الف- بارها تکرار شده که جولان و سریان پر سرعت و هر روز و لحظه «شایعه»، در پهنه افکار عمومی و به هر بهانه ای، فارغ از سایر عوامل دخیل در این آسیب، از منظر بررسی رسانهای، جامعه شناختی و روان شناسی اجتماعی، یک علت زمینهای اصلی دارد و آن؛ از دست رفتن َمراجع خبری معتمد و رسمی و معتبر ملی در مراجعه «افکار عمومی» و حداقل در بعد داخلی آن است؛ افکار عمومی سایر ملتها و هم وطنان خارج از کشور و اهمیت این دو مهم و نیز آسیبها و علل آن، بماند.