تعریفی جدید و متفاوت از خوشبختی

شادی و خوشبختی چیست؟
اگرچه به راحتی نمی‌توان خوشبختی را تعریف کرد، امّا فلاسفه و محققان، آن را به دو صورت اصلی، مفهوم سازی کرده اند که این مفهوم سازی‌ها به عنوان هدونیا و ائودایمونیا شناخته می‌شوند و هردو آن‌ها با هم، بیانگر دو سنّت طولانی مدت در مطالعه خوشبختی هستند که این موضوع، از زمان فلاسفه باستان بوده است.

خوشبختی به عنوان هدونیا
یک دیدگاهی تحت عنوان دیدگاه لذت گرایانه خوشبختی وجود دارد که در آن، هدف زندگی، تجربه حداکثر میزان لذت و حداقل میزان درد است و طبق این سنّت، مجموع لحظات لذت گرایانه خوشبختی یک فرد می‌تواند در میزان خوشحالی او تاثیر بگذارد.

وقتی نوبت به اندازه گیری شادی لذت جویانه می‌رسد، روانشناسان مدرن تمایل دارند که از ارزیابی‌های بهزیستی ذهنی استفاده کنند. این در حالی است که در گذشته، فیلسوفان لذت گرایی, دیدگاه نسبتا کمی از لذت و درد مربوط به احساسات فیزیکی، اشتها و رفاه شخصی داشته اند که از آن جمله می‌توان به خوردن غذا‌های خوشمزه و... اشاره کرد که نمونه‌هایی از این نوع هدونیا هستند.

امروزه، روانشناسان با استفاده از دیدگاه لذت گرایانه، به زیبایی‌های ذهنی و بهزیستی می‌پردازند که به طور کلی، خوشبختی می‌تواند ناشی از رفتار‌هایی باشد که تحریک ذهنی، تسکین استرس، احساس ارتباط اجتماعی، خلق و خوی مثبت و... را تقویت می‌کند.

این مفهوم سازی گسترده باعث می‌شود که مطالعات لذت جویانه در حوزه‌هایی مانند اقتصاد نیز ورود پیدا کند. به عنوان مثال؛ ایده پردازی لذت جویانه به خریداران کمک می کند که برای خرید خود به چه صورت تصمیم بگیرند و درک درستی از این موضوع پیدا کنند؛ به طوری که آن‌ها می‌توانند متوجه شوند که با انتخاب یک محصول چه میزان رضایت و سودی را می‌توانند بدست آورند.


خوشبختی به عنوان ائودایمونیا
دیدگاه ائودایمونیا، بر این باور است که خوشبختی واقعی زمانی خود را نشان می‌دهد که فرد, رفتار فضیلت آمیزی داشته باشد و درحقیقت، دنبال کردن این نوع از خوشبختی، انجام یک نوع کاری است که ارزش انجام دادن را دارد و به دنبال آن، نه تنها می توانیم از این طریق, به پتانسیل واقعی خود در زندگی و ارزش‌ها و خود واقعی مان دست پیدا کنیم بلکه می‌توانیم استعداد‌های خود را شکوفا کرده و روابطمان را تقویت کنیم.

براساس دیدگاه ائودایمونیا، همیشه این طور نیست که هرآنچه به فرد احساس لذت می‌دهد، برای آسایش و رفاه او مناسب باشد. به عنوان مثال؛ دنبال کردن هدفی که فرد احساس خوبی به آن دارد و مشتاق انجام آن است، ممکن است همیشه لذت جویانه و رضایت بخش نباشد و این موضوع ممکن است شامل برخورد با افراد  یا موقعیت‌های چالش برانگیز باشد امّا با این وجود، وقتی زندگی ما بر اساس ارزش هاست، منجر به سعادتمان نیز می‌شود.

برخی از فیلسوفان سنتی که از دیدگاه ائودایمونیا حمایت می‌کردند، دیدگاه لذت گرایانه خوشبختی را نکوهش کردند و آن را مبتذل و بیش از حد, خودمحور دانسته اند.