تکنیک‌های طلایی دفع استرس «کنکور»

در شرایط فعلی که دوره کرونا نامیده می‌­شود، علاوه بر این ماهیت، ترس داوطلبان و خانواده‌­ها از ابتلا به بیماری، این استرس را تشدید کرده است، اما مهمتر از وجود هر عامل استرس­‌زایی، روش مقابله با این عوامل است که اهمیت دارد؛ در نتیجه با رعایت نکات و انجام تکنیک‌­هایی می­‌توانند استرس و هیجانات خود را مدیریت و از تبعات منفی آن جلوگیری کنند.

این روان شناس خاطرنشان کرد: اول از همه داوطلبین و خانواده‌­های آنها باید بدانند که اگر پروتکل­‌های بهداشتی را رعایت کنند و خود مراقبتی داشته باشند، هیچ خطری در مورد ابتلا به بیماری وجود نخواهد داشت. استفاده از تکنیک شبیه ­سازی و تصویرسازی هم در رابطه با اجرای درست پروتکل­‌ها و هم افزایش میزان آمادگی روانی، بسیار مؤثر خواهد بود.

داوطلبین می‌­توانند شرایط کنکور را با انجام تمامی موازینی که در پروتکل­‌ها ذکر شده، مثل استفاده از ماسک، دستکش و موارد ضدعفونی کننده و ... در این چند روز باقی مانده در منزل شبیه‌­سازی کنند؛ حتی می­‌توانند این شبیه­ سازی را به صورت تصویرسازی ذهنی انجام دهند.

این تکنیک کمک می­‌کند تا موقعیت کنکور برای آنها موقعیت جدیدی نباشد، مشکلات احتمالی را پیش­ بینی کنند و در صورت مواجهه با آنها کنترل‌ ­پذیری بیشتری داشته باشند.

راهکار مؤثر دیگر استفاده از تکنیک خودگویی مثبت است. جملات تأکیدی مثبت، عبارات امید بخش و مثبتی هستند که نتایج یا اهداف مطلوب را توصیف می‌کنند. این جمله‌ها باید کوتاه، باورپذیر و خاص انتخاب شوند. این عبارات با تکرار مداوم، در ذهن ناخودآگاه داوطلبین ثبت می‌شوند و توانایی مثبت فکر کردن را در آنها بالا می‌برد؛ حتی با این تکنیک می‌­توانند بر افکار منفی خود نیز غلبه کنند.

 

عضو هيات علمي دانشگاه علامه طباطبايي تهران متذکر شد: اخبار استرس‌زا را دنبال نکنند و به جای آن مدیتیشن و تمرینات ذهن­ آگاهی را امتحان کنند. مدیتیشن کمک می‌کند تا استرس کمتری را تجربه کنیم، فشار خون را پایین می­‌آورد و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌­کند و توانایی تمرکز را نیز افزایش می­‌دهد.

فقط کافی است پنج دقیقه چشمانتان را ببندید و افکارتان را مرتب کنید، تنفس عمیق داشته باشید و توجه خود را به تنفس‌تان معطوف کنید. اطمینان از اینکه اکسیژن زیادی به ریه­‌ها می‌­دهید، می‌­تواند به تمرکز و آرامش شما بسیار کمک کند و با پایین آوردن سطح کورتیزول (هورمون استرس) سبب می­‌شود تا واکنش استرس بدن خود را کنترل کنید.

نکته دیگری که باید حتماً به آن توجه داشته باشید، این است که سعی کنید زیاد به نتیجه کنکور فکر نکنید. شما سعی و تلاش خود را کرده­‌اید و نتیجه و شرایط تحصیلی آینده شما به جز این، به شرایط دیگری مانند میزان آمادگی سایر داوطلبان، سطح سؤالات و … بستگی دارد. فقط به خودتان ایمان داشته باشید.

داوطلبین خواب و تغذیه مناسب و کافی داشته باشند. در شب­‌های باقیمانده، شام سبکی بخورند تا راحت‌­تر بخوابند و مصرف چربی را کاهش دهند. همچنین تحقیقات نشان داده که شکلات تلخ می‌­تواند به عنوان تسکین دهنده استرس عمل کند؛ زیرا به آزادسازی دوپامین (هورمون احساس لذت) کمک می­‌کند و مصرف آن توصیه می­‌شود.

علاوه بر اینها، نقش حمایتی خانواده تأثیر زیادی در تعیین وضعیت روان‌شناختی داوطلب دارد، خانواده و محیط زندگی داوطلب در روزهای باقی مانده تا کنکور باید حال و هوای کنکوری به خود بگیرد؛ یعنی اعضای خانواده فعالیت‌هایی را که برای او جذاب است، مانند فعالیت­‌های تفریحی را کمتر انجام دهند.

برادر و خواهرهای بزرگ‌تر و دیگر اعضای خانواده می‌توانند با بازگو کردن تجربیات مثبت خود از کنکور به داوطلب کمک کنند. خانواده‌­ها دست از مقایسه و تهدید فرزندان خود بردارند و به آنها بگویند که شاهد تلاش­‌ها و زحمات آنها بوده‌­اند و نتیجه کنکور در روابط و یا احساس آنها نسبت به فرزندشان تأثیری نخواهد داشت.
 

فريبرز درتاج خاطرنشان کرد: این درک و همدلی، موجب ایجاد احساس خودکارآمدی، اعتماد به نفس و اطمینان در داوطلب می‌­شود تا فکر نکند تمام زندگی وی در کنکور خلاصه می‌شود. به عنوان مهم‌ترین موضوع باید اشاره کنم که در نهایت داوطلبین همه تلاش خود را کرده­‌اند و نباید اجازه دهند که موضوعات کوچک و سطحی، باعث ناامیدی‌شان شود.

وی متذکر شد: تنها با توکل به منشاء قدرت (خداوند)، از او بخواهید تا بهترین­‌ها را برایتان مقدر کند و داوطلبان همیشه به یاد داشته باشند که کنکور فقط بخشی از زندگی است، نه تمام زندگی.