شاید اطراف شما هم افراد ثروتمندی وجود داشته باشند که برخلاف آنکه پول زیادی در بساط دارند اما همیشه خساست به خرج می دهند.

ثروتمندان خسیس تر از دیگران هستند
نتایج تحقیق اکادمی ملی علوم آمریکا نشان داد افراد ثروتمند خسیس تر از افرادی با درآمدهای کمتر هستند. بلومبرگ اعلام کرد نتایج تحقیق اکادمی ملی علوم آمریکا نشان می دهد نابرابری موجب می شود افراد ثروتمند سخاوت کمتری به خرج دهند. براساس این تحقیق که اولین تحقیق در مورد چگونگی تاثیرگذاری نابرابری بر نوع دوستی است، در آمریکا افراد ثروتمند خسیس تر از افرادی با درآمدهای کمتر هستند. اما مطالعه انجام شده در اروپا و ژاپن این نتیجه را تایید نکردند. محققان از آمارهای یک تحقیق ملی صورت گرفته از 1500 شهروند آمریکایی برای انجام این مطالعه کمک گرفته اند. به شرکت کنندگان در این مطالعه گفته شده بود 10 بلیط بخت آزمایی دارند و به آنها این فرصت داده شده تا برخی از آنها را به یک شرکت کننده ناشناس بدهند. زمانی که محققان نتایج این تحقیق را در کنار سطح نابرابری موجود در ایالت های مختلف آمریکا گذاشتند، متوجه شدند افراد ثروتمند در ایالت هایی با سطح بالای نابرابری به میزان قابل توجهی خسیس تر از همتایان شان در ایالت هایی بودند که ثروت در آنها عادلانه تر توزیع شده بود.

محققان برای بالا بردن ارزش و اعتبار یافته های خود، 700 نفر دیگر را به صورت آنلاین مورد پرسش قرار دادند. به این افراد داده هایی غیرواقعی ارائه شد که نشان می داد ایالت های آنها دارای میزان نابرابری بالا یا پایین هستند. به این آزمایش شوندگان نیز فرصت داده شد تا بلیط های بخت آزمایی خود را به دیگران بدهند. نتیجه این بود که افراد ثروتمندی که معتقد بودند در ایالت هایی با سطح نابرابری بالا زندگی می کنند، تمایل کمتری نسبت به بخشندگی در مقابل افراد فقیرتر داشتند. به عقیده انجام دهندگان این تحقیق، ثروت در دستان افرادی معدود از جامعه ممکن است منجر به شکل گیری «این اعتقاد شود که وی مهمتر و لایق تر از دیگران است.» این حس حق به جانب بودن می تواند ثروتمندان را خسیس تر کند و آنها را به این اعتقاد برساند که منابع ثروت به حق به آنها تعلق دارند.

تفاوت خساست با صرفه‌جویی (فرق خسیس با صرفه‌جو)
درست است که پس انداز کردن خوب است و میتواند مزایای زیادی داشته باشد اما باید به این نکته توجه داشت که پس‌انداز افراطی هم درست مثل زیاده‌روی در ورزش، خواب و سایر فعالیت‌های مفید، می‌تواند زیان‌بار باشد.

فرق خسیس با صرفه‌جو
۱- فرد صرفه‌جو (آدم اقتصادی)، الان کمتر مصرف می‌کند (پس‌انداز می‌کند) که در آینده بیشتر مصرف کند. اما خسیس، الان کم مصرف می‌کند و معلوم هم نیست در آینده بیشتر مصرف کند. به بیان دیگر، برای فرد صرفه‌جو، مصرفِ کم به خودی خود ارزشی ندارد بلکه تدبیری کوتاه‌مدت است برای مصرف زیاد در آینده؛ اما برای خسیس، مصرف کم به خودی خود ارزش دارد.

۲- فرد صرفه‌جو، صرفه‌جویی و پس‌انداز کردن را، به عنوان ارزش، برای همه می‌خواهد. اما خسیس، خودخواه است؛ از طرفی خرج کردن برای دیگران برای او دشوار است اما از طرف دیگر بدش نمی‌آید با خرج دیگران، مجانی مصرف کند.

۳- فرد صرفه‌جو، سرمایه و ثروت را فقط به منابع مالی (مانند پول و ملک) محدود نمی‌کند بلکه به ارزش‌های دیگر مانند عمر، زمان، سلامتی (روحی و جسمی)، مهارت و دانش، معنویت ، تقوا، اعتبار اجتماعی، اعتماد و عاطفه توجه دارد. اما آدم خسیس یک یا چند تا از ویژگی‌های زیر را دارد:
۳-۱- در طمع انباشت پول و ثروت، فرصت یگانه زندگی را از دست می‌دهد (البته باید تأکید کرد، کسانی که در کوتاه‌مدت به خود سختی می‌دهند و از لذت‌های سطحی و زودگذر می‌گذرند که در آینده با دستیابی به مؤفقیت یا خودسازی لذت عمیق‌تری و وسیع‌تری را تجربه کنند، خسیس نیستند).
۳-۲- توجه ندارد زمان و وقت ارزشمندترین کالاست. برای همین ممکن است برای از دست ندادن یا به دست آوردن مبلغ ناچیزی‌، وقت ارزشمندش را فدا کند. همچنین خسیس توجه نمی‌کند برخی از خرج کردن‌ها، اگر در زمان خودش (مثلا در جوانی) انجام نشود، ارزشی ندارد.
۳-۳- برای خرج کمتر به سلامتی خود ضربه می‌زند، غافل از آنکه باید در آینده برای بازیابی سلامتی خود (اگر امکانش باشد) خیلی بیشتر خرج کند. این نکته شامل سلامت روانی هم می‌شود، مثلا گاهی لازم است برای حفظ عزت نفس خود کمی بیشتر خرج کنیم (البته واضح است خرج کردن از سر خودنمایی، حسادت و امثال آن، خودش بیماری است و شامل این بحث نمی‌شود). همچنین از دیدگاه روان‌شناختی، رشد شخصیت در انسان‌های بخشنده و ارزش‌آفرین رخ می‌دهد، نه در انسان‌های صرفاً گیرنده و غیرمولد.

۳-۴- برای بهبود مهارت و دانش خرج نمی‌کند، غافل از آنکه در آینده موجب افزایش درآمد یا آرامش او می‌شود (البته در اینجا مهارت‌ها و دانش‌های بی‌خاصیت مد نظر نیست).
۳-۵- برای جمع کردن مادیات بیشتر، معنویت خود را فدا می‌کند و در پی آن آرامش خود از دست می‌دهد (در اینجا منظور، معنای فرادینیِ معنویت است).
۳-۶- برای جمع کردن مادیات بیشتر، تقوا یعنی سرمایه آخرت خود را از دست می‌دهد.
۳-۷- شخصیت و اعتبار اجتماعی خود را قربانی می‌کند. جالب است که هدف بسیاری از افراد خسیس، از اندوختن بیشتر، کسب اعتبار و منزلت اجتماعی است اما معمولا جامعه احترام و اعتماد بالایی برای افراد خسیس قائل نیست (مگر در جامعه‌ای که خساست قبح نباشد).
۳-۸- رایگان‌بخش نیست و بنابراین اخلاق‌مدار نیست.
۳-۹- از این نکته غافل است یا برایش مهم نیست که خرج کردن کمتر چه بسا به معنای کمرنگ‌ کردن ارزش‌هایی مانند گذشت، بخشندگی، مهمان‌نوازی و نتیجه‌اش جامعه‌ای بی‌عاطفه، سرد و با همدلی کمتر است.

خسیسی ثروتمندان
هر ساله در ماه فوریه فهرست ۶۰ نفری بزرگترین کمک های خیرهای جهان و به دنبال آن فهرست ثروتمندترین افراد جهان در ماه مارس توسط مجله معتبر Forbes منتشر می شود. اما اینبار تنها یک اسم درهر دو لیست به چشم می خورد : Warren E. Buffet . این شخص پس از بیل گیتس که برای چندمین سال متوالی ثروتمندترین فرد جهان شناخته شده ، در رتبه دوم این لیست قرار گرفته است…


با این حال، او با اختلاف بسیار زیادی نسبت به نفرات دیگر ، رتبه نخست بزرگترین اهدا کنندگان کمک های خیریه را به خود اختصاص داده است. وی سال گذشته با اهدا ۴۲ میلیارد دلار ، جامعه ثروتمندان را شوکه کرد و بزرگترین کمک خیریه تاریخ را رقم زد . این مبلغ معادل تمامی کمک های این شش سال اخیر بود . عکس العمل و چهره مبهوت دیگر میلیاردرها بسیار جالب بود . آنها می گفتند : می خواهد ۴۲ میلیارد دلار کمک کند ؟! مگر دیوانه شده ؟! در واقع آنها آنها هرگز نمی خواستند با ثروت خود چنین کاری را انجام دهند . اقدام Buffet- اما این اقدام Buffet این سوال را در ذهن ایجاد می کند که دیگر میلیاردرها دقیقا می خواهند با پولشان چه کار کنند ؟! طبق گفته Christopher Carrol اقتصاد دان دانشگاه جانز هاپکینز در مقاله: (( چرا پولدارها پول های خود را ذخیره می کنند ؟ )) ، این پرسش که چرا مردم این همه پول می خواهند ؟ به یک معمای واقعی تبدیل شده است . استدلال اقتصادی معقولانه اینست که آنها ثروت خود را برای خرج کردن ، بخشیدن آن به خانواده خود برای بالابردن استانداردهای زندگی شان و یا درراه کمک به دیگران می خواهند. اما وقتی به لیست ۶۰ نفری خیران نگاه می اندازیم ، متوجه می شویم که هدف اصلی شان کمک های خیریه نبوده است . آنها هر چقدر هم که بخشنده باشند ، هیچ وقت تمام ثروت خود یا بخش زیادی ازآن را در این راه صرف نمی کنند .


این حرکتBuffet به همین دلیل در کانون توجه همگان قرار گرفت. کمک های خیریه این لیست در سال ۲۰۰۶ بدون در نظر گرفتن Buffet ، در مجموع ۷ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که ثروت ۶۰ نفر از پولدارترین افراد آمریکا ۶۳۰ میلیارد دلار برآورد شده که نسبت به سال قبل ۶۲ میلیارد دلار یعنی ۱۰ درصد افزایش داشته. آنها بیشتر ثروت خود را پس انداز می کنند تا اینکه بخواهند آنرا در راه خیر بخشش کنند. آقایCarrol می گوید افراد ثروتمند هدفشان از پول جمع کردن ، خرج کردن هم نیست چون هیچ کس نمی تواند آن مقدار پول را خرج کند. اگر بخواهند پول خود را خرج کنند، می بایست هفته ای میلیاردها دلار خرج کنند تا به ثروتشان افزوده نشود.

آخرین استدلال منطقی این است که میلیاردرها قصد دارند ثروت خود را به فرزندان خود به ارث دهند . اما باز هم ثروتشان در حال افزایش است . بنابراین فرزندانشان نیز در خرج کردن ثروتشان با همین مشکل روبرو خواهند شد . پس اگر هدف این ثروتمندان خرج کردن ثروتشان ، بخشیدن به فرزندانشان یا کمک های خیریه نیست پس چرا این همه پول پس انداز می کنند ؟! آقای Carrol می گوید : شاید هدفشان چیزی غیر از پول است! نفوذ، قدرت، سلطه بر صنعت ! یا شاید می خواهند با دیگر افرادی که دراین لیست هستند رقابت کنند.

بد نیست درباره افراد خسیس بیشتر بدانید
در حالی که ایالات متحده این روزها به شدت با ویروس کرونا دست و پنجه نرم می کند، ثروتمندان این کشور که جزو ثروتمند ترین افراد دنیا محسوب می شوند برای ظاهرسازی دست به کمک های مالی نمادین برای مقابله با کرونا زده اند. صدای آمریکا در این خصوص نوشت: جف بزوس، ثروتمندترین فرد جهان، ۱۰۰ میلیون دلار برای کمک به بانک های غذایی آمریکا اهدا کرده که تنها معادل ۸ صدم درصد (کمتر از یک هزارم) از ثروت او را تشکیل می دهد! بیل گیتس، مالک مایکروسافت ۱۰۰ میلیون دلار برای مقابله با همه‌گیری کرونا کمک اهداء کرده که این مبلغ تنها یک دهم درصد (یک هزارم) از دارایی وی است! مارک زاکربرگ، مالک فیس‌بوک هم اعلام کرد که ۲۵ میلیون دلار به تسریع کمک‌رسانی برای درمان کووید۱۹ اهدا خواهد کرد که این مبلغ کمتر از ۴ صدم درصد (۰٫۰۴ درصد) از دارایی زاکربرگ تخمین زده شده است! این در حالی است که در ایرران، بسیاری از افراد نیکوکار، با کمک های مالی خود، نیروهای جهادی را برای خدمت رسانی به مردم بررای ریشه کنی ویروس کرونا یاری کرده اند.