اتفاقات روانشناختی که با پایان بحران کرونا به وقوع می‌پیوندد
دکتر حسین ابراهیمی مقدم دانشیار روانشناسی با بیان اینکه شناسایی و پیش بینی تبعات اجتماعی و روانشناختی پسابحران به ارایه راهکارهای مناسب جهت کاهش آسیب‌ها و بازگشت تعادل روانی به جامعه کمک می‌کند، خاطرنشان کرد: نکته حائز اهمیت در بحران کرونا این است که هیچ کس دقیقا نمی‌تواند پایان این بحران را پیش بینی کند. اگر فرض کنیم که یک ماه دیگر این بحران به پایان برسد؛ میزان صرف انرژی و درصد فعال بودن منابع اقتصادی و یا میزان آسیب های روانی در سطح جامعه قابل اندازه‌گیری است. ولی اگر زمان آن نامعلوم باشد، طبیعتا تحلیل عوامل روانی، اقتصادی و اجتماعی آن امکان پذیر نخواهد بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه با اتمام بحران ما شاهد چند اتفاق خواهیم بود، اظهار کرد: ابتدا افراد یک دوره افسردگی و یک دوره اصطلاحا "میرایی روانی و فکری" را تجربه می‌کنند. عده زیادی در این دوران به سوگ عزیزان خود نشستند و همچنین احساس امید به زندگی در درصدی از افراد جامعه دستخوش بحران شد. بنابراین بعد از اتمام بحران کرونا تزریق امید و شادی در جامعه یکی از مداخلات مهمی است که باید حتما برای آن برنامه‌ریزی شود.
وی با بیان اینکه بعد از این بحران شاهد احساس عدم اعتماد در میان افراد جامعه خواهیم بود، تصریح کرد: شاید برخی از افراد بگویند که «چرا من؟»، «چرا من باید فرزندم را از دست می دادم؟» یا «چرا من باید پدرم را از دست می دادم؟» و مسائلی از این قبیل. حتی در بعدی دیگر امکان چالش در مسائل معنوی عمیق هم وجود دارد. در مراجعات زیادی در این ایام افراد عدالت خداوند را نیز به چالش می‌کشیدند. در دوره پسابحران باید در مورد مسائلی از این دست راهکارهایی اندیشیده شود تا افراد بتوانند با واقعیت‌های موجود به خوبی کنار آمده و این مسائل را به عنوان یک سرنوشت و بر اثر گناه خود تلقی نکنند؛ چراکه در این صورت برطرف کردن آن، مشکلات خاص خود را به همراه خواهد داشت.
چگونه از آسیب‌های پسابحران بکاهیم؟
ابراهیمی مقدم با اشاره به راهکارهایی برای کاهش تبعات منفی پساکرونا، اضافه کرد: در دوران پسا بحران اگر جامعه بتواند با کمک دولتمردان یک تحول عظیم اقتصادی را به وجود آورده و مردم احساس کنند که از رفاه خوبی برخوردار شده‌اند و یا در صورتیکه روابط بین‌المللی کشور بهتر شود، جامعه از مشکلات پس از کرونا سالم‌ترعبور خواهد کرد.
وی افزود: ولی اگر جامعه احساس کند که اوضاع بدتر شده، ممکن است عده‌ای گمان کنند که دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند، افسردگی‌های عمیق و نابسامانی‌های دیگر بروز خواهد کرد و همین احساس دل‌زدگی باعث ایجاد یاس و سرخوردگی و عدم پیشرفت در مسائل مختلف اجتماعی خواهد شد و احتمال اقدام به خودکشی و نیز گرایش به مواد مخدر و محرک افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه افراد به غلط به این مواد و راه‌های نادرست پناه خواهند برد.
این روانشناس بالینی در خاتمه تاکید کرد: با اطلاع از این مسائل و پیش بینی تبعات دوران پسابحران، می‌توان با اقدامات پیشگیرانه در حال حاضر و با اقدامات مقابله‌ای در آینده، گام‌های مثبتی در جهت کاهش تبعات این بحران برداشت تا جامعه‌ای سالم‌تر و ایمن‌تر را شاهد باشیم. در همین رابطه باید در نظر داشته باشیم که ما دومین کشور در جهان بودیم که با ویروس کرونا درگیر شدیم و جای امیدواری است که با اتخاذ سیاست‌ها و اقدامات درست بتوانیم در زمینه مقابله و از بین بردن تبعات این بحران نیز پیشگامی خود را در این عرصه حفظ کنیم.
وی با بیان اینکه بعد از این بحران شاهد احساس عدم اعتماد در میان افراد جامعه خواهیم بود، تصریح کرد: شاید برخی از افراد بگویند که «چرا من؟»، «چرا من باید فرزندم را از دست می دادم؟» یا «چرا من باید پدرم را از دست می دادم؟» و مسائلی از این قبیل. حتی در بعدی دیگر امکان چالش در مسائل معنوی عمیق هم وجود دارد. در مراجعات زیادی در این ایام افراد عدالت خداوند را نیز به چالش می‌کشیدند. در دوره پسابحران باید در مورد مسائلی از این دست راهکارهایی اندیشیده شود تا افراد بتوانند با واقعیت‌های موجود به خوبی کنار آمده و این مسائل را به عنوان یک سرنوشت و بر اثر گناه خود تلقی نکنند؛ چراکه در این صورت برطرف کردن آن، مشکلات خاص خود را به همراه خواهد داشت.
چگونه از آسیب‌های پسابحران بکاهیم؟
ابراهیمی مقدم با اشاره به راهکارهایی برای کاهش تبعات منفی پساکرونا، اضافه کرد: در دوران پسا بحران اگر جامعه بتواند با کمک دولتمردان یک تحول عظیم اقتصادی را به وجود آورده و مردم احساس کنند که از رفاه خوبی برخوردار شده‌اند و یا در صورتیکه روابط بین‌المللی کشور بهتر شود، جامعه از مشکلات پس از کرونا سالم‌ترعبور خواهد کرد.
وی افزود: ولی اگر جامعه احساس کند که اوضاع بدتر شده، ممکن است عده‌ای گمان کنند که دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند، افسردگی‌های عمیق و نابسامانی‌های دیگر بروز خواهد کرد و همین احساس دل‌زدگی باعث ایجاد یاس و سرخوردگی و عدم پیشرفت در مسائل مختلف اجتماعی خواهد شد و احتمال اقدام به خودکشی و نیز گرایش به مواد مخدر و محرک افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه افراد به غلط به این مواد و راه‌های نادرست پناه خواهند برد.
این روانشناس بالینی در خاتمه تاکید کرد: با اطلاع از این مسائل و پیش بینی تبعات دوران پسابحران، می‌توان با اقدامات پیشگیرانه در حال حاضر و با اقدامات مقابله‌ای در آینده، گام‌های مثبتی در جهت کاهش تبعات این بحران برداشت تا جامعه‌ای سالم‌تر و ایمن‌تر را شاهد باشیم. در همین رابطه باید در نظر داشته باشیم که ما دومین کشور در جهان بودیم که با ویروس کرونا درگیر شدیم و جای امیدواری است که با اتخاذ سیاست‌ها و اقدامات درست بتوانیم در زمینه مقابله و از بین بردن تبعات این بحران نیز پیشگامی خود را در این عرصه حفظ کنیم.
مرجع : خبرگزاری ایسنا
