آیا چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی حل می‌شوند؟
نگار فیض‌آبادی
به گزارش میگنا دکتر مهشید فروغان، روانپزشک و رئیس نخستین کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی، در این نشست خبری، در تبیین هدف رویداد پیش‌رو گفت: علت انتخاب این عنوان برای کنگره، به خلأهایی برمی‌گردد که آنها را احساس کردیم. مسئله سلامت روان در هر جامعه‌ای اهمیت دارد. درنتیجه، مهم است که به مبتلایان اختلالات روانی، توجه کنیم تا مشکلاتشان برطرف شود.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ضمن اشاره به همراهی ویژه انجمن احبا (انجمن حمایت از بیماران اسکیزوفرنی)، به‌عنوان یکی از پیشگامان این برنامه گفت: کسانی با ما در برگزاری این کنگره همکاری کرده‌اند که سال‌هاست با چالش‌های بیماران و خانواده‌های آنها درگیر هستند و روز‌به‌روز، نیازهایشان را بیشتر درک می‌کنند و با توجه به اینکه قوانین موجود، پاسخگوی نیازهای افراد نیست، تصمیم گرفتنیم این برنامه را ترتیب بدهیم.
وی افزود: با گذشت زمان، شاهد مبتلایانی هستیم که یا مرتکب جرم می‌شوند و یا خودشان قربانی بزهکاری‌ها هستند. زیرا بیماران روانی، با مشکلات مختلفی روبرو می‌شوند که وقتی پایشان به دادگاه می‌رسند، مشکلاتشان هم بیشتر خواهد شد؛ چون زبان مشترکی بین ارائه‌دهندگان خدمت و ارگان‌های حقوقی وجود ندارد. بنابراین لازم است این زبان مشترک ایجاد شود تا بتوانیم برای رفع مشکلات موجود قدم برداریم.
فروغان با تأکید بر جنبه‌های مختلف موضوع، در ادامه افزود: چالش پیش روی بیماران روان، فقط جنبه پزشکی و پیراپزشکی ندارد. بلکه باید زاویه‌های مختلفی مثل خدمات روان شناسی برای ارتقای سلامت روان خانواده‌ها، نقش مددکاران و... را هم در نظر بگیریم.
به گفته رئیس کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی، انگیزه‌ای که ما را به حرکت درآورد و باعث شد انجمن‌های علمی دیگری هم به ما بپیوندند، خلأهای قانونی و خدماتی مختلفی بود که تلاش می‌کنیم به کمک برنامه پیش‌رو آنها را شناسایی کنیم، حساسیت جامعه و سیاستمداران را نسبت به موضوع افزایش دهیم و همین‌طور برای حل مشکلات، راهکار پیدا کنیم.
فروغان ضمن تأکید بر لزوم به رسمیت شناختن حقوق بیماران گفت: نباید چنین افرادی از حقوق و خدمات مختلف محروم شوند و لازم است برای بهبود کیفیت زندگی مبتلایان و خانواده‌هایشان راهکارهایی را پیدا کنیم.
این روانپزشک در پاسخ به این سؤال که چقدر این کنگره در عمل، چقدر می‌تواند برای حل معضلات بیماران روانپزشکی و خانواده‌هایشان مؤثر باشد، گفت: نام نخستین که برای این کنگره گذاشتیم، به این دلیل بود که ما می‌خواهیم خودمان پیگیر باشیم. آن‌هم نه‌فقط در قالب کنگره‌ها و سمینارهای بعدی، بلکه بعدازاین رویداد ملی، می‌خواهیم ستادی را راه‌اندازی کنیم تا نتیجه و حاصل کار را توسط نهادهای برگزارکننده دنبال کنیم.
وی در پایان اضافه کرد: ما به دنبال ایجاد فصل مشترک بین عملکرد بیماران و مسائل قانونی و قضایی هستیم.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ضمن اشاره به همراهی ویژه انجمن احبا (انجمن حمایت از بیماران اسکیزوفرنی)، به‌عنوان یکی از پیشگامان این برنامه گفت: کسانی با ما در برگزاری این کنگره همکاری کرده‌اند که سال‌هاست با چالش‌های بیماران و خانواده‌های آنها درگیر هستند و روز‌به‌روز، نیازهایشان را بیشتر درک می‌کنند و با توجه به اینکه قوانین موجود، پاسخگوی نیازهای افراد نیست، تصمیم گرفتنیم این برنامه را ترتیب بدهیم.
وی افزود: با گذشت زمان، شاهد مبتلایانی هستیم که یا مرتکب جرم می‌شوند و یا خودشان قربانی بزهکاری‌ها هستند. زیرا بیماران روانی، با مشکلات مختلفی روبرو می‌شوند که وقتی پایشان به دادگاه می‌رسند، مشکلاتشان هم بیشتر خواهد شد؛ چون زبان مشترکی بین ارائه‌دهندگان خدمت و ارگان‌های حقوقی وجود ندارد. بنابراین لازم است این زبان مشترک ایجاد شود تا بتوانیم برای رفع مشکلات موجود قدم برداریم.
فروغان با تأکید بر جنبه‌های مختلف موضوع، در ادامه افزود: چالش پیش روی بیماران روان، فقط جنبه پزشکی و پیراپزشکی ندارد. بلکه باید زاویه‌های مختلفی مثل خدمات روان شناسی برای ارتقای سلامت روان خانواده‌ها، نقش مددکاران و... را هم در نظر بگیریم.
به گفته رئیس کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی، انگیزه‌ای که ما را به حرکت درآورد و باعث شد انجمن‌های علمی دیگری هم به ما بپیوندند، خلأهای قانونی و خدماتی مختلفی بود که تلاش می‌کنیم به کمک برنامه پیش‌رو آنها را شناسایی کنیم، حساسیت جامعه و سیاستمداران را نسبت به موضوع افزایش دهیم و همین‌طور برای حل مشکلات، راهکار پیدا کنیم.
فروغان ضمن تأکید بر لزوم به رسمیت شناختن حقوق بیماران گفت: نباید چنین افرادی از حقوق و خدمات مختلف محروم شوند و لازم است برای بهبود کیفیت زندگی مبتلایان و خانواده‌هایشان راهکارهایی را پیدا کنیم.
این روانپزشک در پاسخ به این سؤال که چقدر این کنگره در عمل، چقدر می‌تواند برای حل معضلات بیماران روانپزشکی و خانواده‌هایشان مؤثر باشد، گفت: نام نخستین که برای این کنگره گذاشتیم، به این دلیل بود که ما می‌خواهیم خودمان پیگیر باشیم. آن‌هم نه‌فقط در قالب کنگره‌ها و سمینارهای بعدی، بلکه بعدازاین رویداد ملی، می‌خواهیم ستادی را راه‌اندازی کنیم تا نتیجه و حاصل کار را توسط نهادهای برگزارکننده دنبال کنیم.
وی در پایان اضافه کرد: ما به دنبال ایجاد فصل مشترک بین عملکرد بیماران و مسائل قانونی و قضایی هستیم.
اجرای قانون برای حفظ کرامت انسانی بیماران روانپزشکی
در ادامه دکتر مهدی نصر اصفهانی، دبیر علمی کنگره نیز ضمن اشاره به حفظ کرامت انسانی به‌عنوان هدف قانون، گفت: حالا سؤال این است که آیا در اجرای قانون هم این هدف تحقق بخشیده می‌شود؟ همان‌طور که از عنوان کنگره هم معلوم است، قوانین به چالش کشیده می‌شوند.
این روانپزشک افزود: نگاه مبتنی بر جداسازی جامعه و اینکه مبتلایان نباید کار کنند و از حقوق مختلف برخوردار نباشند، با کرامت انسانی، همخوانی ندارد.
وی با بیان اینکه جامعه روانشناسان و حقوقدان‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند چالش‌ها را حل کنند، گفت: باید دورهم بنشینیم و برای حل مسائل، راهکار پیدا کنیم.
دبیر علمی کنگره، در تبیین محورهای مدنظر کنگره، به این موارد اشاره کرد: بستری اجباری؛ که در یک‌کلام در کشور ما قانونی برای آن وجود ندارد. مسئول بستری اجباری، قوه قضاییه و دادستان است. درحالی‌که بعضی از خانواده‌ها تمایل به بستری ندارند، اما باید ببینیم چه راهکارهایی در دنیا وجود دارد؟ بیماران کیفری؛ بیمارانی هستند که مرتکب جرم شده‌اند و در شرایط نامطلوبی هم به سر می‌برند.
وی با اشاره به موضوع قیومیت افزود: قانون آن مادام‌العمر است و این قانون شاید از حدود 80 سال پیش، ثابت مانده است و هیچ طیفی برای مدیریت امور مالی وجود ندارد. به‌طوری‌که بیماران روان، از حیز انتفاع خارج می‌شوند. اما باید بدانیم آیا می‌شود توانایی‌های بیمار را در یک طیف در نظر گرفت؟ در قوانین فعلی، بازبینی دوره‌ای شرایط بیماران، در نظر گرفته نشده است.
وی با اشاره به موضوع قیومیت افزود: قانون آن مادام‌العمر است و این قانون شاید از حدود 80 سال پیش، ثابت مانده است و هیچ طیفی برای مدیریت امور مالی وجود ندارد. به‌طوری‌که بیماران روان، از حیز انتفاع خارج می‌شوند. اما باید بدانیم آیا می‌شود توانایی‌های بیمار را در یک طیف در نظر گرفت؟ در قوانین فعلی، بازبینی دوره‌ای شرایط بیماران، در نظر گرفته نشده است.
نصر اصفهانی، با بیان یک تجربه مثبت در حوزه اعتیاد گفت: در گذشته اعتیاد در ایران، جرم بود. علی‌رغم اینکه همه مشکلات حوزه اعتیاد حل‌نشده است، اما با پیگیری‌های متعدد، نگاه به اعتیاد تغییر کرده و رویکردهای درمانی به کار گرفته شده است. درباره موضوع بیماران روانپزشکی هم، دبیر هیئت دولت، در متنی نوشته است «این لایحه، یک لایحه مهم است و باید روی آن کار شود».
به گفته نصر اصفهانی، ما و رسانه‌ها از وضعیت خانواده‌های بیماران روان، غفلت کرده‌ایم. لازم است بدانیم چه سیستم‌هایی در کشور وجود دارد که چالش‌های روزمره خانواده‌ها را بررسی کند؟
دکتر نصر اصفهانی، در پاسخ به این سؤال که چقدر این کنگره می‌تواند به بهبود وضعیت بیماران کمک کند، گفت: ما قطعاً امیدوار هستیم، اما می‌دانیم که کار دشوار است و در آینده دور نتیجه خواهیم گرفت. در حال حاضر، با توجه به اینکه همین موضوع هم جزو چالش‌های قوه قضاییه است، از موضوع استقبال کرده‌اند.
وی افزود: باید علاوه بر فضاسازی، صدایمان را شفاف‌تر و بلندتر کنیم. مطمئن هستیم که گوش شنوایی وجود دارد.
نصر اصفهانی در پایان افزود: بحث آخر، شامل مسائل کودکان و نوجوان‌ها می‌شود و به حضانت آنها می‌پردازد. خوشبختانه امروز، حضانت بچه‌ها تا سن 7 سالگی، به عهده مادران است. اما اگر کودکی دچار مشکلی باشد، مادران در غیاب پدران، حق ترخیص ندارند.
دبیر علمی نخستین کنگره اظهار کرد: گروه‌های مختلفی مقاله ارائه کرده‌اند، از پرستاران گرفته تا حقوقدان‌ها، قاضی‌ها، روانشناسان و ...؛ که این اتفاق باعث خوشحالی ماست.
رسانه‌ها صدای بیماران روانپزشکی و خانواده‌هایشان را به گوش جامعه برسانند
دکتر طیبه دهباشی، دبیر اجرایی کنگره، با اشاره به نقش رسانه‌ها، تأکید کرد که رسانه‌ها می‌توانند صدای خانواده‌ها را به گوش جامعه برسانند.
وی افزود: در انجمن احبا، در برخورد با بیماران متوجه شدیم که بهبودی نسبی حاصل‌شده است و آنها می‌توانند کار کنند، اما به‌عنوان عنصری از جامعه از حقوق قانونی برخوردار نیستند؛ صرفاً به این دلیل که حکم «محجوریت» برای آنها صادرشده است؛ مگر آنکه قیمی داشته باشد که قوانین را بشناسد و به نفع بیمار عمل کند.
مجری و ایده پرداز موضوع کنگره، در خصوص توانمندی بیماران گفت: در انجمن احبا، شاهد خود‌مراقبتی بیماران، اداره خانواده و... هستیم. با این‌حال، با سؤال‌هایی روبرو هستیم؛ اینکه آیا بیماران روان باید قیم داشته باشند؟ اگر یک‌بار برای آنها کمسیون تشکیل و برایشان حکم صادر شود، باید تا همیشه محجور بمانند؟ آن‌هم زمانی که شیوه درمان در طول زمان، می‌تواند روی کیفیت زندگی آنها، تأثیر مثبت بگذارد.
دهباشی ادامه داد: قرار است این کنگره، زبان مشترک بین گروه‌های مختلف را ایجاد و مراجع قضایی را نسبت به خلأهای قانونی حساس کند. انتظار داریم در سال‌های پیش رو، شاهد پیشرفت زبان مشترک باشیم.
وی اظهار کرد: همیشه برای اینکه اتفاقی بیفتد، دو طرف وجود دارند. فقط قانون‌گذاران مقصر نیستند، ما هم به‌عنوان بخشی از این فرآیند، شاید مطالبه‌گرهای خوبی نبوده‌ایم. خانواده‌ها هم به‌قدری دست‌تنها و درگیر بیماران هستند که هرگز فکر نکرده‌اند وقتی فرزندشان به دنیا آمده، حقوقی داشته است که امروز باوجود بیماری، نقض نمی‌شوند. هدف ما در کنگره، حساس سازی جامعه است و با ایجاد یک ستاد پیگیری، مطالبه‌هایمان را دنبال خواهیم کرد.
درمان و بهبود وضعیت بیماران روان، جنبه‌های مختلفی دارد
دکتر فرنگیس کاظمی، روانشناس و عضو کمیته علمی کنگره، با تأکید بر اهمیت انگ‌زدایی از بیماری‌های روانی، به اولویت‌ها و دغدغه‌هایی اشاره کرد که قرار است در وزارت بهداشت پیگیری شوند.
به گفته نصر اصفهانی، ما و رسانه‌ها از وضعیت خانواده‌های بیماران روان، غفلت کرده‌ایم. لازم است بدانیم چه سیستم‌هایی در کشور وجود دارد که چالش‌های روزمره خانواده‌ها را بررسی کند؟
دکتر نصر اصفهانی، در پاسخ به این سؤال که چقدر این کنگره می‌تواند به بهبود وضعیت بیماران کمک کند، گفت: ما قطعاً امیدوار هستیم، اما می‌دانیم که کار دشوار است و در آینده دور نتیجه خواهیم گرفت. در حال حاضر، با توجه به اینکه همین موضوع هم جزو چالش‌های قوه قضاییه است، از موضوع استقبال کرده‌اند.
وی افزود: باید علاوه بر فضاسازی، صدایمان را شفاف‌تر و بلندتر کنیم. مطمئن هستیم که گوش شنوایی وجود دارد.
نصر اصفهانی در پایان افزود: بحث آخر، شامل مسائل کودکان و نوجوان‌ها می‌شود و به حضانت آنها می‌پردازد. خوشبختانه امروز، حضانت بچه‌ها تا سن 7 سالگی، به عهده مادران است. اما اگر کودکی دچار مشکلی باشد، مادران در غیاب پدران، حق ترخیص ندارند.
دبیر علمی نخستین کنگره اظهار کرد: گروه‌های مختلفی مقاله ارائه کرده‌اند، از پرستاران گرفته تا حقوقدان‌ها، قاضی‌ها، روانشناسان و ...؛ که این اتفاق باعث خوشحالی ماست.
رسانه‌ها صدای بیماران روانپزشکی و خانواده‌هایشان را به گوش جامعه برسانند
دکتر طیبه دهباشی، دبیر اجرایی کنگره، با اشاره به نقش رسانه‌ها، تأکید کرد که رسانه‌ها می‌توانند صدای خانواده‌ها را به گوش جامعه برسانند.
وی افزود: در انجمن احبا، در برخورد با بیماران متوجه شدیم که بهبودی نسبی حاصل‌شده است و آنها می‌توانند کار کنند، اما به‌عنوان عنصری از جامعه از حقوق قانونی برخوردار نیستند؛ صرفاً به این دلیل که حکم «محجوریت» برای آنها صادرشده است؛ مگر آنکه قیمی داشته باشد که قوانین را بشناسد و به نفع بیمار عمل کند.
مجری و ایده پرداز موضوع کنگره، در خصوص توانمندی بیماران گفت: در انجمن احبا، شاهد خود‌مراقبتی بیماران، اداره خانواده و... هستیم. با این‌حال، با سؤال‌هایی روبرو هستیم؛ اینکه آیا بیماران روان باید قیم داشته باشند؟ اگر یک‌بار برای آنها کمسیون تشکیل و برایشان حکم صادر شود، باید تا همیشه محجور بمانند؟ آن‌هم زمانی که شیوه درمان در طول زمان، می‌تواند روی کیفیت زندگی آنها، تأثیر مثبت بگذارد.
دهباشی ادامه داد: قرار است این کنگره، زبان مشترک بین گروه‌های مختلف را ایجاد و مراجع قضایی را نسبت به خلأهای قانونی حساس کند. انتظار داریم در سال‌های پیش رو، شاهد پیشرفت زبان مشترک باشیم.
وی اظهار کرد: همیشه برای اینکه اتفاقی بیفتد، دو طرف وجود دارند. فقط قانون‌گذاران مقصر نیستند، ما هم به‌عنوان بخشی از این فرآیند، شاید مطالبه‌گرهای خوبی نبوده‌ایم. خانواده‌ها هم به‌قدری دست‌تنها و درگیر بیماران هستند که هرگز فکر نکرده‌اند وقتی فرزندشان به دنیا آمده، حقوقی داشته است که امروز باوجود بیماری، نقض نمی‌شوند. هدف ما در کنگره، حساس سازی جامعه است و با ایجاد یک ستاد پیگیری، مطالبه‌هایمان را دنبال خواهیم کرد.
درمان و بهبود وضعیت بیماران روان، جنبه‌های مختلفی دارد
دکتر فرنگیس کاظمی، روانشناس و عضو کمیته علمی کنگره، با تأکید بر اهمیت انگ‌زدایی از بیماری‌های روانی، به اولویت‌ها و دغدغه‌هایی اشاره کرد که قرار است در وزارت بهداشت پیگیری شوند.
به گفته دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی، بعضی از بیماری‌های روان، به شکل ناگهانی خودشان را نشان می‌دهند و خانواده‌ها هم با واکنش‌های غیرمترقبه فرزندانشان روبرو و دچار شوک و غافلگیری می‌شوند.
کاظمی با اشاره به اینکه بیماران روان و خانواده‌هایشان، جزو اقشار آسیب‌پذیر هستند افزود: دانشمندان علوم روان، درباره علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی صحبت کرده‌اند که با دارو، تا حدودی کنترل می‌شوند. اما بخشی از علائم منفی، همچنان باقی می‌مانند. به‌جز دارودرمانی، باید از جنبه‌های دیگری هم به موضوعات مهمی مثل انزوا، بی‌انگیزگی، خطر کردن و... پرداخته شود. روانشناسان و مددکاران می‌توانند در این حوزه کمک کنند.
نایب‌رئیس هیئت‌مدیره انجمن احبا، با بیان اینکه بسیاری از بیماران در انجمن، توانسته‌اند به زندگی برگردند و رشد پیداکرده‌اند، در ادامه گفت: بحث حقوقی، از چالش‌های اصلی ماست که نادیده گرفته‌شده است.
کاظمی ضمن اشاره به استقبال گسترده از فراخوان کنگره، گفت: این استقبال نشان می‌دهد که نیازهایی در جامعه نسبت به این قشر حس شده است. فقط بحث حقوقی در میان نیست. بلکه بیماران و خانواده‌ها، نیازهای عاطفی، درمانی و مالی هم دارند.
وی گفت: یکی از چالش‌ها، منزوی شدن خانواده‌هاست که فرزند بیمارشان را پنهان می‌کنند. اولین گام، آگاه کردن خانواده‌هاست. امروزه، محدوده سنی خاصی برای ابتلا به بیماری‌های روانی وجود ندارد. قبلاً اسکیزوفرنی، جوان‌ها را درگیر می‌کرد، اما الآن می‌بینیم هیچ‌کسی ایمن نیست. هرچه زودتر نسبت به اختلالات آگاهی پیدا کنیم، درمان هم به شکل مطلوبی اتفاق می‌افتد.
کاظمی در پایان اظهار کرد: باید بدانیم بیماران، با قصد قبلی مرتکب جرم نمی‌شوند، بلکه به خاطر احساس ترس و خطری که دارند، دست به اعمال ناهنجار می‌زنند. با ایجاد شناخت، آگاهی، بازنگری مسائل حقوقی و قضایی، ایمن‌سازی و ایجاد فرصت برای خانواده‌های بیماران، می‌توان شرایط را بهتر کرد.
نگاه سفید و سیاه به بیماران روان را کنار بگذاریم
دکتر تهمورث بشیریه، حقوقدان و عضو کمیته علمی کنگره، با بیان اینکه طیف وسیعی، با موضوع کنگره درگیر هستند، گفت: با توجه به آمارهایی که از مبتلایان داریم، می‌دانیم که بخشی از آنها به شکل مستقیم چالش‌هایی دارند. درصد قابل‌توجهی از جمعیت کشور هم از طریق دو بخش کیفری و غیر کیفری با موضوع درگیر هستند.
کاظمی با اشاره به اینکه بیماران روان و خانواده‌هایشان، جزو اقشار آسیب‌پذیر هستند افزود: دانشمندان علوم روان، درباره علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی صحبت کرده‌اند که با دارو، تا حدودی کنترل می‌شوند. اما بخشی از علائم منفی، همچنان باقی می‌مانند. به‌جز دارودرمانی، باید از جنبه‌های دیگری هم به موضوعات مهمی مثل انزوا، بی‌انگیزگی، خطر کردن و... پرداخته شود. روانشناسان و مددکاران می‌توانند در این حوزه کمک کنند.
نایب‌رئیس هیئت‌مدیره انجمن احبا، با بیان اینکه بسیاری از بیماران در انجمن، توانسته‌اند به زندگی برگردند و رشد پیداکرده‌اند، در ادامه گفت: بحث حقوقی، از چالش‌های اصلی ماست که نادیده گرفته‌شده است.
کاظمی ضمن اشاره به استقبال گسترده از فراخوان کنگره، گفت: این استقبال نشان می‌دهد که نیازهایی در جامعه نسبت به این قشر حس شده است. فقط بحث حقوقی در میان نیست. بلکه بیماران و خانواده‌ها، نیازهای عاطفی، درمانی و مالی هم دارند.
وی گفت: یکی از چالش‌ها، منزوی شدن خانواده‌هاست که فرزند بیمارشان را پنهان می‌کنند. اولین گام، آگاه کردن خانواده‌هاست. امروزه، محدوده سنی خاصی برای ابتلا به بیماری‌های روانی وجود ندارد. قبلاً اسکیزوفرنی، جوان‌ها را درگیر می‌کرد، اما الآن می‌بینیم هیچ‌کسی ایمن نیست. هرچه زودتر نسبت به اختلالات آگاهی پیدا کنیم، درمان هم به شکل مطلوبی اتفاق می‌افتد.
کاظمی در پایان اظهار کرد: باید بدانیم بیماران، با قصد قبلی مرتکب جرم نمی‌شوند، بلکه به خاطر احساس ترس و خطری که دارند، دست به اعمال ناهنجار می‌زنند. با ایجاد شناخت، آگاهی، بازنگری مسائل حقوقی و قضایی، ایمن‌سازی و ایجاد فرصت برای خانواده‌های بیماران، می‌توان شرایط را بهتر کرد.
نگاه سفید و سیاه به بیماران روان را کنار بگذاریم
دکتر تهمورث بشیریه، حقوقدان و عضو کمیته علمی کنگره، با بیان اینکه طیف وسیعی، با موضوع کنگره درگیر هستند، گفت: با توجه به آمارهایی که از مبتلایان داریم، می‌دانیم که بخشی از آنها به شکل مستقیم چالش‌هایی دارند. درصد قابل‌توجهی از جمعیت کشور هم از طریق دو بخش کیفری و غیر کیفری با موضوع درگیر هستند.
وی افزود: در حوزه حقوق کیفری، بحث ارتکاب جرم مطرح است. ما کسی را می‌توانیم مجازات کنیم که درک کافی از اعمال خودش داشته باشد. ارزیابی موقعیت روانی فرد در حین ارتکاب جرم، ازجمله موارد مهمی است که باید به آن توجه شود.
به گفته این حقوقدان، بحث دیگر، موضوع محاکمه است که آیا کسی که در حین ارتکاب جرم، سالم بوده و بعد از عمل مجرمانه، دچار آسیب روانی شده است، باید محاکمه شود؟ با توجه به اینکه جامعه هم احساس خطر می‌کند، آیا راهکاری برای این چالش داریم؟ آیا جامعه از مجازات کسی که توانایی لازم برای درک موقعیت ندارد، منتفع می‌شود؟ سؤال دیگر این است که آیا ممکن است مجازات باعث وخیم‌تر شدن وضعیت بیمار شود؟ چطور می‌توانیم این دیدگاه سیاه‌وسفید نسبت به بیماران روان را کنار بگذاریم و آنها را به شکل یک طیف نگاه کنیم؟
به گفته بشیریه، خوشبختانه رویکرد خوبی درون دولت وجود دارد. در جلساتی که در کمسیون لوایح داشتیم، وزیر دادگستری، معاون بودجه رئیس‌جمهور و... پیگیر موضوع هستند. همین نگاه مثبت مقامات دولتی هم به حل مشکلات کمک می‌کند.
بشیریه در پایان افزود: یکی از نکات مهم، پیشگیری از ارتکاب جرم است. همچنین، استیگماها مانع به‌کارگیری مجدد و استخدام این افراد می‌شوند و حقوق کار برای این افراد، زیر سؤال می‌رود.
به گفته این حقوقدان، بحث دیگر، موضوع محاکمه است که آیا کسی که در حین ارتکاب جرم، سالم بوده و بعد از عمل مجرمانه، دچار آسیب روانی شده است، باید محاکمه شود؟ با توجه به اینکه جامعه هم احساس خطر می‌کند، آیا راهکاری برای این چالش داریم؟ آیا جامعه از مجازات کسی که توانایی لازم برای درک موقعیت ندارد، منتفع می‌شود؟ سؤال دیگر این است که آیا ممکن است مجازات باعث وخیم‌تر شدن وضعیت بیمار شود؟ چطور می‌توانیم این دیدگاه سیاه‌وسفید نسبت به بیماران روان را کنار بگذاریم و آنها را به شکل یک طیف نگاه کنیم؟
به گفته بشیریه، خوشبختانه رویکرد خوبی درون دولت وجود دارد. در جلساتی که در کمسیون لوایح داشتیم، وزیر دادگستری، معاون بودجه رئیس‌جمهور و... پیگیر موضوع هستند. همین نگاه مثبت مقامات دولتی هم به حل مشکلات کمک می‌کند.
بشیریه در پایان افزود: یکی از نکات مهم، پیشگیری از ارتکاب جرم است. همچنین، استیگماها مانع به‌کارگیری مجدد و استخدام این افراد می‌شوند و حقوق کار برای این افراد، زیر سؤال می‌رود.
برگزاری نخستین کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی
حسین ملکی، مسئول کمیته خبری کنگره، در توضیح بخش‌های مختلف این رویداد گفت: نخستین کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضایی بیماران روانپزشکی، از 5 تا 7 تیر، با حضور مقامات ارشد کشوری در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی برگزار می‌شود و شامل بخش‌های زیر است:
6 سمپوزیم تخصصی
3 کارگاه تخصصی با حضور روانشناسان، قضات و مددکاران
ارائه 23 مقاله
ارائه و رونمایی 16 پوستر
ملکی در پایان، ضمن اشاره به امتیاز بازآموزی این کنگره، از تمام دغدغه‌مندان برای همراهی و حضور فعال در این رویداد مهم ملی، دعوت کرد.
لازم به یادی آوریست نخستین کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضائی بیماران روانپزشکی، از پنجم تیر ۹۸ به مدت سه روز در سالن اجتماعات شهید احمدی روشن دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی برگزار خواهد شد.
گزارش از: نگار فیض‌آبادی
لازم به یادی آوریست نخستین کنگره ملی چالش‌های حقوقی و قضائی بیماران روانپزشکی، از پنجم تیر ۹۸ به مدت سه روز در سالن اجتماعات شهید احمدی روشن دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی برگزار خواهد شد.
گزارش از: نگار فیض‌آبادی
مرجع : میگنا
