زنگ خطر جدی در اختلالات روانشناختی به صدا در می‌آید

میگنا: دکتر حمید پورشریفی در پاسخ به این سوال که به نظر می رسد با طولانی شدن دوران کرونا مردم دچار نوعی سردرگمی شده اند و از طرفی فشارهای روانی ناشی از وضعیت ایجاد شده به نوعی اختلالات روانی را نیز افزایش داده اظهار داشت: وقتی وارد این مبحث می شویم بهتر است بر اساس مدل استرس آسیب پذیری عمل کنیم. این مدل به ما اعلام می کند افراد در شرایطی دچار اختلالات روانشناختی می شوند که به درجاتی، استعداد بیمار شدن و مشکلات روانشناختی را داشته باشند و در عین حال وجود استرس می تواند این استعداد را فعال کند. در شرایط کرونا و مشکلاتی که وجود دارد این مساله می تواند به عنوان عاملی استرس زا مطرح شود. بخصوص برای افرادی که استعداد مشکلات اضطرابی و روانشناختی دارند مساله به گونه ای دیگر خواهد بود و مشکلات آنها بیشتر شود. در این خصوص باید دو مجموعه اقدام انجام شود اولین مجموعه مرتبط با استرس است. طبیعتا بخشی از این استرس ها از طریق حمایت های دولتی کم می شود. واقعیت امر این است که افراد با شرایطی مواجه می شوند که به حمایت های دولتی نیاز دارند. ولی در رابطه با استرس، همه مشکلات با حمایت حل نمی شود و ارتقای مهارت های مقابله با استرس و هیجان های منفی و مهارت های تاب آوری می تواند افراد را برای مقابله با استرس ها توانمند کند. قبل از بروز کرونا در حدود ۲۳.۶ درصد از افراد جامعه از مشکلات روانشناختی رنج می بردند انتظار می رود در صورت عدم مداخلات مناسب این میزان به درجات بالاتری برسد و آنچه که وزیر محترم بهداشت در روز سلامت روان و قبل از کرونا آن را وضعیت قرمز اعلام کرده بود در صورت عدم مداخلات لازم به فراتر از قرمز برسد، از این منظر لازم است اقدامات وسیعی از جنس غربالگری صورت بگیرد و افرادی که به درجات بالایی نیازمند مداخلات هستند با توجه به سطح مشکلاتشان از حمایت های تخصصی برخوردار شوند. برای گسترش این امر باید پروتکل های بهداشتی و درمانی و تخصصی ویژه ای بر اساس ظرفیت بخش های مختلف دولتی و سازمان های حرفه ای و بخش های عمومی وجود داشته باشد. در عین حال اختصاص دادن بودجه های مناسب برای بخش های مرتبط با این اقدامات باید مد نظر قرار بگیرد. در صورتی که چنین اقدامات همه جانبه ای صورت نپذیرد احتمالا در دوران پسا کرونا زنگ خطر جدی در اختلالات روانشناختی به صدا در می آید.
وی در مورد اینکه این اختلالات عمدتا چه انواعی دارد؟ گفت: طبیعتا مشکلات و اختلالات روانشناختی در حال حاضر طبق آمار ها بیشتر از جنس اختلالات اضطرابی و خلقی است. البته این ها می تواند مشکلاتی از جنس خودکشی و مواردی از این دست را بوجود بیاورد.

پورشریفی در پاسخ به این سوال که موج بیکاری و کاهش قدرت خرید مردم با بحران کرونا تشدید شده است در این رابطه چه باید کرد؟ اظهار داشت: اگر بر اساس مدل استرس آسیب پذیری عمل کنیم نگرانی های کرونا نوعی از استرس را ایجاد می کند و مشکلات مالی و اقتصادی و سازگار شدن با آن نوع دیگری از استرس را ایجاد می کند و در این خصوص تمهیدات حاکمیتی و حمایت های لازم بسیار بسیار ضروری است وگرنه به تشدید مشکلات منجر خواهد شد.

این روانشناس در خصوص اینکه مشخصا برای کاهش استرس و اضطراب چه برنامه هایی می توان طراحی کرد؟ تصریح نمود: برخی از برنامه ها در قالب برنامه های آموزشی کلان است که می تواند از طریق رسانه ملی و مسیر های آموزشی آنلاین صورت پذیرد.
 

 

دکتر حمید پورشریفی افزود: لازم است متخصصان سلامت روان و روانشناسان و مشاوران در برنامه ای منسجم در برنامه های آموزشی مشارکت داده شوند اما این فقط بخش محدودی از مساله را حل می کند ولی از آنجایی که برخی از افراد به خدمات روانشناختی نیازمندند و این خدمات خود هزینه بر است با توجه به مشکلات موجود افراد توان استفاده از این خدمات را ندارند، بر این اساس باید اقدامات تسهیل مراجعه مردم به روانشناسان صورت پذیرد، در این راستا بیمه خدمات روانشناسی باید در اولویت قرار بگیرد و سوبسید های لازم اختصاص داده شود. بخشی از برنامه ها باید در حوزه غربالگری باشد چون بسیاری نیازمند خدمات روانشناسی هستند ولی آن نیاز را جدی نمی گیرند، در غربالگری می توان افراد در معرض خطر را شناسایی و ترغیب کرد تا خدمات روانشناسی را دریافت کنند.