دائمی افراد خسیس با جمع، باعث تنها ماندنشان میشود. علاوه‌بر این، بی‌تابی و بروز حالت هیجانی از دیگر مشکلاتی است که در پی خست و در قالب نگرانی، بهانه‌جویی و ایرادگیری بروز میکند و باعث آزار اطرافیان میشود. هم‌چنین، رفتارهای دیگری مثل حرص و ولع دائمی برای همه‌چیز، شک و تردید، حسابگری و خودمحوری نیز از دیگر اختلالات روحی و روانی افراد مبتلا به بیماری خساست است.
شهبازی گفت: خساست درمان قطعی ندارد، اما می‌توان علائم آن را تا حدودی تعدیل کرد. مثلاً وقتی از خست همسر یا والدین‌مان ناراحت می‌شویم نباید با مقابله به‌مثل، در پی جبران یا تلافی برآئیم، چون نتیجه‌ای جز تشدید علائم آزاردهنده این اختلال روحی ندارد. از این‌رو، بهتر است در صورت توافق از یک مشاور مجرب کمک بگیریم و پیش از هر اقدامی، با لحنی نرم به طرف مقابل بگوئیم که این رفتارهایش باعث سرخوردگی و نارضایتی ماست. در واقع ما در مواجهه با افراد خسیس چاره‌ای نداریم جز این‌که با تحمل و صبوری، زندگی را راحت کرده و تا حد زیادی به استقلال فردی خود تکیه کنیم.
