مدیریت سوگ ابراز نشده خانواده های داغدیده کرونایی
جواد طلسچی یکتا
برنامه ریزی برای یادبود عزیز از دست رفته
گرفتن مراسم یادبود می تواند مایه آرامش خاطر افراد سوگوار را فراهم کرده و با عزیزی که از دست داده اند احساس نزدیکی خواهند کرد.
در شرایط کرونایی امکان برگزاری مراسم ختم بصورت حضوری فراهم نیست و زندگی مان به سمت فعالیت در فضای مجازی،تماس و ارتباط تصویری سوق پیدا کرده است و بسیاری از مراسمات ترحیم نیز به صورت مجازی برگزار می گردد. پس گام اول، برنامه ریزی جهت برگزاری مراسم به صورت مجازی در ساعت معین است. از فرد داغدیده بپرسید که علاقه مند به گرفتن چنین مراسمی می باشد یا خیر؛ در صورت پذیرش، دوستان نزدیک مرحوم را پیدا نموده و بخواهید که در مراسم ترحیم مجازی آنلاین، خاطراتی که با او داشته اند را تعریف کنند و عکس هایشان را به اشتراک بگذارند. حتی می توانید از روحانیون مذهبی که می توانند در چنین مراسماتی همراهی کنند، کمک بگیرید.
به اشتراک گذاری خاطرات خوب
اگر از شخص فوت شده خاطرات خوبی دارید، پیش خود نگه ندارید و آن ها را از طریق ایمیل یا شبکه های اجتماعی به نزدیک ترین عزیزان مرحوم با جرئیات بازگو کرده تا شاید لبخندی را بر چهره بازماندگان بنشاند و مایه آرامش بیشتر خاطرشان را فراهم آورد. در صورت لزوم از اعضای خانواده مرحوم بخواهید که این خاطرات را به صورت تلفنی و یا تماس تصویری برایشان تعریف کنید چون شنیدن صدای دیگران باعث آرامش ذهنی افراد می شود. به یاد داشته باشید که هنگام صحبت فرد در مورد عزیز از دست رفته اش از تغییر موضوع بپرهیزید. در عوض بگذارید گریه کند و درباره مرحوم تا زمانی که خودش کلامش را به اتمام می رساند، صحبت کند. بروز احساسات، باعث تسکین درد و اندوه شده و در این زمان می توان موضوع بحث را عوض کرد.
نکته:
1. یادآوری خاطرات، کارها، فعالیتها، تواناییها، علایق و مرور عکس ها و کلیپ های خاطره انگیز از فرد از دست رفته، به اشتراک گذاری آنها و تدوین کلیپهایی از عزیز از دست رفته بسیار کمک کننده است.
پرهیز از درخواست های سنگین
انسان ها به طور غریزی هنگامی که می بینند فردی عزیزش را از دست می دهد به او می گویند که چه کمکی از دستشان بر می آید. اما بدانید که این کمک باید معقول و متعادل بوده و در شخص توقع بیجا ایجاد نکند. در برخی موارد این کمک ها می تواند مضر هم باشد چون گاهی اوقات بار زیادی را بر دوش افراد می گذارد. در عوض می توانید به شخص پیام دهید که به فکرش هستید، یا در صورت لزوم با شما تماس بگیرد یا بگویید که اگر می خواهد می تواند رو در رو با شما گفتگو کند و یا حتی برایش غذا بفرستید.
حضور موثر
هنگام ابراز همدردی، فقط به یک نوشته تسلیت بسنده نکنید. بدانید که حضور شما در زندگی شان حیاتی است. خصوصا در چنین شرایطی مهم است که حضور شما را حتی از راه دور احساس کنند. استمرار این ارتباط و کلام شما بسته به میزان نزدیکی شما به فرد دارد. اگر شخص زبانا می گوید که هم صحبتی با شما وی را آرام می کند، پس به این ارتباط ادامه دهید اما به محض اینکه متوجه شدید از احوال پرسی مکرر شما احساس ناراحتی کرده و حوصله ندارد، آن را کاهش داده و متوقف کنید.
فراهم آوردن حمایت روانی در صورت توان
می توان تارنماها و گروه های مجازی مفیدی که در زمینه "اندوه پس از مرگ عزیزان" مطالب مفیدی را در اختیار قرار می دهند، معرفی کرد. در برخی از این صفحات، افرادی که خودشان تجربیات مشابه داشته اند، احساسات و عملکرد خود را در دوران سوگواری به اشتراک می گذارند که برای سایرین می تواند مفید فایده باشد.
برنامه ریزی برای آینده
باید به خاطر سپرد که بالاخره روزی این بحران را سپری خواهیم کرد. درست است که نمی توان غم و اندوه فرد را به طور کامل از بین برد، اما می شود انرژی اش را به مسیری مثبت هدایت کرد. برای مثال می توان به کاری که عاشق انجام دادن آن است که در شرایط کرونا نمی توان آن را انجام داد، اشاره کرد. این کار به مثابه ایجاد روزنه ی امیدی برای فرد است که برای آینده خود برنامه ریزی کند و در انتظار انجام آن بنشیند که این انتظار، امید به زندگی را در فرد افزایش خواهد داد.
نکته:
2. انجام کار خیر و کمک به خیریه ها به نیت فرد فوت شده و اطلاع دادن به خانواده داغدیده، برای ایجاد آرامش در آنان اهمیت دارد.
همچنین برگزاری جلسات قرائت قرآن، ختم قرآن کریم، خواندن دعا به صورت مجازی و با نیت و یاد عزیز از دست رفته مناسب است.
3. برنامه ریزی کنید و اطلاع رسانی نمایید وقتی شرایط به صورت عادی درآمد، مراسم یادبود شایسته ای برای متوفا، برگزار خواهید کرد. زمان و تاریخ برگزاری مراسم می تواند به نوعی مرتبط با زندگی فرد متوفا باشد.
مترجم: دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مددکار اجتماعی
منبع:
به اشتراک گذاری خاطرات خوب
اگر از شخص فوت شده خاطرات خوبی دارید، پیش خود نگه ندارید و آن ها را از طریق ایمیل یا شبکه های اجتماعی به نزدیک ترین عزیزان مرحوم با جرئیات بازگو کرده تا شاید لبخندی را بر چهره بازماندگان بنشاند و مایه آرامش بیشتر خاطرشان را فراهم آورد. در صورت لزوم از اعضای خانواده مرحوم بخواهید که این خاطرات را به صورت تلفنی و یا تماس تصویری برایشان تعریف کنید چون شنیدن صدای دیگران باعث آرامش ذهنی افراد می شود. به یاد داشته باشید که هنگام صحبت فرد در مورد عزیز از دست رفته اش از تغییر موضوع بپرهیزید. در عوض بگذارید گریه کند و درباره مرحوم تا زمانی که خودش کلامش را به اتمام می رساند، صحبت کند. بروز احساسات، باعث تسکین درد و اندوه شده و در این زمان می توان موضوع بحث را عوض کرد.
نکته:
1. یادآوری خاطرات، کارها، فعالیتها، تواناییها، علایق و مرور عکس ها و کلیپ های خاطره انگیز از فرد از دست رفته، به اشتراک گذاری آنها و تدوین کلیپهایی از عزیز از دست رفته بسیار کمک کننده است.
پرهیز از درخواست های سنگین
انسان ها به طور غریزی هنگامی که می بینند فردی عزیزش را از دست می دهد به او می گویند که چه کمکی از دستشان بر می آید. اما بدانید که این کمک باید معقول و متعادل بوده و در شخص توقع بیجا ایجاد نکند. در برخی موارد این کمک ها می تواند مضر هم باشد چون گاهی اوقات بار زیادی را بر دوش افراد می گذارد. در عوض می توانید به شخص پیام دهید که به فکرش هستید، یا در صورت لزوم با شما تماس بگیرد یا بگویید که اگر می خواهد می تواند رو در رو با شما گفتگو کند و یا حتی برایش غذا بفرستید.
حضور موثر
هنگام ابراز همدردی، فقط به یک نوشته تسلیت بسنده نکنید. بدانید که حضور شما در زندگی شان حیاتی است. خصوصا در چنین شرایطی مهم است که حضور شما را حتی از راه دور احساس کنند. استمرار این ارتباط و کلام شما بسته به میزان نزدیکی شما به فرد دارد. اگر شخص زبانا می گوید که هم صحبتی با شما وی را آرام می کند، پس به این ارتباط ادامه دهید اما به محض اینکه متوجه شدید از احوال پرسی مکرر شما احساس ناراحتی کرده و حوصله ندارد، آن را کاهش داده و متوقف کنید.
فراهم آوردن حمایت روانی در صورت توان
می توان تارنماها و گروه های مجازی مفیدی که در زمینه "اندوه پس از مرگ عزیزان" مطالب مفیدی را در اختیار قرار می دهند، معرفی کرد. در برخی از این صفحات، افرادی که خودشان تجربیات مشابه داشته اند، احساسات و عملکرد خود را در دوران سوگواری به اشتراک می گذارند که برای سایرین می تواند مفید فایده باشد.
برنامه ریزی برای آینده
باید به خاطر سپرد که بالاخره روزی این بحران را سپری خواهیم کرد. درست است که نمی توان غم و اندوه فرد را به طور کامل از بین برد، اما می شود انرژی اش را به مسیری مثبت هدایت کرد. برای مثال می توان به کاری که عاشق انجام دادن آن است که در شرایط کرونا نمی توان آن را انجام داد، اشاره کرد. این کار به مثابه ایجاد روزنه ی امیدی برای فرد است که برای آینده خود برنامه ریزی کند و در انتظار انجام آن بنشیند که این انتظار، امید به زندگی را در فرد افزایش خواهد داد.
نکته:
2. انجام کار خیر و کمک به خیریه ها به نیت فرد فوت شده و اطلاع دادن به خانواده داغدیده، برای ایجاد آرامش در آنان اهمیت دارد.
همچنین برگزاری جلسات قرائت قرآن، ختم قرآن کریم، خواندن دعا به صورت مجازی و با نیت و یاد عزیز از دست رفته مناسب است.
3. برنامه ریزی کنید و اطلاع رسانی نمایید وقتی شرایط به صورت عادی درآمد، مراسم یادبود شایسته ای برای متوفا، برگزار خواهید کرد. زمان و تاریخ برگزاری مراسم می تواند به نوعی مرتبط با زندگی فرد متوفا باشد.
مترجم: دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مددکار اجتماعی
منبع:
