تهدیدکننده های سلامتی در نوروز

با زنده شدن دوباره زمین در بهار و برگزاری ایام نوروز همیشه با دید و بازدیدها و سفرهای همیشگی آن همراه بوده که در این میان توجه به سلامتی و رعایت بعضی از موارد برای پیشگیری به حفظ سلامتی و داشتن تعطیلاتی بهتر کمک می کند. 

روزهایی که با لحظاتی پر از نشاط و سلامتی به همراه دارند و می توانند سالی خوب و پر از سرشار از بهروزی را برای افراد رقم بزنند.

 

دکتر حجت درخشان فر فوق تخصص اورژانس اطفال در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران در خصوص شایع ترین علت مراجعات افراد به اورژانس در ایام نوروز اظهار کرد: تصادفات و تروما به علت افزایش مسافرت ها در این روزها بیشترین عوامل مراجعه افراد به اورژانس بیمارستان ها است که مردم باید در این خصوص مراحل اولیه احیا را فراگرفته باشند تا به مصدوم قبل از رسیدن اورژانس کمک کنند.

 

وی با بیان اینکه کودک آسیب دیده در تصادف به خصوص گردن وی را تا رسیدن اورژانس به محل نباید حرکت داد، تصریح کرد: اگر کودک خونریزی در اندام ها دارد، محل آن را با پارچه ای ببندند و بلافاصله با 115 اورژانس کشور تماس بگیرند. 

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال افزود: در صورتی که کودک نیازمند احیا، ماساژ قلبی و تنفس است، آن را در صحنه تصادف انجام دهند تا زمان استاندارد 4 دقیقه ای برای احیا از دست نرود و کودک با عوارض عصبی ناشی از تاخیر در این کار مواجه نشود.

 

وی با اعلام اینکه مسمومیت ها در کودکان در این ایام شایع است، اظهار کرد: کودکان به دو دلیل عمده پرخوری و عدم رعایت مناسب بهداشت فردی به دلیل بازی در فضاهای باز مانند جنگل و... با مسمومیت و علائمی مانند اسهال و استفراغ روبرو می شوند.

 

دکتر محمدحسین عزیزی رئیس انجمن صنایع غذایی ایران نیز در زمینه پرخوری کودکان در این ایام اذعان داشت: پرخوری همیشه در نوروز برای افراد خصوصاً کودکان با مصرف بیش از حد مواد غذایی وجود دارد که پدر و مادرها به طریق مختلف از جمله تشویق و اطلاع رسانی می توانند از این رفتار آنها جلوگیری کنند.

 

درخشان فر با اشاره به اینکه امکان قراردادن یخچال در تمام وسایل نقلیه وجود ندارد، بیان کرد: ممکن است در این شرایط مواد غذایی فاسد شود و والدین کودک با اسهال و درد شکم وی به مراکز درمانی مراجعه کنند که آنها می توانند به کودکی که خیلی بدحال نیست، آهسته آهسته مایعات بدهند تا کمبود آب ناشی از مسمومیت جبران شود.

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال در خصوص پیشگیری از این مسمومیت ها گفت: با توجه به اینکه اکثر موارد اسهال و استفراغ از طریق دهان و برخورد موادغذایی با دستان آلوده است، برای پیشگیری افراد نیازمند رعایت کامل بهداشت و شست وشوی دست ها پیش از مصرف مواد غذایی می باشند.

 

درخشان فر با بیان اینکه 80 درصد وزن کودکان در سنین پایین آب است، تصریح کرد: این کودکان در صورت کم آبی بدن سریع بدحال و وارد شوک می شوند که بسیار در کودکان اهمیت دارد. 

وی در رابطه با علائم کم آبی در کودکان اظهار کرد: کاهش تعداد دفعات ادرار، نبود اشک در چشم در زمان گریه و خشکی لب ها از علائم کم آبی در کودکان است. 

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال با اشاره به اینکه تا 18 ماهگی ملاج (استخوان بر روی جمجمه) سر کودکان باز است، تصریح کرد: اگر ملاج سر فرو رود، نشانه کم آبی در کودکان است که والدین بعد از مشاده این نشانه ها به پزشک مراجعه کنند تا اصلاح آب و الکترولیت در آنها صورت بگیرد.

 

عزیزی در خصوص مصرف مواد غذایی در سفر اظهار کرد: بعضی افراد عادت دارند که در مسافرت به جای صرف غذا دررستوران های بین راهی با خود غذای طبخ شده از منزل ببرند اما باید در نظر داشته باشند که کمتر از مواد گوشتی و پروتئینی استفاده نمایند. 

 

وی با تاکید بر اینکه مواد غذایی پروتئینی خیلی زود فاسد می شوند، گفت: اگر افراد مایل باشند که از این مواد غذایی در سفر مصرف کنند، باید آنها را در فریزر و یا یخچال نگهداری کنند و در موقع حرکت از آنجا خارج نمایند و با فاصله زمانی کوتاه و در ظرف چند ساعت مواد غذایی پروتئینی را استفاده کنند.

 

رئیس انجمن صنایع غذایی ایران با بیان اینکه هر قدر غذا به مدت طولانی تر و در جای گرم نگهداری شود، احتمال فساد آن بیشتر است، تصریح کرد: به هر میزان که محل نگهداری غذا خنک تر و فاصله زمانی استفاده از آن کوتاه تر باشد، احتمال فساد ماده غذایی کاهش می یابد. 

 

وی با اعلام اینکه مواد غذایی را برای سفر به صورت ساندویچ حاضری نگهداری نکنید، تاکید کرد: فساد در مواد غذایی با رطوبت بالا بیشتر رخ می دهد و احتمال مسمومیت در افراد را افزایش می دهد که هر چه مواد غذایی خشک تر و ساده تر باشند برای مصرف در طول سفر مناسبتر هستند و افراد می توانند از مواد غذایی مانند کتلت، سیب زمینی و تخم مرغ پخته در بین راه استفاده کنند.

 

عزیزی با تاکید بر اینکه افراد در زمان مصرف از مواد غذایی مانند خیار و گوجه فرنگی آنها را خرد نمایند، افزود: مواد غذایی را از قبل پوست گیری و خرد نکنند و آنها را داخل نان قرار ندهند تا باعث فساد نان و سایر مواد غذایی  نشوند و هر چه غذاها خشک تر، ساده تر و سردتر باشند از سلامت بیشتری برخوردارند.

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال با بیان اینکه شاید هیچ حادثه ای مانند تشنج پدر و مادرها را مستاصل و نگران نکند، اظهار داشت: با توجه به اینکه ممکن است مراکز درمانی در نوروز مانند همیشه در کشور فعال نباشند، والدین سعی کنند با پاشویه و آب ولرم بدون افزودن نمک و الکل تب کودک را پایین بیاورند و حتماً در سفرها والدین لباس گرم به همراه داشته باشند.  

 

وی تصریح کرد: تشنج تا 5 دفعه هیچگونه مشکل عصبی برای کودک ایجاد نمی کند و با وجود اینکه کار بسیار سختی است اما تا جایی که می توانند خونسردی خود را حفظ کنند و بعد از آن اطراف کودک را خلوت کنند تا اکسیژن به او برسد، اگر کودک گردنبند به گردن دارد آن را باز نمایند و یقه ی پیراهن وی را باز کنند، با توجه به اینکه کودک در تشنج دچار اسپاسم می شود اطراف وی را خلوت کنند تا از آسیب و تروما به کودک جلوگیری کنند. 

 

درخشان فر با بیان اینکه مهم تر از کارهایی که والدین برای کودک دچار تشنج باید انجام دهند، رعایت نکاتی است که در این مواقع نباید به کار ببرند، افزود: بسیاری از والدین سعی در بازنمودن دهان کودک در زمان تشنج دارند که این کار بسیارخطرناک است و باعث شکسته شدن دندان کودک و ورود آن به راه های هوایی وی و در نهایت خفگی کودک شود، کودک دچار تشنج را زیر آب سرد قرار ندهند و کودک به خصوص در سنین پایین را سر و ته نکنند زیرا فایده ای برای وی ندارد. 

 

وی با اشاره به اینکه امکانات کنترل تشنج در مطب ها نیز اجباری شده است، بیان کرد: اگر تشنج تا 5 دقیقه طول کشید سریع کودک را به مراکز درمانی و حتی مطب پزشکان در این زمینه مراجعه کنند. 

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال تصریح کرد: معمولاً تشنج ها بیش از یک تا 2 دقیقه طول نمی کشد که به دنبال آن کودک خواب آلود می شود و والدین سعی کنند در این هنگام، کودک را به پهلوی راست یا چپ بخوابانند تا مواد و ترشحات معده وارد راه هوایی وی نشود.  

 

وی در خصوص راهکارهای پیشگیری از خفگی در کودکان در ایام نوروز اظهار داشت: بیشترین علت خفگی در کودکان پریدن مغزها و آجیل ها در گلوی کودک می باشد که باید در این زمینه کودک زیر 5 سال را با ضربه به پشت وادار به سرفه یا صحبت نمایند تا راه هوایی وی از ماده ای که در گلو پریده پاک شود. 

 

درخشان فر در رابطه با کودکان زیر یکسال بیان کرد: در صورتیکه کودک زیر یکسال در حال خفگی بود، او را بر روی یک دست خود قرار دهند و با دست دیگر 5 ضربه به پشت وی وارد کنند، سپس دهان وی را نگاه کنند تا ماده ای در آن نباشد و در صورتی که جسم خارجی را مشاهده کردند آن را دربیاورند و در غیر این صورت 5 ماساژ قفسه سینه بدهند و دوباره این مراحل را تکرار کنند.

 

وی در خصوص کودکان بالای یکسال و دیگر افراد اذعان کرد: بهتر است برای این افراد دست ها را بین ناف و جناغ سینه آنها حلقه کنند و دست دیگر را در آن قفل نمایند و به سمت بالا فشار دهند تا جسم خارجی از طریق دهان فرد آسیب دیده به بیرون پرتاب شود. 

 

این فوق تخصص اورژانس اطفال برای پیشگیری از خفگی در کودکان تاکید کرد: والدین دقت کافی برای جدا کردن استخوان و تیغ موادی مانند ماهی را لحاظ کنند و مواد خوراکی خیلی کوچک مانند آجیل و مغزها را در دسترس کودک قرار ندهند و در صورتی که مایل بودند به وی آجیل بدهند در قطعات بسیار ریز در اختیار کودک قرار دهند. 

 

عزیزی افزود: مصرف بیش از حد شیرینی جات و آجیل در کودکان باعث اختلال عملکرد دستگاه گوارش در آنها و نیز افزایش وزن، چاقی و حساسیت آنها را به دنبال دارد و سبب می شود نتوانند از غذای اصلی استفاده کنند که والدین باید مراقبت بیشتری از کودکان به عمل آورند.

 

عزیزی با اشاره به اینکه آب های بسته بندی مطمئن ترین راه استفاده از آب آشامیدنی در طول سفر است، افزود: افراد آب آشامیدنی مورد نیاز خود را تنها از طریق آب های بسته بندی تامین نمایند و در طول سفر از مصرف آب های باز خودداری کنند.

 

امید است با بهره گیری از راه های پیشگیری و مراقبت، تعطیلات نوروزی خوبی را رقم بزنید و خاطره ای خوش از آن برجا بگذارید.

گزارش از هانیه اسماعیلی