معضل خودکشی در جامعه و ضرورت بازنگری در برنامه ها و رفتارها
میگنا: پدیده خودکشی یکی از آسیب های اجتماعی جدی امروز به اعتقاد این کارشناسان نیازمند بررسی دلایل زیست شناختی، ژنتیکی، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی است تا بتوان با اطلاع رسانی و آگاهی بخشی، جامعه و خانواده ها از این معضل روزافزون جامعه آگاهی داد.
کارشناسان و روان شناسان تاکید دارند که خودکشی یک مساله پیچیده است و دلایل متعددی مانند زیست شناختی، ژنتیک، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی دارد و لازم است عوامل و سرنخ های آن به خوبی به اطلاع مردم و خانواده ها برسد تا بتوان از این معضل پیشگیری کرد.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، خودکشی پانزدهمین علت مرگ در جهان به شمار می‌آید و 14 درصد از کل مرگ و میرهای جهان را تشکیل می‌دهد.
بر پایه همین گزارش در سال 2016 میانگین جهانی خودکشی 10.6 و در ایران 4.1 در هر صد هزار نفر بوده است اما این آمار در سال 2018 روند روز افزونی داشته است.
اگرچه آمار درستی از حودکشی ها در کشور ارایه نشده است اما سال جاری در اصفهان چندین مورد اقدام به خودکشی مشاهده شده و نگرانی هایی را در جامعه ایجاد کرده است.
بر اساس گزارش ارایه شده از سوی سازمان پزشکی قانونی بیشترین میزان خودکشی از سال های 87 تا 96 در استان های تهران، کرمانشاه، فارس و خوزستان و کمترین میزان مربوط به خراسان جنوبی، سمنان و یزد بوده است.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گروه های در معرض خطر خودکشی را دانش آموزان، زنان خانه دار متاهل بین 15 تا 30 سال ، دانشجویان ، بچه های طلاق یا بی سرپرست ، خانواده های معتاد و بیکار ، زنان بی سرپرست ، بیماران صعب العلاج ، حاشیه نشین ها ، مهاجران و بازنشستگان تشکیل می دهند.
گروه های پر خطر در زمینه خودکشی نیز بیماران افسرده یا دارای سایر اختلالات روانپزشکی، اقدام کنندگان به خودکشی با سابقه قبلی، سابقه فامیلی خودکشی و افراد دارای افکار خودکشی هستند.
اختلالات روانپزشکی از نظر خطر خودکشی نیز به ترتیب شامل افسردگی، اختلالات شخصیت (ضد اجتماعی ، مرزی ، صفات تکانشگری ، پرخاشگری و تغییرات خلقی) ، سوء مصرف مواد مخدر و الکل، اسکیزوفرنیا و اختلالات روانپزشکی ناشی از علل عضوی است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی استان اصفهان به خاطر روند روز افزون آمار خودکشی در جامعه میزگردی در همین ارتباط با حضور مجتبی امامی پارسا رئیس انجمن روانپزشکان و دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان، مجتبی ناجی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان، فاطمه زرگر روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان و علی رحمانی مدرس رشته جامعه شناسی برگزار کرد.
**خودکشی با اقدامات فردی و اجتماعی پیشگیری می شود
به تاکید کارشناسان خروج از معضلات اجتماعی به طور قطع امکانپذیر است و نباید این مشکلات بزرگ نمایی شوند بلکه با تدبیر و اندیشه و استفاده از نظرات کارشناسی باید از مسیر مشکلات گذشت و خودکشی به عنوان یکی از آسیب ها باید مورد توجه قرار گیرد.
اقدام های زیرساختی که باعث شوند افراد از نظر سرمایه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأمین باشند، می تواند سبب پیشگیری از بروز اختلال های روانی شود و هرچه کمتر دست به خودکشی زنند.
تسهیل شرایط زیستی و فراهم ساختن ساختاری که در آن افراد کنش ورزی اجتماعی و ارتباطی داشته باشند و اعتماد به نفس افراد تقویت شود.
توجه به شخصیت دیگران در یک جامعه باعث می شود که افراد آن جامعه عزت نفس خود را نیز حفظ کنند و ازنظر روحی و روانی آسیب پذیری کمتری داشته باشند و باید دقت داشت که افرادی که توان و مهارت مدیریت خود را به‌خوبی ندارند، نقاط کانونی آسیب سازی اجتماع هستند، آن ها همچون مین هایی به شمار می روند که در هر جا وجود دارند و به عنوان تهدید برای خود و جامعه هستند.
ایجاد رفاه اجتماعی حداقلی تنها از عهده دولت و تصمیم گیران اقتصادی کلان کشور بر می آید و باید مسئولان امر در این خصوص اقدام کنند و زمینه های امید و نشاط اجتماعی را فارغ از سلایق سیاسی و فردی و حزبی برای جامعه فراهم سازند.
به اعتقاد کارشناسان امر خودکشی یکی از بزرگترین چالش های سلامت روانی و اجتماعی جوامع است که یکی از مهمترین انواع خشونت نسبت به خود محسوب میشود و مهمترین پیش‌بینی کننده خودکشی، سابقه اقدام قبلی است.
به گفته این کارشناسان عواملی مثل اختلالات روانی به ویژه خلقی، افسردگی و دوقطبی، اختلالات اضطرابی، سوء مصرف مواد و الکل منجر به اقدام به خودکشی می شود و عوامل محیطی و اجتماعی نیز در این راستا موثر هستند.
به باور کارشناسان صحبت مداوم درباره مرگ و نیستی، افت شدید کارکرد شغل و تحصیلی، تغییر در خواب و اشتها، انزوا و کناره گیری از دوستان و فعالیت های اجتماعی و بی انگیزه بودن و بی تفاوتی از جمله علایم هشداردهنده خودکشی به شمار می روند.
افزایش میزان تعلق اجتماعی فرد به جامعه، افزایش انسجام و همبستگی بین افراد جامعه، درک متقابل و همکاری مشترک، احساس مفید بودن، رضایت از پیوندهای اجتماعی از جمله عوامل اجتماعی پیشگیری از خودکشی است که باید مد نظر قرار گیرد.
بنا بر اعلام وزارت بهداشت و درمان، بیشترین سطح تحصیلی اقدام کنندگان به خودکشی دیپلم و کمترین سطح تحصیلی فوق لیسانس بوده است و شایعترین روش اقدام به خودکشی مسمومیت دارویی است و بیشترین اقدام کنندگان به خودکشی در محدوده سنی 15 تا 24 سال قرار داشته و 32 درصد موارد خودکشی مرتبط با مسائل خانوادگی، 26 درصد مشکلات زناشویی و 12 درصد اقتصادی بوده است.
**کنترل خودکشی نیازمند کنترل جمعی است
رئیس انجمن روانپزشکان استان اصفهان با بیان اینکه خودکشی یک تصمیم شخصی است، گفت: کنترل و پیشگیری از این پدیده شوم اجتماعی نیازمند جهت گیری و همکاری جمعی مردم و مسئولان است.
مجتبی امامی پارسا با اشاره به هزینه هایی که برای پیشگیری و درمان سایر بیماری ها می شود، خاطرنشان کرد: این اقدامات که برای سایر بیماری ها صورت می گیرد و ضرورت هم دارد باید در پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی انجام شود.
وی ادامه داد : مشارکت اجتماعی و وجود انجمن و تشکل های مدنی در این خصوص برای رفع چنین معضلاتی مثل سایر بیماری ها لازم است و باید مردم و دستگاه های دولتی مداخله کنند.
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان با بیان اینکه افراد موثر جامعه در این حوزه نقش مفید و موثری دارند، یادآورشد: شخصیت های مهم اجتماعی برای پیشگیری از خودکشی نقش خود را در توصیه و پیشنهاد ایفا کنند.
وی افسردگی را از مهمترین عوامل خودکشی اعلام کرد و گفت: افرادی که در برابر افسردگی ناتوان می شوند و قادر به کنترل هیجان های منفی نیستند، با قرار گرفتن در شرایط بحران ناگهانی آنگاه دست به خود کشی می زنند و اطرافیان آن هم دچار مشکل می شوند.
وی اضافه کرد: در چنین شرایطی خانواده، دوستان و اطرافیان آن پس از وقوع خودکشی دچار مشکلات روحی و روانی می شود و جامعه نیز از چنین حادثه ای متاثر می شود.
امامی پارسا با بیان اینکه نیازهای روانی نیازمند مداخله است، اظهارداشت: مداخلات روانشناختی برای کنترل خشم، افزایش رویه امید، آموزش مهارت های زندگی و آموزش کنترل هیجان در جامعه نیاز است و باید در این خصوص سرمایه گذاری کرد.
وی ادامه داد : وضعیت در حال توسعه شهرها و شهرهای صنعتی مشکلات و حساسیت هایی را به همراه دارد و باید راهکارهای اساسی برای عبور از این مشکلات پیش بینی کرد تا اینکه خسارت های وارد شده نیز کاهش یابد.
** مشکلات اجتماعی با افزایش امیدواری کم می شود
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان با بیان اینکه اگر امیدواری در جامعه افزایش یابد مشکلات اجتماعی کم می شود، گفت: افزایش فعالیت هایی که موجب ارتقا امیدواری و انگیزه ها می شود، نیاز ضروری جامعه در امر پیشگیری از خودکشی و سایر آسیب های اجتماعی است.
وی پافشاری بر روی یک موضوع و رفتارهای تعصبی را از عوامل تحریک به خودکشی اعلام کرد و گفت: باید جامعه از رفتارهای اینگونه دور شود.
این روانپزشک بر ضرورت راه اندازی مرکز پیشگیری از خودکشی تاکید کرد و گفت: راه اندازی این مراکز و دسترسی آسان به واحدهای خدماتی در پیشگیری از این پدید موثر و مورد اهمیت است که البته در خانه های بهداشت مراکز مشاوره فعال شده اند.
**پیشگیری از خودکشی نیازمند سرمایه گذاری در آموزش است
رئیس انجمن روانپزشکان استان اصفهان با بیان اینکه کاهش مشکلات اجتماعی مثل خودکشی به افزایش مهارت اجتماعی نیاز دارد، تصریح کرد: باید اقدامات اجتماعی در حوزه آسیب های اجتماعی بر اساس روند روبه رشد جامعه افزایش یابد و سرمایه گذاری جدی در حوزه آموزش مهارت های زندگی و افزایش آگاهی عمومی انجام شود.
وی با بیان اینکه واحد روانشناسی بالینی در مراکز جامع سلامت راه اندازی شد، افزود: افزایش آگاهی و سواد عمومی برای بهره گیری از این خدمات بسیار مهم است زیرا مردم در کشور ایران از مشاوره های روانشناسان کمتر استفاده می کنند و تبلیغات منفی زیادی برای این موضوع شده است.
وی ادامه داد: مردم جامعه باید بهره گیری از توصیه، مشاوره و مراجعه به روانشناسان را بپذیرند و برچسب های منفی به کسانی که از مشاوران استفاده می کنند، نصب نکنند و کسی که دارای مشکل روانی است نباید تحقیر و مشکل او اهرم ضربه بشود.
امامی پارسا با بیان اینکه 70 درصد از افرادی که تصمیم به خودکشی دارند به نزدیکان خود خبر می دهند، یادآور شد: این اعلام خبر یعنی کمک خواهی و باید نسبت به رفع مشکل آن ها به صورت سریع اقدام و تحت حمایت اجتماعی و درمانی قرار گیرند.
وی با بیان اینکه مشکلات روانی قابل پیشگیری و درمان است، اظهارداشت: راهنمایی افراد دارای مشکلات روانی و اجتماعی به مراکز مربوطه و انجام مداخلات لازم به پیشگیری از درگیری بیشتر آن ها با مشکلات اجتماعی کمک می کند.
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان غربالگری و شناخت افراد نیازمند حمایت های روانشناسی را برای پیشگیری از خودکشی موثر اعلام و بیان کرد: شناخت افراد نیازمند در این حوزه و پیش بینی برنامه برای عبور از مشکل و کاهش دغدغه های آن ها لازم است.
وی یادآورشد: برای پیشگیری از بیماری های روانی نیاز به سرمایه گذاری بیشتر مسوولان و تشکل های مردم نهاد و توجه جدی آموزش و پرورش به سلامت روان دانش آموزان است و محیط پر استرس مدرسه باید کاهش یابد.
وی اجرای کامل طرح نظام سلامت و پزشک خانواده را در این خصوص مهم دانست و گفت : پزشک خانواده با شناخت مشکل روانی افراد تحت نظر خود با استفاده از نظام ارجاع قادر به معرفی آن شخص به روانشناس و رفع مشکل او خواهد شد.
**تقویت امید به زندگی در پیشگیری از خودکشی لازم است
روانشناس بالینی و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه خودکشی دهمین علت مرگ و میر در دنیا محسوب می شود، گفت: افرادی که اقدام به خودکشی می کنند و موفق به انجام عمل خود نمی شوند نیازمند ارجاع به مراکز درمانی و رسیدگی به احوال آن هاست تا اینکه از عملیاتی شدن این اقدام در آینده جلوگیری شود.
فاطمه زرگر در میزگرد ایرنا در بررسی آماری جمعیت زنان و مردان در این آسیب اجتماعی افزود: خودکشی موفق در بین مردان چهار برابر زنان است ولی جمعیت زنان در اقدام به این عمل نسبت به آقایان بیشتر است که باید روحیات عاطفی آن ها بررسی و به نیازهای فردی و اجتماعی این قشر رسیدگی شود.
وی با اشاره به اینکه سن خودکشی نیز مهم است، خاطرنشان کرد: دوران نوجوانی و 40 سالگی مردان و 50 سالگی زنان حساس ترین و دارای بیشترین فراوانی در این عمل است که اگر امید به زندگی در این دوران مورد توجه قرار گیرد و انگیزه ها تقویت شود از این واقعه تلخ می توان جلوگیری کرد.
استاد روانشناس دانشگاه اصفهان مذهب و عقاید دینی و همچنین ازدواج بموقع را در کاهش خودکشی مهم اعلام کرد و اظهارداشت: آمار خودکشی در بین مسلمانان و جامعه اسلامی نسبت به دیگر جوامع کمتر است زیرا آموزه های دینی همچون صبر در برابر مشکلات، عواقب آخرتی خودکشی و کمک به رفع مشکلات هم نوع در پیشگیری از این امر موثر است.
وی اضافه کرد: افراد متاهل و دارای فرزند نسبت به سایر افراد جامعه کمتر به این اقدام ضد اجتماعی دست می زنند زیرا آن ها عواقب زندگی فرزندان و همسر خود را در این خصوص مهم می دانند.
وی منزلت شغلی و اشتغال را از دیگر مولفه های مهم در پیشگیری از این آسیب اجتماعی موثر دانست و اضافه کرد: افراد دارای شغل و مشاغل با منزلت و مورد علاقه خود در مقایسه با افراد بیکار و فاقد منزلت اجتماعی کمتر دچار چنین معضلی می شوند.
وی گرایش به سو مصرف مواد مخدر، وضعیت محبت در زندگی خانوادگی و بهره گیری از مشاوره های روانشناسان را از دیگر موضوعات مهم در کاهش آمار خودکشی اعلام کرد و یادآورشد: عموم مردم برای زندگی نیازمند امید، نشاط و انگیزه هستند و باید این انگیزه و امید را در بین آن ها افزایش داد.
زرگر بر سرمایه گذاری در مدارس اشاره کرد و گفت: معاونت پرورشی و واحد مشاوره مدارس باید فعال و هوشمند شود و تفکرهای غلط اجتماعی را رفع کند و با افزایش مسئولیت پذیری در مدارس رشد اجتماعی رقم بخورد.
وی ادامه داد: برای پیشگیری از خودکشی نیاز به کاربردی سازی نقش اجتماعی افراد و تقویت ساختار اجتماعی و توسعه روابط عمومی است.
**ارزش و هنجارها با توسعه جامعه متناسب پیش نرفته است
استاد رشته جامعه شناسی با اشاره به نابرابری های اجتماعی، توسعه صنعتی، افزایش جمعیت شهرنشینی و مهاجرت ها را از جمله عوامل زمینه ساز آسیب های اجتماعی بیان کرد و گفت: ارزش های اسلامی و انسانی متناسب با توسعه فناوری ها پیش نرفته و این رشد نامتوازن به زندگی افراد صدمه وارد کرده و مشکلات اجتماعی را بیش از بیش افزایش داده است.
علی رحمانی در میزگرد ایرنا اصفهان با بیان اینکه مهاجرت به شهرها، کاهش ارتباطات اجتماعی و خانواده های هسته ای کم جمعیت به جامعه صدمه وارد کرده است، گفت: در زندگی روستایی و خانواده های بزرگ و توسعه روابط اجتماعی مردم در رفع مشکلات خود بهتر اقدام کرده و همدلی و همسبتگی اجتماعی بیش از شرایط فعلی است.
وی ادامه داد: تغییر زندگی های گذشته و تحولات در آداب و رسوم ها در نشاط اجتماعی موثر بوده و افرادی که پس از مدتی به دلیل کمبود امکانات روستایی به شهرها مهاجرت کرده اند در شهر احساس غربت کرده و برای رفع مشکلات خود به تنهایی و یا مکان ها و روش های غیر صحیح پناه برده اند.
این جامعه شناس با بیان اینکه باید امکانات روستاها افزایش یابد، خاطرنشان کرد: توسعه امکانات روستایی علاوه بر آثار اقتصادی در حوزه اجتماعی نیز موثر است و مردم این بخش های کشور کمتر با مشکلات اجتماعی روبرو می شوند.
وی ادامه داد: احساس همدلی و زندگی با همدیگر در انسان ها وجود دارد و نباید این نیاز به دلیل مهاجرت، غربت، کاهش جمعیت خانواده ها و نبود حمایت اجتماعی از بین برود که چنین اتفاقی منجر به بروز آسیب های اجتماعی خواهد شد.
رحمانی با بیان اینکه خودکشی از یک جهت به عنوان یک اقدام آگاهانه و از یک جهت به عنوان یک عمل غیرارادی مورد توجه است، گفت: انسان دارای قدرت اختیار است و کسی که اقدام به خودکشی می کند با استفاده از قدرت اختیار و تصمیم گیری خود چنین اقدامی را انجام می دهد و از این منظر به این اتفاق یک رخداد آگاهانه اشاره می شود و باید آگاهی بخشی به افراد برای پیشگیری از این تصمیم انجام شود.
به گفته وی بعضی از افراد به دلیل افزایش مشکلات اجتماعی و فردی قادر به تصمیم گیری نیستند و در یک بحران بدون هیچ فکر و برنامه ریزی اقدام به خودکشی می کنند که برای چنین وضعیتی نیز باید آرامش روانی افراد جامعه افزایش و مردم برای مقابله با هیجان های منفی و رویدادهای مایوس کننده جامعه توانمند شوند.
این جامعه شناس افزایش محبت در جامعه را ضروری دانست و گفت: مردم باید در جامعه در یک محیط دارای اعتماد و سرشار از محبت و امید باید زندگی کنند و این ناامیدی ها و شایعه پراکنی و تحلیل های غلط و سلیقه ای آرامش عمومی را از بین برده است.
وی با بیان اینکه توسعه اجتماعی همیشه مفید و ارزشمند نیست، تصریح کرد: توسعه اجتماعی و رشد جامعه با آسیب هایی روبرو است که باید برای کاهش صدمه های این آسیب و معضلات مسئولان و افراد موثر اقدام کنند.
وی ادامه داد: افزایش توقعات جامعه و نابرابری های اجتماعی روحیه امید را از جامعه برده و در برخی از بخش ها مردم نسبت به مسئولیت اجتماعی خود مثل دست گیری از افراد نیازمند و محبت و دوستی با همدیگر کوتاهی می کنند و منفعت شخصی خود را به منفعت عمومی ترجیح می دهند.
این استاد دانشگاه بهره گیری از آموزه های اسلامی و ایرانی را مهم خواند و گفت: ورود اندیشه های غربی به حوزه های مختلف جامعه معضلات اجتماعی را افزایش داده که نمونه هایی از آن را در معماری اخیر شهرها می بینیم که معماری قدیمی از بین رفته است.
وی بی تدبیری و نبود آینده نگری نسبت به اجرای برخی از پروژه ها در کشور را عامل بروز و افزایش معضلات اجتماعی از جمله خودکشی بیان کرد و گفت: اجرای پروژه مسکن مهر و تراکم فروشی ها زندگی اجتماعی مردم را دچار آسیب کرده و مردم در چنین ساختمان هایی ارتباط اجتماعی ندارند و این واحدهای ساختمانی تنها یک خوابگاه است.
وی تقویت عزت نفس، تقویت باورهای دینی، ارائه برنامه مشخص برای حدود شادی، ایجاد بسترهای شادی محلی، تاکید بر اختیارات انسان ها و بهره گیری از این قدرت برای رفع مشکلات را از جمله اقدامات لازم برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی اعلام کرد و گفت: رسانه ها به ویژه رسانه ملی باید در ارتقای دانش عمومی و آگاهی اجتماعی نقش خود را ایفا کند و افکار عمومی را به سمت شادی، حمایت اجتماعی و کمک به هم نوعان پیش ببرد.
**ارتقای مهارت زندگی لازمه پیشگیری از خودکشی است
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان به نا امیدی و بی انگیزگی ها در بین مردم اشاره کرد و گفت: اگر در بین مردم انگیزه و امید افزایش یابد آنگاه واقعه خودکشی و سایر آسیب های اجتماعی ناشی از ناامیدی کاهش می یابد.
مجتبی ناجی در میزگرد ایرنا کنترل تکانه و خشم را نیازند فراگیری مهارت های زندگی دانست و تصریح کرد: وجود مهارت های زندگی در بین افراد سبب افزایش توانمندی در مقابله با آسیب های اجتماعی و هیجان های منفی از جمله استرس، افسردگی و خشم می شود.
وی با بیان اینکه خودکشی در بعضی از کشور ها جرم محسوب می شود، خاطرنشان کرد: در برخی از کشورها دنیا اموال فردی که خودکشی می کند به عنوان مجازات به نفع دولت جمع می شود که چنین مجازاتی در بازدارندگی از این پدیده بد اجتماعی موثر است.
وی ادامه داد: باید برای جلوگیری از خودکشی اقدام شود زیرا چنین اتفاقاتی تهدیدی علیه آرامش عمومی محسوب می شود و به همین خاطر در برخی کشورها مجازات برای این دسته از افراد و چنین جرمی پیش بینی شده است.
** در اصفهان 79 درصد افراد اقدام به خودکشی از حمایت اجتماعی بهره نبرده اند
ناجی، بهره گیری از حمایت های اجتماعی در پیشگیری از خودکشی را مهم بیان و اضافه کرد : در استان اصفهان 79 درصد از جمعیت افرادی که اقدام به خودکشی کرده اند از حمایت اجتماعی بهره ای نبرده اند.
وی آموزش و آگاهی بخشی را یک برنامه راهبردی برای حوزه آسیب های اجتماعی بیان کرد و اظهارداشت: آموزش مهارت های زندگی، آگاهی بخشی به جامعه و توانمندسازی افراد در رفع مشکلات اجتماعی و فردی برای رفع معضلات این حوزه لازم است.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی اصفهان با بیان اینکه مراکز مشاوره و پیشگیری در استان فعال شد، گفت: این مراکز در پیشگیری از آسیب های اجتماعی و افزایش توانمندی جامعه موثر و قابل توجه هستند اما باید فرهنگ جامعه برای بهره گیری از این خدمات مشاوره ای افزایش یابد.
وی با اشاره به انتشار و توسعه خبرهای منفی و ناامید کننده در جامعه افزود: محدودیت های زیادی مثل کمبود مکان امکانات برای شادی مردم فراهم نبوده و تعریف مشخص و نظام مندی برای شادی و اجرای برنامه های شاد وجود ندارد که نیازمند بازنگری در این حوزه است.
وی با بیان اینکه اعتماد و خوش بینی در جامعه سرمایه مهمی است، بیان کرد : نباید این سرمایه های مهم اجتماعی با توسعه ناامیدی و رفتارهای سلیقه ای و حزبی از بین برود بلکه باید خبرهای مثبت و امیدوار کننده و زمینه های نشاط اجتماعی در حوزه های مختلف با اقدامات برنامه ریزی شده اجرایی شود.
ناجی افزایش مراکز اورژانس اجتماعی در استان اصفهان را فرصت مناسب برای ارایه خدمات روانشناسی و رفع مشکلات اجتماعی دانست و گفت: بهزیستی برای رفع مشکلات اجتماعی و روانی افراد خدمات رایگان ارائه می دهد و از بیماران این حوزه حمایت مالی به عمل می آورد.
کارشناسان و روان شناسان تاکید دارند که خودکشی یک مساله پیچیده است و دلایل متعددی مانند زیست شناختی، ژنتیک، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی دارد و لازم است عوامل و سرنخ های آن به خوبی به اطلاع مردم و خانواده ها برسد تا بتوان از این معضل پیشگیری کرد.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، خودکشی پانزدهمین علت مرگ در جهان به شمار می‌آید و 14 درصد از کل مرگ و میرهای جهان را تشکیل می‌دهد.
بر پایه همین گزارش در سال 2016 میانگین جهانی خودکشی 10.6 و در ایران 4.1 در هر صد هزار نفر بوده است اما این آمار در سال 2018 روند روز افزونی داشته است.
اگرچه آمار درستی از حودکشی ها در کشور ارایه نشده است اما سال جاری در اصفهان چندین مورد اقدام به خودکشی مشاهده شده و نگرانی هایی را در جامعه ایجاد کرده است.
بر اساس گزارش ارایه شده از سوی سازمان پزشکی قانونی بیشترین میزان خودکشی از سال های 87 تا 96 در استان های تهران، کرمانشاه، فارس و خوزستان و کمترین میزان مربوط به خراسان جنوبی، سمنان و یزد بوده است.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گروه های در معرض خطر خودکشی را دانش آموزان، زنان خانه دار متاهل بین 15 تا 30 سال ، دانشجویان ، بچه های طلاق یا بی سرپرست ، خانواده های معتاد و بیکار ، زنان بی سرپرست ، بیماران صعب العلاج ، حاشیه نشین ها ، مهاجران و بازنشستگان تشکیل می دهند.
گروه های پر خطر در زمینه خودکشی نیز بیماران افسرده یا دارای سایر اختلالات روانپزشکی، اقدام کنندگان به خودکشی با سابقه قبلی، سابقه فامیلی خودکشی و افراد دارای افکار خودکشی هستند.
اختلالات روانپزشکی از نظر خطر خودکشی نیز به ترتیب شامل افسردگی، اختلالات شخصیت (ضد اجتماعی ، مرزی ، صفات تکانشگری ، پرخاشگری و تغییرات خلقی) ، سوء مصرف مواد مخدر و الکل، اسکیزوفرنیا و اختلالات روانپزشکی ناشی از علل عضوی است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی استان اصفهان به خاطر روند روز افزون آمار خودکشی در جامعه میزگردی در همین ارتباط با حضور مجتبی امامی پارسا رئیس انجمن روانپزشکان و دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان، مجتبی ناجی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان، فاطمه زرگر روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان و علی رحمانی مدرس رشته جامعه شناسی برگزار کرد.
**خودکشی با اقدامات فردی و اجتماعی پیشگیری می شود
به تاکید کارشناسان خروج از معضلات اجتماعی به طور قطع امکانپذیر است و نباید این مشکلات بزرگ نمایی شوند بلکه با تدبیر و اندیشه و استفاده از نظرات کارشناسی باید از مسیر مشکلات گذشت و خودکشی به عنوان یکی از آسیب ها باید مورد توجه قرار گیرد.
اقدام های زیرساختی که باعث شوند افراد از نظر سرمایه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأمین باشند، می تواند سبب پیشگیری از بروز اختلال های روانی شود و هرچه کمتر دست به خودکشی زنند.
تسهیل شرایط زیستی و فراهم ساختن ساختاری که در آن افراد کنش ورزی اجتماعی و ارتباطی داشته باشند و اعتماد به نفس افراد تقویت شود.
توجه به شخصیت دیگران در یک جامعه باعث می شود که افراد آن جامعه عزت نفس خود را نیز حفظ کنند و ازنظر روحی و روانی آسیب پذیری کمتری داشته باشند و باید دقت داشت که افرادی که توان و مهارت مدیریت خود را به‌خوبی ندارند، نقاط کانونی آسیب سازی اجتماع هستند، آن ها همچون مین هایی به شمار می روند که در هر جا وجود دارند و به عنوان تهدید برای خود و جامعه هستند.
ایجاد رفاه اجتماعی حداقلی تنها از عهده دولت و تصمیم گیران اقتصادی کلان کشور بر می آید و باید مسئولان امر در این خصوص اقدام کنند و زمینه های امید و نشاط اجتماعی را فارغ از سلایق سیاسی و فردی و حزبی برای جامعه فراهم سازند.
به اعتقاد کارشناسان امر خودکشی یکی از بزرگترین چالش های سلامت روانی و اجتماعی جوامع است که یکی از مهمترین انواع خشونت نسبت به خود محسوب میشود و مهمترین پیش‌بینی کننده خودکشی، سابقه اقدام قبلی است.
به گفته این کارشناسان عواملی مثل اختلالات روانی به ویژه خلقی، افسردگی و دوقطبی، اختلالات اضطرابی، سوء مصرف مواد و الکل منجر به اقدام به خودکشی می شود و عوامل محیطی و اجتماعی نیز در این راستا موثر هستند.
به باور کارشناسان صحبت مداوم درباره مرگ و نیستی، افت شدید کارکرد شغل و تحصیلی، تغییر در خواب و اشتها، انزوا و کناره گیری از دوستان و فعالیت های اجتماعی و بی انگیزه بودن و بی تفاوتی از جمله علایم هشداردهنده خودکشی به شمار می روند.
افزایش میزان تعلق اجتماعی فرد به جامعه، افزایش انسجام و همبستگی بین افراد جامعه، درک متقابل و همکاری مشترک، احساس مفید بودن، رضایت از پیوندهای اجتماعی از جمله عوامل اجتماعی پیشگیری از خودکشی است که باید مد نظر قرار گیرد.
بنا بر اعلام وزارت بهداشت و درمان، بیشترین سطح تحصیلی اقدام کنندگان به خودکشی دیپلم و کمترین سطح تحصیلی فوق لیسانس بوده است و شایعترین روش اقدام به خودکشی مسمومیت دارویی است و بیشترین اقدام کنندگان به خودکشی در محدوده سنی 15 تا 24 سال قرار داشته و 32 درصد موارد خودکشی مرتبط با مسائل خانوادگی، 26 درصد مشکلات زناشویی و 12 درصد اقتصادی بوده است.
**کنترل خودکشی نیازمند کنترل جمعی است
رئیس انجمن روانپزشکان استان اصفهان با بیان اینکه خودکشی یک تصمیم شخصی است، گفت: کنترل و پیشگیری از این پدیده شوم اجتماعی نیازمند جهت گیری و همکاری جمعی مردم و مسئولان است.
مجتبی امامی پارسا با اشاره به هزینه هایی که برای پیشگیری و درمان سایر بیماری ها می شود، خاطرنشان کرد: این اقدامات که برای سایر بیماری ها صورت می گیرد و ضرورت هم دارد باید در پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی انجام شود.
وی ادامه داد : مشارکت اجتماعی و وجود انجمن و تشکل های مدنی در این خصوص برای رفع چنین معضلاتی مثل سایر بیماری ها لازم است و باید مردم و دستگاه های دولتی مداخله کنند.
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان با بیان اینکه افراد موثر جامعه در این حوزه نقش مفید و موثری دارند، یادآورشد: شخصیت های مهم اجتماعی برای پیشگیری از خودکشی نقش خود را در توصیه و پیشنهاد ایفا کنند.
وی افسردگی را از مهمترین عوامل خودکشی اعلام کرد و گفت: افرادی که در برابر افسردگی ناتوان می شوند و قادر به کنترل هیجان های منفی نیستند، با قرار گرفتن در شرایط بحران ناگهانی آنگاه دست به خود کشی می زنند و اطرافیان آن هم دچار مشکل می شوند.
وی اضافه کرد: در چنین شرایطی خانواده، دوستان و اطرافیان آن پس از وقوع خودکشی دچار مشکلات روحی و روانی می شود و جامعه نیز از چنین حادثه ای متاثر می شود.
امامی پارسا با بیان اینکه نیازهای روانی نیازمند مداخله است، اظهارداشت: مداخلات روانشناختی برای کنترل خشم، افزایش رویه امید، آموزش مهارت های زندگی و آموزش کنترل هیجان در جامعه نیاز است و باید در این خصوص سرمایه گذاری کرد.
وی ادامه داد : وضعیت در حال توسعه شهرها و شهرهای صنعتی مشکلات و حساسیت هایی را به همراه دارد و باید راهکارهای اساسی برای عبور از این مشکلات پیش بینی کرد تا اینکه خسارت های وارد شده نیز کاهش یابد.
** مشکلات اجتماعی با افزایش امیدواری کم می شود
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان با بیان اینکه اگر امیدواری در جامعه افزایش یابد مشکلات اجتماعی کم می شود، گفت: افزایش فعالیت هایی که موجب ارتقا امیدواری و انگیزه ها می شود، نیاز ضروری جامعه در امر پیشگیری از خودکشی و سایر آسیب های اجتماعی است.
وی پافشاری بر روی یک موضوع و رفتارهای تعصبی را از عوامل تحریک به خودکشی اعلام کرد و گفت: باید جامعه از رفتارهای اینگونه دور شود.
این روانپزشک بر ضرورت راه اندازی مرکز پیشگیری از خودکشی تاکید کرد و گفت: راه اندازی این مراکز و دسترسی آسان به واحدهای خدماتی در پیشگیری از این پدید موثر و مورد اهمیت است که البته در خانه های بهداشت مراکز مشاوره فعال شده اند.
**پیشگیری از خودکشی نیازمند سرمایه گذاری در آموزش است
رئیس انجمن روانپزشکان استان اصفهان با بیان اینکه کاهش مشکلات اجتماعی مثل خودکشی به افزایش مهارت اجتماعی نیاز دارد، تصریح کرد: باید اقدامات اجتماعی در حوزه آسیب های اجتماعی بر اساس روند روبه رشد جامعه افزایش یابد و سرمایه گذاری جدی در حوزه آموزش مهارت های زندگی و افزایش آگاهی عمومی انجام شود.
وی با بیان اینکه واحد روانشناسی بالینی در مراکز جامع سلامت راه اندازی شد، افزود: افزایش آگاهی و سواد عمومی برای بهره گیری از این خدمات بسیار مهم است زیرا مردم در کشور ایران از مشاوره های روانشناسان کمتر استفاده می کنند و تبلیغات منفی زیادی برای این موضوع شده است.
وی ادامه داد: مردم جامعه باید بهره گیری از توصیه، مشاوره و مراجعه به روانشناسان را بپذیرند و برچسب های منفی به کسانی که از مشاوران استفاده می کنند، نصب نکنند و کسی که دارای مشکل روانی است نباید تحقیر و مشکل او اهرم ضربه بشود.
امامی پارسا با بیان اینکه 70 درصد از افرادی که تصمیم به خودکشی دارند به نزدیکان خود خبر می دهند، یادآور شد: این اعلام خبر یعنی کمک خواهی و باید نسبت به رفع مشکل آن ها به صورت سریع اقدام و تحت حمایت اجتماعی و درمانی قرار گیرند.
وی با بیان اینکه مشکلات روانی قابل پیشگیری و درمان است، اظهارداشت: راهنمایی افراد دارای مشکلات روانی و اجتماعی به مراکز مربوطه و انجام مداخلات لازم به پیشگیری از درگیری بیشتر آن ها با مشکلات اجتماعی کمک می کند.
دبیر شورای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان غربالگری و شناخت افراد نیازمند حمایت های روانشناسی را برای پیشگیری از خودکشی موثر اعلام و بیان کرد: شناخت افراد نیازمند در این حوزه و پیش بینی برنامه برای عبور از مشکل و کاهش دغدغه های آن ها لازم است.
وی یادآورشد: برای پیشگیری از بیماری های روانی نیاز به سرمایه گذاری بیشتر مسوولان و تشکل های مردم نهاد و توجه جدی آموزش و پرورش به سلامت روان دانش آموزان است و محیط پر استرس مدرسه باید کاهش یابد.
وی اجرای کامل طرح نظام سلامت و پزشک خانواده را در این خصوص مهم دانست و گفت : پزشک خانواده با شناخت مشکل روانی افراد تحت نظر خود با استفاده از نظام ارجاع قادر به معرفی آن شخص به روانشناس و رفع مشکل او خواهد شد.
**تقویت امید به زندگی در پیشگیری از خودکشی لازم است
روانشناس بالینی و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه خودکشی دهمین علت مرگ و میر در دنیا محسوب می شود، گفت: افرادی که اقدام به خودکشی می کنند و موفق به انجام عمل خود نمی شوند نیازمند ارجاع به مراکز درمانی و رسیدگی به احوال آن هاست تا اینکه از عملیاتی شدن این اقدام در آینده جلوگیری شود.
فاطمه زرگر در میزگرد ایرنا در بررسی آماری جمعیت زنان و مردان در این آسیب اجتماعی افزود: خودکشی موفق در بین مردان چهار برابر زنان است ولی جمعیت زنان در اقدام به این عمل نسبت به آقایان بیشتر است که باید روحیات عاطفی آن ها بررسی و به نیازهای فردی و اجتماعی این قشر رسیدگی شود.
وی با اشاره به اینکه سن خودکشی نیز مهم است، خاطرنشان کرد: دوران نوجوانی و 40 سالگی مردان و 50 سالگی زنان حساس ترین و دارای بیشترین فراوانی در این عمل است که اگر امید به زندگی در این دوران مورد توجه قرار گیرد و انگیزه ها تقویت شود از این واقعه تلخ می توان جلوگیری کرد.
استاد روانشناس دانشگاه اصفهان مذهب و عقاید دینی و همچنین ازدواج بموقع را در کاهش خودکشی مهم اعلام کرد و اظهارداشت: آمار خودکشی در بین مسلمانان و جامعه اسلامی نسبت به دیگر جوامع کمتر است زیرا آموزه های دینی همچون صبر در برابر مشکلات، عواقب آخرتی خودکشی و کمک به رفع مشکلات هم نوع در پیشگیری از این امر موثر است.
وی اضافه کرد: افراد متاهل و دارای فرزند نسبت به سایر افراد جامعه کمتر به این اقدام ضد اجتماعی دست می زنند زیرا آن ها عواقب زندگی فرزندان و همسر خود را در این خصوص مهم می دانند.
وی منزلت شغلی و اشتغال را از دیگر مولفه های مهم در پیشگیری از این آسیب اجتماعی موثر دانست و اضافه کرد: افراد دارای شغل و مشاغل با منزلت و مورد علاقه خود در مقایسه با افراد بیکار و فاقد منزلت اجتماعی کمتر دچار چنین معضلی می شوند.
وی گرایش به سو مصرف مواد مخدر، وضعیت محبت در زندگی خانوادگی و بهره گیری از مشاوره های روانشناسان را از دیگر موضوعات مهم در کاهش آمار خودکشی اعلام کرد و یادآورشد: عموم مردم برای زندگی نیازمند امید، نشاط و انگیزه هستند و باید این انگیزه و امید را در بین آن ها افزایش داد.
زرگر بر سرمایه گذاری در مدارس اشاره کرد و گفت: معاونت پرورشی و واحد مشاوره مدارس باید فعال و هوشمند شود و تفکرهای غلط اجتماعی را رفع کند و با افزایش مسئولیت پذیری در مدارس رشد اجتماعی رقم بخورد.
وی ادامه داد: برای پیشگیری از خودکشی نیاز به کاربردی سازی نقش اجتماعی افراد و تقویت ساختار اجتماعی و توسعه روابط عمومی است.
**ارزش و هنجارها با توسعه جامعه متناسب پیش نرفته است
استاد رشته جامعه شناسی با اشاره به نابرابری های اجتماعی، توسعه صنعتی، افزایش جمعیت شهرنشینی و مهاجرت ها را از جمله عوامل زمینه ساز آسیب های اجتماعی بیان کرد و گفت: ارزش های اسلامی و انسانی متناسب با توسعه فناوری ها پیش نرفته و این رشد نامتوازن به زندگی افراد صدمه وارد کرده و مشکلات اجتماعی را بیش از بیش افزایش داده است.
علی رحمانی در میزگرد ایرنا اصفهان با بیان اینکه مهاجرت به شهرها، کاهش ارتباطات اجتماعی و خانواده های هسته ای کم جمعیت به جامعه صدمه وارد کرده است، گفت: در زندگی روستایی و خانواده های بزرگ و توسعه روابط اجتماعی مردم در رفع مشکلات خود بهتر اقدام کرده و همدلی و همسبتگی اجتماعی بیش از شرایط فعلی است.
وی ادامه داد: تغییر زندگی های گذشته و تحولات در آداب و رسوم ها در نشاط اجتماعی موثر بوده و افرادی که پس از مدتی به دلیل کمبود امکانات روستایی به شهرها مهاجرت کرده اند در شهر احساس غربت کرده و برای رفع مشکلات خود به تنهایی و یا مکان ها و روش های غیر صحیح پناه برده اند.
این جامعه شناس با بیان اینکه باید امکانات روستاها افزایش یابد، خاطرنشان کرد: توسعه امکانات روستایی علاوه بر آثار اقتصادی در حوزه اجتماعی نیز موثر است و مردم این بخش های کشور کمتر با مشکلات اجتماعی روبرو می شوند.
وی ادامه داد: احساس همدلی و زندگی با همدیگر در انسان ها وجود دارد و نباید این نیاز به دلیل مهاجرت، غربت، کاهش جمعیت خانواده ها و نبود حمایت اجتماعی از بین برود که چنین اتفاقی منجر به بروز آسیب های اجتماعی خواهد شد.
رحمانی با بیان اینکه خودکشی از یک جهت به عنوان یک اقدام آگاهانه و از یک جهت به عنوان یک عمل غیرارادی مورد توجه است، گفت: انسان دارای قدرت اختیار است و کسی که اقدام به خودکشی می کند با استفاده از قدرت اختیار و تصمیم گیری خود چنین اقدامی را انجام می دهد و از این منظر به این اتفاق یک رخداد آگاهانه اشاره می شود و باید آگاهی بخشی به افراد برای پیشگیری از این تصمیم انجام شود.
به گفته وی بعضی از افراد به دلیل افزایش مشکلات اجتماعی و فردی قادر به تصمیم گیری نیستند و در یک بحران بدون هیچ فکر و برنامه ریزی اقدام به خودکشی می کنند که برای چنین وضعیتی نیز باید آرامش روانی افراد جامعه افزایش و مردم برای مقابله با هیجان های منفی و رویدادهای مایوس کننده جامعه توانمند شوند.
این جامعه شناس افزایش محبت در جامعه را ضروری دانست و گفت: مردم باید در جامعه در یک محیط دارای اعتماد و سرشار از محبت و امید باید زندگی کنند و این ناامیدی ها و شایعه پراکنی و تحلیل های غلط و سلیقه ای آرامش عمومی را از بین برده است.
وی با بیان اینکه توسعه اجتماعی همیشه مفید و ارزشمند نیست، تصریح کرد: توسعه اجتماعی و رشد جامعه با آسیب هایی روبرو است که باید برای کاهش صدمه های این آسیب و معضلات مسئولان و افراد موثر اقدام کنند.
وی ادامه داد: افزایش توقعات جامعه و نابرابری های اجتماعی روحیه امید را از جامعه برده و در برخی از بخش ها مردم نسبت به مسئولیت اجتماعی خود مثل دست گیری از افراد نیازمند و محبت و دوستی با همدیگر کوتاهی می کنند و منفعت شخصی خود را به منفعت عمومی ترجیح می دهند.
این استاد دانشگاه بهره گیری از آموزه های اسلامی و ایرانی را مهم خواند و گفت: ورود اندیشه های غربی به حوزه های مختلف جامعه معضلات اجتماعی را افزایش داده که نمونه هایی از آن را در معماری اخیر شهرها می بینیم که معماری قدیمی از بین رفته است.
وی بی تدبیری و نبود آینده نگری نسبت به اجرای برخی از پروژه ها در کشور را عامل بروز و افزایش معضلات اجتماعی از جمله خودکشی بیان کرد و گفت: اجرای پروژه مسکن مهر و تراکم فروشی ها زندگی اجتماعی مردم را دچار آسیب کرده و مردم در چنین ساختمان هایی ارتباط اجتماعی ندارند و این واحدهای ساختمانی تنها یک خوابگاه است.
وی تقویت عزت نفس، تقویت باورهای دینی، ارائه برنامه مشخص برای حدود شادی، ایجاد بسترهای شادی محلی، تاکید بر اختیارات انسان ها و بهره گیری از این قدرت برای رفع مشکلات را از جمله اقدامات لازم برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی اعلام کرد و گفت: رسانه ها به ویژه رسانه ملی باید در ارتقای دانش عمومی و آگاهی اجتماعی نقش خود را ایفا کند و افکار عمومی را به سمت شادی، حمایت اجتماعی و کمک به هم نوعان پیش ببرد.
**ارتقای مهارت زندگی لازمه پیشگیری از خودکشی است
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان به نا امیدی و بی انگیزگی ها در بین مردم اشاره کرد و گفت: اگر در بین مردم انگیزه و امید افزایش یابد آنگاه واقعه خودکشی و سایر آسیب های اجتماعی ناشی از ناامیدی کاهش می یابد.
مجتبی ناجی در میزگرد ایرنا کنترل تکانه و خشم را نیازند فراگیری مهارت های زندگی دانست و تصریح کرد: وجود مهارت های زندگی در بین افراد سبب افزایش توانمندی در مقابله با آسیب های اجتماعی و هیجان های منفی از جمله استرس، افسردگی و خشم می شود.
وی با بیان اینکه خودکشی در بعضی از کشور ها جرم محسوب می شود، خاطرنشان کرد: در برخی از کشورها دنیا اموال فردی که خودکشی می کند به عنوان مجازات به نفع دولت جمع می شود که چنین مجازاتی در بازدارندگی از این پدیده بد اجتماعی موثر است.
وی ادامه داد: باید برای جلوگیری از خودکشی اقدام شود زیرا چنین اتفاقاتی تهدیدی علیه آرامش عمومی محسوب می شود و به همین خاطر در برخی کشورها مجازات برای این دسته از افراد و چنین جرمی پیش بینی شده است.
** در اصفهان 79 درصد افراد اقدام به خودکشی از حمایت اجتماعی بهره نبرده اند
ناجی، بهره گیری از حمایت های اجتماعی در پیشگیری از خودکشی را مهم بیان و اضافه کرد : در استان اصفهان 79 درصد از جمعیت افرادی که اقدام به خودکشی کرده اند از حمایت اجتماعی بهره ای نبرده اند.
وی آموزش و آگاهی بخشی را یک برنامه راهبردی برای حوزه آسیب های اجتماعی بیان کرد و اظهارداشت: آموزش مهارت های زندگی، آگاهی بخشی به جامعه و توانمندسازی افراد در رفع مشکلات اجتماعی و فردی برای رفع معضلات این حوزه لازم است.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی اصفهان با بیان اینکه مراکز مشاوره و پیشگیری در استان فعال شد، گفت: این مراکز در پیشگیری از آسیب های اجتماعی و افزایش توانمندی جامعه موثر و قابل توجه هستند اما باید فرهنگ جامعه برای بهره گیری از این خدمات مشاوره ای افزایش یابد.
وی با اشاره به انتشار و توسعه خبرهای منفی و ناامید کننده در جامعه افزود: محدودیت های زیادی مثل کمبود مکان امکانات برای شادی مردم فراهم نبوده و تعریف مشخص و نظام مندی برای شادی و اجرای برنامه های شاد وجود ندارد که نیازمند بازنگری در این حوزه است.
وی با بیان اینکه اعتماد و خوش بینی در جامعه سرمایه مهمی است، بیان کرد : نباید این سرمایه های مهم اجتماعی با توسعه ناامیدی و رفتارهای سلیقه ای و حزبی از بین برود بلکه باید خبرهای مثبت و امیدوار کننده و زمینه های نشاط اجتماعی در حوزه های مختلف با اقدامات برنامه ریزی شده اجرایی شود.
ناجی افزایش مراکز اورژانس اجتماعی در استان اصفهان را فرصت مناسب برای ارایه خدمات روانشناسی و رفع مشکلات اجتماعی دانست و گفت: بهزیستی برای رفع مشکلات اجتماعی و روانی افراد خدمات رایگان ارائه می دهد و از بیماران این حوزه حمایت مالی به عمل می آورد.
مرجع : خبرگزاري ايرنا
