سخت رویی روانشناختی و عزت نفس

به گزارش میگنا داشتن ارتباطات سالم با ديگران از ويژگي هاي خاص شخصيت سالم است.در بحث روابط بين فردي، نگرش فرد نسبت به خود  و ارزيابي كه ازخود دارد، نقش كليدي را ايفا ميكند.

مثلا  در روابط بين فردي ، فردي كه خود را بسيار نالايق،زشت،كسل كننده مي بيند، ممكن است از ارتباط با ديگران اجتناب كند و فردي درونگرا شود اما فردي كه خود را جذاب، دوست داشتني و ارزشمند ميداند از ارتباط با ديگران استقبال ميكند و با آنها ارتباطي صميمي برقرار ميكند.تفاوت اين دو رفتار يعني اجتناب يا استقبال از ارتباطات با مفهوم عزت نفس اجتماعي به خوبي توضيح داده مي شود. عزت نفس اجتماعي يكي ازمؤلفه هاي مهم ارتباطات اجتماعي است(ميلر،روتبلوم،براند و فيليسيو،1995).

 عزت نفس اجتماعي يعني درجة ارزيابي مثبت ـ منفي يك فرد كه دربارة عضويت خود در گروه‌هاي اجتماعي دارد كه اين ارزيابي مبتني بر ارزشهاي خود و درون داد‌هاي خودش از ديگران وموقعيت‌هاي خاص است  عزت نفس بطور كلي وعزت نفس اجتماعي بطورخاص ،متاثر از كيفيت ارتباطات نزديك با ديگران است.

از طرفي ناكامي در چالش ها و استرس هاي بين فردي بر ارزيابي و نگرش فرد نسبت به خود در زمينه روابط اجتماعي تأثير منفي مي گذارد. در نتيجه حل كارآمد چالش ها و استرس هاي بين فردي  بر عزت نفس اجتماعي تأثير مثبت مي گذارد.

 كوباسا(1374) با استفاده از تئوري‌هاي وجود گرايي در شخصيت، سخت‌رويي را تركيبي از باورها در مورد خويشتن و جهان تعريف مي‌كند كه از سه مؤلفه تعهد، كنترل و مبارزه جويي تشكيل شده است. شخصي كه از تعهد بالايي (نقطة مقابل بيگانگي) برخوردار است، به اهميت ارزش و معناي اينكه چه كسي هست و چه فعاليت‌هايي انجام مي‌دهد، باور دارد، و بر همين مبنا قادر است در مورد هر آنچه كه انجام مي‌دهد، معنايي بيايد و كنجكاوي خود را برانگيزد.

حل كارآمد چالش ها و استرس هاي بين فردي  ازجمله ويژگي هاي افراد سرسخت مي باشد. سرسختي از جمله ويژگي هاي شخصيتي است كه ابتدا مورد توجه  كوباسا (1374) قرار گرفت. سرسختي مجموعه‌اي متشكل از ويژگي شخصيتي است كه در مواجهه با حوادث فشارزاي زندگي، به عنوان منبعي از مقاومت به عنوان سپري محافظ عمل مي‌كند (كوباسا، 1979 نقل از حقيقي و همكاران، 1380).

اين اشخاص با بسياري از جنبه هاي زندگي‌شان همچون: شغل، خانواده، روابط بين فردي كاملا در آميخته مي‌شوند. افرادي كه در مؤلفه كنترل (نقطه مقابل ناتواني) قوي هستند، رويدادهاي زندگي را قابل پيش‌بيني و كنترل مي‌دانند، و بر اين باورند كه قادرند با تلاش آنچه را كه در اطرافشان رخ مي‌دهد تحت تاثير قرار دهند.

چنين اشخاصي براي حل مشكلات، به مسئوليت خود، بيش از اعمال و يا اشتباهات ديگران تاكيد مي‌كنند. مبارزه جويي (نقطة مقابل احساس خطر يا تهديد) نيز باور به اين امر است كه تغيير و نه ثبات و امنيت، جنبة طبيعي زندگي است. اشخاصي كه مبارزة جويي بالايي دارند، موقعيت‌هاي مثبت و يا منفي را كه به سازگاري مجدد نياز دارند، فرصتي براي يادگيري و رشد بيشتر مي‌دانند تا تهديدي براي امنيت و آسايش خويش. چنين باوري انعطاف پذيري، و قدرت تحمل رويدادها و موقعيت‌هاي مبهم و ناراحت كنندة زندگي را به همراه دارد (كوباسا، 1988 و مدي، 1990 نقل از قرباني، 1374).

روبين و همكارانش (1995) در طي تحقيقي به بررسي رابطه سرسختي، عزت نفس و شخصيت هيپومانيك با سطوح بالاي هورمون كورتيزول و آندورفين پرداختند.

در اين مطالعه كه 82 نفر مرد دانشجوي دوره كارشناسي با ميانگين 18 تا 19 سال چندين مقياس خلق‌وخوي روانشناختي و فشاررواني را تكميل كردند. نتايج نشان داد كه سرسختي و عزت نفس بالا با سطوح بالاتر كورتيزول پلاسما و آشفتگي‌هاي روان‌شناختي كمتر در ارتباط بوده‌است(نقل از قرباني،1374).اکنون بخوبی روشن ده است كه بين سرسختي و عزت نفس رابطة مثبت معناداري وجود دارد.