علل احتمالی سرگیجه صبحگاهی
بیوک لاهیجانی افخم
به جای اینکه با شادابی از خواب بیدار شوید و آماده برای انجام کارهای روزمره باشید، بعد از خواب سرگیجه و احساس غم انگیزی دارید. حتی ممکن است زمان دوش گرفتن حس کنید اتاق دور سر شما می چرخد و یا نیاز داشته باشید زمانی که مسواک می زنید، یک دقیقه سر خود را ثابت نگه دارید. چه اتفاقی می افتد وقتی با سرگیجه از خواب بیدار می شوید؟ و آیا راهی وجود دارد که آن را از بین ببرید؟
سرگیجه چیست؟
در حقیقت سرگیجه خودش یک مشکل نیست. در عوض، این نشانه ای است که چیز دیگری در حال وقوع است. سرگیجه به این صورت اتفاق می افتد که احساس سبک سری، چرخش اتاق به دور سر یا عدم تعادل می کنید. سرگیجه می تواند همراه با غش یا تشنج باشد. این در افرادی رخ می دهد که ممکن است سایر مشکلات سلامتی را داشته باشند یا افرادی که در معرض خطر سقوط قرار می گیرند.
دلایل سرگیجه صبحگاهی
بسیاری از علل احتمالی برای سرگیجه وجود دارد؛ از یک مشکل پزشکی اولیه تا داروهایی که برای داشتن یک شب طولانی و مفرح مصرف می شود. به طور کلی، سرگیجه صبحگاهی چیزی است که اغلب در بسیاری از افراد رخ می دهد و دلیل نگرانی نیست. اگر بعد از بیدار شدن صبح دچار سرگیجه می شوید، این می تواند منجر به تغییر ناگهانی تعادل شود، زیرا بدن از یک موقعیت یكنواخت به حالت ایستاده تغییر حالت می دهد. سرگیجه زمانی رخ می دهد که مایع در گوش داخلی بالا می آید، مانند هنگام تغییر سریع پوزیشن. اگر سرماخورده اید یا مشکلات سینوسی دارید، ممکن است متوجه باشید که سرگیجه تان بدتر می شود زیرا بیش از حد مایع و تورم در سینوس هایی که با گوش داخلی مرتبط است، دارید.
در اینجا برخی از مسائل رایج دیگر که می تواند منجر به سرگیجه صبحگاهی شود آورده شده است.
علل احتمالی سرگیجه صبحگاهی
افرادی که در طول شب به کمآبی بدن دچار میشوند، ممکن است گاهی اوقات با سرگیجه از خواب برخیزند. سایر علائم کمآبی بدن عبارتند از:
احساس تشنگی
خستگی
سردرد
خشک شدن دهان و لبها
خستگی
سردرد
خشک شدن دهان و لبها
دلایل کمآبی بدن در هنگام بیدار شدن از خواب عبارتند از:
ننوشیدن مایعات کافی در طول روز
خوابیدن در یک محیط گرم
مصرف الکل بیشازحد
بیماریهایی که باعث استفراغ و اسهال میشوند
مصرف داروهایی که باعث میشوند فرد بیشتر ادرار کند
مصرف بیشازحد نوشیدنیهای کافئین دار که باعث میشوند شخص بیشتر ادرار کند
خوابیدن در یک محیط گرم
مصرف الکل بیشازحد
بیماریهایی که باعث استفراغ و اسهال میشوند
مصرف داروهایی که باعث میشوند فرد بیشتر ادرار کند
مصرف بیشازحد نوشیدنیهای کافئین دار که باعث میشوند شخص بیشتر ادرار کند
فشار خون پایین
هنگامی که یک فرد از وضعیت درازکش یا نشسته به حالت ایستاده درمیآید – مثلا در هنگام بلند شدن از تخت در صبح – ممکن است فشار خونش بهطور ناگهانی افت کند. این افت ناگهانی در فشار خون، هیپوتانسیون ارتواستاتیک یا وضعیتی نامیده میشود.
علائم هیپوتانسیون وضعیتی عبارتند از:
هنگامی که یک فرد از وضعیت درازکش یا نشسته به حالت ایستاده درمیآید – مثلا در هنگام بلند شدن از تخت در صبح – ممکن است فشار خونش بهطور ناگهانی افت کند. این افت ناگهانی در فشار خون، هیپوتانسیون ارتواستاتیک یا وضعیتی نامیده میشود.
علائم هیپوتانسیون وضعیتی عبارتند از:
سرگیجه
احساس سبکی سر
تاری دید
ضعف
افتادن (سقوط)
احساس سبکی سر
تاری دید
ضعف
افتادن (سقوط)
گاهی اوقات فشار خون پایین میتواند نشانه بیماری دیگری مانند بیماری پارکینسون یا بیماری آدیسون باشد. استراحت مطلق طولانیمدت و برخی داروها مانند مسدودکنندههای بتا نیز میتوانند باعث فشار خون پایین شوند.
برای افرادی که هیپوتانسیون وضعیتی دارند، ایستادن یا پایین آمدن از تخت بهآرامی و بهتدریج میتواند به پیشگیری از سرگیجه یا ضعف کمک کند. پوشیدن جورابهای فشردهسازی در طول روز نیز ممکن است برای برخی از افراد مفید باشد.
اگر مصرف یک دارو باعث پایین آمدن فشار خون میشود، ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر داده یا داروی دیگری را پیشنهاد کند. درمان هرگونه بیماری زمینهای نیز میتواند به پیشگیری از علائم فشار خون پایین کمک کند.
قند خون پایین
سرگیجه در اول صبح میتواند نشانه قند خون پایین یا هیپوگلیسمی نیز باشد. قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت شایعتر از افراد دیگر است – خصوصا در آنهایی که انسولین مصرف میکنند.
دلایل قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت عبارتند از:
برای افرادی که هیپوتانسیون وضعیتی دارند، ایستادن یا پایین آمدن از تخت بهآرامی و بهتدریج میتواند به پیشگیری از سرگیجه یا ضعف کمک کند. پوشیدن جورابهای فشردهسازی در طول روز نیز ممکن است برای برخی از افراد مفید باشد.
اگر مصرف یک دارو باعث پایین آمدن فشار خون میشود، ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر داده یا داروی دیگری را پیشنهاد کند. درمان هرگونه بیماری زمینهای نیز میتواند به پیشگیری از علائم فشار خون پایین کمک کند.
قند خون پایین
سرگیجه در اول صبح میتواند نشانه قند خون پایین یا هیپوگلیسمی نیز باشد. قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت شایعتر از افراد دیگر است – خصوصا در آنهایی که انسولین مصرف میکنند.
دلایل قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت عبارتند از:
مصرف بیشازحد انسولین یا سایر داروهای دیابت
حذف وعدههای غذایی یا غذا خوردن بسیار کم
فعالیت فیزیکی شدید
مصرف الکل بیشازحد
حذف وعدههای غذایی یا غذا خوردن بسیار کم
فعالیت فیزیکی شدید
مصرف الکل بیشازحد
علائم قند خون پایین عبارتند از:
تکان یا لرزش
سردرد
خستگی
تاری دید
اِشکال در تمرکز یا گیجی
تعریق بیشازحد
سردرد
خستگی
تاری دید
اِشکال در تمرکز یا گیجی
تعریق بیشازحد
با این حال هر کسی میتواند به قند خون پایین دچار شود و ممکن است همیشه علت مشخصی برای این مسئله وجود نداشته باشد. افرادی که علائم قند خون پایین دارند، باید به پزشک مراجعه کنند.
لابیرنتیت (آماس گوش درونی)
لابیرنتیت عبارت است از یک عفونت ویروسی یا باکتریایی در گوش درونی که میتواند به سرگیجه منجر شود. این عفونت باعث التهاب ساختارهای ظریف گوش درونی یا لابیرنت میشود که نقش مهمی در حفظ تعادل فرد ایفا میکند. لابیرنتیت گاهی اوقات بلند شدن یا راست ایستادن را برای فرد دشوار میسازد؛ خصوصا در هنگام خارج شدن از تخت.
لابیرنتیت (آماس گوش درونی)
لابیرنتیت عبارت است از یک عفونت ویروسی یا باکتریایی در گوش درونی که میتواند به سرگیجه منجر شود. این عفونت باعث التهاب ساختارهای ظریف گوش درونی یا لابیرنت میشود که نقش مهمی در حفظ تعادل فرد ایفا میکند. لابیرنتیت گاهی اوقات بلند شدن یا راست ایستادن را برای فرد دشوار میسازد؛ خصوصا در هنگام خارج شدن از تخت.
سایر علائم لابیرنتیت عبارتند از:
درد گوش
سردرد
صدای وزوز یا زنگ زدن در گوش
تاری دید یا دوبینی
تهوع یا استفراغ
سردرد
صدای وزوز یا زنگ زدن در گوش
تاری دید یا دوبینی
تهوع یا استفراغ
لابیرنتیت، بیشتر به علت یک عفونت ویروسی ایجاد میشود و اغلب اوقات پس از یک سرماخوردگی یا آنفولانزا اتفاق میافتد. درمان آن معمولا شامل استراحت و نوشیدن مقدار زیادی مایعات است.
برای افرادی که علائم شدیدتری دارند، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سرگیجه و حالت تهوع توصیه کند. اگر علت یک عفونت باکتریایی باشد، به احتمال زیاد یک آنتیبیوتیک نیز تجویز خواهد شد.
داروها
بعضی داروها میتوانند باعث بروز سرگیجه در فرد شوند که این سرگیجه جزء عوارض جانبیشان است. این داروها عبارتند از برخی:
برای افرادی که علائم شدیدتری دارند، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سرگیجه و حالت تهوع توصیه کند. اگر علت یک عفونت باکتریایی باشد، به احتمال زیاد یک آنتیبیوتیک نیز تجویز خواهد شد.
داروها
بعضی داروها میتوانند باعث بروز سرگیجه در فرد شوند که این سرگیجه جزء عوارض جانبیشان است. این داروها عبارتند از برخی:
آنتیبیوتیکها
دیورتیکها
داروهای ضددرد بر پایه اپیویید (مخدرها)
داروهای ضدصرع
داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضدروانپریشی
داروهای ضدرتروویروسی
دیورتیکها
داروهای ضددرد بر پایه اپیویید (مخدرها)
داروهای ضدصرع
داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضدروانپریشی
داروهای ضدرتروویروسی
اگر فردی حدس میزند که دارویی مصرفیاش مسبب سرگیجه صبحگاهی اوست، باید با پزشک مشورت کند. پزشک در این موارد دوز مصرف را تغییر داده یا یک درمان دیگر را توصیه میکند.
وقفه تنفسی یا آپنه انسدادی خواب
اگر وقفه تنفسی در خواب دارید و یا شریک زندگی شما می گوید که خیلی خروپف می کنید، ممکن است الگوهای تنفسی شبانه دلیل سرگیجه صبحگاهی شما باشد. وقفه تنفسی در خواب در واقع یک مشکل انسداد مسیر تنفسی است، به این معنی که در صورت ابتلا به آن، تنفس موقتا متوقف می شود. این اختلالات در تنفس می تواند منجر به کاهش میزان اکسیژن رسیده به مغز شود که در صبح هنگام بیدار شدن می تواند موجب سرگیجه شود.
وقفه تنفسی یا آپنه انسدادی خواب
اگر وقفه تنفسی در خواب دارید و یا شریک زندگی شما می گوید که خیلی خروپف می کنید، ممکن است الگوهای تنفسی شبانه دلیل سرگیجه صبحگاهی شما باشد. وقفه تنفسی در خواب در واقع یک مشکل انسداد مسیر تنفسی است، به این معنی که در صورت ابتلا به آن، تنفس موقتا متوقف می شود. این اختلالات در تنفس می تواند منجر به کاهش میزان اکسیژن رسیده به مغز شود که در صبح هنگام بیدار شدن می تواند موجب سرگیجه شود.
آپنه انسدادی خواب (OSA) یک اختلال خواب است که گاهی اوقات می تواند باعث سرگیجه صبحگاهی شود.
OSA هنگامی اتفاق میافتد که تنفس فرد در طول خواب بهطور مکرر قطع یا مسدود شود. این وقفههای تنفسی، خواب را مختل میکنند و میتوانند بر سطوح اکسیژن در خون تاثیر بگذارند.
سایر علائم OSA عبارتند از:
خروپف بلند و نفسنفس زدن در حین خواب
افزایش تعداد دفعات دفع ادرار در طول شب
خشکی دهان و سردرد در صبح
اِشکال در تمرکز و حافظه
خستگی بیشازحد در طول روز
افزایش تعداد دفعات دفع ادرار در طول شب
خشکی دهان و سردرد در صبح
اِشکال در تمرکز و حافظه
خستگی بیشازحد در طول روز
OSA در درازمدت میتواند خطر ابتلا به چند بیماری مزمن مانند مشکلات قلبی، دیابت و آسم را افزایش دهد.
افرادی که علائم OSA را تجربه میکنند، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نمایند. گزینههای درمانی برحسب علت زمینهای OSA می توانند شامل ایجاد تغییرات در سبک زندگی، استفاده از دستگاه تنفسی در شب و جراحی باشد.
پیشگیری
چگونه می توان سرگیجه صبح را کاهش داد
هیدراته نگه داشتن بدن بهوسیله نوشیدن مقدار زیادی مایعات میتواند به پیشگیری از سرگیجه صبحگاهی کمک کند.
اِعمال برخی تغییرات در سبک زندگی نیز ممکن است به پیشگیری یا کاهش سرگیجه صبحگاهی کمک نماید. اینها عبارتند از:
افرادی که علائم OSA را تجربه میکنند، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نمایند. گزینههای درمانی برحسب علت زمینهای OSA می توانند شامل ایجاد تغییرات در سبک زندگی، استفاده از دستگاه تنفسی در شب و جراحی باشد.
پیشگیری
چگونه می توان سرگیجه صبح را کاهش داد
هیدراته نگه داشتن بدن بهوسیله نوشیدن مقدار زیادی مایعات میتواند به پیشگیری از سرگیجه صبحگاهی کمک کند.
اِعمال برخی تغییرات در سبک زندگی نیز ممکن است به پیشگیری یا کاهش سرگیجه صبحگاهی کمک نماید. اینها عبارتند از:
نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای هیدراته ماندن( 8 لیوان آب در روز)
ترک کردن سیگار
کاهش مصرف الکل
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم
اجتناب از مصرف نوشیدنیهای کافئیندار در شب
داشتن خواب کافی
انجام ورزش منظم
کاهش و مدیریت استرس
ترک کردن سیگار
کاهش مصرف الکل
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم
اجتناب از مصرف نوشیدنیهای کافئیندار در شب
داشتن خواب کافی
انجام ورزش منظم
کاهش و مدیریت استرس
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
افرادی که گاهی اوقات با سرگیجه از خواب بیدار میشوند، احتمالا به مراقبت پزشکی نیاز ندارند.با این حال کسانی که بهطور مرتب به سرگیجه صبحگاهی دچار میشوند، باید به پزشک مراجعه کنند. اگر سرگیجه شما با علائم مرتبط دیگری همراه است، حتما با یک پزشک مشورت کنید.
اگر سرگیجه به همراه درد قفسه سینه، ضربان قلب تند یا یک سردرد شدید اتفاق افتاد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
خلاصه
افرادی که گاهی اوقات با سرگیجه از خواب بیدار میشوند، احتمالا به مراقبت پزشکی نیاز ندارند.با این حال کسانی که بهطور مرتب به سرگیجه صبحگاهی دچار میشوند، باید به پزشک مراجعه کنند. اگر سرگیجه شما با علائم مرتبط دیگری همراه است، حتما با یک پزشک مشورت کنید.
اگر سرگیجه به همراه درد قفسه سینه، ضربان قلب تند یا یک سردرد شدید اتفاق افتاد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
خلاصه
اغلب افراد گاهی اوقات دچار سرگیجه میشوند و این معمولا نگرانکننده نیست. با این حال داشتن سرگیجه مداوم در هنگام بیدار شدن از خواب ممکن است علامت یک بیماری زمینهای باشد. علل احتمالی سرگیجه عبارتند از کمآبی بدن، عفونتهای گوش، فشار خون پایین و عوارض جانبی برخی داروها.
افرادی که دائما با سرگیجه از خواب بیدار میشوند یا در کنار سرگیجهشان علائم مرتبط دیگری نیز دارند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند.
افرادی که دائما با سرگیجه از خواب بیدار میشوند یا در کنار سرگیجهشان علائم مرتبط دیگری نیز دارند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند.
منبع: www.medicalnewstoday.com
مرجع : بتادارو