هشتمین جایزه علمی دکتر کاردان برگزار شد

میگنا: هشتمین مراسم جایزه علمی دکتر علیمحمد کاردان عصر دوشنبه ۱۱دی با حضور علی اکبرصالحی معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی ایران، حجت الاسلام محمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، احمد احمدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رییس انتشارات سَمت، رضا دواری اردکانی رییس فرهنگستان علوم، غلامعلی افروز روانشناس و دبیرمراسم، احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران، محمد امین قانعی راد استاد جامعه شناسی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و خانواده دکتر علیمحمد کاردان در فرهنگ‌سرای ارسباران برگزارشد.
 

در ابتدای این مراسم دبیر علمی جایزه دکتر کاردان به توضیحاتی در خصوص روند برگزاری این جایزه پرداخت و گفت: امسال دو چهره برای تجلیل در کنار برگزیدگان جشنواره انتخاب شدند که یکی دیگر غلامعباس توسلی و دیگری مهتاش اسفندیاری از اساتید برجسته دانشگاه است که به علت اینکه امسال نتوانستند حضور پیدا کنند سال آینده از ایشان تقدیر خواهد شد.

مجید صفاری نیا افزود: امسال حدود ۵۰ رساله دکتری به دبیرخانه رسید که تمام رساله ها جلد شد و نام پژوهشگر و استاد راهنما مشخص نبود. از این میان ۴ رساله انتخاب شد و اگر از سالهای گذشته تعداد برگزیدگان بیشتر بود دلیلش این بود که تعداد رساله هایی که بدست ما رسید اندک بوده است.امسال ۵۰ رساله داوری شد و پیش بینی می کنیم سال آینده بیش از ۱۰۰ رساله به ما برسد. به همین منظور تصمیم گرفتیم زمان جایزه را به اردیبهشت ماه منتقل کنیم.

وی تاکید کرد: معیار انتخاب رساله ها، خلاقیت و نوآوری بوده است و رساله هایی انتخاب شدند که حرف تازه ای برای گفتن داشته باشند.
در ادامه این مراسم فرزند استاد کاردان به ارائه رزومه کوتاهی از غلامعباس توسلی پرداخت و گفت: پدرم در رابطه با ماجرایی درباره استاد توسلی به من گفته بود که من دوستی دارم که قصد مشارکت دارند و نمی دانم چقدر در این راه توفیق حاصل کنند.
وی با بیان اینکه هشتمین جایزه علمی دکتر کاردان مصادف با دهمین سالگرد فوت ایشان است، خاطرنشان کرد: مرحوم دکتر کاردان رنگین کمانی بود به رنگ هایی مانند عشق و محبت، دوستی، صداقت و ...


در ادامه غلامعلی افروز استاد تمام دانشگاه تهران، بنیانگذار و دبیرعلمی مراسم گفت: ماندگاری حقیقی در قلب انسان‌هاست نه بر در و دیوارها و دکتر کاردان اینگونه بود و در هشتمین جایزه علمی دکتر کاردان، مرد شجاعت، صداقت، اخلاق و ادب دکتر توسلی به عنوان استاد برجسته جامعه شناسی انتخاب شدند و تاکنون در دوره‌های پیشین استادانی هچون: احمدصافی، دکتر علی شریعتمداری، شکوهی، دکتر رضا داوری اردکانی، احمد احمدی تجلیل به عمل آمده است و هدف ما این است همه فرهیختگان در هررشته تجلیل شوند.
افروز در ادامه بیان کرد: امسال ۵۰ رساله دکتری به دفتر دبیرخانه ارسال شد و پیش‌بینی می‌شود تعداد رساله‌ها برای سال آینده به صد رساله برسد و حتی این جایزه در سطح بین المللی برگزار شود.


همچنین در این مراسم محمدامین قانعی راد به ارائه سخنانی درباره غلامعباس توسلی و نقش او در توسعه رشته جامعه شناسی در ایران پرداخت و گفت: ایشان خدمات ۵۰ ساله ای در عرصه جامعه شناسی کشور داشته است که من سه تصور از خدمات توسلی دارم؛ اول استاد. دوم پژوهشگر و سوم معلمی که نقش دانشگاهی خود را به خوبی ایفا می کند. در این سالها ما شاهد استادی بودیم که در بین دانشجویان خود به ترویج علم پرداخت و از آن دفاع کرد و با دانشجویانش هرگز برخوردهای سیاسی نداشت. او خط و خط بازی را در کلاس هایش در نظر نداشت و همیشه ویژگی یک معلم را حفظ کرد. حتی برای انتخاب اعضای هیئت علمی صرفا جنبه علمی آنها را در نظر می گرفت و با اینکه فعالیت سیاسی و مدنی داشت همیشه بین علم و سیاست تمایز قائل بود.


این استاد جامعه شناسی با بیان اینکه غلامعباس توسلی به عنوان یک استاد و یک معلم، چندین نسل از دانشجویان و اساتید را تربیت کردند که اکنون در مدیریت و بخش های سیاستگذار کشور حضور دارند، تصریح کرد: توسلی تاریخ جامعه شناسی پساانقلابی است، تاریخ این رشته مدیون او است و سرنوشت جامعه شناسی ایران در غیاب توسلی  شاید چیز دیگری می بود. او مدافع رشته جامعه شناسی بود و در حفظ، تحول و نهادینه سازی این رشته تلاش های بسیاری انجام داد.توسلی نسبت به دانش، نگاه فرهنگی دارد.

قانعی راد با اشاره به خدمات استاد کاردان در توسعه رشته علوم انسانی گفت: به نظر من دانشگاه ایرانی ظرفیت تولید فرهیختگی را از دست داده است ولی ظرفیت تولید علم را دارد. آدم ها در قاب های خودشان فرو رفته اند در حالی که دکتر کاردان فراتر از این بود که در یک قالب قرار گیرد. او انسانی به معنای واقعی، فرهیخته بود و من بر اساس ۴۰ سال تجربه شاگردی گواه می دهم که ایشان چنین بود.

فرهنگ ارشاد استاد جامعه شناسی دانشگاه چمران اهواز در ادامه این مراسم دکتر کاردان را یکی از پیشکسوتان جامعه شناسی ایران قلمداد کرد و گفت: ایشان نخستین کسی است که اولین کتاب کلاسیک جامعه شناسی را به فارسی ترجمه کرده است.

وی در ادامه سخنانش با بیان اینکه اجتماع علمی ما خسته و فرسوده است، تاکید کرد: نقش افرادی همانند غلامعباس توسلی در پیدا کردن خودمان و تقویت این اجتماع علمی بی بدیل است که باید تقویت شود تا ریشه قوی تری بگیرد و دکتر توسلی از کسانی که بدون هیچ توقعی در این راه تلاش کرده است.

این استاد جامعه شناسی افزود: توسلی فراتر از یک کنشگر علمی برای علوم اجتماعی و برای علم در ایران کار کرد و من او را یک کارگزار می دانم که ویژگی هایش بیش از یک کنشگر است. توسلی یک فرد واقع بین، هوشمند و خودآگاه است که برای رسیدن به هدفش تلاش می کند. نقشی که وی در دفاع از موقعیت علوم اجتماعی که مورد سوءتفاهم و سوءظن بود، ایفا کرد همراه با متانت، صبر و بدون تحت تاثیر قرار گرفتن از اشارات هیجانی بود که من به سهم خود از ایشان تشکر می کنم.
ارشاد در پایان به نقش توسلی در باز تاسیس انجمن جامعه شناسی ایران اشاره کرد و گفت: اگر ایشان این ایده را مطرح  نمی کردند این انجمن بازگشایی نمی شد.

در ادامه این مراسم حجت الاسلام احمدی ریاست سازمان کتب علوم انسانی سمت به ارائه سخنانی در خصوص غلامعباس توسلی و نقش او در شکل گیری کتابهای این انتشارات پرداخت و گفت: ایشان در واقع بنیانگذار کتابهای دانشگاهی و دروس دانشگاهی دینی جدیدی بودند که متناسب با موقعیت دانشگاهها بود. توسلی و مرحوم کاردان در این راه زحمات زیادی کشیدند و تعداد زیادی از جزوه های دانشگاهی را در انتشارات سمت تبدیل به کتاب کردند.

وی افزود: امروز تقریبا ۲ هزار و ۳۰۰ عنوان کتاب در بالای ۴۰ میلیون نسخه در سازمان سمت؟ فراهم شده که یا کتاب درسی هستند و یا کتاب مبنایی و این کاری است که در کشور تا بحال صورت نگرفته است. یکی از این کتابها، کتاب غلامعباس توسلی است که تا امروز با تمام اخلاص، علم و پاکی اش چندین کتاب نوشته و در انتشارات سمت منتشر کرده است.

از دیگر سخنرانان این مراسم رضا داوری اردکانی استاد برجسته فلسفه بود که سخنانی اجمالی در خصوص تاریخ جامعه شناسی ایران و نقش غلامعباس توسلی در توسعه این علم در کشور داشت.

داوری اردکانی در ادامه افزود: کاری که دکتر کاردان برای علوم انسانی کرده بی نظیر است. او استاد تعلیم و تربیت بود و کتاب در تعلیم و تربیت ترجمه کرد اما آثاری هم در جامعه شناسی دارد مثل اولین کتاب جامعه شناسی اثر دورکیم که ایشان ترجمه کرد. در روانشناسی تربیتی و سیاسی و حتی در فلسفه اجتماعی هم کتابهای خوبی ترجمه کرده اند. همچنین دکتر کاردان الفت و انسی با علوم انسانی و اجتماعی داشتند و گذشته ایران را به خوبی می شناختند که برای دانشمند علوم اجتماعی یک ضرورت است.

وی با اشاره به نقش تعلیم و تربیت در جامعه تاکید کرد: مرحوم کاردان به فکر تعلیم و تربیت بود و در این راه تلاش کرد. چیزی که در جامعه کنونی ما مغفول مانده است. متاسفانه ما به علوم اجتماعی کم اعتنا و گاهی بی اعتنا هستیم. برای جامعه توسعه نیافته، علوم اجتماعی اصل است. برای اینکه به ما می گوید جای چیزهایی را که اخذ می کنیم کجا قرار دارد. این علوم اجتماعی و علوم انسانی است که به ما این تعلیم را می دهند که کی و چه وقت چه باید کرد.

 

در پایان این مراسم از مقام علمی استاد غلامعباس توسلی از سوی چهره های فرهنگی و علمی کشور همچون احمد مسجدجامعی، سیدمحمود دعایی، رضا داوری اردکانی، غلامعلی افروز، احمد احمدی، محمدامین قانعی راد، محمد صالحی (معاون رئیس جمهور) و محمدعلی نجفی شهردار تهران با اهدای لوح و هدایایی تقدیر شد.
 

در پایان جوایز چهار رساله برتر به ترتیب رتبه به دکتر حسین نادعلی ( رساله دکتری روانشناسی سلامت)، دکتر مهناز قیاسی (رساله دکتری روان شناسی دانشگاه الزهرا) ، زهرا رحیمی (رساله دکتری علوم تربیتی با گرایش برنامه ریزی درسی) و منصوره فضیلتی ( رساله دکتری رشته روانشناسی با موضوع ارزیابی مداخلات خانواده محور از علوم تحقیقات دانشگاه آزاد تهران ) اهدا شد.