برنامه وزارت بهداشت برای کاهش آسیب‌های اجتماعی + جزییات
علی اصغر محکی، دبیر این ستاد، انسجام فعالیت‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را مهم‌ترین علت ایجاد آن در معاونت نوپای اجتماعی عنوان می‌کند و در گفت‌وگو با ایسنا درباره چرایی ایجاد این ستاد در معاونت اجتماعی وزارت بهداشت، گفت: طرحی تحت عنوان تقسیم کار ملی برای کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی با محوریت شورای اجتماعی کشور برنامه‌ریزی شده است. طی آن برنامه‌های فوق العاده‌ای باید توسط دستگاه‌های مختلف برای کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی صورت گیرد. به همین منظور ستادی در وزارت بهداشت تحت عنوان ستاد کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی تشکیل شد که وظیفه آن، انسجام فعالیت‌های مربوط به اقدامات پیشگیرانه این آسیب‌ها و استفاده از همه ظرفیت‌های وزارت بهداشت است.
وی در خصوص مسئولیت‌های واگذار شده به این وزارتخانه نیز توضیح داد: طبق این برنامه، وزارت بهداشت باید شاخص‌های دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را در مناطق حاشیه‌نشین تمام کشور ارتقا دهد. همچنین در موضوع اعتیاد نیز باید به عنوان دستگاه مشاور عمل کند و برای کاهش نرخ آن، به حمایت بهداشتی از معتادان بهبود یافته و خانواده‌های آنها کمک کند.
دبیر ستاد کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی وزارت بهداشت، تصریح کرد: در موضوع آسیب طلاق، این وزارتخانه به عنوان دستگاه همکار فعالیت می‌کند و وظیفه آن انجام برخی اقدامات فوق‌العاده برای کاهش میزان طلاق است. ارائه خدمات مشاوره‌ای و آموزش‌های قبل از ازدواج، آموزش مهارتهای زندگی و تقویت دفاتر مشاوره خانواده، از جمله شرح وظایف وزارت بهداشت در موضوع طلاق عنوان شده است. همچنین از این وزارتخانه انتظار می‌رود خدمات بهداشت و درمان را به زندانیان و خانواده آنان ارائه کند.
محکی همچنین به وظیفه وزارت بهداشت در زمینه بهبود وضعیت اختلالات روانی و رفتارهای پرخطر مانند خودکشی اشاره کرد و افزود: ما باید در این مورد به عنوان دستگاه اصلی عمل کنیم؛ در همین راستا موظف به انجام برخی اقدامات برای کاهش میزان اختلالات روانی و میزان خودکشی و ... در کشور شده‌ایم. در حوزه آسیب‌های اجتماعی کودکان نیز به عنوان دستگاه همکار و در مسائل اجتماعی و فرهنگی محیط‌های دانشگاه‌های پزشکی به عنوان دستگاه اصلی فعالیت می‌کنیم.
دبیر ستاد کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی وزارت بهداشت به راه‌اندازی پنج کارگروه اعتیاد، سلامت روان، حاشیه نشینی، طلاق و مسائل محیط‌های دانشجویی در این ستاد اشاره کرد و گفت: در کار گروه اعتیاد، مهم‌ترین اولویت بحث نوزادان متولد شده از زنان معتاد است که با همکاری موسسه مهرآفرین ادامه پیدا می‌کند. در همین راستا، به بیمارستان‌ها ابلاغ شد که در صورت مراجعه زنان معتاد باردار، اگر به اچ آی وی مبتلا بودند برای جلوگیری از انتقال ویروس به جنین، باید سزارین شوند. همچنین نوزاد بعد از زایمان، سه تا پنج روز در بیمارستان نگهداری خواهد شد تا اعتیاد او ترک داده شود؛ چرا که اگر بلافاصله بعد از به دنیا آمدن، از شیر مادر خود تغذیه کند معتاد میشود. همچنین بیمارستان باید با سازمان بهزیستی هماهنگ باشد که این نوزادان و مادران تحت پوشش قرار گیرند.
محکی، به همکاری بین بخشی شهرداری و وزارت بهداشت در زمینه ترک اعتیاد معتادان در مراکز ماده ۱۵ نیز اشاره و تصریح کرد: شهرداری مطابق ماده ۱۵، معتادان داوطلب ترک را به مراکز ترک اعتیاد انتقال می‌دهد و وزارت بهداشت نیز کارشناسان سلامت را در این مراکز مستقر می‌کند تا با ارائه مراقبت‌های لازم به آنها، چرخه ترک را طی کنند و به زندگی سالم خود بازگردند.
وی ادامه داد: در زمینه حاشیه نشینی نیز بیش از ۱۰ میلیون نفر حاشیه نشین از طریق پایگاه‌های سلامت خدمات بهداشتی را دریافت می‌کنند. همچنین کنترل بیماری‌های واگیر و بهداشت محیط این مناطق، واکسیناسیون و ... نیز توسط این مراکز ارائه میشود.
به گفته دبیر ستاد کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی وزارت بهداشت، این وزارتخانه در موضوع طلاق موظف به ارائه آموزش مهارت زندگی، مشاوره‌های پیش از ازدواج و همچنین آموزش‌هایی در خصوص کاهش نارضایتی از زندگی مشترک است. در زمینه سلامت روان نیز ۷۰۰ کارشناس سلامت روان، آموزش دیده و جذب سیستم بهداشت شده‌اند. این نیروها که در مراکز سلامت شهرها و حاشیه‌شهرها مستقر هستند، وظیفه ارائه خدمات روان درمانی را بر عهده دارند.
