در جواب سوالات جنسی کودک به زبان کودکانه صحبت کنید
توصیه‌های ضروری برای تربیت جنسی کودکان
میگنا: اما اگر کودکی خود را به یاد بیاورند متوجه می‌شوند چنین سوالات و کنجکاوی‌هایی طبیعی‌ست و در آن سن مورد توجه خودشان هم بوده. اغلب والدین هم از روی شرم و حیا از جواب دادن به این سوالات شانه خالی می‌کنند.
اما باید بدانید که سوالاتی که محتوای جنسی دارند در حدود ۴، ۵ سالگی سروکله‌شان در ذهن کودک پیدا میشود و این یکی از مراحل تکامل جنسی هر فردی است. سوال و سردرگمی والدین در مواجهه با این مسائل این است که چه برخوردی درست است؟ باید چه جوابی به سوالات جنسی فرزندشان داد که آنها را قانع کند و از کنجکاوی بیش از حدشان جلوگیری شود؟
من چه جوری به دنیا اومدم؟
یکی از بیشترین سوالاتی که ذهن کودک را درگیر می‌کند چگونگی متولد شدن خود، جنسیت و منشاء تولد است. و یکی از بزرگترین مسئولیت‌های تربیتی که والدین دارند، جواب دادن به این سوالات است.
روانشناسان معتقدند که والدین پیش از بلوغ فرزندشان باید اطلاعاتی در مورد بلوغ و تاثیرات آن و جریاناتی که برای فرد در آن دوران اتفاق می‌افتد را به او بدهند.
چه جوابی بدهیم؟
۱) طفره نروید
بهترین و اولین راه این است که والدین با شنیدن چنین سوالاتی از جانب فرزندشان، دستپاچه و نگران نشوند. لازم نیست دست و پای خودتان را گم کنید و لب ورچینید.
این سوالات طبیعی‌ست و همین که کودک برای جواب این سوال به شما رجوع کرده خوشحال شوید؛ چرا که برای کودک منبع امنی بوده‌اید. پس در این مواقع طفره نروید و بگذارید کودکتان راحت سوالش را از شما بپرسد. بدون اینکه حالت چهره و صدایتان تغییر کند با آرامش به او در حدی که قانع شود جواب دهید.
اگر در مقابل این سوالات طفره روید و گیج شوید، کودک گمان می‌کند که با چه پدیده عجیب و مهمی روبروست.
برای همین از سر هیجان یا حتی شرم و ترس، سوال خود را با همکلاسی‌هایش مطرح می‌کند یا رو به سوی جستجو کردن در اینترنت می‌رود.
۲) در حد کنجکاوی کودک باشد
بعد از آن باید پاسخ شما بر اساس سن، سطح کنجکاوی و نیازی که کودک دارد، داده شود. دادن اطلاعاتی که فراتر از سطح کنجکاوی کودک است یا پاسخ‌هایی که برای او قابل درک نیست، باعث میشود که کودک مضطرب و گیج شود و نه تنها به جواب سوالات خودش نرسد، بلکه سوالاتی بیشتر هم برایش به جود آید.
اگر در جواب سوالات کودکمان گیر کردیم و احساس کردیم که آن را نمی‌دانیم یا حتی آمادگی جواب دادن به آن را نداریم باید به او بگوییم: «سوال خوبی کردی، اما قبل از اینکه به تو جواب دهم، اجازه بده کمی در مورد آن فکر کنم.»
۳) وارد جزئیات نشوید
هرچه کودک به سمت رشد جنسی می‌رود، رشد شناختی‌اش هم تغییر می‌کند. همین امر باعث میشود سوالاتی که یک کودک ۵ ساله می‌پرسد در مقایسه با سوالاتی که یک کودک ۷ ساله می‌پرسد، متفاوت باشد.
پس جواب دادن والدین هم باید در مقایسه با سن کودک، متفاوت باشد. اما اگر فرزند نوجوانی داریم که سوالات جنسی از ما می‌پرسد، نباید به خود بگوییم که او درک مسائل را دارد و جواب سوالاتش را با جزئیات بدهیم. تنها در حدی که کودک قانع شود باید به او جواب داد. اگر با جزئیات به او جواب داده شود، سوالات بیشتری هم برایش پیش می‌آید.
۴) صادق باشید
چیزی که ما از قدیم در مواجهه با سوال «چجوری به دنیا آمدم؟» می‌شنیدیم جواب «لک‌لک‌ها تو رو آوردند!» بود.
این سوال ما را اقناع نمی‌کرد و متوجه می‌شدیم که دروغ تحویل گرفته‌ایم. بنابراین این کنجکاوی در ذهن‌مان می‌ماند و هرکاری می‌کردیم و از هرکسی این سوال را می‌پرسیدیم تا بالاخره به جوابی که حس می‌کردیم درست است، برسیم.
وقتی به کودک خود دروغ بگوییم، او متوجه میشود و برای اخذ اطلاعات شاید سراغ کسانی برود که مناسب نباشند و جواب درستی به او ندهند. جواب اشتباه دادن به کودک باعث میشود اعتمادی که او به ما دارد، خدشه‌دار شود و پس از مدتی فاصله احساسی و ارتباطی زیادی را بین رابطه والد و فرزندی خود احساس کنیم.
۵) به زبان کودکانه صحبت کنید
لازم است در جواب سوالات جنسی کودکمان، بیان و لحنی شوخ داشته باشیم. لحن شوخ و مهربان باعث میشود که کودک هر سوالی دارد را با امنیت خاطر از شما بپرسد.
همچنین لازم است در هنگام صحبت از این موضوعات در مکانی آرام و فارغ از هرگونه سروصدا باشید. فضایی که فقط خودتان باشید و فرزندتان تا شخص سومی در نوع جواب‌دهی شما دخالت نکند و فرزندتان بیش از پیش دچار شک و دودلی نشود.
نویسنده: عطیه میرزا امیری، کارشناس ارشد روانشناسی
اما باید بدانید که سوالاتی که محتوای جنسی دارند در حدود ۴، ۵ سالگی سروکله‌شان در ذهن کودک پیدا میشود و این یکی از مراحل تکامل جنسی هر فردی است. سوال و سردرگمی والدین در مواجهه با این مسائل این است که چه برخوردی درست است؟ باید چه جوابی به سوالات جنسی فرزندشان داد که آنها را قانع کند و از کنجکاوی بیش از حدشان جلوگیری شود؟
من چه جوری به دنیا اومدم؟
یکی از بیشترین سوالاتی که ذهن کودک را درگیر می‌کند چگونگی متولد شدن خود، جنسیت و منشاء تولد است. و یکی از بزرگترین مسئولیت‌های تربیتی که والدین دارند، جواب دادن به این سوالات است.
روانشناسان معتقدند که والدین پیش از بلوغ فرزندشان باید اطلاعاتی در مورد بلوغ و تاثیرات آن و جریاناتی که برای فرد در آن دوران اتفاق می‌افتد را به او بدهند.
چه جوابی بدهیم؟
۱) طفره نروید
بهترین و اولین راه این است که والدین با شنیدن چنین سوالاتی از جانب فرزندشان، دستپاچه و نگران نشوند. لازم نیست دست و پای خودتان را گم کنید و لب ورچینید.
این سوالات طبیعی‌ست و همین که کودک برای جواب این سوال به شما رجوع کرده خوشحال شوید؛ چرا که برای کودک منبع امنی بوده‌اید. پس در این مواقع طفره نروید و بگذارید کودکتان راحت سوالش را از شما بپرسد. بدون اینکه حالت چهره و صدایتان تغییر کند با آرامش به او در حدی که قانع شود جواب دهید.
اگر در مقابل این سوالات طفره روید و گیج شوید، کودک گمان می‌کند که با چه پدیده عجیب و مهمی روبروست.
برای همین از سر هیجان یا حتی شرم و ترس، سوال خود را با همکلاسی‌هایش مطرح می‌کند یا رو به سوی جستجو کردن در اینترنت می‌رود.
۲) در حد کنجکاوی کودک باشد
بعد از آن باید پاسخ شما بر اساس سن، سطح کنجکاوی و نیازی که کودک دارد، داده شود. دادن اطلاعاتی که فراتر از سطح کنجکاوی کودک است یا پاسخ‌هایی که برای او قابل درک نیست، باعث میشود که کودک مضطرب و گیج شود و نه تنها به جواب سوالات خودش نرسد، بلکه سوالاتی بیشتر هم برایش به جود آید.
اگر در جواب سوالات کودکمان گیر کردیم و احساس کردیم که آن را نمی‌دانیم یا حتی آمادگی جواب دادن به آن را نداریم باید به او بگوییم: «سوال خوبی کردی، اما قبل از اینکه به تو جواب دهم، اجازه بده کمی در مورد آن فکر کنم.»
۳) وارد جزئیات نشوید
هرچه کودک به سمت رشد جنسی می‌رود، رشد شناختی‌اش هم تغییر می‌کند. همین امر باعث میشود سوالاتی که یک کودک ۵ ساله می‌پرسد در مقایسه با سوالاتی که یک کودک ۷ ساله می‌پرسد، متفاوت باشد.
پس جواب دادن والدین هم باید در مقایسه با سن کودک، متفاوت باشد. اما اگر فرزند نوجوانی داریم که سوالات جنسی از ما می‌پرسد، نباید به خود بگوییم که او درک مسائل را دارد و جواب سوالاتش را با جزئیات بدهیم. تنها در حدی که کودک قانع شود باید به او جواب داد. اگر با جزئیات به او جواب داده شود، سوالات بیشتری هم برایش پیش می‌آید.
۴) صادق باشید
چیزی که ما از قدیم در مواجهه با سوال «چجوری به دنیا آمدم؟» می‌شنیدیم جواب «لک‌لک‌ها تو رو آوردند!» بود.
این سوال ما را اقناع نمی‌کرد و متوجه می‌شدیم که دروغ تحویل گرفته‌ایم. بنابراین این کنجکاوی در ذهن‌مان می‌ماند و هرکاری می‌کردیم و از هرکسی این سوال را می‌پرسیدیم تا بالاخره به جوابی که حس می‌کردیم درست است، برسیم.
وقتی به کودک خود دروغ بگوییم، او متوجه میشود و برای اخذ اطلاعات شاید سراغ کسانی برود که مناسب نباشند و جواب درستی به او ندهند. جواب اشتباه دادن به کودک باعث میشود اعتمادی که او به ما دارد، خدشه‌دار شود و پس از مدتی فاصله احساسی و ارتباطی زیادی را بین رابطه والد و فرزندی خود احساس کنیم.
۵) به زبان کودکانه صحبت کنید
لازم است در جواب سوالات جنسی کودکمان، بیان و لحنی شوخ داشته باشیم. لحن شوخ و مهربان باعث میشود که کودک هر سوالی دارد را با امنیت خاطر از شما بپرسد.
همچنین لازم است در هنگام صحبت از این موضوعات در مکانی آرام و فارغ از هرگونه سروصدا باشید. فضایی که فقط خودتان باشید و فرزندتان تا شخص سومی در نوع جواب‌دهی شما دخالت نکند و فرزندتان بیش از پیش دچار شک و دودلی نشود.
نویسنده: عطیه میرزا امیری، کارشناس ارشد روانشناسی
مرجع : ضمیمه خانواده روزنامه اطلاعات
