ضعف دستگاه‌های فرهنگی در بروز درگیری و نزاع‌های دسته‌جمعی در کهگیلویه و بویراحمد
بهروز نصرت‌زاده
کبنانیوز؛ بهروز نصرت‌زاده - روانشناس بالینی: خشونت و جرائمی همچون نزاع، قتل، همسرکشی، آدم ربایی و تهدیدات جدی علیه امنیت جامعه از این جمله است ترس از خشونت هم می‌تواند تحرک و آزادی افراد را کم کند.
نزاع و درگیری دسته جمعی عواقبی نظیر قتل، غارت، مهاجرت و... در پی دارد؛ در استان‌ها بسیاری از مهاجرت‌های کلی براثر نزاع و درگیری دسته جمعی بوده است. آری نزاع دسته جمعی که یکی از انواع خشونت در جوامع تلقی میشود و علل وقوع آن ممکن است تحت عوامل مختلف باشد که طی وقوع آن بین جمعی از افراد جامعه درگیری فیزیکی به وجود آمده و موجب ضرب و جرح و حتی قتل یک یا چند نفر شود.
تبعات اجتماعی:
- درگیری و نزاع دسته جمعی ممکن است باعث مهاجرت دسته جمعی و خالی شدن روستا از سکنه گردد.
- سلامت روانی اعضای جامعه را به خطر می‌اندازد.
- مانع پیشرفت تحصیلی و سایر پیشرفت‌ها در جامعه می‌گردد.
- سلامت و امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد.
- مانع توسعه جامعه میشود.
تبعات انتظامی:
1- کاهش احساس امنیت در جامعه
2- کاهش امنیت در سطح جامعه
3- افزایش سایر جرائم در بین اعضای خانواده
4- افزایش پرونده‌ها در کلانتری و پاسگاه‌ها
5- اتلاف وقت و سرمایه نیروی انتظامی به جهت بررسی و کنترل درگیری‌ها
علل و عوامل درگیری و نزاع دسته جمعی در استان از دیدگاه مطلعین اجتماعی
علل فرهنگی: تفاوت فرهنگی، پایبند بودن به تفکرات سنتی، عدم پایبندی به اعتقادات سنتی و مذهبی، عدم پایبندی به سنت‌ها، عدم احترام به شأن و جایگاه افراد در جامعه، ضعف کارایی دستگاه‌های فرهنگی، ضعف آموزش وپرورش در بحث آموزش کودکان، تحصیلات پایین، تعصبات قومی و قبیله‌ای، خرافه گرایی، ورود افراد غیربومی و روستایی به شهر و تداخل و تعارض فرهنگی، ضعف در ایجاد مجتمع‌های فرهنگی برای پر کردن اوقات فراغت جوانان و ضعف کارایی مبلغین در محلات آلوده.
دیگر علل فرهنگی شامل ضعف برنامه‌ریزی سازمان تبلیغات اسلامی در زمینه کارهای فرهنگی، فعال نبودن اردوهای مذهبی در سطح این مناطق، ضعف پایبندی به تقیدات مذهبی و اخلاقی، خرافه پرستی، باورهای دینی و اعتقادی بسیار ضعیف، تحصیلات پایین، ضعف در برنامه ریزی درخصوص چگونگی گذراندن اوقات فراغت، ضعف نهادهای ذی ربط به ویژه آموزش و پرورش و رسانه در فرهنگ سازی در مورد آگاهی و آموزش به اقشار مختلف جامعه و دیدن برنامه‌های خشونت آمیز از ماهواره است.
همچنین ضعف در محتوای برنامه‌های سیما، کم کاری محیطهای آموزشی در راستای تقیدات مذهبی و دینی، کم کاری نرم‌افزاری مساجد و ضعف تناسب فعالیت‌های مساجد و نیازهای موجود، ضعف در بازخورد پس از انجام هر فعالیت فرهنگی، ضعف در تربیت صحیح اسلامی فرزندان، ضعف در نیازسنجی نیازهای جوانان، ضعف در برنامه ریزی در مساجد جهت ترویج مبانی دینی و ضعف تمرکز دستگاه‌های فرهنگی روی مناطق آسیب دیده از دیگر عوامل فرهنگی به شمار می‌روند.
دیگر عوامل فرهنگی شامل ضعف در اعتقادات مذهبی، کمبود توجه مسئولان و متولیان امر درخصوص آموزش اقشار مختلف جامعه خصوصاً دانش آموزان و دانشجویان، تحصیلات بسیار پایین خانواده‌های این گونه افراد، تبعیت از سنت و باورهای گذشتگان، ارزش بودن قوای جسمانی و همچنین عدم گذشت در میان برخی طوایف، فقر فرهنگی و یا بی سوادی، ضعف در مهارتهای زندگی و ارتباطی، ضعف محتوای آموزشی مدارس بخصوص در جنبه‌های تربیتی و نبود بودجه برای انجام کارهای فرهنگی در محلات محروم است.
علل سیاسی
کم توجهی دستگاه‌های فرهنگی بر مناطق آسیب دیده و روستاها، مشخص نبودن سبق مالکیت افراد بر زمین‌ها، عدم فرهنگ سازی در تحکیم بنیان خانواده توسط صداوسیما و رسانه ملی در برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی، عدم اختصاص اعتبار لازم به قشرهای محروم جامعه در سطح کلان،
علل اقتصادی
فقر شدید مالی در مناطق روستایی بعضی مناطق شهری، بیکاری، فقر مالی، فاصله طبقاتی در بین اقشار مختلف جامعه، تورم و مشکلات اقتصادی در سطح کلان، سخت بودن شرایط سازگاری نوجوانان و جوانان با سنت‌ها بطوریکه برخی توان کارهای کشاورزی و دامداری را نداشته و یا با سبک زندگی سنتی سازگاری ندارند، مشکلات اداری مربوط به اسناد زمین و یا منزل مسکونی، کلاه‌برداری برخی افراد که منجر به مشکلات اقتصادی و در پی آن درگیری و نزاع میشود، توسعه نیافتگی اقتصادی، عدم وجود کارخانه‌ها صنعتی در استان، نبود فرصت‌های شغلی برای جوانان بومی، نیازهای شدید مالی در روستاها و مناطق محروم شهری، فقر اقتصادی که به دنبال آن فقر فرهنگی و اجتماعی خواهد آمد، عدم اشتغال جوانان، مشاغل کاذب و کم درآمد، اختلاف درخصوص مسائل کاری، داشتن مشکل در تصمیم گیری‌های مادی، محرومیت‌های اقتصادی، تورم و گرانی‌های اخیر، بلاتکلیف بودن جوانان و نوجوانان در خصوص ادامه زندگی، توزیع ناعادلانه پول و اعتبار در بین اقشار مختلف جامعه، عدم توجه به اقشار کم درآمد، عدم مدیریت در بخش کشاورزی و دامداری، درآمد ناکافی، اختلاف طبقاتی، مشکلات اقتصادی و معیشتی در جامعه، بیکاری و نبود امکانات اولیه زندگی، اختلافات مالی، پایین بودن امید به زندگی با توجه به منبع درآمد و ...
علل روانشناسی
این علل شامل تجرد، حس استقلال طلبی، بزرگ منشی، غرور کاذب، هیجانات دوران بلوغ (غلبه احساس باعقل)، افسردگی و ناامیدی در این دوران به دلیل نرسیدن به ایده آل‌های شخصی، ضعف در پذیرفتن مسئولیت‌های اجتماعی، ضعف در قیود و پایبندی به گروه‌های اجتماعی، ضعف خانواده‌ها در الگوهای صحیح و اصولی تربیتی فرزندان، قانون گریزی، عقده حقارت، سرکوبی و ناکامی، عجول بودن و شتاب زده عمل کردن و احساس حقارت در بین بعضی از جوانان و نوجوانان است.
خود برتر بینی افراد در بین قومیت‌ها، غرور و تکبر برخی افراد در خانواده‌ها، حس حقارت شدید در مورد نوجوانان، حس استقلال طلبی، زیاده خواهی و توقعات بالا، قدرت طلبی، ضعف توانمندی افراد در چگونگی ارتباطات کلامی، تعصبات نابجا و بیش از اندازه، شخصیت‌های روانرجور و دارای اختلال روانی، عدم جسارت در تصمیم گیری، رفتار غیرمنطقی و ناپخته، اشتباهات مکرر، احساس بی هویتی در میان جامعه و خود برتربینی، تکبر و غرور از دیگر علل روانشناسی این موضوع است.
علل اجتماعی
حاشیه نشینی گسترده و مهاجرت روستائیان به شهرها، کسب شهرت در بین خانواده‌ها و همسالان، فعال بودن جمع‌های دوستان در مناطق حاشیه شهر، وجود طوایف مختلف در شهرستان‌بویراحمد.
نقش زنان در تحریک به نزاع و عدم آموزش توسط نهادهای فرهنگی
همچنین درخصوص علل اجتماعی می‌توان به عدم تعامل و همکاری بین ادارات و نهادهای فرهنگی اجتماعی در راستای پیشگیری از نزاع دسته جمعی، عدم همکاری باریش سفیدان و بزرگان طایفه در راستای پیشگیری از درگیری‌های دسته جمعی، ناسازگاری برخی افراد با شرایط و تغییرات به وجود آمده در سبک زندگی، محرویت های آموزشی اعم از صداوسیما، مطبوعات و آموزش و پرورش در برخی مناطق اشاره کرد.
علل اجتماعی علاوه بر این شامل عدم توجه والدین به برنامه‌های آموزشی در راستای پیشگیری از درگیری، دسترسی سهل و آسان به سلاح‌های سرد، ضعف آگاهی اقشار مختلف جامعه نسبت به حقوق شهروندی خود، ضعف توجه به مسائل اجتماعی و محافل علمی و پژوهشی، ضعف توجه مسئولان امر بر مطالبات اجتماعی و تعاملات بسیار اندک و ضعیف آنها با یگان انتظامی.
تمایل به عدم رجوع به مراجع رسمی برای حل وفصل اختلافات، اختلافات طبقه‌ای، اختلافات در قشرهای اجتماعی، عدم آموزش‌های لازم در بین خانواده‌ها توسط ادارات و نهادهای فرهنگی دولتی و غیر دولتی، عدم مدیریت اوقات فراغت توسط نهادهای فرهنگی و ورزشی، حق کشی و ناعدالتی در اجرایی نمودن قوانین و مقررات، نرسیدن افراد به‌حق و حقوق خود از راه قانون، مهاجرت‌های بی‌رویه و تراکم جمیعت، تضاد برای منافع، عدم عدالت و قاطعیت مقامات قضایی، عدم هماهنگی و همکاری سازمان‌های فرهنگی و اجتماعی در آگاهی بخشی به مردم، مسائل اخلاقی و ناموسی، تعصبات قومی و قبیله‌ای، ارتباطات اجتماعی، نابسامانی و تزلزل خانواده‌ها، اعتیاد و بی توجهی والدین نسبت به فرزندان و ازدواج‌های اجباری از دیگر علل اجتماعی به شمار می‌روند.
1- آموزش به کودکان و نوجوانان در محیطهای آموزشی و مدارس، آشنا کردن آنها با معضلات و پیامدهای مرتبط با نزاع دسته‌جمعی و عضویت در گروه‌های بزهکار.
2-آموزش افراد جامعه نسبت به حل‌وفصل مسئله نزاع و نحوه آرام کردن افراد جهت کاهش پیامدهای آن همانند: انتقام جویی، نزاع‌های دنباله دار، تخریب اموال طرفین نزاع و...
3- پخش برنامه‌های متناسب و اطلاع رسانی مستمر درباره تبعات و پیامدهای نزاع توسط صداوسیمای استان و استفاده ازنظر کارشناسان و فرماندهان انتظامی در گفتگوهای ویژه تلویزیونی.
4- برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت افراد به‌خصوص جوانان.
5- راه‌اندازی مراکز فرهنگی، هنری در سطح شهرستان‌ها و حمایت همه‌جانبه مسئولین از فعالیت این مراکز.
6-تهیه فیلم مستند از صحنه‌های دلخراش نزاع و درگیری.
7-تهیه فیلم مستند از نحوه برخورد با مجرمین و افراد نزاع گر.
8- تقویت حضور پلیس در نقاط نزاع خیز به‌صورت مقطعی (افزایش گشت زنی در محلات و روستاهای نزاع گر) و دائمی (دایر کردن ایستگاه‌های انتظامی سیار و کانکس‌های پلیس در محلات و چهارراه‌ها، احداث کلانتری و پاسگاه انتظامی در مناطق نزدیک به محلات و روستاهای نزاع گر).
9-شناسایی به‌موقع اختلاف‌ها و موضوعاتی که سبب نزاع در روستاها و محلات شده و اتخاذ تدابیر امنیتی در راستای جلوگیری از وقوع نزاع و برخورد با عاملان نزاع و اخلال‌گر در روابط بین خانواده‌ها.
10-تصویب قوانین مرتبط برای حمایت از افسران و نیروهای پلیس در برابر افراد نزاع گر و حمایت همه‌جانبه قانون از افسران پلیس در برخورد با عاملین نزاع.
11-تلاش در جهت جمع‌آوری سلاح‌های سرد مورداستفاده سرنشینان وسایل نقلیه شخصی و عمومی.
12-تلاش در جهت جمع‌آوری سلاح‌های گرم غیرمجاز موجود در سطح شهرستان‌ها.
13- برگزاری کلاس‌های آموزشی برای افسران و نیروهای انتظامی در جهت مقابله و آرام کردن افراد نزاع گر در زمان نزاع دسته‌جمعی در سطح‌استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان‌ها.
نزاع و درگیری دسته جمعی عواقبی نظیر قتل، غارت، مهاجرت و... در پی دارد؛ در استان‌ها بسیاری از مهاجرت‌های کلی براثر نزاع و درگیری دسته جمعی بوده است. آری نزاع دسته جمعی که یکی از انواع خشونت در جوامع تلقی میشود و علل وقوع آن ممکن است تحت عوامل مختلف باشد که طی وقوع آن بین جمعی از افراد جامعه درگیری فیزیکی به وجود آمده و موجب ضرب و جرح و حتی قتل یک یا چند نفر شود.
تبعات اجتماعی:
- درگیری و نزاع دسته جمعی ممکن است باعث مهاجرت دسته جمعی و خالی شدن روستا از سکنه گردد.
- سلامت روانی اعضای جامعه را به خطر می‌اندازد.
- مانع پیشرفت تحصیلی و سایر پیشرفت‌ها در جامعه می‌گردد.
- سلامت و امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد.
- مانع توسعه جامعه میشود.
تبعات انتظامی:
1- کاهش احساس امنیت در جامعه
2- کاهش امنیت در سطح جامعه
3- افزایش سایر جرائم در بین اعضای خانواده
4- افزایش پرونده‌ها در کلانتری و پاسگاه‌ها
5- اتلاف وقت و سرمایه نیروی انتظامی به جهت بررسی و کنترل درگیری‌ها
علل و عوامل درگیری و نزاع دسته جمعی در استان از دیدگاه مطلعین اجتماعی
علل فرهنگی: تفاوت فرهنگی، پایبند بودن به تفکرات سنتی، عدم پایبندی به اعتقادات سنتی و مذهبی، عدم پایبندی به سنت‌ها، عدم احترام به شأن و جایگاه افراد در جامعه، ضعف کارایی دستگاه‌های فرهنگی، ضعف آموزش وپرورش در بحث آموزش کودکان، تحصیلات پایین، تعصبات قومی و قبیله‌ای، خرافه گرایی، ورود افراد غیربومی و روستایی به شهر و تداخل و تعارض فرهنگی، ضعف در ایجاد مجتمع‌های فرهنگی برای پر کردن اوقات فراغت جوانان و ضعف کارایی مبلغین در محلات آلوده.
دیگر علل فرهنگی شامل ضعف برنامه‌ریزی سازمان تبلیغات اسلامی در زمینه کارهای فرهنگی، فعال نبودن اردوهای مذهبی در سطح این مناطق، ضعف پایبندی به تقیدات مذهبی و اخلاقی، خرافه پرستی، باورهای دینی و اعتقادی بسیار ضعیف، تحصیلات پایین، ضعف در برنامه ریزی درخصوص چگونگی گذراندن اوقات فراغت، ضعف نهادهای ذی ربط به ویژه آموزش و پرورش و رسانه در فرهنگ سازی در مورد آگاهی و آموزش به اقشار مختلف جامعه و دیدن برنامه‌های خشونت آمیز از ماهواره است.
همچنین ضعف در محتوای برنامه‌های سیما، کم کاری محیطهای آموزشی در راستای تقیدات مذهبی و دینی، کم کاری نرم‌افزاری مساجد و ضعف تناسب فعالیت‌های مساجد و نیازهای موجود، ضعف در بازخورد پس از انجام هر فعالیت فرهنگی، ضعف در تربیت صحیح اسلامی فرزندان، ضعف در نیازسنجی نیازهای جوانان، ضعف در برنامه ریزی در مساجد جهت ترویج مبانی دینی و ضعف تمرکز دستگاه‌های فرهنگی روی مناطق آسیب دیده از دیگر عوامل فرهنگی به شمار می‌روند.
دیگر عوامل فرهنگی شامل ضعف در اعتقادات مذهبی، کمبود توجه مسئولان و متولیان امر درخصوص آموزش اقشار مختلف جامعه خصوصاً دانش آموزان و دانشجویان، تحصیلات بسیار پایین خانواده‌های این گونه افراد، تبعیت از سنت و باورهای گذشتگان، ارزش بودن قوای جسمانی و همچنین عدم گذشت در میان برخی طوایف، فقر فرهنگی و یا بی سوادی، ضعف در مهارتهای زندگی و ارتباطی، ضعف محتوای آموزشی مدارس بخصوص در جنبه‌های تربیتی و نبود بودجه برای انجام کارهای فرهنگی در محلات محروم است.
علل سیاسی
کم توجهی دستگاه‌های فرهنگی بر مناطق آسیب دیده و روستاها، مشخص نبودن سبق مالکیت افراد بر زمین‌ها، عدم فرهنگ سازی در تحکیم بنیان خانواده توسط صداوسیما و رسانه ملی در برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی، عدم اختصاص اعتبار لازم به قشرهای محروم جامعه در سطح کلان،
علل اقتصادی
فقر شدید مالی در مناطق روستایی بعضی مناطق شهری، بیکاری، فقر مالی، فاصله طبقاتی در بین اقشار مختلف جامعه، تورم و مشکلات اقتصادی در سطح کلان، سخت بودن شرایط سازگاری نوجوانان و جوانان با سنت‌ها بطوریکه برخی توان کارهای کشاورزی و دامداری را نداشته و یا با سبک زندگی سنتی سازگاری ندارند، مشکلات اداری مربوط به اسناد زمین و یا منزل مسکونی، کلاه‌برداری برخی افراد که منجر به مشکلات اقتصادی و در پی آن درگیری و نزاع میشود، توسعه نیافتگی اقتصادی، عدم وجود کارخانه‌ها صنعتی در استان، نبود فرصت‌های شغلی برای جوانان بومی، نیازهای شدید مالی در روستاها و مناطق محروم شهری، فقر اقتصادی که به دنبال آن فقر فرهنگی و اجتماعی خواهد آمد، عدم اشتغال جوانان، مشاغل کاذب و کم درآمد، اختلاف درخصوص مسائل کاری، داشتن مشکل در تصمیم گیری‌های مادی، محرومیت‌های اقتصادی، تورم و گرانی‌های اخیر، بلاتکلیف بودن جوانان و نوجوانان در خصوص ادامه زندگی، توزیع ناعادلانه پول و اعتبار در بین اقشار مختلف جامعه، عدم توجه به اقشار کم درآمد، عدم مدیریت در بخش کشاورزی و دامداری، درآمد ناکافی، اختلاف طبقاتی، مشکلات اقتصادی و معیشتی در جامعه، بیکاری و نبود امکانات اولیه زندگی، اختلافات مالی، پایین بودن امید به زندگی با توجه به منبع درآمد و ...
علل روانشناسی
این علل شامل تجرد، حس استقلال طلبی، بزرگ منشی، غرور کاذب، هیجانات دوران بلوغ (غلبه احساس باعقل)، افسردگی و ناامیدی در این دوران به دلیل نرسیدن به ایده آل‌های شخصی، ضعف در پذیرفتن مسئولیت‌های اجتماعی، ضعف در قیود و پایبندی به گروه‌های اجتماعی، ضعف خانواده‌ها در الگوهای صحیح و اصولی تربیتی فرزندان، قانون گریزی، عقده حقارت، سرکوبی و ناکامی، عجول بودن و شتاب زده عمل کردن و احساس حقارت در بین بعضی از جوانان و نوجوانان است.
خود برتر بینی افراد در بین قومیت‌ها، غرور و تکبر برخی افراد در خانواده‌ها، حس حقارت شدید در مورد نوجوانان، حس استقلال طلبی، زیاده خواهی و توقعات بالا، قدرت طلبی، ضعف توانمندی افراد در چگونگی ارتباطات کلامی، تعصبات نابجا و بیش از اندازه، شخصیت‌های روانرجور و دارای اختلال روانی، عدم جسارت در تصمیم گیری، رفتار غیرمنطقی و ناپخته، اشتباهات مکرر، احساس بی هویتی در میان جامعه و خود برتربینی، تکبر و غرور از دیگر علل روانشناسی این موضوع است.
علل اجتماعی
حاشیه نشینی گسترده و مهاجرت روستائیان به شهرها، کسب شهرت در بین خانواده‌ها و همسالان، فعال بودن جمع‌های دوستان در مناطق حاشیه شهر، وجود طوایف مختلف در شهرستان‌بویراحمد.
نقش زنان در تحریک به نزاع و عدم آموزش توسط نهادهای فرهنگی
همچنین درخصوص علل اجتماعی می‌توان به عدم تعامل و همکاری بین ادارات و نهادهای فرهنگی اجتماعی در راستای پیشگیری از نزاع دسته جمعی، عدم همکاری باریش سفیدان و بزرگان طایفه در راستای پیشگیری از درگیری‌های دسته جمعی، ناسازگاری برخی افراد با شرایط و تغییرات به وجود آمده در سبک زندگی، محرویت های آموزشی اعم از صداوسیما، مطبوعات و آموزش و پرورش در برخی مناطق اشاره کرد.
علل اجتماعی علاوه بر این شامل عدم توجه والدین به برنامه‌های آموزشی در راستای پیشگیری از درگیری، دسترسی سهل و آسان به سلاح‌های سرد، ضعف آگاهی اقشار مختلف جامعه نسبت به حقوق شهروندی خود، ضعف توجه به مسائل اجتماعی و محافل علمی و پژوهشی، ضعف توجه مسئولان امر بر مطالبات اجتماعی و تعاملات بسیار اندک و ضعیف آنها با یگان انتظامی.
تمایل به عدم رجوع به مراجع رسمی برای حل وفصل اختلافات، اختلافات طبقه‌ای، اختلافات در قشرهای اجتماعی، عدم آموزش‌های لازم در بین خانواده‌ها توسط ادارات و نهادهای فرهنگی دولتی و غیر دولتی، عدم مدیریت اوقات فراغت توسط نهادهای فرهنگی و ورزشی، حق کشی و ناعدالتی در اجرایی نمودن قوانین و مقررات، نرسیدن افراد به‌حق و حقوق خود از راه قانون، مهاجرت‌های بی‌رویه و تراکم جمیعت، تضاد برای منافع، عدم عدالت و قاطعیت مقامات قضایی، عدم هماهنگی و همکاری سازمان‌های فرهنگی و اجتماعی در آگاهی بخشی به مردم، مسائل اخلاقی و ناموسی، تعصبات قومی و قبیله‌ای، ارتباطات اجتماعی، نابسامانی و تزلزل خانواده‌ها، اعتیاد و بی توجهی والدین نسبت به فرزندان و ازدواج‌های اجباری از دیگر علل اجتماعی به شمار می‌روند.
1- آموزش به کودکان و نوجوانان در محیطهای آموزشی و مدارس، آشنا کردن آنها با معضلات و پیامدهای مرتبط با نزاع دسته‌جمعی و عضویت در گروه‌های بزهکار.
2-آموزش افراد جامعه نسبت به حل‌وفصل مسئله نزاع و نحوه آرام کردن افراد جهت کاهش پیامدهای آن همانند: انتقام جویی، نزاع‌های دنباله دار، تخریب اموال طرفین نزاع و...
3- پخش برنامه‌های متناسب و اطلاع رسانی مستمر درباره تبعات و پیامدهای نزاع توسط صداوسیمای استان و استفاده ازنظر کارشناسان و فرماندهان انتظامی در گفتگوهای ویژه تلویزیونی.
4- برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت افراد به‌خصوص جوانان.
5- راه‌اندازی مراکز فرهنگی، هنری در سطح شهرستان‌ها و حمایت همه‌جانبه مسئولین از فعالیت این مراکز.
6-تهیه فیلم مستند از صحنه‌های دلخراش نزاع و درگیری.
7-تهیه فیلم مستند از نحوه برخورد با مجرمین و افراد نزاع گر.
8- تقویت حضور پلیس در نقاط نزاع خیز به‌صورت مقطعی (افزایش گشت زنی در محلات و روستاهای نزاع گر) و دائمی (دایر کردن ایستگاه‌های انتظامی سیار و کانکس‌های پلیس در محلات و چهارراه‌ها، احداث کلانتری و پاسگاه انتظامی در مناطق نزدیک به محلات و روستاهای نزاع گر).
9-شناسایی به‌موقع اختلاف‌ها و موضوعاتی که سبب نزاع در روستاها و محلات شده و اتخاذ تدابیر امنیتی در راستای جلوگیری از وقوع نزاع و برخورد با عاملان نزاع و اخلال‌گر در روابط بین خانواده‌ها.
10-تصویب قوانین مرتبط برای حمایت از افسران و نیروهای پلیس در برابر افراد نزاع گر و حمایت همه‌جانبه قانون از افسران پلیس در برخورد با عاملین نزاع.
11-تلاش در جهت جمع‌آوری سلاح‌های سرد مورداستفاده سرنشینان وسایل نقلیه شخصی و عمومی.
12-تلاش در جهت جمع‌آوری سلاح‌های گرم غیرمجاز موجود در سطح شهرستان‌ها.
13- برگزاری کلاس‌های آموزشی برای افسران و نیروهای انتظامی در جهت مقابله و آرام کردن افراد نزاع گر در زمان نزاع دسته‌جمعی در سطح‌استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان‌ها.
