خیلیها مراجعه به روانپزشک را توصیه میکنند و خیلیها مراجعه به روان شناس را. اما باید بدانید که مشکل شما دقیقا در کدام دسته است و به چه تخصصی نیاز دارد.
روان شناسی و روانپزشکی، دو رشته کاملا مجزا هستند اما در عین حال مکمل یکدیگرند و معمولا برای مداخلات درمانی باید از هردوی آنها کمک گرفت.
روانپزشک، فردی است که در ابتداي ورود به دانشگاه علوم پزشكي مدت 7 سال بصورت پيوسته در رشته پزشكي عمومي تحصیل کرده، و سپس در دوره تخصص روانپزشکی نيز مدرك دارد و بیماریهای روانی را با دارو درمان میکند. او درصورت نیاز شما را به متخصص مغز و اعصاب، متخصص غدد یا سایر تخصصها ارجاع خواهد داد. چون خیلی از اختلالات جسمانی مانند کم کاری یا پرکاری تیروئید، اختلالات هورمونی مربوط به غدد فوق کلیه، وضعیتهای خاص بیماریهای زنان و مردان، آسیبهای مغزی و... همه میتوانند علائمی شبیه به اختلالات روانپزشکی داشته باشند یا عوارض روانی ایجاد کنند. روانپزشک برای بیماری که نیاز داشته باشد، درمانهای الکتریکی (مثل شوک)، بستری بیمارستانی و... تجویز میکند. در واقع کار روانپزشک بیشتر با افرادی است که برای درمان اختلال روانیشان نیازمند دارو هستند.
در ايران روانشناس مجاز به تجویز دارو نيست چون او داراي تخصص پزشكي نيست اما او بیشتر بر جنبههای شناختی، رفتاری و تحلیلی درمان تأکید دارد. روانشناس با كمك مصاحبه باليني و و درصورت لزوم با تست هاي روانشناسي استاندارد وضعیت سلامت روانی شما را میسنجد تا اختلال يا بيماري شما را تشخیص داده و با ارائه راهكارها و شیوههایی برای مقابله با وضعیت نامساعد روانی تان را آموزش میدهد.
شیوههایی که روان شناسان بهکار میبندند، مبتنی بر گفتوگو است یا تكاليف و تمرینهای عملی برای مواجه شدن با وضعیتهای خاص روانی پیشنهاد میکنند.
مبنای کار روانشناسان بيشتر مشاهده، مصاحبه و در برخي موارد استفاده از آزمون هاي رواني براي تشخيص بهتر است.
روانشناسان با رعایت فنون رواندرماني و مشاوره بر مبناي پروتكل هاي درماني استاندارد براي حل مساله يا مشكل مراجعان برنامه ريزي مي كنند و در اين پروسه ضمن آموزش مهارت هاي زندگي،تاب آوري و... از رويكردهاي درماني شناخت درمانی (کار کردن روی عقاید، نحوه تفکر و باورهای افراد)، رفتار درمانی (کار کردن روی شیوههای عملکرد افراد) و يا تركيبي(CBT )، طرحواره درماني، خانواده درمانی (کار کردن روی شیوههای تعامل افراد در خانواده و اصول زندگی خانوادگی)، رواندرمانی تحلیلی و... استفاده مي كنند تا بدون استفاده از دارو حال خوب را به مراجعان اهداء كنند.
روانشناسان براي انجام فعاليت حرفه اي به شهروندان نيازمند تاییدیه و كسب مجوز قانونی از سازمان نظام روانشناسي و اما روانپزشكان نيز براي ارائه خدمات مي بايست از سازمان نظام پزشكي پروانه فعاليت حرفه ای دريافت نمايند.
*رادیو سلامت،با اندكي اضافات