پژوهشگران سازمان پزشکی قانونی کشور بررسی کردند
بیماران دچار زندگی نباتی چقدر زنده می‌مانند؟
اگر مغز در اثر کمبود اکسیژن، ضربه یا مسمومیت از کار بیفتد و تنها ساقه مغز به فعالیت خود ادامه دهد،فرد دچار زندگی نباتی میشود. در چنین وضعیتی فرد خودآگاهی و توانایی ارتباط با محیط اطراف را از دست می‌دهد، اما عملکرد قلب و سیستم تنفس همچنان ادامه می‌یابد.
در مورد بیمارانی که دچار وضعیت زندگی نباتی هستند، مسائل حقوقی و جنایی زیادی مطرح است. یکی از این مسائل دیه این افراد است. این موضوع که دیه و ارزش تعیین‌شده برای صدمات آن‌ها به چه میزان باشد، قابل تامل بوده و در این زمینه بین قضات و پزشکان قانونی اختلاف نظرهایی وجود دارد.
به همین دلیل پژوهشگران مرکز تحقیقات پزشکی قانونی میزان بقای افراد دچار وضعیت زندگی نباتی را مورد بررسی قرار دادند تا در بررسی‌های آینده به این موضوع مهم پرداخته شود که آیا با در نظر گرفتن مدت بقا و تخمین هزینه نگهداری از این افراد، امکان بازنگری در میزان دیات منافع از دست‌رفته ایشان به نحوی که به عدالت نزدیک‌تر باشد وجود دارد یا خیر؟
مسعود قائدی‌پاشا، محمد جواد هدایت‌شده، سمیرا آرام و علی‌محمد علی‌محمدی از پژوهشگرانی بودند که در این مطالعه همکاری داشتند.
در این مطالعه گذشته‌نگر و مقطعی، تمام پرونده‌های بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی که طی مدت ۱۰ سال (از آغاز سال ۱۳۸۷ تا پایان سال ۱۳۹۶) به مراکز پزشکی قانونی در شهر تهران مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفت و از میان آن‌ها ۵۸ پرونده وارد مطالعه شد.
اطلاعات لازم شامل جنسیت، سن، مدت زمان بقا پس از دچار شدن به وضعیت زندگی نباتی، علت ایجاد این وضعیت و علت فوت از بین پرونده‌ها استخراج شد.
از میان این ۵۸ نفر، ۳۱ نفر در هنگام مطالعه هنوز زنده بودند و ۲۷ نفر فوت شده بودند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه حدود ۷۴.۵ سال بود و در دامنه سنی ۱۸ تا ۹۰ سال قرار داشتند و بیشتر این افراد (۴۰ نفر) مرد بودند.
میانگین مدت زندگی پس از دچار شدن به وضعیت زندگی نباتی ۱.۵±۶.۳۹ ماه محاسبه شد. در پایان سال ۱۳۹۶ حداقل زمان بقای این افراد پس از ابتلا به وضعیت زندگی نباتی ۲ ماه و حداکثر آن ۱۹۲ ماه (۱۶ سال) بود. با حذف ۵ درصد افراد دارای حداقل مدت بقا و ۵ درصد افراد دارای حداکثر مدت بقا، میانگین مدت بقای ۹۰ درصد افراد وسط، حدود سه ماه محاسبه شد.
۳۲ نفر از این ۵۸ نفر، به دلیل صدمات متعدد بدنی در اثر اصابت جسم سخت (تصادف اتومبیل و سقوط از ارتفاع)، ۱۲ نفر به دلیل ناشناخته، چهار نفر به دلیل حادثه عروقی مغزی، سه نفر پس از عملیات احیای قلبی ریوی، سه نفر به دلیل تومور مغزی، دو نفر به خاطر برق‌گرفتگی و دو نفر دیگر به خاطر انسفالیت و مسمویت دارویی دچار زندگی نباتی شده بودند.
در افرادی که زندگی نباتی منتهی به فوت آن‌ها شده بود، علل فوت به ترتیب در ۱۲ نفر نارسایی چندارگانی، در هفت نفر شوک سپتیک، پنج نفر سکته حاد قلبی، دو نفر نارسایی حاد کلیه و یک نفر سکته حاد مغزی بود.
بین مدت زنده‌ماندن افراد دچار زندگی نباتی با جنسیت و سن رابطه آماری معنی‌داری وجود نداشت. همچنین ارتباط آماری معنی‌داری میان علت ابتلا به زندگی نباتی و مدت زنده‌ماندن افراد دچار زندگی نباتی وجود نداشت.
نتایج این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «مدت زنده ماندن بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی مراجعه‌کننده به مراکز پزشکی قانونی شهر تهران از ابتدای سال ۱۳۸۷ تا انتهای سال ۱۳۹۶» در فصل‌نامه پزشکی قانونی کشور منتشر شده‌است.
در مورد بیمارانی که دچار وضعیت زندگی نباتی هستند، مسائل حقوقی و جنایی زیادی مطرح است. یکی از این مسائل دیه این افراد است. این موضوع که دیه و ارزش تعیین‌شده برای صدمات آن‌ها به چه میزان باشد، قابل تامل بوده و در این زمینه بین قضات و پزشکان قانونی اختلاف نظرهایی وجود دارد.
به همین دلیل پژوهشگران مرکز تحقیقات پزشکی قانونی میزان بقای افراد دچار وضعیت زندگی نباتی را مورد بررسی قرار دادند تا در بررسی‌های آینده به این موضوع مهم پرداخته شود که آیا با در نظر گرفتن مدت بقا و تخمین هزینه نگهداری از این افراد، امکان بازنگری در میزان دیات منافع از دست‌رفته ایشان به نحوی که به عدالت نزدیک‌تر باشد وجود دارد یا خیر؟
مسعود قائدی‌پاشا، محمد جواد هدایت‌شده، سمیرا آرام و علی‌محمد علی‌محمدی از پژوهشگرانی بودند که در این مطالعه همکاری داشتند.
در این مطالعه گذشته‌نگر و مقطعی، تمام پرونده‌های بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی که طی مدت ۱۰ سال (از آغاز سال ۱۳۸۷ تا پایان سال ۱۳۹۶) به مراکز پزشکی قانونی در شهر تهران مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفت و از میان آن‌ها ۵۸ پرونده وارد مطالعه شد.
اطلاعات لازم شامل جنسیت، سن، مدت زمان بقا پس از دچار شدن به وضعیت زندگی نباتی، علت ایجاد این وضعیت و علت فوت از بین پرونده‌ها استخراج شد.
از میان این ۵۸ نفر، ۳۱ نفر در هنگام مطالعه هنوز زنده بودند و ۲۷ نفر فوت شده بودند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه حدود ۷۴.۵ سال بود و در دامنه سنی ۱۸ تا ۹۰ سال قرار داشتند و بیشتر این افراد (۴۰ نفر) مرد بودند.
میانگین مدت زندگی پس از دچار شدن به وضعیت زندگی نباتی ۱.۵±۶.۳۹ ماه محاسبه شد. در پایان سال ۱۳۹۶ حداقل زمان بقای این افراد پس از ابتلا به وضعیت زندگی نباتی ۲ ماه و حداکثر آن ۱۹۲ ماه (۱۶ سال) بود. با حذف ۵ درصد افراد دارای حداقل مدت بقا و ۵ درصد افراد دارای حداکثر مدت بقا، میانگین مدت بقای ۹۰ درصد افراد وسط، حدود سه ماه محاسبه شد.
۳۲ نفر از این ۵۸ نفر، به دلیل صدمات متعدد بدنی در اثر اصابت جسم سخت (تصادف اتومبیل و سقوط از ارتفاع)، ۱۲ نفر به دلیل ناشناخته، چهار نفر به دلیل حادثه عروقی مغزی، سه نفر پس از عملیات احیای قلبی ریوی، سه نفر به دلیل تومور مغزی، دو نفر به خاطر برق‌گرفتگی و دو نفر دیگر به خاطر انسفالیت و مسمویت دارویی دچار زندگی نباتی شده بودند.
در افرادی که زندگی نباتی منتهی به فوت آن‌ها شده بود، علل فوت به ترتیب در ۱۲ نفر نارسایی چندارگانی، در هفت نفر شوک سپتیک، پنج نفر سکته حاد قلبی، دو نفر نارسایی حاد کلیه و یک نفر سکته حاد مغزی بود.
بین مدت زنده‌ماندن افراد دچار زندگی نباتی با جنسیت و سن رابطه آماری معنی‌داری وجود نداشت. همچنین ارتباط آماری معنی‌داری میان علت ابتلا به زندگی نباتی و مدت زنده‌ماندن افراد دچار زندگی نباتی وجود نداشت.
نتایج این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «مدت زنده ماندن بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی مراجعه‌کننده به مراکز پزشکی قانونی شهر تهران از ابتدای سال ۱۳۸۷ تا انتهای سال ۱۳۹۶» در فصل‌نامه پزشکی قانونی کشور منتشر شده‌است.
مرجع : خبرگزاری ایسنا
