آسیب روانی سالمندان گرفتار بیماری های جسمی

میگنا: دكتر هاله ملکی، به یکی از نیازهای نادیده گرفته شده سالمندان اشاره کرد و افزود: امروزه با توجه به پیشرفت‌های پزشکی، امید به زندگی افزایش یافته است و بشر عمر طولانی‌تر و سطح سلامت بالاتری دارد. بنابراین، زوج‌های سالمند بیشتری با هم زندگی می‌کنند که در اغلب موارد توجه کمی به روابط زناشویی و عاطفی خود دارند.

وی ادامه داد: باید بدانیم که لذت بردن و داشتن احساس خوشایند نسبت به روابط زناشویی فقط مختص جوانان نیست و سالمندان نیز می‌توانند از این جنبه زندگی مشترک همچنان لذت ببرند. مسلماً افزایش سن، تغییراتی در عملکرد افراد ایجاد می‌کند، ولی این به این معنا نیست که روابط زناشویی باید به دست فراموشی سپرده شود.

ملکی خاطر نشان کرد: البته با بالاتر رفتن سن، تغییراتی در بدن ایجاد می‌شود که برخی از این تغییرات در کنار بیماری‌های احتمالی می‌توانند فعالیت‌های جنسی را تحت تأثیر قرار دهند. برای مثال، مشکلات مفاصل، سکته‌های قلبی، دیابت، پارکینسون، عمل‌های جراحی و عوارض ناخواسته دارویی می‌توانند عملکرد جنسی و رابطۀ زناشویی را مختل ‌کند.

وی در ادامه به تأثیر مسائل روانی بر زندگی زناشویی سالمندان اشاره کرد و گفت: نکته مهم دیگر این است که وجود بیماری‌های جسمی، ممکن است روحیه فرد را تحت تأثیر قرار ‌دهد و سالمند را از نظر عاطفی و روانی دچار مشکل کند که خود می‌تواند عاملی برای کاهش صمیمیت بین زوجین باشد. حتی در مواردی که یکی از زوجین سالم است، وجود استرس‌های زیاد و خستگی ناشی از مراقبت از همسر می‌تواند رغبت به رابطه زناشویی را کاهش دهد.

ملکی رابطه زناشویی را جزو عوامل مؤثر در افزایش کیفیت زندگی سالم دانست و گفت: تحقیقات متعدد نشان داده‌ است که وجود رابطه عاطفی و زناشویی لذت‌بخش در دوران سالمندی، کیفیت زندگی را در این دوران را بالاتر می‌برد. اما متأسفانه باورهای نادرستی درباره روابط زناشویی سالمندان در جامعه وجود دارد که باعث می‌شود اغلب افراد نیاز و رابطۀ زناشویی در دوران سالمندی را مذموم و ناپسند تلقی کنند.

سرپرست کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا با اشاره به یک باور نادرست دیگر دربارۀ عملکرد جنسی پس از دوران یائسگی، توضیح داد: کاهش هورمون‌های جنسی به خصوص در زنان، که یائسگی متفاوتی از یائسگی مردان دارند، گاهی باعث می‌شود این تصور ایجاد شود که با پایان یافتن دوره باروری، زنان در عملکرد جنسی خود نیز دچار ناتوانی می‌شوند که این باور کاملاً نادرست است. رسیدن به سنین یائسگی و پس از آن، به معنی پایان یافتن میل و توان جنسی و زناشویی در زنان نیست.

ملکی یادآور شد: سالمندی نیز یکی از فصل‌های زندگی است و اگر زوج‌های سالمند ارتباطات خوب و آرامش‌بخش با همسرشان داشته باشند، می‌توانند از این دوران نیز بسیار لذت ببرند. بازنشستگی و خالی شدن منزل از حضور فرزندان نیز می‌تواند به‌عنوان یک عامل مثبت دیده شود، زیرا همسران می‌توانند وقت بیشتری را به یکدیگر و لذت‌ بردن از ارتباط‌شان اختصاص دهند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برای بالابردن میل به زندگی و بهبود کیفیت زندگی در دوران سالمندی، افزون بر توجه به سلامت عمومی، تغذیه مناسب، برنامه‌های تفریحی و ورزش‌های متناسب با سن، توجه به بهبود رابطۀ زناشویی سالمندان نیز ضروری است.