خود شفقتی چیست / محمدرضا مقدسی

خود شفقتی جیست ؟تعمیم احساس دلسوزی به خود فرد در مواقع شکست، احساس نالایق بودن یا به‌طور کلی در رنج و سختی استکتاب تمرینات روانشناسی مثبت ترجمه دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری است که توسط انتشارات سخنوران منتشر شده است بنابر همین گزارش از میگنا رسانه سلامت روان ایران در قسمتی از این کتاب آمده است  شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد خود شفقتی با سطح بهباشی و تحمل ارتباط مستقیم دارد (بارنارد و کاری، 2011؛ مک‌بث و گاملی، 2012). به عقیده نف (2003آ)، خود شفقتی به این معنی است که در برخورد با نارسایی‌‌های شخصی، خطاها، شکست‌ها و شرایط دردناک زندگی، با احتیاط و دلسوزی با خود رفتار کنید. خود شفقتی از سه مؤلفه متقابل تشکیل شده است: مهربانی نسبت به خود در برابر خود داوری، احساس بشردوستی در برابر انزوا و توجه‌آگاهی در برابر همانندسازی افراطی.

مهربانی نسبت به خود، به مراقبت و درک خویشتن به جای انتقاد افراطی اشاره دارد. در این حالت، به جای حمله و سرزنش خود به خاطر نارسایی‌های شخصی، به خود دلگرمی می‌دهید (حتی اگر رفتار اشتباه شما غیر مولّد بوده و نیاز به تغییر داشته باشد). همچنین وقتی زندگی دچار تنش می‌شود، یک واکنش دلسوزانه این است که به جای کنترل یا رفع فوری مشکل، دست نگه دارید، تامل کنید و به خود آرامش دهید.

احساس بشردوستی در زمینه خود شفقتی به معنیِ تصدیق این مسئله است که انسان جائزالخطاست، شکست می‌خورد، اشتباه می‌کند و با چالش‌‌های جدی در زندگی روبروست. خود شفقتی، ذات معیوب بشر را به ذات مشترک بشری متصل می‌کند؛ از این رو، خصوصیات انسانی از یک منظر گسترده و فراگیر مورد بررسی قرار می‌گیرند.

توجه‌آگاهی در زمینه خود شفقتی، به آگاهی از تجربیات دردناک به شکل متعادل اشاره دارد؛ به طوری که نه افکار و عواطف دردناک را نادیده بگیریم و نه باعث تشدید آن شویم. برای آنکه نسبت به خود  مهربانی و شفقت کنید، باید از درد و رنج شخصی خود آگاهی داشته باشید. در عین حال، باید بتوانید از فرو افتادن در ورطه‌ی آنچه که نف (2003) آن را «همانندسازی افراطی» می‌نامد جلوگیری کنید. این نوع طرز فکر، دایره‌ی تمرکز فرد را کوچک‌تر کرده و درباره مفاهیم خودارزشی بزرگ‌نمایی می‌کند.

به گزارش میگنا مطالعات مختلف نشان داده‌اند که داشتن رفتار مهربانانه نسبت به خود در مواجهه با مشکلات شخصی، سلامت روانی را ارتقا می‌دهد. برای مثال، خود شفقتی بیشتر به سطح پایین‌تر افسردگی و اضطراب نسبت داده می‌شود (بارنارد و کاری، 2011). این نتایج در یک مطالعه جدید (مک‌بث و گاملی، 2012) نیز به تأیید رسید. در این مطالعه، اندازه تأثیر قابل توجهی (0.54- = r) در خصوص ارتباط بین خود شفقتی و تبعات متداول آسیب‌های روانی، نظیر افسردگی، اضطراب و استرس گزارش شده است . بعلاوه، سایر مطالعات همسو نیز نشان می‌دهند که خود شفقتی با حالات مثبت روانشناختی نظیر خوشبختی، خوش‎بینی، خردورزی، کنجکاوی و اکتشاف، ابتکار شخصی و هوش هیجانی ارتباط مستقیم دارند (هفرنان، گریفین، مک‌نالتی و فیتزپاتریک، 2010؛ هولیس-واکر و کولوسیمو، 2011؛ نف، رود، و کرک‌پاتریک، 2007



برگرفته از کتاب تمرینات روانشناسی مثبت
_{دکتر محمدرضامقدسی ، انتشارات سخنوران}