چند بازی جهت افزایش تاب آوری برای کودکان دبستانی

افزایش تاب آوری برای کودکان دبستانی دوره ابتدایی یک هدف آموزشی است که از طریق بازی بسیار راحت تامین خواهد شد ، زمانی بسیار عالی برای آموزش ایجاد تاب آوری است. کودکان در سن دبستان، بسیار سازگار هستند، بنابراین، معرفی مفهوم تاب آوری به آن ها بسیارساده تر از آموزش تاب آوری به بزرگسالان است.
منابع زیادی جهت کمک به کودکان در ایجاد تاب آوری وجود دارد، اما بدون شک "بازی" یکی از بهترین راه هاست. در اینجا به معرفی چند نمونه از بهترین بازی ها برای آموزش تاب آوری در مدارس ابتدایی می پردازیم.
 

1. بازی "من همکلاسی هایم را دوست دارم.":

 
این بازی، یک بازی عالی جهت کمک به پرورش مهربانی در کودکان است. "مهربانی" به خودی خود مهم است، اما یادگیری مهربانی و محبت، هم نسبت به دیگران و هم نسبت به خود، به عنوان بخشی از تاب آوری، بسیار مهم و حائز اهمیت است.
این بازی، با چند صندلی که به صورت دایره چیده شده اند، انجام می شود. قابل ذکر است که بایستی یک صندلی کمتر از تعداد بازیکنان باشد. به عنوان مثال، اگر 10 بازیکن وجود دارد، 9 صندلی باید در بازی باشد.
 

1. برای شروع، از یک داوطلب بخواهید که به وسط دایره بیاید.

 

1. فردی که در مرکز دایره ایستاده است با این جمله شروع می کند:

"من همکلاسی هام رو دوست دارم، بخصوص اونایی که ... "
و سپس این جمله را با اطلاعاتی تکمیل کند. به عنوان مثال، بازیکن می تواند بگوید: "من همکلاسی هام رو دوست دارم، بخصوص اونایی که توپ فوتبال دارن." یا "من همکلاسی هام رو دوست دارم، بخصوص اونایی که والیبال بازی می کنن."
 

1. از گفتن این جمله، هر دانش آموزی که آن ویژگی را دارد از جایش بلند می شود و با افرادی که ایستاده اند، جایش را عوض می کند. ترجیحا بازیکنان، جایشان را با صندلی کناری خود عوض نکنند بلکه با صندلی که دورتر است جا به جا شوند. با این کار، دانش آموزان در کنار همکلاسی جدیدی می نشینند، بعلاوه اطلاعات بیشتری نیز در مورد یکدیگر کسب می کنند.

1. فردی که در وسط دایره ایستاده، دور دوم را با جمله ای دیگر شروع می کند، مثلا: "من همکلاسی هام رو دوست دارم، بخصوص اونایی که کتاب داستان می خونن."

1. جهت بازی دورهای بیشتر، بازیکنی را که در مرکز دایره ایستاده، تغییر دهید. یک داوطلب دیگر را به وسط دایره فراخوانید. این کار فرصتی مناسب را برای دانش آموزان فراهم می کند تا نقاط مشترک یکدیگر را کشف و اطلاعات بیشتری در مورد یکدیگر، کسب نمایند.

 
 
این بازی، به کودکان کمک می کند تا اگر یکدیگر را نمی شناسند با یکدیگر آشنا شوند، نقاط مشترک خود را با دیگران بیابند و "مهربانی و محبت" به یکدیگر را با تکرار جمله "من همکلاسی هام رو دوست دارم"، تمرین کنند.
 
 

1. بازی "این موضوع یک راز نیست که ...":

 
این بازی با حضور چند کودک و فضای کم قابل اجراست. اگر تعداد کودکان، فرد است، می توانید خودتان (معلم) هم با آن ها بازی کنید تا تعداد زوج شود. برای بازی، دانش آموزان را 2 تا 2 تا با یکدیگر قرار دهید و یکی را به عنوان دانش آموز A و دیگری را دانش آموز B تعیین کنید.
 
"گوش دادن فعال" یک مهارت مهم همدلی است که به کودکان یاد می دهد تا بهتر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.  این کار با پرورش کنجکاوی و روابط بهتربه آن ها کمک می کند تا ارتباط بهتری را تجربه کنند در حالی که "مهربانی" را نیز تمرین می کنند.
بازی "این موضوع یک راز نیست ..." می تواند روشی جالب برای معرفی "گوش دادن فعال" به دانش آموزان باشد و در عین حال به همکلاسی ها در درک بهتر یکدیگر کمک کند.
 
 

 

1. ابتدا مفهوم "گوش دادن فعال" را برای دانش آموزان توضیح دهید و از اهمیت آن بگویید:

«گوش دادن فعال یعنی تمرکز کامل بر روی شخصی که در حال صحبت کردن است، به این معنی که بر روی آنچه که می گوید فکر کنید و تمرکز کنید، نه اینکه فقط بشنوید.
در حین تمرین مهارت "گوش دادن فعال"، می توانید سعی کنید که آنچه که طرف مقابلتان می گوید و اینکه این صحبت ها از کجا نشأت می گیرد را در ذهنتان تصویرسازی کنید. شما می توانید به حرکات بدن او توجه کنید، ارتباط چشمی تان را با او حفظ کنید، سوال بپرسید و پس از اتمام جملات، آنچه را که طرف مقابلتان گفته است تکرار کنید تا نشان دهید که حرف هایش را متوجه شده اید و او را درک کرده اید.
"گوش دادن فعال" به ما کمک می کند تا روابط قویتری برقرار و دیگران را بهتر درک کنیم.  وقتی کسی فعالانه و جدی به صحبت های شما گوش می دهد و توجه می کند، واقعا احساس خوبی به شما دست می دهد.»
 

1. دانش آموزان را به گروه های دو نفره تقسیم کنید و یکی از آن ها را به عنوان دانش آموز A و دیگری را دانش آموز B تعیین کنید. اگر تعداد دانش آموزان، فرد است خودتان (معلم) نیز با آن ها بازی کنید تا تعداد، زوج شود.

 

1. دانش آموز A، یک دقیقه وقت دارد تا این جمله را با عبارات مختلف در مورد خودش تکمیل کند: "این موضوع راز نیست که ..."

به عنوان مثال: "این موضوع راز نیست که من پنج تا توپ دارم."
یا "این موضوع راز نیست که من کلاس زبان انگلیسی میرم."
 
موضوعات می توانند شامل موارد زیر باشند:

• سرگرمی یا علایق، مانند: حیوانات خانگی، ورزش، فعالیت ها، کلاس ها
  خانواده، مانند: "این موضوع راز نیست که من تک فرزندم."
  دوستان، مانند: "این موضوع راز نیست که بهترین دوسست من زهراست."
  کلاس، مانند: "این موضوع راز نیست که من عاشق ریاضیم."

 

1. زمانی که دانش آموز A در حال صحبت است، کار دانش آموز B، "گوش دادن فعال" است. او می تواند این بازخوردها را انجام دهد:

• تحلیل یا خلاصه اطلاعات به دانش آموز A
  پرسش سوالات مرتبط با صحبت های دانش آموز A
  تکان دادن سر به نشانه توجه (حرکت سر از بالا به پایین) و تمرین ارتباط چشمی با دانش آموز A

 

1. پس از گذشت یک دقیقه، از دانش آموز A و B بخواهید تا نقش هایشان را جا به جا کنند. یعنی این بار دانش آموز B صحبت می کند و دانش آموز A گوش می دهد.

 
این بازی، یک شیوه خوب دیگر برای دانش آموزان است تا یکدیگر را بهتر بشناسند و "گوش دادن فعال" را بیاموزند و تمرین کنند. این بازی حتی به مهارت "دوست یابی" نیز کمک می کند. داشتن روابط معنی دار و تمرین مهربانی و محبت، راهی عالی جهت ایجاد تاب آوری است.
 
 
 

1. بازی "شافل" (Shuffle):

بازی "شافل" یک روش عالی جهت آموزش مهارت های مدیریت تعارض و گوش دادن فعال به دانش آموزان است. این بازی در حالی که به دانش آموزان این فرصت را می دهد تا مهربانی و همدلی را نشان دهند، به آن ها نیز کمک می کند تا تاب آوری را که یک مهارت اساسی در زندگی است، پرورش دهند.
این بازی به پنج بازیکن نیاز دارد و می تواند در فضای باز یا داخل مدرسه و خانه یا هر جایی که بازیکنان بتوانند مقداری جا به جا شوند، انجام شود. در حالی که پنج دانش آموز در حال بازی هستند.، بقیه دانش آموزان بایستی در یک صف پشت سر یکدیگر بایستند تا بتوانند در زمان مناسب به بازی ملحق شوند.

1. بازی "شافل" (Shuffle):

بازی "شافل" یک روش عالی جهت آموزش مهارت های مدیریت تعارض و گوش دادن فعال به دانش آموزان است. این بازی در حالی که به دانش آموزان این فرصت را می دهد تا مهربانی و همدلی را نشان دهند، به آن ها نیز کمک می کند تا تاب آوری را که یک مهارت اساسی در زندگی است، پرورش دهند.
این بازی به پنج بازیکن نیاز دارد و می تواند در فضای باز یا داخل مدرسه و خانه یا هر جایی که بازیکنان بتوانند مقداری جا به جا شوند، انجام شود. در حالی که پنج دانش آموز در حال بازی هستند.، بقیه دانش آموزان بایستی در یک صف پشت سر یکدیگر بایستند تا بتوانند در زمان مناسب به بازی ملحق شوند.
 

1. یک مربع را روی زمین مشخص کنید و در هر چهار گوشه آن یک علامت بگذارید، مثلا دایره. پنجمین علامت باید در مرکز مربع قرار بگیرد و به شکل مثلث باشد.
   قبل از شروع، قوانین بازی "سنگ، کاغذ، قیچی" را برای دانش آموزان مرور کنید، چرا که در این بازی به آن نیاز خواهید داشت.

1. بازی "شافل" به پنج بازیکن در این مربع نیاز دارد. از چهار بازیکن بخواهید که در چهار گوشه مربع، داخل دایره ها بایستند و یک نفر در مثلث، وسط مربع بایستد. بقیه دانش آموزان بایستی در یک صف پشت سر هم خارج از مربع بایستند تا به محض "خروج" یک بازیکن، به ترتیب وارد زمین بازی (مربع) شوند.

1. بازیکنی که در وسط مثلث ایستاده فریاد می زند: "شافل". با شنیدن این کلمه، همه بازیکنان، حتی بازیکنی که در وسط ایستاده، به سمت گوشه جدید، داخل یکی از دایره ها حرکت می کند. در اینجا توجه کنید که هیچ یک از بازیکنان نمی توانند به مرکز، داخل مثلث بروند، حرکت باید فقط به سمت دایره ها باشد.

بازیکنی که خارج از دایره ها بماند و نتواند در دایره ها بایستد، باید به او دستورر "خروج" داد.
 
         *نکته: اگر دو بازیکن همزمان وارد یک دایره شوند، باید "سنگ، کاغذ، قیچی" بازی کنند.     بازیکن برنده در دایره خواهد ماند، در حالی که بازیکن دیگر باید دستور "خروج" بگیرد.
 سپس بازیکن بعدی که در ابتدای صف ایستاده، وارد بازی می شود و در مثلث وسط می ایستد و دور بعدی بازی آغاز می گردد. همین طور تا انتهای صف پیش می رود. 
این بازی، به کودکان کمک می کند تا نحوه برخورد با مسائل و مشکلات را بیاموزند. ارتباط معنی دار و صحیح برای ایجاد تاب آوری بسیار مهم است، اما تعارضات و مسائلی در برخی از روابط پیش می آید، اگرچه مسائل زندگی با "سنگ، کاغذ، قیچی" قابل حل نیستند، اما این کار نمادی است که نشان می دهد مسائل و تعارضات، قابل حل هستند.
بعلاوه اگرچه ممکن است بازیکنان از "خروج" بازی ناامید و ناراحت شوند، اما می آموزند که در زندگی، مانند بازی، نوبت شان دوباره فرا خواهد رسید
 

1. بازی "هولا هوپ" (Hula Hoop):

 
این چالش تعاملی، روشی جالب برای نشان دادن تکنیک های مدیریت تعارض و مسئله به کودکان در سن مدرسه است. بازی "هولا هوپ"، دانش آموزان را برای مقابله با تعارض و مشکل از طریق همکاری، به چالش می کشاند. در عین حال، این بازی، مهارت "کار تیمی" شان را با همکاری در کشف راه حل های خلاقانه تقویت می کند.
انجام این بازی، شیوه ای بسیار خوب برای نشان دادن این موضوع مهم است که تاب آوری و همبستگی، راه حل هایی عالی به هنگام مواجهه با مشکلات و سختی ها هستند. در واقع، "با همکاری یکدیگر، می توانیم موفق شویم."




از دانش آموزان بخواهید که دست یکدیگر را بگیرند و یک دایره تشکیل دهند. سپس حلقه هلاهوپ را بین دست های بازیکنانی که دست یکدیگر را گرفته اند، بگذارید. 

 

1. چالش های بازی را برایشان توضیح دهید. هدف این بازی این است که حلقه هولاهوپ را در کل دایره بچرخانند بدون اینکه دایره به هم بخورد یا دست هاشان را رها کنند، یعنی از یک سمت بازی شروع می شود و یک دور کامل باید زده شود بدون اینکه حلقه بیفتد. در صورت لزوم، خودتان عملا به آن ها نشان دهید که چگونه بدون استفاده از دست و رها کردن دستشان، حلقه را در اطراف بدن خود قرار دهند.

1. از کل کلاس بخواهید تا یکدیگر را تشویق کنند.

1. زمانی که حلقه هولا به جایی بازگشت که از آن آغاز شده بود، می توانید از آن ها دعوت کنید تا در مورد چالش هایشان به هنگام بازی صحبت کنند:

• سخت ترین قسمت بازی کجا بود؟
  چگونه "همکاری اعضا با یکدیگر" به آن ها در یافتن راه حل کمک کرد؟
  دفعه بعد چگونه این بازی را بهتر انجام دهند یا چگونه با یکدیگر همکاری کنند تا بتوانند این بازی را سریعتر انجام دهند؟

1. جهت چالش برانگیزتر کردن بازی "هولا" می توانید موارد زیر را انجام دهید:

• تعیین محدودیت زمانی
  تقسیم کلاس به دو گروه (هر گروهی که سریعتر بازی را تمام کند برنده است)
  انجام بازی با چشمان بسته

 
این بازی، به دانش آموزان یاد می دهد که به هنگام بروز مشکل، تعارض یا چالش، راه هایی برای مقابله و حل آن ها وجود دارد. حتی اگر با چالش های به ظاهر غیر قابل تحمل رو به رو شوند، می توانند با همکاری یکدیگر راهی برای غلبه با آن ها بیایند.
 
ترجمه طاهره عزیزپور از اینجا
باشگاه تاب آوری