دلایل روانی بی‌توجهی افراد به رعایت پروتکل‌ها
دکتر پیمان دوستی با بیان اینکه در دوران پاندمی کووید ۱۹ بیش از هر زمان دیگری نیاز به یک همکاری گروهی در بین افراد جامعه احساس می شود، اظهار کرد: کاهش حساسیت افراد نسبت به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی را می‌توان از چندین جهت مورد بررسی قرار داد. عدم مسئولیت پذیری اجتماعی و انکار موضوع به گونه‌ای که برخی تصور می‌کنند از ابتلا به بیماری مصون هستند و مشکلات تنها برای دیگران رخ می‌دهد، می‌تواند بنا بر دلایل روانشناختی مختلفی ایجاد شود.
این روانشناس ادامه داد: اگرچه می‌توان کاهش حساسیت افراد نسبت به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی را ناشی از انکار آسیب پذیری و عدم مسئولیت پذیری اجتماعی آن‌ها دانست، اما نمی توان مسئولیت رعایت نکردن دستورالعمل‌ها را کاملا به انکار آسیب پذیری و عدم مسئولیت پذیری اجتماعی معطوف کرد چراکه عوامل متعددی در این موضوع دخیل هستند.
وی در ادامه به بیان تعدادی از عوامل موثر در کاهش توجه مردم به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی مقابله با کووید ۱۹ پرداخت و ادامه داد: یکی از دلایل این است که امروزه بخش بزرگی از خوراک خبری را رسانه هایی نظیر تلویزیون و شبکه های اجتماعی تامین می کنند. این امر همانطور که می تواند مفید باشد، زیان هایی نیز به همراه دارد. برای مثال، اخبار ضد و نقیض از رسانه های مختلف می تواند حساسیت مردم نسبت به هشدارها را کاهش دهد. از سوی دیگر برخی تحقیقات روانشناسی اجتماعی نیز نشان می دهند، تکرار بیش از اندازه اخبار می تواند منجر به فرآیند حساسیت زدایی نسبت به اخبار و کاهش توجه افراد به هشدارها شود.
از دیگر عوامل کاهش حساسیت مردم نسبت به هشدارها و رعایت پروتکل ها، طولانی شدن مدت پاندمی این بیماری است. در واقع پاندمی کرونا به طور چشم گیری وضعیت زندگی، کار و مناسبت های اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار داده است و از سوی دیگر وضع قوانین محدود کننده نیز در تغییر وضعیت زندگی مردم موثر بوده است. ادامه این روند منجر شده است تا به تدریج مردم احساس فرسودگی کنند، حساسیتشان کاهش پیدا کند و تمایل به بازگشت زندگی طبیعی خود داشته باشند، همچنین این امر با افزایش بی اعتنایی افراد نسبت به منابع خبری نیز شدت می یابد.
این روانشناس ادامه داد: بر اساس تحقیقات روانشناسی اجتماعی، افراد به دو دلیل عمده نیز ممکن است رفتارهایی هم‌سو با جامعه از خود نشان ندهند، این دو دلیل شامل نیاز برای حفظ فردیت خود و نیاز به حفظ کنترل بر زندگی خود است. ممکن است برخی احساس کنند تحمیل پروتکل ها مانع ارضای این دو نیاز می شود و حاضرند در ازای پرداخت هر هزینه مالی و جانی برای خود و جامعه، از پروتکل ها سرپیچی کنند تا این دو نیاز خود را برآورده کنند، همانطور که می بینیم این اتفاق در سایر کشورها نیز در حال رخ دادن است.
