میگنا: آیا اولین خاطرات زندگی خود را به یاد می‌آورید؟ هر چه قدر تلاش کنید، احتمالاً نمی‌توانید جزئیاتی از اولین سال‌های عمر خود را به یاد آورید.

 

البته نباید این برداشت اشتباه را داشته باشید که ما در مدت کودکی توانایی به یادآوردن را نداریم، مهارت‌های حرکتی ما بین سنین دو تا سه سالگی رشد پیدا می‌کنند و نحوه ارتباط برقرار کردن را یاد می‌گیریم. اما چرا نمی‌توانیم خاطرات مربوط به این دوران را در زمان بزرگ‌سالی به یاد آوریم؟

 

این پدیده فراموشی دوران کودکی نامیده می‌شود، دانشمندان حدس می‌زنند که رشد سریع نورون‌های جدید در این دوره باعث فراموش شدن برخی جزئیات زندگی می‌شوند. توسعه نورون‌های جدید می‌تواند در حافظه ما اختلال ایجاد کند، زیرا این نورون‌ها جایگزین سلول‌های قدیمی می‌شوند.

 

 

دانشمندان برای بررسی این موضوع آزمایشی بر روی موش‌های 17 روزه انجام دادند، موش‌ها بعد از اعمال یک شوک الکتریکی می‌توانستند یک بخش خاص از جعبه خود را به خاطر بسپارند اما این خاطره بعد از یک روز پاک می‌شد؛ حافظه موش‌های مسن‌تر برای مدت بیشتری این خاطره را نگه‌داری می‌کرد اما با اعمال محرک مناسب بازیابی این خاطره در موش‌های جوان امکان‌پذیر شد. به عبارت دیگر، حافظه آن‌ها پاک‌سازی نشده است در عوض، خاطرات در جای دیگری از مغز ذخیره شده‌اند.

 

علاوه بر این، بعد از مقایسه موش‌های جوان و مسن مشخص شد که چندین پروتئین در هیپوکمپوس موش‌ها کاهش یا افزایش پیدا می‌کنند، این تغییرات ناشی از یادگیری بودند؛ به طور ویژه، پروتئینی با نام BDNF می‌تواند از خاطرات دوران کودکی محافظت کند.

 

شاید در آینده بتوانیم از این فرایند برای جلوگیری از فراموشی خاطرات در انسان‌ها استفاده کنیم. البته این تحقیقات در مراحل ابتدایی خود قرار دارند.