میگنا: کاهش خشونت در هر کشور به عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی که سبب تضییع سرمایه‌های ملی است؛ بی‌تردید از مهمترین اهداف به شمار می‌رود. پرخاشگری و نزاع‌های خیابانی که با هر یک از فشارهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در سطح فردی و اجتماعی تشدید می‌شود و سلامت روانی جوامع را تهدید می‌کند، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اجتماعی از طریق آگاه‌سازی جامعه و وضع برخی از قوانین و مقررات در این زمینه قابل سازماندهی است.
براساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، شمار مراجعان نزاع در جامعه در ۴ ماه نخست سال ۱۳۹۸ برابر با ۲۱۵ هزار و ۶۴۳ نفر برآورد شده است که از این تعداد ۶۹ هزار و ۷۷۴ نفر را مردان و ۱۴۵ هزار و ۸۶۹ نفر را زنان تشکیل می دهند. بر اساس این آمار همچنین شمار نزاع در پایتخت برابر با ۳۶ هزار و ۱۸۲ نفر است.
در این رابطه با امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس گفت و گو کردیم که در ادامه می خوانید.
خشونت ذاتی و ارثی نیست
امان‌الله قرایی‌مقدم با بیان اینکه افزایش مشکلات اقتصادی، تعصبات فکری، نوع تربیت خانوادگی، تک سرپرست و بی سرپرست بودن خانواده، بیکاری، فقر، رشد و گسترش خشونت در رسانه‌های جمعی و گروهی، اختلالات روانی، عقده‌های فکری، قدرت‌طلبی، کاهش آستانه تحمل، استفاده از مواد مخدر و روانگردان از مهمترین عوامل موثر بر افزایش نزاع و خشونت در جامعه است، گفت: خشونت ذاتی و ارثی نیست و جامعه است که فرد را خشن می‌کند، گفت: خشونت فرآیند ذهنی است و جنبه‌های بیرونی و درونی در بروز آن موثر است.
او ادامه داد: مساله خشونت از زمان تشکیل نطفه در رحم مادر موثر است. همچنین نبود تفریحات مفرح و شادی‌آور جمعی، تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، تاخیر در ازدواج، طلاق، تعطیلات آخر هفته و برنامه‌های کسل‌کننده تلویزیون حتی رنگ‌های محیط اطراف و... مجموعه‌ای از عوامل هستند که باعث بروز خشونت و افزایش نزاع و درگیری می‌شود.
گزینشی عمل کردن، در بروز رفتار خشونت‌آمیز موثر است
این جامعه‌شناس عنوان کرد: احساس تبعیض یا گزینشی عمل کردن در بروز رفتار خشونت‌آمیز موثر است همچنین کسی که فرد دیگری را تهدید یا تحقیر یا تمسخر می‌کند، دچار خشونت شده است.
قرایی‌مقدم با اشاره به اینکه نزاع یکی از مصادیق خشونت است، گفت: در منطقه‌ای که دعوا پدیده‌ای عادی تلقی می‌شود و جزو فرهنگ آن منطقه محسوب می‌شود زمینه بروز خشونت بیشتر است. مردم بر حسب تجربه دریافته‌اند که هرجا دست به خشونت بزنند به هدفشان دست پیدا می‌کنند و زبان خشونت تبدیل به ابزاری برای رسیدن به خواسته‌ها و نظرات شده است.
این جامعه‌شناس معتقد است خشونت یک پدیده تام است. منفعت‌گرایی و شهرنشینی در بروز خشونت موثر است.
ایران یکی از خشن‌ترین کشورهای دنیا
او با اشاره به اینکه جامعه ما جزو خشن‌ترین جوامع دنیاست، گفت: زندگی در فضای شهری به دلیل اینکه انجام امور سرعت بالایی را می‌طلبد، از این رو، افراد درگیر خشونت و عصبانیت بیشتری می‌شوند، در مقابل زندگی در یک جامعه کوچکتر به طور نمونه جوامع روستایی، از آنجایی که سرعت حرکت جامعه در انجام امور در حد پایینی است، بنابراین با میزان بروز خشونت پایین‌تری نسبت به جوامع شهری مواجه است.
این استاد دانشگاه در پایان گفت: برای رفع معضل خشونت باید این آسیب‌ها رفع شوند یا به حداقل برسند همچنین سطح آگاهی افراد جامعه نسبت به عواقب نزاع و درگیری‌ها بیشتر شود.
خبرنگار: ناهید سمیعی
دریافت صفحه با کد QR