آیا ازدواج آریایی وجاهت قانونی دارد؟
مهرناز کشاورزی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، درباره وجاهت قانونی عقد آریایی گفت: به‌تازگی در دفترخانه‌های ثبت ازدواج عقدی مد شده که گفته میشود از رسوم ایران باستان گرفته شده است. براساس این آیین، زوجین علاوه بر ثبت عقد ازدواج سنتی، عقد آریایی را هم انجام می‌دهند، به این ترتیب که زوجین با گرفتن دست‌های یکدیگر و بیان کردن عبارت‌هایی، عقد آریایی را هم به ثبت می‌رسانند.
تحقیقات نشان داده است که عقد آریایی پدیده‌ای نوظهور است و ریشه در آیین باستان ایرانی ندارد و عقد شرعی که در حال حاضر انجام میشود و زوجه بعد از قرائت سه بار خطبه، پاسخ می‌دهد از رسوم زرتشتی اقتباس شده چراکه در قانون، فقه و نه در دین اسلام چنین پروسه‌ای وجود ندارد.
تحقیقات نشان داده است که عقد آریایی پدیده‌ای نوظهور است و ریشه در آیین باستان ایرانی ندارد و عقد شرعی که در حال حاضر انجام میشود و زوجه بعد از قرائت سه بار خطبه، پاسخ می‌دهد از رسوم زرتشتی اقتباس شده چراکه در قانون، فقه و نه در دین اسلام چنین پروسه‌ای وجود ندارد.
این وکیل دادگستری افزود: نکته قابل توجه در مورد عقد ازدواج در دین اسلام این است که زوجه خطبه را می‌خواند و زوج پاسخ می‌دهد اما ایرانی‌ها این آداب اسلام را بومی کرده‌اند. بنابراین عقد آریایی که به نظر می‌رسد اقتباس‌شده از عقد مسیحیان است، یکی از موارد از بین بردن سنت‌های ایرانی محسوب میشود.
همچنین طبق ماده ۱۱۶۲ قانون مدنی عقد ازدواج براساس الفاظی که دلالت صریح بر ازدواج داشته باشد، شکل می‌گیرد. لذا طبق قانون مذکور زوج و زوجه باید به‌صراحت اعلام کنند که قصد ازدواج دارند و ایجاب و قبولی مطرح شود؛ اما قانون مدنی به این نکته اشاره نکرده که این ایجاب و قبول باید به چه زبانی مطرح شود.
کشاورزی‌نژاد در ادامه اظهار کرد: همچنین از نظر بسیاری از کارشناسان علم حقوق، عقد ازدواج عقدی ساده است که تشریفات خاصی ندارد. عقود تشریفاتی عقودی هستند که اگر تشریفات مدنظر قانون در مورد آنها اجرا نشود، عقد صحیح نیست. به عنوان مثال، عقد انتقال و خرید اموال غیرمنقول در زمره عقود تشریفاتی قرار دارد. بنابراین طبق قانون جمهوری اسلامی ایران زوجین با هر زبانی قصد خود را برای ازدواج اعلام کنند، عقد صحیح است. اما در این مورد باید به شرع اسلام هم مراجعه کرد چراکه ازدواج امری شرعی است.
وی در پایان یادآور شد: درواقع بسیاری از فقها تأکید می‌کنند که در عقد ازدواج باید لفظ عربی «اَنکَحتُ و زَوَّجتُ» حتماً ذکر شود چراکه درغیراین صورت عقد باطل است. درمجموع با توجه به آنچه گفته شد، بهتر است که خطبه عقد با زبان عربی خوانده شود.
همچنین طبق ماده ۱۱۶۲ قانون مدنی عقد ازدواج براساس الفاظی که دلالت صریح بر ازدواج داشته باشد، شکل می‌گیرد. لذا طبق قانون مذکور زوج و زوجه باید به‌صراحت اعلام کنند که قصد ازدواج دارند و ایجاب و قبولی مطرح شود؛ اما قانون مدنی به این نکته اشاره نکرده که این ایجاب و قبول باید به چه زبانی مطرح شود.
کشاورزی‌نژاد در ادامه اظهار کرد: همچنین از نظر بسیاری از کارشناسان علم حقوق، عقد ازدواج عقدی ساده است که تشریفات خاصی ندارد. عقود تشریفاتی عقودی هستند که اگر تشریفات مدنظر قانون در مورد آنها اجرا نشود، عقد صحیح نیست. به عنوان مثال، عقد انتقال و خرید اموال غیرمنقول در زمره عقود تشریفاتی قرار دارد. بنابراین طبق قانون جمهوری اسلامی ایران زوجین با هر زبانی قصد خود را برای ازدواج اعلام کنند، عقد صحیح است. اما در این مورد باید به شرع اسلام هم مراجعه کرد چراکه ازدواج امری شرعی است.
وی در پایان یادآور شد: درواقع بسیاری از فقها تأکید می‌کنند که در عقد ازدواج باید لفظ عربی «اَنکَحتُ و زَوَّجتُ» حتماً ذکر شود چراکه درغیراین صورت عقد باطل است. درمجموع با توجه به آنچه گفته شد، بهتر است که خطبه عقد با زبان عربی خوانده شود.
نکته:
عقد آریایی در واقع باعث حلال شدن زن و شوهر نمی شود و کار کاملا تشریفاتی است و تا قبل از انجام صیغه عقد رسمی زن و شوهر به یکدیگر محرم نبوده و صرفا جنبه تشریفاتی دارد و البته که جنبه قانونی نیز در جامعه ندارد.
