چگونه رازداری را به کودکان آموزش دهیم؟
میگنا: حورا چیت‌ساز پزشک سلامت روان، با بیان این‌که آموزش رازداری به کودکان مانند آموزش هر مهارت اخلاقی دیگری نیازمند یک هنر خاص است، اظهار کرد: والدین با رفتار، بیشتر از کلام می‌توانند به فرزندان‌شان آموزش دهند؛ به طور کلی آموزش رازداری مانند سایر رفتارهایی که به کودک یاد می‌دهیم باید به صورت غیرمستقیم باشد.
وی با بیان این‌که آموزش مستقیم کلامی و یا امر و نهی اصول اخلاقی، به کودکان نه تنها مؤثر نیست، بلکه ممکن است مخرب باشد و کودک در مقابل آن لجبازی کند، افزود: آموزش رازداری نیز از این امر جدا نیست و برای این کار در وهله نخست والدین باید رازدار باشند و رازداری خودشان را به صورت یک اصل به کودک نشان دهند و در خانواده نهادینه کنند.
این پزشک سلامت روان تصریح کرد: زمانی که کودک مسئله‌ای را برای مادر بازگو میکند اگرچه لازم است که پدر هم در جریان باشد اما مادر نباید در مقابل کودک راز او را فاش کند، بلکه باید بعداً در غیاب کودک این مسئله بین هر دو مطرح شود؛ رعایت این موارد آموزش غیرمستقیم رازداری است.
چیت‌ساز با اشاره به این‌که والدین، الگوی رازداری برای کودک هستند، بنابراین نباید راز سایر افراد را جلوی کودک فاش کنند، ادامه داد: اصل نخست در آموزش رازداری این است راز کودک را حفظ کنیم و اصل دوم این است که راز دیگران را فاش نکنیم. نباید کودک را تحریک کنیم که راز بقیه را برای ما فاش کند. برای نمونه زمانی که کودک به مهمانی می‌رود نباید با سؤال‌های متوالی از او بخواهیم اتفاقات را برایمان بازگو کند.
وی با اشاره به این‌که بسیار مهم است که رازداری را از سال‌های اولیه زندگی به کودک آموزش دهیم، خاطرنشان کرد: والدین می‌توانند رازداری را در قالب یک بازی به کودک یاد دهند تا فرزندشان متوجه مفهوم رازداری شود. در مواقعی که کودک رازی را فاش میکند باید رفتاری را که از او سرزده از شخصیتش جدا کنیم؛ برای مثال به او بگوییم این رفتارت پسندیده نبود نه این‌که بگوییم “دوستت ندارم” یا “من مامانت نیستم” و …
این پزشک سلامت روان افزود: زمانی که کودک رازدار است و رازداری میکند، باید تشویق شود، اما اگر رازدار نبود نباید از تشویق منفی و یا تنبیه استفاده کنیم. در برخی موارد کودک برای جلب‌توجه رازی را فاش میکند، بنابراین اگر والدین بتوانند عزت نفس کودک را بالا ببرند و خودباوری کودک را تقویت کنند، این مشکل رفع میشود.
چیت‌ساز ادامه داد: زمانی که کودک در یک جمعی افشاگری میکند و راز فردی دیگر را برای ما بازگو میکند بازخورد ما برایش بسیار مهم است، اگر والدین از افشاگری استقبال کنند کودک این عمل را تکرار میکند اما اگر والدین او را طرد کنند و اجازه افشاگری به او ندهند، آموزشی برای رازداری است.
وی با بیان این‌که آموزش مستقیم کلامی و یا امر و نهی اصول اخلاقی، به کودکان نه تنها مؤثر نیست، بلکه ممکن است مخرب باشد و کودک در مقابل آن لجبازی کند، افزود: آموزش رازداری نیز از این امر جدا نیست و برای این کار در وهله نخست والدین باید رازدار باشند و رازداری خودشان را به صورت یک اصل به کودک نشان دهند و در خانواده نهادینه کنند.
این پزشک سلامت روان تصریح کرد: زمانی که کودک مسئله‌ای را برای مادر بازگو میکند اگرچه لازم است که پدر هم در جریان باشد اما مادر نباید در مقابل کودک راز او را فاش کند، بلکه باید بعداً در غیاب کودک این مسئله بین هر دو مطرح شود؛ رعایت این موارد آموزش غیرمستقیم رازداری است.
چیت‌ساز با اشاره به این‌که والدین، الگوی رازداری برای کودک هستند، بنابراین نباید راز سایر افراد را جلوی کودک فاش کنند، ادامه داد: اصل نخست در آموزش رازداری این است راز کودک را حفظ کنیم و اصل دوم این است که راز دیگران را فاش نکنیم. نباید کودک را تحریک کنیم که راز بقیه را برای ما فاش کند. برای نمونه زمانی که کودک به مهمانی می‌رود نباید با سؤال‌های متوالی از او بخواهیم اتفاقات را برایمان بازگو کند.
وی با اشاره به این‌که بسیار مهم است که رازداری را از سال‌های اولیه زندگی به کودک آموزش دهیم، خاطرنشان کرد: والدین می‌توانند رازداری را در قالب یک بازی به کودک یاد دهند تا فرزندشان متوجه مفهوم رازداری شود. در مواقعی که کودک رازی را فاش میکند باید رفتاری را که از او سرزده از شخصیتش جدا کنیم؛ برای مثال به او بگوییم این رفتارت پسندیده نبود نه این‌که بگوییم “دوستت ندارم” یا “من مامانت نیستم” و …
این پزشک سلامت روان افزود: زمانی که کودک رازدار است و رازداری میکند، باید تشویق شود، اما اگر رازدار نبود نباید از تشویق منفی و یا تنبیه استفاده کنیم. در برخی موارد کودک برای جلب‌توجه رازی را فاش میکند، بنابراین اگر والدین بتوانند عزت نفس کودک را بالا ببرند و خودباوری کودک را تقویت کنند، این مشکل رفع میشود.
چیت‌ساز ادامه داد: زمانی که کودک در یک جمعی افشاگری میکند و راز فردی دیگر را برای ما بازگو میکند بازخورد ما برایش بسیار مهم است، اگر والدین از افشاگری استقبال کنند کودک این عمل را تکرار میکند اما اگر والدین او را طرد کنند و اجازه افشاگری به او ندهند، آموزشی برای رازداری است.
مرجع : ایسنا
