انگیزه و انواع فرار از خانه

 فرار از منزل رفتاري نابهنجار است كه به دلايل و انگيزه هاي مختلف صورت مي گيرد.فرار ممكن است كوتاه مدت و مقطعي و يا دائمي و مستمر باشد. در حالت اول ممكن است فرد از چند ساعت تا چند روز بيشتر, و يا چند شب را در بيرون از منزل سپري كند, به خانه يكي از بستگان برود و يا به شهر ديگر عزيمت كند. يا به مدت طولاني در همان شهر محل سكونت خود دور از منزل باشد.
« ژاك بورسا » فرار را مكانيسمي در جهت يافتن مجال اثبات وجود مي داند. براي فردي كه در خانه, چنين فرصتي را نيافته است آمار نشان مي دهد انگيزه هاي افراد فراري بر حسب جنس، سن، تحصيلات و محيط زندگي متفاوت است.

مي توان انگيزه هاي فرار را در 4 گروه کلي زير دسته بندي نمود:
الف ـ اثبات وجود و جلب توجه ديگران و اجبار آنها براي اجراي تمايلات و خواسته هاي خويش.
ب ـ رهايي از هنجارها، فشارها، تحميلها، قيد و بندها، خشونتها و آزارهاي خانواده و كسب آزادي عمل در رفتارهاي فردي و اجتماعي.
ج ـ لجاجت با خانواده، سلب آرامش و ايجاد بدنامي يا مشكل براي آنان به جهت عدم تعلق و دلبستگي به خانواده.
د ـ تحت فشار قرار دادن ديگران براي تحقق خواسته هاي خود در خصوص زندگي آينده و موقعيت بهتر اقتصادي
 
انواع فرار
متخصصان و صاحبنظران, انواع گوناگوني از فرار را مشخص كرده اند. بر اساس تحقيقات انجام شده در بلژيك براي 600 فراري سه نوع فرار درنظر گرفته اند:
فرار عكس العملي: نشانگر اختلال و چگونگي ارتباط بين جوان و محيط است. در اين حالت, از فرار به عنوان روشي براي بيدار كردن و هشدار دادن استفاده مي شود. به عنوان مثال وقتي نوجوان در خانواده به فراموشي سپرده مي شود و والدين غرق در فعاليت هاي روزمره خود هستند.
فرار براي راحت زندگي كردن: گاهي جوانان و نوجوانان چون خانواده را مانع انجام برخي فعاليتهاي خود مي دانند و مي خواهند آنگونه كه مي خواهند زندگي كنند و به قول خودشان خوش باشند, از خانه فرار مي كنند تا به گونه اي ديگر و آزادتر زندگي كنند.
فرار به خاطر آينده سازي: در اين حالت, جوان يا نوجوان به دنبال شكل گيري زندگي و ساختن زندگي به گونه اي است كه خود مي خواهد. در اين وضعيت, مشكلات بزهكاري به ندرت ديده مي شود.

در سنين نوجواني, نوعي فرار ناشي از بيماري رواني, انزواجويانه ممكن است در فرد پديد آيد, آنچنانكه به گوشه اي رفته و زندگي آرامي را آغاز كند.
فرار دختران از منزل را به لحاظ زماني نيز مي توان به دو حالت فرار کوتاه مدت و بلند مدت طبقه بندي نمود. در فرار كوتاه مدت افراد بعد از مدتي به لحاظ پشيماني از رسيدن به اهداف خود و يا مهيا نشدن شرايط و امكانات موردنياز نزد خانواده بر مي گردند ولي در فرار بلند مدت كه معمولا" در نتيجه درگيري هاي شديد و تنفر بيش از اندازه از خانواده به وقوع پيوسته امكان بازگشت فرد بسيار كم است.

به نظر Barth جوانان فراري را مي توان به 3 گروه تقسيم کرد:

1- از فشارهاي داخل خانواده که مي تواند به دنبال يک بحران ايجاد شده باشد مي گريزند. .
2- از کنترل يا انتظارات بيش از اندازه والدين فرار مي کنند.
3- از شرايط سوء استفاده فيزيکي و يا جنسي مي گريزند.

 
جوانان فراري را از نقطه نظر مداخله درماني مي توان به 2 گروه تقسيم کرد:

آنهائي که جديداً فرار کرده اند و قابل اصلاحند.
آنهائي که فرار برايشان عادي شده و به عنوان يک مشکل تثبيت شده است.

  به نظر Orten و Soll فراري ها با توجه به سطح بيگانگي بين فرزند و خانواده و درجه اي که فرزند، فرار را به عنوان پاسخي به شرايط استرس آور در خود درون سازي نموده است، به 3 گروه تقسيم بندي مي شوند:

آنهائي که حداقل يگانگي يا تضاد را نسبت به اعضاي خانواده دارند.
آنهائي که تجربيات خيباني بيشتري دارند و در باره برنگشتن به خانه ترديد دارند.
آنهائي که سن بيشتري داشته، فرهنگ خياباني دارند و انگيزه اي بيز براي بازگشت به خانه ندارند.
 

Homer در سال 1973 بر اساس تحقيقي كه بر روي 20 دختر فراري در يك مركز درماني (نگهداري) انجام داده, فرار دختران از منزل را در دو گروه كلي زير تقسيم بندي نموده است:

فرار از (Running from): مثل فرار از مشكلات خانوادگي يا مدرسه. اين دختران در محيط خانه شان دچار مشكلاتي هستند كه برايشان قابل حل نيست. همچنين از يك يا چند نفر از اعضاء خانواده شان نيز براي اينكه نتوانسته اند مشكلشان را حل كنند عصباني هستند و در نهايت تحمل آنها به سرآمده و از منزل فرار ميكنند.

فرار به (Running to): مثل فرار براي دستيابي به روابط رومانتيك, گشت و گذار كردن و امثالهم. دراين گروه, فعاليتهايي مثل ارتباط جنسي, مصرف مواد مخدر, سيگار و الكل در خانه شان ممنوع بوده و چون نمي توانند خود را در خانه ارضا كنند, فرار كرده و به رنگ جماعت بزهكار در مي آيند.

احساس اين گروه درباره خانواده شان بي تفاوتي است، و معتقدند كه خانواده شان با بقيه خانواده ها تفاوتي ندارد و يا لااقل بدتر از خانواده هاي ديگر نيست. اين گروه بنام Pleasure seeker نيز خوانده مي شوند. بر اين اساس Homer اين نکته را رد نمود که فرار از منزل صرفاً پاسخي به مشکلات دختر در منزل بوده و در واقع نوعي درخواست کمک است زيرا فرار بسياري از دختران از منزل به دليل مشکلات درون خانواده نبوده است.

بنابراين هومر، فرارهائي که به دليل مشکلات و مسائل خانوادگي و محيط زندگي پيش مي آيد در گروه "فرار از" و فرارهائي که به دليل هيجان طلبي يا جذابيت هاي بيرون از منزل روي مي دهد در گروه "فرار به" جاي داد. ليکن با تعديل اين دوگروه مي توان گروهي را متصور بود که شامل هر دو نوع فرار هستند