سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - 19 Mar 2024
تاریخ انتشار :
پنجشنبه ۳ تير ۱۴۰۰ / ۰۷:۱۸
کد مطلب: 53745
۲
در مقابل روان درمانی فردی

خانواده درمانی (زوج درمانی) چیست؟

خانواده درمانی (زوج درمانی)  چیست؟
خانواده درمانی (زوج درمانی) در مقابل روان درمانی فردی
روان درمانی فردی کانون متمرکزی برای کمک به افراد ایجاد می کند تا با ترس های خود روبرو شوند، یاد بگیرند تا آنجا که می توانند خودشان باشند، اضطراب و خشم شان را مدیریت کنند و … اما غافل از اینکه خیلی وقت ها نیروهای مسلط در زندگی در جایی بیرون از ما قرار دارند: خانواده

خانواده یک نظام اجتماعی و طبیعی است که ویژگی های خاص خودش را دارد. آنچه در بین خانواده یا زوجین صورت های پیچیده ای پیدا می کند پیام های تند و تیز آشکار یا پنهان طرفین، روش های غلط مذاکره، ندانستن مسئله گشایی و … است که منجر به دعواهای کهنه، ناامیدی و نارضایتی از زندگی زناشویی/ خانوادگی می شود. خانواده از لحاظ ساختار، نظام عاطفی پیچیده ای است که بدون توجه به سنتی یا نو بودن، سازگاری یا ناسازگاری باید خود را تا حد امکان به صورت توانا درآورد که بتواند نیازها و اهداف همگانی و جمعی خود را برآورده سازد. ویژگی تمام خانواده ها عبارتست از محبت، وفاداری، مسئولیت و احترام که اگر در هر کدام از این ویژگی ها خللی ایجاد شود، علامت هشدار است!

خانواده درمانی نوعی روان درمانی است که کلیه اعضای یک خانواده را شامل می شود. یک درمانگر یا تیمی از درمانگران در خانواده درمانی چندین جلسه را برگزار می کند تا به خانواده ها در مقابله با موضوعات مهمی که ممکن است در خانه و خانواده مشکل ایجاد کند، کمک کند.

خانواده درمانی براساس تئوری سیستمهای خانوادگی استوار است، که در آن خانواده به عنوان یک ارگانیسم زنده در نظر گرفته می‌شود خانواده درمانی برای ارزیابی اعضای خانواده بر حسب موقعیت یا نقش آنها در کل سیستم استفاده می کند.با تغییر نحوه کار سیستم به جای تلاش برای رفع یک عضو خاص، مشکلات با آنها درمان می‌شوند.

در این شیوه خانواده به عنوان واحد اصلی تغییر در نظر گرفته می‌شود و با در نظر گرفتن علیت حلقوی به جای علیت خطی، از نقش و نیروی تک تک اعضای خانواده برای ایجاد تغییر استفاده می‌شود.

ارتباطات سه گانه نظریه سیستم های خانواده معتقد است که روابط عاطفی در خانواده ها معمولاً مثلثی است. هر زمان که دو عضو در سیستم خانواده با یکدیگر مشکل داشته باشند، یک عضو سوم را به عنوان راهی برای تثبیت روابط خود “مثلث می کنند”. مثلث های موجود در یک سیستم خانوادگی معمولاً به شکلی در هم تنیده می شوند که تعادل خانواده را حفظ می کند. مثلث های خانوادگی مشترک شامل کودک و والدین او می شود.

روان درمانگر در ابتدا مسائل خانواده را بررسی می کند، که این مسائل می تواند گذر از یک دوره زمانی بسیار سخت، یک دوره ی انتقال مهم یا یک چالشی باشد که اخیرا برای خانواده بوجود آمده است. جلسات خانواده درمانی به دنبال تغییر سازمان خانواده است چرا که وقتی سازمان خانواده تغییر کند، زندگی همه اعضای خانواده نیز عوض می شود: “تغییر خانواده، زندگی همه اعضایش را تغییر می دهد!” خانواده چیزی بیش از مجموعه افرادی است که در یک فضای مادی و روانی خاص با هم زندگی می کنند.


هدف خانواده درمانی
هدف خانواده درمانی، کمک به اعضای خانواده در بهبود ارتباطات، حل مشکلات خانوادگی، درک و رسیدگی به موقعیت های ویژه خانوادگی (به عنوان مثال مرگ، بیماری جدی جسمی یا روحی، یا مسائل مرتبط با کودکان و نوجوانان) و ایجاد یک محیط امن درخانه با عملکرد و روابط بهتر است.


به عبارتی هدف از خانواده درمانی کمک به اعضای خانواده در شناسایی و درک بهتر تاثیر رفتارهای خاص بر روی سایر افراد می‌باشد. در واقع خانواده درمانی کمک می‌کند که اعضای خانواده روش‌های جدیدی را در مورد ارتباط با سایر افراد و حل اختلافات، یاد بگیرند و همچنین این روش درمانی یک سری راه های ارتباطی جدیدی را مابین اعضای خانواده ایجاد می‌کند.

گاهی اوقات برای عضوی از خانواده مشکلی بوجود می آید و ما ناخودآگاه با رفتار خود یا به مشکل دامن زده و باعث مشکلی بزرگ تر می شویم و یا از پیدا کردن راه حل باز می مانیم و همه چیز را بدست زمان می سپاریم. اینجاست که خانواده درمانی می تواند کمک بزرگی برای تمامی اعضای خانواده باشد. مثلا برای خانواده های دارای یک عضو که یک بیماری جسمی یا روانی جدی دارند، خانواده درمانی می تواند خانواده ها را در مورد این بیماری آموزش دهد و مشکلات مربوط به مراقبت از فرد را برطرف کند. برای کودکان و نوجوانان، خانواده درمانی معمولاً در مواردی مورد استفاده قرار می گیرد که کودک یا نوجوان دارای، اضطراب یا اختلال خلقی باشد که باعث اختلال در کارکرد خانواده و اجتماعی آنها می‌شود.

 
چرا از این روش استفاده میکنیم؟
خانواده درمانی به بهبود روابط به هم ریخته با شریک، فرزند یا دیگر اعضای خانواده کمک میکند. شما میتوانید به مسائل خاص مانند مشکلات زناشویی یا مالی، تعارض میان والدین و فرزندان یا تاثیر سوء مصرف دارو یا بیماری روانی روی تمام اعضای خانواده اشاره کنید. به خصوص اگر یکی از اعضای خانواده دچار بیماری روانی یا اعتیاد است که به تراپی یا بازوپروری نیاز دارد، میتوانید در کنار سایر روش های درمان خانواده درمانی را دنبال کنید. مثلا:
- خانواده درمانی به اعضای خانواده برای کنار آمدن با بیماری روانی یکی از بستگان (مثلا اسکیزوفرنی) کمک میکند اما فرد مبتلا به اسکیزوفرنی باید به روش درمان مخصوص به خود ادامه دهد که ممکن است شامل مصرف دارو، تراپی جداگانه یا سایر روش های درمان باشد.

- درمورد اعتیاد، اعضای خانواده میتوانند در جلسات خانواده درمانی شرکت کنند و فرد معتاد همزمان درحال بازپروری باشد. گاهی حتی اگر فرد معتاد دنبال درمان نرفته باشد، اعضای خانواده میتوانند در خانواده درمانی شرکت کنند. خانواده درمانی اغلب کوتاه مدت است و ممکن است شامل تمام اعضای خانواده یا صرفا افرادی که حاضر به شرکت هستند باشد. برنامه ی درمان به شرایط خانواده بستگی دارد. جلسات خانواده درمانی، حتی بعد از تمام شدن جلسات، به شما مهارت هایی برای عمیق ساختن پیوند های خانوادگی و کنار آمدن با شرایط استرس زا را می آموزد.
استفاده از خانواده درمانی میتواند به هر شرایط خانوادگی که باعث اضطراب، اندوه، خشم یا تعارض میشود کمک کند. به شما و اعضای خانواده کمک میکند تا درک بهتری نسبت به یکدیگر داشته باشید و مهارت های کنار آمدن را یاد بگیرید تا به هم نزدیکتر شوید.

شما میتوانید حین خانواده درمانی: توانایی خانواده ی خود در حل مشکل را ارزیابی کنید و افکار و عواطف خود را به درستی بیان کنید نقش، قوانین و الگو های رفتاری در خانواده را کشف کنید تا مسائلی را که منجر به بحث و جدل میشود بشناسید و با راه های حل این مسائل آشنا شوید نقاط قوت خانواده، مثل اهمیت دادن به یکدیگر، و نقاط ضعف خانواده، مثل سخت اعتماد کردن به هم، را می شناسید.


انواع مختلف خانواده درمانی چه روش هایی می باشند؟
یک سری روش های مشاوره ای وجود دارند که برای تعریف خانواده درمانی مورد استفاده قرار می گیرد و عبارتند از:

۱-ساختار درمانی در تعریف خانواده درمانی ساختار درمانی Salvador Minuchin
روشی است که توسط سالوادور مینوچین معرفی شده است. تمرکز این روش درمانی بر روی پنج اصل خاص می باشد.

اصول ساختار درمانی عبارتند از:
درمانگر ساختاری به جای تمرکز بر روی وضعیت روانی افراد، بر روی تعاملات و بر هم کنش های بین فردی متمرکز می شود و یک ماتریس هویت (تعریف: ماتریکس هویت بر مبنای تعاملات شخصی در داخل خانواده به صورت زوج زوج می باشد ) تشکیل می دهد. ساختار خانواده که بر مبنای تعاملات اجتماعی بین تک تک اعضا می باشد.

در واقع ساختار خانواده خوب، ساختاری است که دارای عملکرد خوب بر مبنای نحوه واکنش و توسعه خانواده و بر اساس نیازهای خانواده باشد. درمانگر خانواده، به خانواده برای رشد یافتن فراتر از محدودیت های مربوط به الگوهای رشد و توسعه یافتن به عنوان یک نهاد کمک می کند.

لذا ۵ اصل ساختار درمانی شامل:
1. وضعیت روانی تک تک اعضای خانواده
2. تعاملات بین فردی بر اساس ماتریس هویت
3. تشکیل ساختار خانواده بر اساس تعامل اجتماعی
4. توسعه خانواده و پاسخگویی به نیاز اعضای خانواده
5. در نظر گرفتن الگوهای رشد خانواده به عنوان یک نهاد (یا یک کل منسجم)


۲-روش درمان استراتژیک Strategic Therapy
در تعریف خانواده درمانی خانواده درمانی استراتژیک نظریه ای می باشد که از ترکیب یک سری روش های روان درمانی به دست آمده است. پنج بخش مختلف مربوط به روش درمان استراتژیک شامل: یک مرحله اجتماعی ابتدایی، مرحله مشکل، مرحله تعامل، مرحله هدف و مرحله تعیین وظیفه می باشد.

 ۳-روش درمان سیستماتیک Systemic Therapy
روش درمان سیستماتیک ریشه در خانواده درمانی دارد و برخی مواقع به عنوان روش درمان سیستم های خانواده شناخته می شود. یک سری روش های درمان سیستم های خانوادگی وجود دارند که منجر به تشکیل مفهوم فعلی روش درمان سیستماتیک شده اند. در سال های اخیر روش درمان سیستماتیک از علیت خطی فراتر رفته است و در حال حاضر مشکلات را به عنوان واقعیتی که تحت تاثیر موارد اجتماعی و زبان شناختی قرار گرفته اند، در نظر می گیرد.

۴-روایت درمانی Narrative Therapy
تفاوت روایت درمانی نسبت به سایر روش ها ماین است که فرد را تشویق می کند تا خود واقعیش باشد و از مجموعه مهارت خودش برای شناسایی مشکل و همچنین به حداقل رسانی مشکلات مربوط به زندگی روزمره استفاده کند. ایده مربوط به روایت درمانی عبارت از این مورد می باشد که افراد یک سری داستان های شخصی را ایجاد می کنند و این داستان به آنها کمک می کند تا خودشان را بشناسند و همچنین به این نتیجه برسند که ابزارهای مناسبی برای زندگی شان در اختیار دارند. نکته مهمی که در روایت درمانی وجود دارد عبارت از کمک کردن به فرد روایت کننده برای داشتن یک دید مشخص، رشد یافتن و حمایت شدن در زندگی خودش و راهنمایی کردن وی در مسیر زندگیش می باشد.

۵-روش درمان میان نسلی Transgenerational Therapy
روش درمان میان نسلی این توانایی را در اختیار درمانگران قرار می دهد تا تعاملات و بر هم کنش های موجود مابین افراد یک خانواده را در مابین نسل های مختلف بررسی کند. مشاهدات و تحلیل های درمانگر خانواده از تعاملات موجود به درمانگر کمک می کند تا مشکل اصلی موجود در داخل گروه خانواده را مشخص کند. درمانگر علاوه بر مشکلات موجود، همچنین موقعیت های چالش زا یا استرس زای مربوط به آینده را هم مشخص می کند. مفاهیم مربوط به روش درمان میان نسلی به صورت مکرر توسط سایر درمانگران به کار گرفته می شود تا در دوره های درمانی برگزار شده، یک دید مناسبی از مشکلات موجود به دست بیاید.

۶-ارتباط درمانی   Communication Therapy
درمان مشکلات ارتباطی یک نیاز رایج می باشد، به خصوص در رابطه با ارتباط درمانی و زمانی که مشکلات مابین زوجین ناشی از نبود ارتباط باشد. مشکلات ارتباطی مابین زوجین می تواند به دلیل تفاوت های موجود در پس زمینه های فرهنگی و یا تجربیات شخصی ایجاد شود. سایر موقعیت هایی که می توانند منجر به ایجاد مشکلات ارتباطی شوند شامل: آسیب، رازداری، مشکلات سلامت روانی و غیره گزینه های زیادی برای شناسایی مشکلات ارتباطی وجود دارند که می توانند مربوط به پیشرفت فردی یا دو فرد موجود در یک رابطه صمیمی و زناشویی باشند. یک درمانگر آموزش دیده می تواند به یک فرد کمک کند تا در رابطه با بهترین استراتژی هایی که می تواند شامل بهبود مهارت ها و توانایی ارتباطی باشد، تصمیم گیری مناسبی داشته باشد. استراتژی ها شامل گوش دادن فعال، ارتباط آزاد و ارتباط واسطه ای می باشد.

خانواده درمانی چه مزایایی دارد؟
این رویکرد جامع‌تر به درمان مشکلات درون یک خانواده در موارد بسیاری موفقیت‌آمیز بوده است. از مزایای خانواده درمانی این است که افراد می‌توانند روی مشکلاتشان با راهنمایی متخصص سلامت ذهنی در یک محیط ایمن و کنترل شده کار کنند.

مزایای خانواده درمانی عبارتند از:
۱. درک بهتر از مرزهای سالم و الگوها و روندهای خانوادگی
۲. ارتباطات بهبود یافته
۳. حل مساله بهبود یافته
۴. همدلی عمیق‌تر
۵. مشاجرات کاسته شده و توانایی مدیریت خشم بهتر به طور خاص‌تر، خانواده درمانی می‌تواند ارتباطات خانواده را از طرق زیر بهبود بخشد:
۱. بعد از یک بحران اعضای خانواده را گرد هم می‌آورد ۲. بین اعضای خانواده صداقت ایجاد می‌کند ۳. اعتماد را بین افراد خانواده افزایش می‌دهد ۴. یک محیط خانوادگی حمایتی ایجاد می‌کند ۵. منابع تنش و استرس درون خانواده را کاهش می‌دهد ۶. به اعضای خانواده کمک می‌کند تا همدیگر را ببخشند ۷. با تمرکز بر روی هر یک از اعضای خانواده، او را به محیط خانواده بر می‌گرداند.

نتایج خانواده درمانی به صورت خودکار تعارض های خانوادگی را حل نمیکند یا یک موقعیت نا خوشایند را از بین نمیبرد اما به شما و اعضای خانواده تان کمک میکند بهتر یکدیگر را درک کنید و مهارت های کنار آمدن با موقعیت های چالش برانگیز به روش موثر را به شما می آموزد. همچنین به خانواده کمک میکند ارزش با هم بودن را درک کنند.

 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
متوجه رابطه شوهرم با خواهرم شدم. چه کار کنم؟
بیمارستان روانپزشکی امین آباد تهران
سه گام مهم برای تقویت تاب آوری کودکان
سلامتي هميشه با دارو بدست نمياد بيشتر اوقات از آرامش خيال آرامش قلب و روح مياد سلامتي با خنده و عشق مياد