خودبیمار انگاری؛ یک اختلال روانی

دکتر زهرا فرحزادی افزود: افرادی که طرح واره آسیب پذیری به ضرر و بیماری دارند، اولین حسی که تجربه می‌کنند اضطراب است و این افراد دائماً وضعیت جسمانی خود را بررسی می‌کنند تابه وجود علائم بیماری در بدن خود پی ببرند.

این افراد گوش به زنگ هر علامتی هستند که نشان از وجود یک بیماری در بدنشان داشته باشد و در عین حال از اینکه بیمار شوند به شدت می‌ترسند.

بسیاری از افرادی که حمله وحشت زدگی را تجربه می‌کنند این طرحواره را دارند و ممکن است برای پیشگیری از این حملات اصلاً دست به فعالیت‌هایی که منجر به حمله می‌شود، نزنند و اغلب افرادی که این طرحواره را دارند دائم نگران ورشکستگی مالی هستند.

این روانشناس یکی دیگر از علائم طرحواره آسیب پذیری به ضرر و بیماری را ترس از تفریح سفر سرگرمی و مسافرت دانست و افزود: این ترس به این دلیل است که موقعیت‌های پیش بینی نشده ممکن است خطر آفرین باشد و به نوعی برآورد کردن خطر بیش از مقدار واقعی به آن‌ها حس اطمینان می‌دهد.

هدف از درمان این طرحواره این است که این افراد احتمال وقوع حوادث را کمتر برآورد کنند. برای درمان این طرح واره باید بررسی کنید که چه مسائلی در کودکی شما باعث شکل‌گیری این طرح واره در شما شده است:
آیا والدین تان به این طرح واره مبتلا بودند و شما از آن‌ها الگوبرداری کردید؟
والدین تان به شکل افراطی از شما مراقبت می‌کردند؟
والدین تان شما را به حال خودتان رها کرده بودند و مورد غفلت قرار گرفتید؟
در کودکی سخت بیمار شده اید یا حادثه تلخی را تجربه کردید یا یکی از والدین تان را در حادثه‌ای ناگهانی از دست دادید؟

باید احتمال واقعی وقوع حوادث ترس برانگیز را بررسی کنید و در این احتمال اغراق نکنید از ترس‌ها و نگرانی‌های تان فهرستی تهیه کنید و این فهرست را به ترتیب از کمترین احساس خطر به بیشترین مرتب کنید و ترس‌های تان را در ذهنتان تصور کنید و خودتان را در حال مقابله با این ترس‌ها مجسم کنید به مرور این تصاویر را وارد زندگی واقعی تان کنید و به صورت واقعی با ترس‌های تان مقابله کنید و از نزدیکان تان بخواهید برای مقابله با این ترس‌ها و موقعیت‌ها به شما کمک کنند.

با کودک درون تان (که آسیب دیده است) صحبت کنید و برای او والدی خوب باشید؛ وقتی احساس می‌کنید بیمار هستید چندین بار چک نکنید؛ به خودتان برای پشت سر گذاشتن هر کدام از ترس‌های تان پاداش دهید؛ طرحواره درمانی و معنویت درمانی و یوگا و مدیتیشن می‌توانند برای درمان این طرحواره کمک کننده باشند.