زندگي جنسي افسرده ها چگونه است؟

میگنا: معمولا افراد افسرده دچار اختلال خواب مي‌شوند. گاهي اشتهايشان بسيار کم و گاهي خيلي زياد مي‌شود و گاهي نيز دچار دردهاي بدني مي‌شوند که توجيه مناسبي برايشان پيدا نمي‌شود. در کنار اين مشکلات، ميل جنسي نيز در آنها کاهش مي‌يابد تا جايي که سلامت جنسي‌شان به خطر مي‌افتد، اما چه رابطه‌اي ميان اضطراب و افسردگي و اختلالات جنسي وجود دارد؟

دکتر علوي، با اشاره به اين‌که افسردگي را مي‌توان يک بيماري جسمي دانست که بسياري از فعاليت‌هاي بدن را مختل مي‌کند، مي‌گويد: مغز انسان، فعاليت‌هاي مختلف بدن را از طريق مواد شيميايي خاصي به نام ناقل‌هاي عصبي کنترل مي‌کند. يکي از اين ناقل‌ها «دوپامين» نام دارد که واسطه احساس لذت است؛ مثل لذت از غذا خوردن، لذت از تفريحات و همين‌طور لذت از فعاليت جنسي.

در افسردگي، عملکرد اين ناقل عصبي به هم مي‌ريزد و در نتيجه، فعاليت جنسي هم آسيب مي‌بيند. اين روانپزشک مي‌افزايد: يکي ديگر از هورمون‌هاي مغزي «سروتونين» نام دارد که آن هم در فعاليت جنسي و انزال موثر است. افرادي که از داروهاي ضد افسردگي استفاده مي‌کنند با اختلالاتي در ترشح سروتونين و اختلال در ميل يا فعاليت جنسي روبه‌رو هستند.




عوارض داروهاي ضد افسردگي
خوب است بدانيد برخي داروهاي ضد افسردگي عوارض جنسي برجسته‌اي دارد. دکتر علوي با اشاره به اين مطلب توضيح مي‌دهد: يک دسته از داروهاي بسيار رايج ضد افسردگي، داروهاي مهارکننده اختصاصي باز جذب سروتونين است. اين داروها ممکن است سبب کاهش ميل جنسي در آقايان و خانم‌ها شود و انزال را نيز در آقايان به تاخير بيندازد. اين روا‌نپزشک تاکيد مي‌کند: البته همه بيماران افسرده دچار چنين عوارضي نمي‌شوند و بسياري از آنها با بهبود افسردگي، بهبود قابل توجهي در ميل جنسي را نيز تجربه مي‌کنند.

توجه داشته باشيد که هم زنان و هم مردان از افسردگي و اضطراب آسيب مي‌بينند، اما علائم اختلالات جنسي در مردان و زنان تفاوت‌هاي اساسي هم دارد. زن افسرده ممکن است خود را براي شريک جنسي‌اش جذاب نداند و مرد افسرده نيز ممکن است فکر کند توانايي مردانگي خود را از دست داده و ديگر نمي‌تواند همسر ايده‌آلي باشد. چنين برداشت‌هايي در کاهش اعتماد به نفس فرد موثر است و به نوعي بر شدت افسردگي مي‌افزايد.



استرس، مشکلات جنسي مي‌آورد
استرس و اضطراب از آن دست اختلالات روحي است که در بروز بسياري بيماري‌ها و مشکلات جسمي و حتي کارکرد جنسي موثر است. دکتر علوي با اشاره به اين‌که استرس و اضطراب نيز باعث آشفتگي در کارکرد جنسي مي‌شود، مي‌گويد: آشفتگي فکر و اشتغال خاطر با مسائل مختلف سبب مي‌شود فرد، رابطه جنسي مطلوبي نداشته باشد. همچنين، اضطراب ممکن است سبب درد لگني در خانم‌ها و انزال زودرس يا ديررس در آقايان بشود. اين روانپزشک با تاکيد بر اين‌که علائم اختلالات جنسي در مردان و زنان، تفاوت‌هاي اساسي باهم دارد، اظهار مي‌کند: زنان افسرده يا مضطرب ممکن است به ارگاسم، يعني اوج لذت جنسي، دست پيدا نکنند يا دچار دردهاي لگني شوند. در مقابل، مردان افسرده و مضطرب نيز دچار تاخير در انزال مي‌شوند.

افسردگي؛ موثر در بروز ناباروري
دکتر علوي، درباره اين‌که آيا افسردگي و استرس مي‌تواند منجر به ناباروري شود، مي‌گويد: بايد توجه داشت که افسردگي وجوه مختلف زندگي و عملکرد بسياري از اعضاي بدن را تغيير مي‌دهد. تغييرات اشتها در افسردگي ممکن است به کاهش يا افزايش شديد وزن منجر شود که اين عوارض با چرخه قاعدگي زنان مداخله مي‌کند و ميزان باروري را کاهش مي‌دهد. از سوي ديگر، فرد افسرده ممکن است دچار اعتياد به سيگار يا الکل شود و اين اختلالات سبب کاهش توان توليد مثل مي‌شود.

اين متخصص روانپزشکي با تاکيد بر اين‌که مطالعات متعددي رابطه بين افسردگي و استرس را با ناباروري نشان داده‌است، مي‌افزايد: در مردان، استرس با کاهش سطح تستوسترون و تغييرات هورموني همراه بوده که بر کيفيت و کميت اسپرم‌ها اثرگذار است. حتي برخي بررسي‌ها نشان داده است که ترس از مادر شدن نيز در برخي زنان با کاهش باروري همراه است. از سوي ديگر ابتلا به افسردگي در دوران بارداري نيز ممکن است سبب اختلال در مراقبت فرد از خود، بي‌توجهي به نکات تغذيه‌اي و مراجعه مرتب به پزشک شود که بر سلامت جنين تاثير‌گذار است.

بهره‌گيري از درمان‌هاي روانپزشکي
خيلي‌‌ها مايلند بدانند که براي درمان افسردگي و اضطراب در افرادي که دچار اختلالات جنسي هستند از چه روش‌هاي درماني مي‌توان کمک گرفت. دکتر علوي در اين‌باره مي‌گويد: بي‌شک مشاوره‌هاي روانپزشکي و روان‌شناسي و دريافت درمان‌هاي مناسب دارويي يا غيردارويي به فرد کمک مي‌کند تا بر استرس و اضطراب خود غلبه کند. حتي برخي مطالعات نشان داده‌است که اين درمان‌ها ممکن است به بروز بارداري و رفع اختلالات باروري هم کمک کند. بي‌شک، مداخلات درماني بر بهبود شرايط رواني فرد و کيفيت زندگي او اثر مطلوبي خواهد داشت.